Skip to content

Skip to table of contents

Ibakatede Pele Batawizukide

Ibakatede Pele Batawizukide

Ibakatede Pele Batawizukide

“Jehova, iwakalenga magolelo oonse aanyika, . . . Ulakatalusya bakateede, abaabo batakwe inguzu ulabayumya.”—ISAYA 40:28, 29.

1, 2. (a) Ino nkutambwa kuli kukondelezya ikuli mukucitwa kubantu boonse aabo ibayanda kukomba munzila iisalala? (b) Ino ncinzi cikonzya kuleta ntenda kukubikkila maano kwesu kuzintu zyakumuuya?

MBOTULI basikwiiya ba Jesu, tulikuzi kabotu ikutamba kwa Jesu kukondelezya kwakuti: “Amuboole kulindime nyoonse nomukatede nomulemenwa, ndime enti kamulemunune. . . . Nkaambo ijokwe lyangu lilibulungusene, awalo mukuli wangu muuba.” (Matayo 11:28-30) Banakristo alimwi balapegwa “ziindi zyakulyookezya izizwa kubusyu bwa-Jehova.” (Incito 3:19) Masimpe mwakalibonena kale kasimpe kamu Bbaibbele mbokakatalusya, ikupa bulangizi bubotu bwakumbele alimwi akubelesya njiisyo zya Jehova mubuumi bwanu.

2 Pele, bakombi bamwi ba Jehova balatyompwa. Ziindi zimwi kutyompwa ooko nkwaciindi buyo cisyoonto. Kakuli ziindi zimwi ikukatala kulakonzya kutola ciindi cilamfwu kapati. Mukuya kwaciindi, ibamwi balakonzya kulimvwa kuti mikuli yabo ya Bunakristo caba cintu ciminya muciindi cakukatalusya kweelana a Jesu mbwaakasyomezya. Ikuyeeya munzila iilubide boobu kulakonzya kubikka muntenda cilongwe ca Munakristo ooyu a Jehova.

3. Ino nkaambo nzi Jesu ncaakapeda lulayo lujanika kuli Johane 14:1?

3 Kakuceede buyo ciindi cisyoonto kuti ajatwe akujayigwa, Jesu wakaambila basikwiiya bakwe kuti: “Myoyo yanu itapengi, kamusyoma Leza, kamundisyoma amebo.” (Johane 14:1) Jesu wakaamba majwi aaya mbwaanga baapostolo bakali kulangilwa kusikilwa ziindi zikatazya. Eeci ciindi cakali kuyootobelwa akupenzyegwa kupati. Jesu wakalizi kuti baapostolo bakwe bakali kukonzya kucileka kusyoma akaambo kakutyompwa kapati. (Johane 16:1) Ikuti tiibacenjela, ikuusa kwakali kulangilwa kutolaansi bukkale bwabo bwakumuuya calo cakali kukonzya kubalesya kusyoma Jehova. Eeci ncecicitika ku Banakristo mazubaano. Ikutyompwa kuzumanana kulakonzya kucisizya moyo, aboobo myoyo yesu ilakonzya kulengaana. (Jeremiya 8:18) Tulakonzya kulengaana mumoyo. Mumapenzi aali boobu, tulakonzya kutolwaala mumizeezo akumuuya, mane akucileka buya kuyandisya kukomba Jehova.

4. Ino ncinzi cikonzya kutugwasya kubamba moyo wesu wacikozyanyo kutegwa utakatali?

4 Masimpe luleelela lulayo lwamu Bbaibbele oolu lwakuti: “Bamba moyo wako cakucenjela loko, nkaambo mulinguwo mobuzwa buumi.” (Tusimpi 4:23) Ibbaibbele lilapa lulayo ilutugwasya kubamba moyo wesu wacikozyanyo kutegwa utatyompwi akukatala kumuuya. Pele cakusaanguna, tweelede kuciziba kabotu-kabotu icipa kuti tukatale.

Bunakristo Tabuminyi Pe

5. Ino nkukazyanya kuli buti kubonekaanga nkwabwini ikujatikizya kuba sikwiiya Munakristo?

5 Masimpe, ikuba Munakristo kuyandika kuyuma kapati. (Luka 13:24) Mane Jesu wakaamba kuti: “Kufwumbwa muntu uutabwezi [cisamu cakupenzyezya] cakwe mwini akundicilila, takonzya kuba sikwiiya wangu.” (Luka 14:27) Ikuti tiimwabikkila maano majwi aaya alakonzya kuboneka mbuli kuti alakazyanya akaambo ka Jesu ikakuti mukuli wakwe muuba alimwi ulakatalusya, pele mubwini kunyina kukazyanya kuli koonse pe.

