Skip to content

Skip to table of contents

Atwiiye Kuzyiba Nzila Zya Jehova

Atwiiye Kuzyiba Nzila Zya Jehova

Atwiiye Kuzyiba Nzila Zya Jehova

“Kondizibya inzila zyako, nkakuzibe.”—KULONGA 33:13.

1, 2. (a) Nkaambo nzi Musa ncaakacita mbuli mbwaakacita naakabona muna Egepita kapenzya mu Hebrayo? (b) Ikutegwa ayelele kubeleka mulimo wa Jehova, ncinzi Musa ncaakeelede kwiiya?

MUSA wakakomenena muŋanda ya Farao alimwi wakayiisyigwa busongo mbobakali kuyandisya bantu bamuciinga ceendelezya bamu Egepita. Pele Musa wakazyiba kuti tanaakali muna Egepita. Bazyali bakwe bakali ba Hebrayo. Naakali amyaka iili 40, wakaunka kuti aswaye bana bakwabo, bana Israyeli. Musa naakabona muna Egepita kapenzya umwi mu Hebrayo, wakabijilwa. Wakamujaya muna Egepita. Musa wakasala kuba kulubazu lwabantu ba Jehova alimwi wakayeeya kuti Leza wakali kumubelesya kufwutula bana bakwabo. (Incito 7:21-25; Ba-Hebrayo 11:24, 25) Icakacitika eeci nocakazyibwa, ibantu baciinga ceendelezya mu Egepita bakabona Musa kuba muzangi, aboobo wakaccija kutegwa alifwutule. (Kulonga 2:11-15) Ikutegwa Musa abelesyegwe a Leza, wakeelede kuzizyiba kabotu nzila zya Jehova. Sena Musa wakalilibambilide kwiiya?—Intembauzyo 25:9.

2 Kwamyaka iili 40 yakaccilila, Musa wakakkala munyika iitali yokwabo alimwi kali mweembezi. Muciindi cakutyompwa akaambo kakuti bana bakwabo ba Hebrayo tiibakamulemeka, Musa wakaccilila ncaakazumizya Leza. Nokuba kuti kwakainda myaka minji kakunyina akuzyibwa kabotu, Musa wakalekela Jehova kuti amweendelezye. Tanaakali kulisumpula, pele kwiinda mumuuya uusalala wa Leza wakazyi kulemba kuti: (“Oyu muntu Musa kali mubombemoyo kwiinda bantu boonse baansi.”) (Myeelwe 12:3) Jehova wakamubelesya Musa munzila zilibedelede. Ikuti andiswe twaba bantu babombemyoyo, Jehova uyootulongezya.—Zefaniya 2:3.

Wakapegwa Mulimo

3, 4. (a) Mmulimo nzi Jehova ngwaakapa Musa? (b) Ndugwasyo nzi lwakapegwa kuli Musa?

3 Bumwi buzuba mungelo iwakali kwiiminina Jehova wakakanana kuli Musa afwaafwi a Mulundu wa Horebu anyika iisyeede asyoonto kuti izingulukwe amaanzi ya Sinai. Musa wakaambilwa kuti: “Ncobeni ndibwene mapenzi aabantu bangu bali mu-Egepita. Ndimvwide mbubalila nkaambo kabaabo bababelesya. Ndizi buusu bwabo mbobubede, lino ndaseluka kuzoobavuna mumaanza aaba-Egepita akubapozya munyika eyo, mbatole kunyika imbotu iikwazeme, kunyika iikunka malili abuci.” (Kulonga 3:2, 7, 8) Kujatikizya kaambo aaka, kuli mulimo Leza ngwaakali kuyanda kuti Musa aubeleke, pele wakeelede kubelekwa munzila Jehova njaakalailila.

4 Mungelo wa Jehova wakazumanana ulaamba: “Lino koya. Ndakutuma kuli-Farao, ukapozye bantu bangu ba-Israyeli kuzwa ku-Egepita.” Musa wakawayawaya. Wakali kulibona kuti teeleli alimwi naakasyoma buyo nguzu zyakwe, ncobeni tanaakali kunookonzya kuubeleka mulimo. Pele Jehova wakasyomezya Musa kuti: “Ncobeni ndaba ayebo.” (Kulonga 3:10-12) Jehova wakapa Musa nguzu zyakucita zitondezyo zyamaleele eezyo zyakali kuyooba zisinizyo zyakuti wakatumwa ncobeni a Leza. Aroni, munyina wa Musa, wakeelede kuunka anguwe kali mwaambilizi wakwe. Jehova wakali kuyoobayiisya nzyobakeelede kwaamba alimwi akucita. (Kulonga 4:1-17) Sena Musa wakali kuyooubeleka mulimo ooyu cakusyomeka?

