Skip to content

Skip to table of contents

Nobanakristo—Kamukkomene Kuti Muli Banakristo!

Nobanakristo—Kamukkomene Kuti Muli Banakristo!

Nobanakristo—Kamukkomene Kuti Muli Banakristo!

“Oyo uulikankaizya alikankaizizye Jehova.”—1 BA-KORINTO 1:31.

1. Ino mbukkale buli buti bulibonya kapati kubantu kujatikizya bukombi?

“IKUTABIKKILA maano.” Ino-ino imwaalumi umwi uubandika twaambo twabukombi wakabelesya kaambo aako ikupandulula mbobalulanga bantu banji lusyomo lwabo. Wakapandulula kuti: “Icintu cilibonya kapati mubukombi bwamazubaano tabuli bukombi pe, pele mbukkale ibukonzya kupandululwa kabotu kuti ‘nkutabikkila maano.’” Wakasalazya kupandulula kutabikkila maano nkwaakali kwaamba kuti “nkutasungwaala kubikkila maano kapati nkwatondezya muntu kubukombi bwakwe.” Wakaamba kuti bantu banji, “balasyoma muli Leza . . . ; pele buyo tabamubikkilide maano.”

2. (a) Nkaambo nzi ncocitagambyi ikuti bantu baleka kubikkila maano kuzintu zyakumuuya? (b) Ino kutabikkila maano kubabikka muntenda iili buti Banakristo bakasimpe?

2 Icilengwa eeci cakutabikkila maano tacibagambyi basikwiiya Bbaibbele pe. (Luka 18:8) Alimwi kujatikizya bukombi boonse kubugama, ikutabikkila maano kuli boobo kulalangilwa. Kwamyaka minji, bukombi bwakubeja bwali kubeena alimwi akubatyompya bantu. (Ciyubunuzyo 17:15, 16) Pele Banakristo bakasimpe bali muntenda akaambo kamuuya uudumide wakutabikkila maano alimwi akutasungwaala. Kuli zintu zibyaabi zikonzya kutucitikila ikuti twaleka kubikkila maano kulusyomo lwesu alimwi akuti twaba balenga mukubelekela Leza akutasungwaalila kasimpe kamu Bbaibbele. Jesu wakacenjezya kujatikizya kukasaala buyo kuli boobo naakaambila Banakristo bamumwaanda wamyaka wakusaanguna bakali kukkala ku Laodikeya kuti: “Moyo wako tuubulilili kupya, nekubaboobo tuupisyi loko. Niwabulilila kupya nanka niwapisya. . . . Moyo wako ulapya buniini buyo.”—Ciyubunuzyo 3:15-18.

Ikulizyiba Mbotubede

3. Muumbazu zili zyaamba mbobabede nzyobeelede kukkomanina Banakristo?

3 Ikutegwa bamane penzi lyakutabikkila maano kumuuya, Ibanakristo beelede kulizyiba bwini mbobabede alimwi beelede kukkomana akaambo kakuti Mbanakristo. Mbotuli babelesi ba Jehova alimwi basikwiiya ba Kristo, tulakonzya kubujana mu Bbaibbele bupanduluzi bujatikizya mbotubede. Tuli “bakamboni” ba Jehova, “basimilimonyina Leza” ibatola lubazu cabusungu mukwaambila bamwi “Makani Mabotu.” (Isaya 43:10; 1 Ba-Korinto 3:9; Matayo 24:14) Tuli bantu ‘bayandana umwi amweenzyinyina.’ (Johane 13:34) Banakristo bakasimpe mbantu “bali amiyeeyo iyakaiisigwa kusala cibotu ecibi.” (Ba-Hebrayo 5:14) Tuli “mimuni yakumunika ansi.” (Ba-Filipi 2:15) Tulasolekesya ‘kujatisya kweenda kwesu kubotu akati kabamasi.’—1 Petro 2:12; 2 Petro 3:11, 14.