6, 7. Ino nkaambo nzi ncotukonzya kwaamba kuti nzila njotukomba taiminyi?

6 Ikuubeleka canguzu mulimo nokuba kuti ulaminya kumubili kulakonzya kukkazika moyo alimwi akukatalusya ikuti naa wacitwa amakanze mabotu. (Mukambausi 3: 13, 22) Sena kuli makanze ainda kubota aamakanze aakutola lubazu mukwaambila basimukoboma kasimpe kabotu ikajanika mu Bbaibbele? Ikusoleka kutobela zyeelelo zisumpukide zyakulilemeka izya Leza nkantu buyo kaniini twakweelanya ampindu njotujana. (Tusimpi 2:10-20) Nociba ciindi notupenzyegwa, tubona kuti ncoolwe ikupenga akaambo ka Bwami bwa Leza.—1 Petro 4:14.

7 Imukuli wa Jesu masimpe ulakatalusya, ikapati twaweelanya amudima wakumuuya uuvwumbide baabo ibali mujoko lyacikombelo cakubeja. Leza ulatuyanda kapati alimwi tayandi kuti tucite zintu nzyotutakonzyi. “Milazyo [ya Jehova] tiili miyumu.” (1 Johane 5:3) Bunakristo bwakasimpe kweelana ambobupanduludwe mu Magwalo tabuminyi pe. Cakutadooneka, inzila njotukomba taitupi kukatala naa kutyompwa pe.

“Atuzisowe Zyoonse Zitucelezya”

8. Ino ncinzi ziindi zinji icikonzya kutupa kukatala kumuuya?

8 Kufwumbwa kukatala kumuuya kutucitikila ziindi zinji nkaambo kamukuli uuyungizyidwe alindiswe abukkale bwanyika eeyi bubyaabi. Akaambo kakuti ‘nyika ikkede mumaanza amubi,’ tuli munguzu zinyongene zyalo zikonzya kutuminya alimwi akunyonganya Bunakristo bwesu. (1 Johane 5:19) Izintu zitayandiki kapati zilakonzya kukopanya naa kunyonganya milimo yesu ya Bunakristo. Imikuli eeyi iiyungizyidwe ilakonzya kutuminya nokuba kututyompya. Cakweelela, Ibbaibbele litucenjezya kuti “atuzisowe zyoonse zitucelezya.”—Ba-Hebrayo 12:1-3.

9. Ino mbuti kuyandaula zintu zyakumubili mbokukonzya kutuminya?

9 Mucikozyanyo, ikulombozya kuba ampuwo kwakunyika, kuyandisya mali, kulikondelezya, nyendo zyakuya mukulikatalusya alimwi azimbi zijatikizya kuyandisya lubono lwakumubili zilakonzya kunyonganya kuyeeya kwesu. (1 Johane 2:15-17) Banakristo bamumwaanda wamyaka wakusaanguna ibakali kuyandisya buvwubi bakabupilinganya buumi bwabo. Mwaapostolo Paulo upandulula kuti: “Abo bayandisya kuvuba balawida mukutepaulwa amukuteegwa amuzisusi zibi zinji zyabufubafuba zibisizya buumi akubbizya bantu mukunyonyauka amukusweeka. Nkaambo kuyandisya lubono ngomuyanda wabubi boonse, eno nkaambo kakuluyandisya bamwi ncobaleela kulusyomo, elyo zyabajaya insoni zinjizinji.”—1 Timoteo 6:9, 10.

10. Ino ncinzi ncotukonzya kwiiya kujatikizya lubono kuzwa kucikozyanyo ca Jesu icasikumizya mbuto?

10 Notulimvwa kukatala akutyompwa kumulimo wesu kuli Leza, sena tulimvwa boobo akaambo kakuti kuyandaula zintu zyakumubili kuli mukusinkila bukkale bwesu bwakumuuya? Eeci cilakonzya kucitika ncobeni, kweelana ambokutondezyedwe mucikozyanyo ca Jesu casikumizya mbuto. Jesu wakakozyanisya “mapakasyo aaciindi ecino, akoongelezegwa kwabuvubi azisusi zimwi zyamisyobo misyobo” kumamvwa ‘anjila akusyaanikizya’ imbuto yajwi lya Leza mumyoyo yesu. (Marko 4:18, 19) Nkakaambo kaako Ibbaibbele litulaya kuti: “Buumi bwanu butabi bwakuyanda mali, pe, mutabi basyaacivulemwangu, nkaambo Leza wakati, Nsikwe nenti kamulekelezye nokuba kuyoomuleka buyo pe, pe.”—Ba-Hebrayo 13:5.