5. Ino nkaambo nzi mbobakali kuzilanga zintu bana Israyeli ncolyakamubede penzi Musa?

5 Kumatalikilo bapati bamu Israyeli bakabasyoma ba Musa a Aroni. (Kulonga 4:29-31) Pele kwiinde buyo ciindi cisyoonto, “basilutwe babana ba-Israyeli” bakamutongooka Musa alimwi amunyina akaambo ‘kakusampauzya bweema bwabo’ kuli Farao alimwi akubabelesi bakwe. (Kulonga 5:19-21; 6:9) Bana Israyeli nobakali kuzwa mu Egepita, bakayoowa kubona nkalaki zyabana Egepita kazibatandila. Mbwaanga kumbele lyabo kwakali Lwizi Lusalala alimwi kusyule kwakali nkalaki zyankondo, bana Israyeli bakabona kuti bajatwa, aboobo bakatalika kumutongooka Musa. Nomwakali ndinywe ino nomwakacita buti? Nokuba kuti bana Israyeli bakanyina mato, kwiinda mukulaililwa a Jehova, Musa wakakulwaizya bantu kulibambila kutegwa batalike kweenda. Mpoonya Leza wakaandaanya maanzi aa Lwizi Lusalala, aboobo kwakaba nyika njumu ansi aalwizi kutegwa bana Israyeli bainde.—Kulonga 14:1-22.

Ikaambo Kapati Kwiinda Kufwutulwa

6. Ncinzi Jehova ncaakakankaizya naakapa Musa mulimo?

6 Naakali kumupa mulimo Musa, Jehova wakakankaizya mboliyandika kapati zina lyakwe. Ikutondezya bulemu kuzina eelyo alimwi ayooyo ngoliiminina kwakali kuyandika kapati. Naakabuzyigwa kujatikizya zina lyakwe, Jehova wakaambila Musa kuti: “Ndiyooba kufwumbwa mbweyooba.” Kuyungizya waawo, Musa wakeelede kwaambila bana Israyeli kuti: “Jehova Leza wabamausowanu, Leza wa-Abrahamu, Leza wa-Izaka, Leza wa-Jakobo, wandituma kulindinywe.” Jehova wakayungizya kuti: “Ndendilyo izina lyangu lyoonse; mbuboobo mbunjeelede kwiibalukwa mumazyalani amazyalani.” (Kulonga 3:13-15) Jehova ndelicili zina ndyobamuzyi babelesi bakwe munyika yoonse.—Isaya 12:4, 5; 43:10-12.

7. Ncinzi Leza ncaakakulwaizya Musa kucita nokuba kuti Farao wakakaka cankanzi?

7 Nobakasika kuli Farao, Musa a Aroni bakasisya mulumbe wabo muzina lya Jehova. Pele Farao cankazi wakati: “Ma! Nguni Jehova? Sa ndakonzya kuswiilila ijwi lyakwe akuleka ba-Israyeli? Nsizi Jehova na nguni, abalo ba-Israyeli nsikoobaleka pe.” (Kulonga 5:1, 2) Farao wakalitondezya kuti wakali muntu muyumu moyo alimwi silweeno, pele Jehova wakakulwaizya Musa kwaambilizya milumbe kulinguwe cakwiinduluka-induluka. (Kulonga 7:14-16, 20-23; 8:1, 2, 20) Musa wakali kukonzya kubona kuti Farao wakalala. Sena kuli mbocakali kuyoogwasya kumusikila alimwi? Bana Israyeli bakali kulombozya kwaangululwa. Farao wakakakila limwi buya kubaangulula. Nomwakali Musa, ino nimwakacita buti?

8. Mbubotu nzi bwakajanika kwiinda munzila Jehova njaakabelesya kweendelezya makani aajatikizya Farao, alimwi mbuti zintu eezyo mbozyeelede kutujatikizya?