4. Mbuti mukombi wa Jehova mbwakonzya kulizyiba mbwatabede?

4 Alimwi bakombi ba Jehova bakasimpe balilizyi mbobatabede. “Tabali banyika” mbubwenya mbuli Musololi wabo Jesu Kristo mbwaatakali wanyika. (Johane 17:16) Balazumanana kulyaandaanya kuli “bamasi” aabo baambwa kuti “balisizidwe mumiyeeyo yabo, balipambukide kubuumi bwa Leza.” (Ba-Efeso 4:17, 18) Aboobo, basikumutobela Jesu ‘bakazya kasampusampu azisusi zibi zyaansi aano, . . . alimwi bakkala cakulibatamika acakululama acakulemeka Leza muciindi ecino casunu.’—Tito 2:12.

5. Ino ‘kulikankaizizya muli Jehova’ caamba nzi?

5 Ikulizyiba kabotu mbotubede alimwi acilongwe cesu a Mweendelezi Mupati wakujulu anyika zitukulwaizya ‘kulikankaizizya muli Jehova.’ (1 Ba-Korinto 1:31) Ino nkulikankaizya kuli buti ooku? Mbotuli Banakristo bakasimpe, tulikkomene kuti Jehova ngu Leza wesu. Tutobela kukulwaizya ooku kwakuti: “Oyo uulikankaizya alikankaizizye cintu eci cakuti ulamvwisya akuziba ndime, nkaambo ulizi kuti ndime Jehova sibuuya uubeteka kabotu akucita cakululama moonse munyika.” (Jeremiya 9:24) ‘Tulalikankaizya’ akaambo kacoolwe cakuzyiba Leza alimwi akubelesyegwa anguwe mukugwasya bantu abamwi.

Ibuyumuyumu Buliko

6. Ino nkaambo nzi bamwi ncocibayumina kuzumanana kulizyiba kabotu kuti Mbanakristo?

6 Masimpe, ikuzumanana kulizyiba kabotu mbotubede mbotuli Banakristo tacili cuuba-uba lyoonse pe. Mwaalumi umwi uucili mwana-mwana iwakakomezyegwa akuba Munakristo ulayeeya kuti kwaciindi cili mbocibede wakaba mubukkale bwakukompama kumuuya. Wakati: “Zimwi ziindi, ndakalimvwa kuti tiindakazyi kaambo ncondakali umwi wa Bakamboni ba Jehova. Ndakayiisyigwa kasimpe kuzwa kubuvwanda. Zimwi ziindi ndakali kulimvwa kuti oobu mbukombi buyo abumbi bubikkidwe ibutambulika.” Bamwi balakonzya bakalinjizya mumicito yakulikondelezya iili munyika, muli sikapepele alimwi amubukkale bwamazubaano buteendelani akuyanda kwa Leza. (Ba-Efeso 2:2, 3) Banakristo bamwi balakonzya kulitenga zimwi ziindi alimwi akutalika kulanga-langa zyeelelo zyabo ambaakani.

7. (a) Nkulilingula kuli buti ikweelede kubabelesi ba Leza? (b) Ino mpaali aali ntenda?

7 Sena cililubide kulilingula ciindi aciindi? Peepe. Mulakonzya kuyeeya kuti imwaapostolo Paulo wakakulwaizya Banakristo kuzumanana kulilingula naakati: “Amulisukusye nubeni na muliimvwi mulusyomo, amulilingule nubeni.” (2 Ba-Korinto 13:5) Imwaapostolo aawa wakali kukulwaizya Banakristo kulilingula kabotu munzila yeelede kuti babone naa kuli citondezyo cili coonse cakukompama kumuuya ikwatalika kabajisi makanze aakubweza ntaamu zyakululamika zintu. Imunakristo nalilingula naa uliimvwi mulusyomo weelede kubona naa majwi aakwe alimwi amilimo yakwe zileendelana azintu nzyasyoma. Pele ikuti kwacitwa buteelede, ikulilingula kutukulwaizya kulizyiba “mbotubede” antela kuyandaula bwiinguzi buteendelani acilongwe cesu a Jehova naa mbungano ya Bunakristo kuyooba kwabuyo alimwi kulakonzya kunyonyoona kumuuya. * Tatuyandi ‘kusweeka kulusyomo mbubonya mbuli bwato bwaloba’!—1 Timoteo 1:19.