11. Ino mbuti mbotukonzya kugusya zintu zikonzya kutuminya?

11 Ziindi zimwi icipilinganya bukkale bwesu takuli kuyandaula zintu zinji pe, pele nzyotucita azintu nzyotujisi kale. Ibamwi balakonzya kutyompwa akaambo kakutapona kabotu alimwi akufwidwa bayandwa babo naa kuba amapenzi aambi. Babona mbokuyandika kucinca ciindi aciindi. Banabukwetene bamwi bakasala kuti bazileke zintu nzyobakali kuyandisya kucita alimwi amilimo iitayandiki kapati. Bakazilanga-langa zintu zyabo alimwi akuzibikka ambali izyakali kubelesyegwa mumilimo njibakaleka, kumane bakaziyobola. Ciindi aciindi tulakonzya kugwasyigwa kwiinda mukuzilanga-langa zintu nzyotucita alimwi anzyotujisi akugusya zintu zitayandiki zitulemya ikutegwa tutakatali akulengaana.

Kuzilanga Bweelede Zintu Alimwi Akutaciindilizya Kulayandika

12. Ino ncinzi ncotweelede kuziba kujatikizya kulubizya kwesu?

12 Ikulubizya kwesu nomuba mutuntu tusyoonto kulakonzya kuyaabupa kuti buumi bwesu bupilingane. Majwi aa Davida ngamasimpe aakuti: “Zibi zyangu zyandibbizya, zyandilemena kwiinda mukuli mulemu.” (Intembauzyo 38:4) Ziindi zinji ikucinca kusyoonto buyo ikugwasya kulakonzya kupa kuti tuminunukwe kumikuli milemu.

13. Ino mbuti kuzilanga kabotu zintu mbokukonzya kutugwasya kuulanga bweelede mulimo wesu?

13 Ibbaibbele litukulwaizya kuti tuvwuzye “maanu abusongo.” (Tusimpi 3:21, 22) Ibbaibbele lyaamba kuti “busongo buzwa kujulu . . . bulibombede.” (Jemusi 3:17, Ci) Ibamwi baminwa akaambo kakuyanda kweelana abeenzinyina mbobabeleka mumulimo wa Bunakristo. Nokuba boobo, Ibbaibbele litukulwaizya kuti: “Muntu umwi aumwi alingule milimo yakwe mwini, aboobo ulajana cintu cakulikankaizizya mwini, citali camweenzinyina. Nkaambo umwi aumwi uleelede kunyampula mukuli wakwe mwini.” (Ba-Galatiya 6:4, 5) Masimpe, cikozyanyo cibotu ca Banakristoma cilakonzya kutukulwaizya kubelekela Jehova camoyo woonse, pele maano alimwi akuzilanga kabotu zintu kuyootugwasya kubikka mbaakani zibotu kweelana abukkale bwesu.

14, 15. Ino mbuti mbotukonzya kubelesya maano notulanganya nzyotuyandika mubuumi bwesu?

14 Ikuzilanga kabotu zintu nomuba mumbazu zikonzya kuboneka kuti taziyandiki kapati kulakonzya kutugwasya kutegwa tutakatali. Mucikozyanyo, sena tuli acilengwa cakuzilanga bweelede zintu icikonzya kutupa kuti tube abuumi bubotu? Amulange-lange cikozyanyo cabanabukwetene ibakali kubelekela kumutabi umwi wa Bakamboni ba Jehova babona mbocigwasya kubelesya maano ikutegwa kabatakatali kapati. Imukaintu wakati: “Kufwumbwa naa tujisi milimo minji buti, tulasoleka kuunka kukoona aciindi ncotoona lyoonse. Alimwi tulacita zisobano zyakunyanyasya mubili lyoonse. Eeci catugwasya kapati. Twaziba mpotugolela, aboobo tulacita zintu cakutaindilizya aawo. Tulasoleka kutalikozyanisya kuli baabo ibaboneka mbuli kuti bajisi nguzu zitamani pe.” Sena lyoonse tulalya cilyo cibotu akupumuna bweelede? Ikubikkila maano kubuumi bwesu mumbazu zyoonse kulakonzya kupa kuti tucesye kutyompwa alimwi akumuuya.