8 Musa wakatola aumbi buya mulumbe kaamba kuti: “Mbuboobu mbwaamba Jehova Leza waba-Hebrayo. Leka bantu bangu, baye, bandikombe.” Alimwi Leza wakati: “Nendakayanda nendakakonzya kutandabika ijanza lyangu akukuumya bulwazi, yebo abantu bako, elyo nowakanyonyooka. Nekubaboobo nciconya eci ncindakakubusizya, kuti nkakutondezye inguzu zyangu, kukuzibya izina lyangu munyika yoonse.” (Kulonga 9:13-16) Kwiinda mukumunyonyoona Farao muyumu moyo, Jehova wakakanza kutondezya nguzu zyakwe munzila eeyo yakali kuyoopa incenjezyo kuli baabo ibamuzangila. Eeci cakali kuyoobikkilizya Saatani Diabolosi, ooyo Jesu kumbele ngwaakazyi kwaamba kuti “mwami wenyika.” (Johane 14:30; Ba-Roma 9:17-24) Kweelana ambokwakaambilwa limwi, izina lya Jehova lyakaambilizyigwa munyika yoonse. Ikukkazika moyo kwakwe kwakapa kuti bana Israyeli bafwutulwe antoomwe amakamu makamu aakabasangana mukumukomba. (Kulonga 9:20, 21; 12:37, 38) Kuzwa ciindi eeco, ikwaambilizya zina lya Jehova kwagwasya tuulunzuma atumbi twabantu ibaboola mubukombi bwakasimpe.

Ikweendelezya Bantu Bakatazyide

9. Mbuti bantu baluzubo lwa Musa mbobakatondezya kuti tabamulemeki Jehova?

9 Ba Hebrayo bakalilizyi izina lya Leza. Musa wakalibelesya izina eelyo naakali kukanana ambabo, pele talili lyoonse nobakali kutondezya bulemu bweelede kuli Yooyo uulijisi. Nokwakainda ciindi cisyoonto buyo kuzwa leelyo Jehova naakafwutula bana Israyeli camaleele kuzwa mu Egepita, ncinzi cakacitika nobatakajana maanzi mabotu aakunywa cakufwambaana? Bakamutongookela Musa. Kuzwa waawo bakatalika kutoongoka kujatikizya cakulya. Musa wakabacenjezya kuti tiibakali kutongookela buyo nguwe a Aroni, pele a Jehova. (Kulonga 15:22-24; 16:2-12) Acilundu ca Sinai, Jehova wakapa bana Israyeli Mulawo alimwi akubatondezya milimo imwi iigambya. Pele bantu cakutamvwa bakapanga moombe wangolida wakukomba alimwi akwaamba kuti bakajisi “ipobwe lya-Jehova.”—Kulonga 32:1-9.

10. Nkaambo nzi kulomba kwa Musa kulembedwe ku Kulonga 33:13 ncokuyandika kapati kubalangizi Banakristo mazuba aano?

10 Mbuti Musa mbwaakeelede kubeendelezya bantu aabo Jehova mwini mbaakaamba kuti mbayumu myoyo? Musa wakakombelezya Jehova kuti: “Na ncobeni ndijene luzyalo mumeso aako, kondizibya inzila zyako, nkakuzibe akujana luzyalo mumeso aako.” (Kulonga 33:13) Nobalanganya Bakamboni ba Jehova bamazuba aano, balangizi Banakristo beembela bantu babombede kapati kwiinda bana Israyeli. Pele, abalo balapaila kuti: “Kondizibya inzila zyako, O Jehova; kondiiyisya myeendelo yako.” (Intembauzyo 25:4) Ikuba aluzibo lwa Jehova kugwasya balangizi kweendelezya zintu munzila yeendelana a Jwi lya Leza alimwi abube bwakwe.