Banakristo Abalo Balajana Mapenzi

8, 9. (a) Ino mbuti Musa mbwaakatondezya kulitenga? (b) Mbuti Jehova mbwaakacita kujatikizya kulitenga kwa Musa? (c) Ino zimujatikizya buti zisyomezyo zya Jehova?

8 Sena Banakristo aabo zimwi ziindi ibalidooneka beelede kulimvwa kuti baalilwa? Peepe! Masimpe balakonzya kuumbulizyigwa kuzyiba kuti ikulimvwa kuli boobo tiikwatalika sunu pe. Bakamboni basyomeka ba Leza bakaindi bakali kulimvwa mbubwenya oobo. Amulange cikozyanyo ca Musa iwakatondezya lusyomo, kusyomeka alimwi akulyaaba zilibedelede. Naakapegwa mukuli wakali kulibonya kuti ulakatazya, cakuwayawaya Musa wakabuzya kuti: ‘Ndimeni mebo?’ (Kulonga 3:11, BT) Kulibonya kuti bwiinguzi Musa mbwaakajisi mumizeezo bwakali bwakuti, ‘Ndili muntu-muntu buyo mebo!’ naa kuti ‘Tandikonzyi kuubeleka mulimo!’ Twaambo twiindene-indene kujatikizya mbwaakakomena Musa tulakonzya ntutwakamupa kulitenga: Wakali kuzwa kubantu ibakali bazike. Wakakakwa abana Israyeli. Tanaakali muntu uupasaula kukanana. (Kulonga 1:13, 14; 2:11-14; 4:10) Wakali mweembezi, imulimo wakali kusesemya kubana Egepita. (Matalikilo 46:34) Nkakaambo kaako ncaakalibona kuteelela kuba mufwutuli wabantu ba Leza bakali mubuzike!

9 Jehova wakamuyumya-yumya Musa kwiinda mukumupa zisyomezyo zyobile zikulwaizya kati: “Ndaba ayebo. Lino nceeci citondezyo cakuti ndime ndakutuma. Wapozya bantu kuzwa ku-Egepita, muzoobelekela Leza milimo mpoonya ano acilundu ecino.” (Kulonga 3:12) Leza wakali kwaambila mubelesi wakwe iwakali kuwayawaya kuti wakali kuyooba anguwe lyoonse. Kuyungizya waawo, Jehova wakali kutondezya kuti ziyume zitete wakali kuyoobafwutula bantu bakwe. Kwamyaanda yamyaka yainda, Leza wali kupa zisyomezyo zikozyenye izigwasya. Mucikozyanyo, kwiinda muli Musa wakaambila bana Israyeli nobakali afwaafwi kunjila mu Nyika Yakasyomezyegwa kuti: ‘Amuyume mube basicamba. Jehova Leza wanu muli anguwe. Taakwe nayoomusiya naanka kumulekelezya pe.’ (Deuteronomo 31:6) Alimwi Jehova wakasyomezya Joshua kuti: “Takukooyooba muntu naba omwe uukonzya kwiima nji kunembo lyako mazuba oonse ngoyoopona. . . . Njooba ayebo. Nsikwe nenti kamulekelezye nikuba kuyoomuleka buyo pe.” (Joshua 1:5) Alimwi usyomezya Banakristo kuti: “Nsikwe nenti kamulekelezye nokuba kuyoomuleka buyo, pe, pe.” (Ba-Hebrayo 13:5) Ikusyomezyegwa munzila iili boobu ikukkazyika moyo kweelede kutupa kukkomana kuti tuli Banakristo!

