Skip to content

Skip to table of contents

Iciyandika Ncobeni Mukuba Bakkomene

Iciyandika Ncobeni Mukuba Bakkomene

Iciyandika Ncobeni Mukuba Bakkomene

JEHOVA ngu ‘Leza uukkomene.’ Jesu Kristo ‘ulikkomene, ngusinguzu alimwi nguuyiide kapati alikke.’ Boonse balizyi kwiinda muntu woonse ciyandika kuti muntu akkomane. (1 Timoteo 1:11; 6:15) Aboobo, tacigambyi pe kuti nzila iisololela kulukkomano ijanika mu Jwi lya Leza, Ibbaibbele.—Ciyubunuzyo 1:3; 22:7.

Mu Mulumbe wakwe waa Cilundu, Jesu ulapandulula ciyandika mukuba aalukkomano. Waamba kuti: ‘Balikkomene’ aabo (1) bacete mumuuya, (2) balila, (3) balibombya, (4) bafwa inzala yabululami anyota yambubo, (5) beetelezi, (6) basalala mumyoyo, (7) basikutontozya, (8) bapenzyegwa nkaambo kabululami alimwi abaabo (9) ibatukilwa akupenzyegwa akaambo kanguwe.—Matayo 5:3-11. *

Sena Twaambo twa Jesu Tuliluzi?

Takuyandiki buya abupanduluzi bunji kujatikizya mbotuli twamasimpe twaambo tumwi twa Jesu. Nguni uukonzya kukazya kuti muntu uulibombya, weetelela alimwi asikutontozya walo ooyo uukulwaizyigwa akusalala mumoyo unookkomene kwiinda muntu mukali, silunya alimwi uutajisi lubomba? Pele tulakonzya kweezyeezya mbuli bantu bafwa inzala yabululami anyota yambubo naa ibalila mbobakonzya kwaambwa kuti balikkomene. Ibantu aaba bazyilanga munzila yeelede zintu zicitika munyika. ‘Balalila akutongela akaambo kazisesemyo zyoonse zicitwa’ muciindi cesu. (Ezekieli 9:4) Eeci kucigama tacibapi kukkomana pe. Pele, nobaiya makanze aa Leza aakuleta bukkale bululeme munyika alimwi abululami kubantu badyaminidwe, balakkomana kapati.—Isaya 11:4.

Alimwi kuyanda bululami kupa bantu kulila akaambo kakwaalilwa kwabo ciindi aciindi kucita ciluleme. Aboobo mbacete kumuuya. Bantu bali boobo balilisungude kulomba busolozi bwa Leza nkaambo balizyi kuti ngonguwe alikke uukonzya kugwasya bantu kuzunda kutyompokelwa nkobajisi.—Tusimpi 16:3, 9; 20:24.

Bantu ibalila, bafwa nzala anyota yabululami alimwi abaabo bacete kumuuya balizyi mbociyandika kapati kuba acilongwe cibotu a Mulengi. Ikuba acilongwe cibotu abantu kuleta lukkomano, pele ciyandika kapati nkuba acilongwe cibotu a Leza. Ee, bantu babikkide maano kapati kuyanda ciluleme, ibalisungude kutobela busolozi bwa Leza, mmasimpe balakonzya kwaambwa kuti balikkomene.

Pele, cilakonzya kumuyumina kusyoma kuti muntu uupenzyegwa alimwi akutukilwa ulakonzya kukkomana. Nokuba boobo, cileelede kuba camasimpe mbwaanga Jesu kumugama mbwaakaamba oobo. Aboobo, ino mbuti mbotweelede kwaatelela majwi aakwe?

Ibapenzyegwa Pele Bakkomene—Mbuti Eeci Mbocinga Cakonzyeka?

Amubone kuti Jesu tanaakaamba cacigaminina kuti kutukilwa alimwi akupenzyegwa zisololela mukuba alukkomano. Wakaamba cacigaminina kuti: “[Balikkomene] abo bapenzegwa nkaambo kabululami, . . . nibazoomutukila akumupenzya . . . nkaambo kandime.” (Matayo 5:10, 11) Aboobo lukkomano lulaboola lyalikke eelyo muntu natukilwa akaambo kakuba sikutobela wa Kristo alimwi akweendelanya bukkale bwakwe naamana kwiiya zyeelelo ziluleme nzyaakayiisya Jesu.