Ncayanda Kuti Bacite Jehova Bantu Bakwe

11. Mmalailile nzi Jehova ngaakapa Musa, alimwi nkaambo nzi ncotweelede kwaabikkila maano?

11 Jehova ncaakali kuyanda kuti bacite bantu bakwe cakaambwa amulomo mpande aa Cilundu ca Sinai. Mpoonya Musa wakazootambula mabwe obile aajisi Milawo iili Kkumi iilembedwe buya. Naakali kuseluka kuzwa acilundu, wakabona bana Israyeli kabali mukukomba moombe wakubumba aboobo cakunyema wakasowa mabwe ansi akwaapwaya. Jehova alimwi wakalemba Milawo iili Kkumi aamabwe Musa ngaakabeza. (Kulonga 32:19; 34:1) Milawo eeyi kunyina noyakacinca kuzwa noyakapegwa ciindi cakusaanguna. Musa wakeelede kwiitobela. Alimwi Leza wakalisalazya kujatikizya mbwabede kuli Musa, aboobo kamutondezya Musa mbweelede kulilemeka kali mwiiminizi wa Jehova. Banakristo tabeendelezyegwi a Mulawo wa Musa, pele makani Jehova ngaakaambila Musa ajisi njiisyo zinji ziyandika zyatakacinca alimwi zicibeleka kuli baabo boonse ibakomba Jehova. (Ba-Roma 6:14; 13:8-10) Atwiilange-lange imwi yayeeyi.

12. Ino ncaakali kuyanda Jehova kuti kakukombwa buyo nguwe alikke cakeelede kubajatikizya buti bana Israyeli?

12 Amukombe Jehova alikke. Bana Israyeli bakaliko ciindi Jehova naakaamba kuti uyanda kuti kakukombwa buyo nguwe alikke. (Kulonga 20:2-5) Bana Israyeli bakalibonena bumboni butalivwulili bwakuti Jehova ngu Leza mwini-mwini. (Deuteronomo 4:33-35) Jehova wakacisalazya kuti tacikwe makani anzyobakali kucita bamumasi aamwi, tanaakali kuyoozumina musyobo uuli woonse wakukomba mituni antela mizimo akati kabantu bakwe. Ikukomba nguwe tiicakali kweelede kuba cilengwa buyo ncobakeelede kutobela lyoonse. Boonse bakeelede kumuyanda Jehova amoyo wabo woonse, buumi bwabo boonse alimwi anguzu zyabo. (Deuteronomo 6:5, 6) Eeci cakali kuyoobikkilizya zintu nzyobakali kwaamba, bukkale bwabo, atwaambe kuti mbazu zyabuumi bwabo boonse. (Levitiko 20:27; 24:15, 16; 26:1) Alimwi Jesu Kristo wakacisalazya kuti Jehova uyanda kuti kakukombwa buyo nguwe alikke.—Marko 12:28-30; Luka 4:8.

13. Nkaambo nzi bana Israyeli ncobakeelede kumumvwida kapati Leza, alimwi ncinzi ceelede kutukulwaizya kumumvwida? (Mukambausi 12:13)

13 Amwiitobele kapati milawo ya Jehova. Bana Israyeli bakeelede kuyeezyegwa kuti nobakapangana cizuminano a Jehova, bakakonka kuti baya kumumvwida kapati. Bakalijisi lwaanguluko lunji, pele mumakani Jehova mwaakapede milawo, bakeelede kumumvwida kapati. Ikucita boobo kwakali kuyootondezya luyando ndobakajisi kuli Leza alimwi cakali kuyoobagwasya balo abana babo akaambo kakuti zintu zyoonse nzyayanda Jehova zyakali kububotu bwabo.—Kulonga 19:5-8; Deuteronomo 5:27-33; 11:22, 23.

14. Mbuti Leza mbwaakakankaizya kubana Israyeli mbociyandika kubikkila maano kuzintu zyakumuuya?

14 Amubikke zintu zyakumuuya mubusena bwakusaanguna. Bana Israyeli tiibakeelede kubikkila maano kukuyandaula zintu zyakumubili cakunga babula aciindi alimwi anguzu zyakucita milimo yakumuuya. Bukkale bwabana Israyeli tiibwakeelede kuba bwakuyandaula buyo zintu zitagwasyi. Jehova wakabikka ciindi ambali ansondo ncaakaamba kuti cilisetekene, eeco cakeelede buyo kubelesyegwa kumilimo iiswaangene akukomba Leza mwini-mwini. (Kulonga 35:1-3; Myeelwe. 15:32-36) Amwaka, ciindi ciyungizyidwe cakaleelede kubikkwa ambali ikucita miswaangano mipati iisetekene yakaambidwe. (Levitiko 23:4-44) Miswaangano eeyi yakali kuyoobapa coolwe cakubandika milimo mipati ya Jehova, kuyeezyegwa nzila zyakwe alimwi akutondezya kulumba kulinguwe akaambo kabubotu bwakwe boonse. Ibantu mbobakali kuyoozumanana kutondezya kulyaaba kwabo kuli Jehova, bakali kuyooyaambele mukuba akuyoowa kwabunaleza aluyando alimwi bakali kuyoogwasyigwa kweenda munzila zyakwe. (Deuteronomo 10:12, 13) Injiisyo zitaliboteli kapati izili mumalailile aayo zilabagwasya babelesi ba Jehova mazuba aano.—Ba-Hebrayo 10:24, 25.