10, 11. Ino mbuti muna Levi uutegwa Asafu mbwaakagwasyigwa kuzumanana kuulanga munzila yeelede mulimo wakwe kuli Jehova?

10 Kwiinde myaanda yamyaka iisika kumusanu kuzwa ciindi naakapona Musa, muna Levi uusyomeka utegwa Asafu wakalemba cakutainda mumbali kwaamba kudooneka kwakwe kujatikizya mbocigwasya kupona buumi bululami. Nokuba kuti wakasolekesya kubelekela Leza kakunyina makani amasukusyo alimwi amisunko, Asafu wakabona bamwi ibakali kusampaula Leza kababa anguzu alimwi akukupuka. Ino Asafu wakalimvwa buti? Wakazumina kwiinda mukwaamba kuti: “Pele mebo, maulu aangu akaamba kulebwa, intaamu zyangu zyakali kufwaafwi kutezeleka. Nkaambo ndakafwa ibbivwe kulibasikulisumpula, nindakabona coolwe cabasizibi.” Wakatalika kudooneka mbocigwasya kuba mukombi wa Jehova. Asafu wakalyaambauzya kati: “Ma! Candigwasyanzi kusalazya moyo wangu? Ndasanzizyanzi maanza aangu atakwe kaambo? Nkaambo buzuba boonse ndakali kupenzegwa.”—Intembauzyo 73:2, 3, 13, 14.

11 Mbuti Asafu mbwaakazilwana zintu eezyi zinyonganya mizeezo? Sena wakazyikaka? Peepe. Kweelana ambotubona ku Intembauzyo 73, wakazyaamba mumupailo kuli Leza. Asafu wakacinca kapati mbwaakali kuzyilanga zintu naakaunka kutempele. Kali kooko, wakabona kuti kunyina nzila iimbi yiinda kubota kwiinda kukomba Leza. Naakamana kubona mbocigwasya kapati kumuuya kubelekela Jehova, wakazyiba kuti Jehova ulibusulide bubi akuti muciindi ceelede basizibi bayoosubulwa. (Intembauzyo 73:17-19) Naakagwasyigwa kuzilanga munzila yeelede zintu, Asafu wakayumizyigwa kuzumanana kucibikkila maano coolwe ncaakajisi kali mubelesi wa Jehova. Wakaambila Leza kuti: “Tuli ayebo lyoonse, ulindijisi kujanza lyangu lyalulyo. Unoondeenzya alulayo lwako, lino kumamanino uyoonditambula mubulemu.” (Intembauzyo 73:23, 24) Asafu wakatalika alimwi kulikankaizizya muli Leza wakwe.—Intembauzyo 34:2.

Bakalilizyi Kabotu Mbobabede

12, 13. Amupe zikozyanyo zyabantu mu Bbaibbele ibakacikkomanina cilongwe cabo a Leza.

12 Inzila imwi mbotukonzya kuzumanana abube bwesu katuli Banakristo nkwiinda mukulanga-langa alimwi akwiiya lusyomo lwabakombi basyomeka, aabo bakacikkomana kapati cilongwe cabo a Leza nokuba kuti bakajana mapenzi. Amulange cikozyanyo ca Josefa, imwana wa Jakobo. Kacili mwana-mwana, wakasambalwa calunya mubuzike akutolwa ku Egepita, imakkilomita aali mbwaabede kuzwa kubazyali bakwe ibayoowa Leza alimwi ikulamfwu kapati kuzwa kwabo nkobakali kumulanganya akumugwasya. Naakali ku Egepita, Josefa tanaakajisi muntu nkwaakali kunga waunka kulomba lulayo luyeeme anjiisyo zya Leza alimwi wakali kuyooba mubukkale bukatazya ibwakali kuyoomusunka kujatikizya kulilemeka kwakwe alusyomo muli Leza. Pele, wakasolekesya kapati kulibona kuti mmubelesi wa Leza alimwi wakazumanana kusyomeka kuzintu nzyaakazyi kuti zililuzi. Wakalikkomene kuba mukombi wa Jehova nomuba mubukkale bukatazya, alimwi kunyina naakawayawaya kutondezya mbwaakalimvwide.—Matalikilo 39:7-10.