15 Tobamwi nzyotuyandika nzyaalubazu. Mucikozyanyo, mucizi umwi Munakristo wali kubeleka mumulimo waciindi coonse mumilimo minji iikatazya kapati. Wakali kuciswa-ciswa kapati kubikkilizya abulwazi bulya mubili bwakkansa. Ino ncinzi cimugwasya kuliyumya mubukkale bukatazya? Waamba kuti: “Cilayandika kapati kulindime kujana ciindi cakuba ndilikke alimwi kakunyina coongo. Nendityompwa alimwi akukatala kapati, nceciindi nendiyandika kapati kuba mubusena buumwine kwalo nkondikonzya kulibalila akulyookezya.” Imaano alimwi abusongo zilakonzya kutugwasya kuziba alimwi akuzuzikizya nzyotuyandika, aboobo tulaleka kukatala munzila yakumuuya.

Jehova Leza Ulatupa Nguzu

16, 17. (a) Ino nkaambo nzi ikubikkila maano kubukkale bwesu bwakumuuya ncokuyandika kapati? (b) Ino ncinzi ncotweelede kubikkilizya mubukkale bwesu bwabuzuba abuzuba?

16 Ikulanganya bukkale bwesu bwakumuuya kulayandika kapati. Ikuti katujisi cilongwe ciyumu a Jehova Leza, tulakonzya kukatala kumubili, pele tatukonzyi kukatala kumukomba pe. Jehova “ulakatalusya bakateede, abaabo batakwe inguzu ulabayumya.” (Isaya 40:28, 29) Imwaapostolo Paulo walo iwakacitikilwa cintu cili boobu wakalemba kuti: “[Tatukonzyi] kutyompokelwa. Nikuba kuti buntu bwesu bwaanze bulaloba, pele buntu bwesu bwamukati buya bulengululwa mazuba oonse.”—2 Ba-Korinto 4:16.

17 Amulange majwi aaya aakuti “mazuba oonse.” Eeci cipandulula kubelesya nzyatupa Jehova abuzuba. Mumisyinali umwi wakabeleka cakusyomeka kwamyaka iili 43 wakali kukatala akutyompwa. Pele tanaakakatala cakumaniina pe. Wakaamba kuti: “Ndijisi cilengwa cakubuka kubucedo ikutegwa kanditanatalika mulimo ndikonzye kujana ciindi cakupaila kuli Jehova alimwi akubala Jwi lyakwe. Ikucita boobu lyoonse candigwasya kuliyumya kusikila lino.” Masimpe, tulakonzya kusyoma nguzu zya Jehova izyakutuyumya ikuti naa “mazuba oonse” tulapaila kulinguwe alimwi akuzinzibala kuyeeya zyeelelo zyakwe zisumpukide kubikkilizya azisyomezyo zyakwe.

18. Ino nkuumbulizya kuli buti Ibbaibbele nkolipa basyomeka ibacembeede naa baciswa-ciswa?

18 Eeci cilagwasya kapati kuli baabo ibatyompwa akaambo kakucembala naa kuciswa-ciswa. Ibali boobu balakonzya kuusa ikutali akaambo kakukozyanisya nzyobakonzya kucita bamwi, pele akaambo kakukozyanisya nzyobakali kukonzya kucita kaindi. Elo kaka cilaumbulizya ikuziba kuti Jehova ulabalemeka bacembeede! Ibbaibbele lyaamba kuti: “Mutwe uuli amvwi munsini wabulemu, ulajanwa munzila yabululami.” (Tusimpi 16:31) Jehova ulizi mpotugolela alimwi ulabikkila maano kukukomba kwesu camoyo woonse nokuba kuti tulalubizya. Alimwi imilimo mibotu njotwakacita kale ilikkalilide kabotu mumizeezo ya Leza. Imagwalo atusyomezya kuti: “Leza tali sikampenda, takonzya kuluba milimo yanu akuyanda nkomwaatondezya nkaambo kezina lyakwe, mbomwakabelekela basalala, asunu mucibabelekela.” (Ba-Hebrayo 6:10) Elo kaka tulikkomenyi ikuti akati kesu kuli baabo ibakatondezya kuti balasyomeka kuli Jehova kwamyaka minji!