Tweelede Kubuteelelesya Akubulumba Bube bwa Jehova

15. (a) Nkaambo nzi ikubuteelelesya bube bwa Jehova ncocakali kuyandika kapati kuli Musa? (b) Mmibuzyo nzi iikonzya kutugwasya kuzinzibala kuyeeya aabube abumwi bwa Jehova?

15 Alimwi ikubuteelelesya akubulumba bube bwa Jehova kwakali kuyoomugwasya Musa kweendelezya bantu. Ibbuku lya Kulonga 34:5-7 lyaamba kuti Leza wakainda kubusyu bwa Musa akwaambilizya kuti: “Jehova! Jehova! Leza siluzyalo asibuuya uutafwambi kukalala, uuzwide luse alusyomo, uufwida bantu bali zyuulu luzyalo, uujatila milandu andeyo azibi, nekubaboobo talulamiki bataluleme; ulauma bana abazukulu nkaambo kazibi zyabamawisi mane kusikila kuzyalani lyatatu na lyane.” Amukkale ansi akuzinzibala kuyeeya majwi aayo. Amulibuzye kuti: ‘Ncinzi bube abumwi ncobwaamba? Mbuti Jehova mbwaakabutondezya? Mbuti balangizi Banakristo mbobakonzya kubutondezya bube oobu? Mbuti bube bumwi mbobweelede kujatikizya zintu nzyacita aumwi wesu?’ Amulange-lange zikozyanyo zisyoonto buyo.

16. Mbuti mbotunga twaluteelelesya luzyalo lwa Leza, alimwi nkaambo nzi kucita boobu ncokuyandika kapati?

16 Jehova ngu Leza “siluzyalo asibuuya.” Ikuti kamujisi bbuku lyakuvwuntauzizya lya Insight on the Scriptures, amubale ncolyaamba aakatwe kakuti “Mercy,” nkokuti luzyalo. Antela amuvwuntauzye aakaambo aako kubelesya Watch Tower Publications Index naa pulogilamu yaakkompyuta ya Watchtower Library (CD-ROM). * Amubelesye ibbuku lilembedwe mabala aamu Bbaibbele ikujana magwalo aamba luzyalo. Mulabona kuti kunze lyakucesya cisubulo zimwi ziindi, luzyalo lwa Jehova lulabikkilizya akutondezya buuya. Lukulwaizya Leza kubweza ntaamu kutegwa afwutule bantu bakwe mumapenzi. Ikutondezya mbokali kabwini kaambo aaka, Leza wakabapa nzyobakali kuyandika bana Israyeli kumubili akumuuya nobakali mulweendo kuya ku Nyika Yakasyomezyedwe. (Deuteronomo 1:30-33; 8:4) Caluzyalo Jehova wakabalekelela nobakali kulubizya. Wakabafwida luzyalo bantu bakwe bakaindi. Elo kaka cilayandika kuti babelesi bakwe bamazuba aano kabatondezyanya buuya!—Matayo 9:13; 18:21-35.

17. Mbuti kubuteelelesya buuya bwa Jehova mbokukonzya kutugwasya kusumpula bukombi bwakasimpe?

17 Luzyalo lwa Jehova lulabikkilizya abuuya. Mbuti mbomunga mwabupandulula buuya? Amweezyanisye makani aaya alimwi a Magwalo aamba kuti Jehova ngusibuuya. Ibbaibbele litondezya kuti buuya bwa Jehova bubikkilizya kubabikkila maano caluyando bantu bapengede akati kabantu bakwe. (Kulonga 22:26, 27) Mucisi cili coonse, beenzu kubikkilizya abantu bamwi balakonzya kuba mubukkale bukatazyide. Naakali kuyiisya bantu bakwe kutasalulula alimwi akutondezya luse kubantu bali boobo, Jehova wakabayeezya kuti abalo bakali beenzu, mu Egepita. (Deuteronomo 24:17-22) Ino mbuti swebo mbotuli bantu ba Leza mazuba aano? Ibuuya bwesu butugwasya kukamantana akukwelelezya bamwi kubukombi bwa Jehova.—Incito 10:34, 35; Ciyubunuzyo 7:9, 10.