Eeci cilatondezyegwa kwiinda muli ceeco cakacitikila Banakristo bakusaanguna. Ibacibeela ca Nkuta Mpati yaba Juda “bakaita baapostolo, babauma, babalailila kuti batacaambi muzina lya-Jesu, babaleka.” Ino baapostolo bakalimvwa buti? “Aboobo bakazwa mulubeta balabotelwa kuti kwakategwa baleelede kunyansigwa nkaambo kezina lyakwe. Mazuba oonse tabakalekede kwiisya akukambauka muntempele amumaanda kuti Jesu ngo-Kristo.”—Incito 5: 40-42; 13:50-52.

Imwaapostolo Petro ulatugwasya kumvwisya akumbi kweendelana kuliko aakusampaulwa alimwi alukkomano. Wakalemba kuti: “Na mwasampaulwa nkaambo kazina lya-Kristo, elyo [mulikkomene], ikuti ndilyonya ndimukalilide Muuya wabulemu, nkokuti Muuya wa-Leza.” (1 Petro 4:14) Masimpe, kupenzyegwa kamuli Banakristo akaambo kakucita ciluleme, nokuba kuti kupenga kuli boobo takukondelezyi, kuletela lukkomano oolo luboola kwiinda mukuzyiba kuti umwi ulatambula muuya uusalala wa Leza. Ino mbuti muuya wa Leza mbouswaangene akukkomana?

Milimo Yanyama naa Micelo Yamuuya

Muuya uusalala wa Leza ujanika buyo kuli baabo ibamumvwida Leza mbwali mweendelezi. (Incito 5:32) Jehova tapi muuya wakwe kuli baabo ibacita “milimo yanyama.” Milimo eeyo ilabilikkilizya “bwaamu, busofwaazi, zisusi zibi, kukomba mituni, bulozi, inkondo, bulwani, lukazyanyo, inyemo, insulano, mipampo mipampo, impilingano, ibbivwe, inkolwi, injalalando, azimwi zili boobo.” (Ba-Galatiya 5:19-21) Masimpe, mazubaano munyika “milimo yanyama” ilalibonya kapati. Pele, aabo ibaicita kunyina nobaba alukkomano lwini-lwini lukkalilila. Muciindi caboobo, ikucita zintu eezyo kunyonganya cilongwe cibotu umwi ncajisi abasazinyina alimwi abeenzinyina. Kuyungizya waawo, Ijwi lya Leza lyaamba kuti aabo “bacitaula zintu zili boobo tabakooyookona Bwami bwa-Leza.”

Mukwiimpana, Leza ulapa muuya wakwe kuli baabo ibayandaula “micelo ya-Muuya.” Milimo iibikkilizyidwe mumicelo eeyi kuli “luyandano, lukondo, luumuno, busicamba, buuya, bubotu, lusyomo, lubombo, kulyeendele[zya].” (Ba-Galatiya 5:22, 23) Notutondezya micelo eeyi, tupa kuti kube cilongwe cibotu abamwi alimwi a Leza, calo eeco cisololela kulukkomano lwini-lwini. (Amubone kabbokesi.) Ikaambo kapati nkakuti, ikwiinda mukutondezya luyando, buuya, bubotu alimwi abube bumwi bwa Leza, tulamukkomanisya Jehova alimwi tulijisi bulangizi bukkomanisya bwabuumi butamani munyika mpya ya Leza imunooli bululami.

Lukkomano Ncintu Ncotweelede Kulisalila

Iciindi Wolfgang a Brigitte banabukwetene bakkala ku Germany nobakatalika kwiiya Bbaibbele cabusungu, bakalijisi zintu zinji zyakumubili eezyo bantu nzyobayeeya kuti zilayandika mukuba alukkomano. Bakacili bakubusi alimwi bajisi buumi bubotu bwakutaciswa-ciswa. Bakali kusama zyakusama zidula kapati, bakali kukkala muŋanda mbotu iijisi madeekko alimwi bakalijisi makwebo aakali kubaletela mali manji. Ciindi cabo cinji bakali kucibelesya kuyandaula zintu zyakumubili azintu zimbi, pele eeco kunyina nocakabapa lukkomano lwini-lwini pe. Pele mukuya kwaciindi, Wolfgang a Brigitte bakasala cimwi cintu cipati. Bakatalika kubelesya ciindi cinji alimwi anguzu zyabo ikusoleka kucita zintu zyakumuuya alimwi bakayanda kuti babe balongwe ba Jehova. Muciindi buyo cisyoonto, ikusola-sola kwabo kwakapa kuti bacince mbobakali kuzilanga zintu. Eeci cakabakulwaizya kutalika kupona buumi buuba-uba alimwi akubeleka kabali bapainiya naa bakambausi ba Bwami baciindi coonse. Mazubaano, balabeleka kabali basikulisungula kuofesi lyamutabi lya Bakamboni ba Jehova ku Germany. Ikuyungizya waawo, baiya mwaambo waku Asia kutegwa bagwasye bantu bazwa kumasi aambi kwiiya kasimpe kajanika mu Jwi lya Leza, Ibbaibbele.