13 Kwiinde myaanda yamyaka iili lusele, musimbi muna Israyeli iwakatolwa buzike akuba muzike wa Naamani, silutwe wampi yabasikalumamba yaba Aramu tanaakaluba kuti wakali mukombi wa Jehova. Naakajana ciindi, cabusicamba wakapa bumboni kujatikizya Jehova naakaamba zya Elisha kuti wakali musinsimi wa Leza mwini-mwini. (2 Bami 5:1-19) Nokwakainda myaka iili mbwiibede kuzwa ciindi eeco, Mwami Josiya mwana-mwana, nokuba kuti wakali akati kabantu bakajisi bukkale bubyaabi, wakabikka milawo mumakani aabukombi iyakali kuyoobeleka kwaciindi cilamfwu, wakabambulula tempele alimwi akupa kuti bantu boonse batalike kukomba Jehova alimwi. Wakalukkomanina lusyomo lwakwe alimwi abukombi. (2 Makani caandaano 34 a 35) Daniele abeenzyinyina bana Hebrayo botatwe ku Babuloni kunyina nobakaluba kuti mbabelesi ba Jehova alimwi nomuba mubukkale bukatazya amumasunko, bakazumanana kusyomeka. Cilisalede kuti, bakalikkomene akaambo kakuti bakali babelesi ba Jehova.—Daniele 1:8-20.

Amukukkomanine Kuba Banakristo

14, 15. Ino ncinzi cijatikizyidwe mukulikankaizya kwesu akaambo kakuba Banakristo?

14 Babelesi ba Leza aaba bakazwidilila akaambo kakuti bakacikkomanina cilongwe cabo a Leza. Ino mbuti swebo sunu? Ino ncinzi cijatikizyidwe mukulikankaizya akaambo kakuba Banakristo?

15 Eeci cibikkilizya kulumba ikapati akaambo kakuba umwi wabantu baitwa azina lya Jehova, ikulongezyegwa alimwi akukkomaninwa anguwe. Leza tadooneki buya pe kujatikizya ibali kulubazu lwakwe. Imwaapostolo Paulo, iwakapona ciindi nokwakali manyongwe mubukombi, wakalemba kuti: “[Jehova] ulibezi bakwe.” (2 Timoteo 2:19; Myeelwe 16:5) Jehova ulabakkomanina bantu “bakwe.” Mboobu mbwaamba: “Woonse uumuguma ulaguma imboni yaliso [lyangu, NW].” (Zekariya 2:8) Cilisalede kuti Jehova ulatuyanda. Aswebo cilongwe cesu anguwe ceelede kuyaama aluyando lwini-lwini ndotujisi kulinguwe. Paulo wakati: “Muntu aakuyanda Leza, oyu muntu ulazibwa nguwe.”—1 Ba-Korinto 8:3.

16, 17. Nkaambo nzi Banakristo ibana abapati ncobakonzya kukkomanina lukono lwakumuuya ndobajisi?

16 Ibana-bana bakakomezyegwa mumukwasyi wa Bakamboni ba Jehova beelede kulanga-langa akubona naa lukkomano lwabo akaambo kakuti Mbanakristo luyaambele akaambo kakuba acilongwe cini-cini a Leza. Tabeelede kusyoma buyo alusyomo lwabazyali babo. Kujatikizya mubelesi aumwi wa Leza, Paulo wakalemba kuti: “Makani aamwami wakwe mwini naaima nanka kuwa.” Aboobo Paulo wazumanana kuti: “Toonse buyo tuleelede kulyaambilila makani esu kubusyu bwa-Leza.” (Ba-Roma 14:4, 12) Masimpe, ikwiile kuzumina buyo cakutabikkila maano kubukombi bwabazyali banu takukonzyi kumupa kuzumanana kuba balongwe ba Jehova kwaciindi cilamfwu.