Mutaleki Pe

19. Ino mbuti mbotugwasyigwa akaambo kakujata bubi mukucita zibotu?

19 Ibanji basyoma kuti ikubeleka canguzu mumilimo lyoonse kupa kuti mutani kukatali kapati. Mbubwenya buyo, ikubeleka milimo yakumuuya kulakonzya kucesya kukatala kapati mumizeezo naa kumuuya. Ibbaibbele lyaamba kuti: “Tutalengaani mukucita kabotu, nkaambo kuciindi ceelede tulatebula, twatafunuka. Nkaambo kaako, nitujisi ciindi cibotu, atucitile bantu boonse milimo mibotu, pele kwaambisya kulibaabo baciinga calusyomo.” (Ba-Galatiya 6:9, 10) Amubone majwi aakuti “mukucita kabotu” alimwi akuti ‘tucite milimo mibotu.’ Eeci caamba kuti swebo tubweze ntaamo. Ikucitila bantu zibotu masimpe kulakonzya kutugwasya kuleka kukatala mumulimo wesu kuli Jehova.

20. Ikutegwa tuleke kutyompwa, ino mbaani mbotuteelede kuyanzana ambabo?

20 Kwiindana aceeci, kuyanzana akucita milimo abantu batabikkili maano kumilawo ya Leza cilakonzya kuba cintu ciminya. Ibbaibbele litucenjezya kuti: “Ibbwe ndidemu, awalo musee ulalema, pele bukali bwamufubafuba mbulemu kwiinda zyoonse.” (Tusimpi 27:3) Ikutegwa tuleke kutyompwa alimwi akukatala, tweelede kucileka kuyanzana abaabo bajisi mizeezo mibyaabi alimwi abaabo ibayandisya kujanina bamwi milandu abasikuvwiya.

21. Ino mbuti mbotukonzya kubakulwaizya bamwi kumiswaangano ya Bunakristo?

21 Miswaangano ya Bunakristo mbubambe buzwa kuli Jehova bwalo ibukonzya kutupa nguzu zyakumuuya. Okuya tulijisi ciindi cibotu cakukulwaizyanya amalailile mabotu alimwi akuyanzana. (Ba-Hebrayo 10:25) Boonse ibali mumbungano beelede kusoleka kuyaka ciindi nobaingula lyamiswaangano naa nobatola lubazu aacibumbili. Ikapati aabo ibasololela kabali bamayi beelede kuti kabakulwaizya bamwi. (Isaya 32:1, 2) Nociba ciindi nokuyandika kulaya naa kusinsa, inzila mbolupegwa lulayo yeelede kuti kaikatalusya. (Ba-Galatiya 6:1, 2) Iluyando kuli bamwi luyootugwasya kubelekela Jehova kakunyina kukatala.—Intembauzyo 133:1; Johane 13:35.

22. Nokuba kuti tuli bantu batalondokede, ino nkaambo nzi ncotukonzya kuba acamba?

22 Ikukomba Jehova muciindi eeci cakumamanino kulabikkilizya akubeleka. Alimwi Banakristo abalo balalengaana, balapenga mumoyo alimwi balajanika mubukkale butyompya. Swebo tobantu batalondokede tulafwambaana kupwaika mbuli cilongo. Pele Ibbaibbele lyaamba kuti: “Lino cintu eci ciyandisi tulicijisi munongo zyabulongo, kukutondezya kuti ezi inguzu zigambya zilazwa kuli-Leza, tazizwi kulindiswe tubeni pe.” (2 Ba-Korinto 4:7) Inzya, tuyookatala, pele tatukonzyi kukatala cakumaninina naa kucileka pe. Muciindi caboobo, atube “aacamba cakwaamba kuti, ‘Leza ngomugwasyi wangu.’”—Bahibulu 13:6, Ci.

Kwiinduluka Mubufwaafwi

• Ino mikuli nzi iiminya njotukonzya kusowa?

• Ino mbuti mbotukonzya kutola lubazu mukucita “milimo mibotu” kuli Banakristoma?

• Ino mbuti Jehova mbwatugwasya ciindi notulimvwa kukatala naa kutyompwa?

[Mibuzyo yaciiyo]

[Cifwanikiso icili apeeji 19]

Jesu wakalizi kuti ikutyompwa kwaciindi cilamfwu kulakonzya kubapenzya baapostolo

[Cifwanikiso icili apeeji 20]

Ibamwi bakazileka zintu nzyobakali kuyandisya kucita alimwi amilimo iibageme iitayandiki kapati

[Cifwanikiso icili apeeji 22]

Nokuba kuti tulalubizya, Jehova ulakubikkila maano kukomba kwesu camoyo woonse