Sena banabukwetene aaba bakaba aalukkomano lwini-lwini? Wolfgang waamba kuti: “Ikuzwa ciindi notwakatalika kubikkila kapati maano kuzintu zyakumuuya, twali bantu bakkomene kapati alimwi akuba aakukkutila kapati. Alimwi ikubelekela Jehova camoyo woonse kwaluyumya lukwatano lwesu. Twakalijisi lukwatano lubotu kaindi, pele twakalijisi mikuli minji alimwi azintu zyakulombozya izyakali kutukwelela mumbazu ziindene-indene. Lino tulikamantene kubeleka katujisi mbaakani yomwe.”

Ino Ncinzi Ciyandika Mukuba Alukkomano?

Ikwaamba mubufwaafwi: Amutantamuke “milimo yanyama” alimwi akubelekela kuba a “micelo ya-Muuya [wa Leza].” Ikutegwa muntu akkomane, weelede kulombozya kuba acilongwe cini-cini a Leza. Imuntu uusolekesya kuba acilongwe cili boobo, uya kweelela bupanduluzi bwa Jesu bwamuntu uukkomene.

Aboobo, mutayeeyi kuti lukkomano tamukonzyi kuba aandulo pe. Masimpe, kwaciindi ecino inga kamuciswa-ciswa naa mulakonzya kuba aamapenzi mulukwatano lwanu. Ambweni tacicikonzyeki kulindinywe kuba abana naa muli mukusoleka kuyandaula mulimo uuletela mali manji. Antela tamucijisi mali manji mbuli kaindi. Nokuba boobo amube acamba; tamweelede kutyompwa pe! Bulelo bwa Bwami bwa Leza buya kwaamana mapenzi aaya kubikkilizya aamwi manji. Ee, ino-ino Jehova Leza uyoozuzikizya cisyomezyo cakwe ncaakaamba sintembauzyo kuti: “Bwami bwako mbwami buteeli . . . Ulafumbatula ijanza lyako, ulakutya kusukama kwabaumi boonse.” (Intembauzyo 145:13, 16) Mbubwenya babelesi ba Jehova banji munyika yoonse mbobakonzya kuzuminizya, ikuciyeeya lyoonse cisyomezyo ca Jehova eeci cuumbulizya, kuya kumugwasya kapati kuba alukkomano mazubaano.—Ciyubunuzyo 21:3.

Bupanduluzi buyungizidwe

^ munc. 3 Ikaambo akamwi kali mutwaambo ootu twakaambwa a Jesu katalika abbala lya Cigiliki lyakuti, ma·kaʹri·oi. Muciindi cakusandulula bbala eeli kuti “bali acoolwe” mbuli mbolisanduludwe muma Bbaibbele aamwi, busanduluzi bwa New World Translation alimwi abusanduluzi bumbi mbuli bwa The Jerusalem Bible, Today’s English Version alimwi abwa Chichewa, bubelesya bbala lyeelela kapati lyakuti “balikkomene.”

Kabbokesi/[Cifwanikiso icili apeeji 6]

Twaambo Tupa Kukkomana

Luyando lukulwaizya bamwi kuti bamuyande.

Lukondo lumupa nguzu ziyandika kuti muliyumye mumapenzi alimwi amumasukusyo.

Luumuno luyoomugwasya kuyumya cilongwe canu kakunyina mazwanga.

Busicamba bulamugwasya kuzumanana kamukkomene nomuba muciindi camasunko.

Buuya bukwelelezya bamwi kulindinywe.

Bubotu bwanu bupa bamwi kuti bamugwasye nomuyandika lugwasyo.

Lusyomo lumusyomezya busolozi bwa Leza bwaluyando.

Lubomba luya kumupa kukkalwa moyo alimwi akuba bakalikenyi.

Kulyeendelezya caamba kuti ikulubizya kwanu kunooli kusyoonto.

[Cifwanikiso icili apeeji 7]

Ikutegwa mube alukkomano, mweelede kubikkila maano kuzintu zyakumuuya