17 Ikuzwa buyo kaindi, kwali mulongo mulamfwu wabakamboni ba Jehova. Mulongo ooyu utalikila ali Abelo muntu uusyomeka iwakapona myaanda yamyaka iisika ku 60 yainda—ikusikila ku “inkamu impati” ya Bakamboni bamazubaano mane kubikkilizya amaunda-maunda aabakombi ba Jehova ibayooba acoolwe cakupona kukabe kutamani kumbele. (Ciyubunuzyo 7:9; Ba-Hebrayo 11:4) Swebo tuli cibeela cankamu yamazubaano mumulongo mulamfwu ooyu wabakombi basyomeka. Elo kaka talulikomeneni lukono lwakumuuya ndotujisi!

18. Mbuti zyeelelo zyesu alimwi abukkale mbozyitwaandaanya kunyika?

18 Ikuba Banakristo alimwi kujatikizya kutobela mulongo wazyeelelo, bube alimwi abukkale butuzyibya kuti tuli Banakristo. Eeyi ‘ninzila,’ nkokuti nzila ilikke yabukkale iizwidilila alimwi iimukkomanisya Leza. (Incito 9:2; Ba-Efeso 4:22-24) Banakristo ‘balasunka zintu zyoonse mbozyibede’ alimwi ‘akujatisya kucita zibotu!’ (1 Ba-Tesalonika 5:21) Tulizyi kabotu ikwiindana kapati kuliko akati ka Bunakristo alimwi anyika iizandukide kuli Leza. Jehova ulaandaanya kabotu-kabotu akati kabukombi bwakasimpe alimwi abwakubeja. Ikwiinda mumusinsimi wakwe Malaki, wakaambilizya kuti: “Muyoobona lwaandaano akati kabaluleme ababi, aakati kabaabo babelekela Leza abaabo batamubelekeli.”—Malaki 3:18, BT.

19. Ino ncinzi ncobatakaciti Banakristo bakasimpe?

19 Mbwaanga kulikankaizya muli Jehova kulayandika kapati munyika eeyi iinyongene, ino ncinzi cikonzya kutugwasya kuzumanana alukkomano ndotujisi muli Leza wesu alimwi akulizyiba kabotu kuti tuli Banakristo? Itwaambo tugwasya tulajanika mucibalo citobela. Nomutulanga-langa twaambo ootu, mulakonzya kuba masimpe kujatikizya kaambo aaka: Banakristo bakasimpe kunyina nobayooleka kubikkila maano kumakani aabukombi.

Bupanduluzi buyungizidwe

^ munc. 7 Aawa caambwa ikapati mbube bwesu bwakumuuya. Kuli bamwi baciswa malwazi aakumizeezo, inga kwayandika kuyandaula busilisi.

Sena Muciyeeyede?

• Mbuti Banakristo mbobakonzya ‘kulikankaizizya muli Jehova’?

• Ncinzi ncomwaiya kucikozyanyo ca Musa alimwi a Asafu?

• Mbaani bantu baambidwe mu Bbaibbele ibakaukkomanina mulimo wabo kuli Leza?

• Ino ncinzi cijatikizyidwe mukulikankaizya akaambo kakuba Banakristo?

[Mibuzyo yaciiyo]

[Cifwanikiso icili apeeji 14]

Kwaciindi cili mbocibede, Musa wakalitenga

[Zifwanikiso izili apeeji 15]

Babelesi ba Jehova banji bakaindi bakabukkomanina bube bwabo bulibedelede