18. Ncinzi ncotwiiya kuli ceeco Jehova ncaakayiisya bana Israyeli kujatikizya nzila zyabantu bakumasi aambi?

18 Nokuba boobo, ikubabikkila maano bantu bazwa kumasi aambi tiikwakeelede kwiinda luyando bana Israyeli ndobakajisi kuli Jehova akuzyeelelo zyakwe zyakulilemeka. Aboobo bana Israyeli bakayiisyigwa kutayiya nzila zyamasi aakabazingulukide, kutatobela zilengwa zyabo zyabukombi alimwi abukkale bwabo bwakutalilemeka. (Kulonga 34:11-16; Deuteronomo 7:1-4) Kaambo aako kalabeleka akulindiswe mazuba aano. Tweelede kuba bantu basalala, mbubwenya Leza wesu Jehova mbwasalala.—1 Petro 1:15, 16.

19. Mbuti kuteelelesya mbwakulanga Jehova kubisya mbokunga kwabakwabilila bantu bakwe?

19 Kutegwa Musa amvwisye nzila Zyakwe, Jehova wakacisalazya kuti nokuba kuti tacikkomanini cibi, ulamuka kukalala. Ulabapa ciindi bantu cakwiiya nzyayanda kuti bacite akuzitobela. Nokwaba kweempwa, Jehova ulalekelela zibi, pele talangi buyo kakunyina kupa cisubulo ceelede kuzibi zipati. Wakacenjezya Musa kuti mazyalani aakumbele akali kukonzya kujatikizyigwa, munzila mbotu naa mbyaabi, kwiinda muzintu nzyobakacita bana Israyeli. Ikuteelelesya alimwi akulumba nzila zya Jehova kulakonzya kukwabilila bantu ba Leza kukutongooka Leza akaambo kabukkale mbobaliletela lwabo beni antela kuyeeya kuti ulamuka kubweza ntaamu.

20. Ncinzi cikonzya kutugwasya kweendelana kabotu abasyomima alimwi abaabo mbotuyaanya mumulimo wesu? (Intembauzyo 86:11)

20 Ikuti kamulombozya kuyungizya luzibo lwanu kujatikizya Jehova anzila zyakwe, amuzumanane kuvwuntauzya alimwi akuzinzibala kuyeeya nomubala Ibbaibbele. Amuzilange-lange cakubikkila maano kapati zibeela zyaandeene-andeene zikondelezya zyabube bwa Jehova. Amupaile nomulanga-langa mbomukonzya kumwiiya Leza alimwi amubweendelanye kapati bukkale bwanu kumakanze aakwe. Eeci ciyoomugwasya kweeleba ntenda, ikweendelana kabotu abasyominyoko alimwi akugwasya bamwi kumuzyiba akumuyanda Leza wesu mubotu.

Bupanduluzi buyungizidwe

^ munc. 16 Oonse akamwaigwa a Bakamboni ba Jehova.

Ncinzi Ncomwaiya?

• Nkaambo nzi kulibombya ncokwakali kuyandika kuli Musa, alimwi nkaambo nzi ncokuyandika kulindiswe?

• Mbubotu nzi bwakajanika kwiinda mukumusikila cakwiinduluka-induluka Farao ajwi lya Jehova?

• Ninjiisyo nzi zimwi zipati nzyaakayiisyigwa Musa alimwi izibeleka akulindiswe?

• Mbuti mbotunga twayungizya luzibo lwesu kujatikizya bube bwa Jehova?

[Mibuzyo yaciiyo]

[Cifwanikiso icili apeeji 9]

Musa wakaamba majwi aa Jehova cakusyomeka kuli Farao

[Cifwanikiso icili apeeji 10]

Jehova wakayubununa nzyayanda kuli Musa

[Cifwanikiso icili apeeji 12]

Amuzinzibale kuyeeya aabube bwa Jehova