Skip to content

Skip to table of contents

“Amucenjele”—bwasika Buzuba Bwalubeta!

“Amucenjele”—bwasika Buzuba Bwalubeta!

“Amucenjele”—bwasika Buzuba Bwalubeta!

“Amucenjele, nkaambo tamuzi buzuba Mwami wanu naboola.”—MATEYO 24:42, Ci.

1, 2. Ino kuboola kwakwe Jesu wakakukozyanisya kunzi?

INO ncinzi ncomunga mwacita ikuti mwazyiba kuti kuli mubbi weendeenda mucilawo momukkala uuyanda kupwaya maanda kutegwa anjile akubba? Inga mwayandika kucenjela naa kupakamana kutegwa mukwabilile mukwasyi wanu alubono lwanu. Kayi mubbi kunyina naambilizya pe kuti ulaboola kuzyi kubba. Ulaboola cakaumuumu alimwi natayeeyelwi.

2 Ziindi zinji Jesu wakaamba mbuli mbwacita mubbi muzikozyanyo zyakwe. (Luka 10:30; Johane 10:10) Ikujatikizya zintu iziyoocitika muciindi cakumamanino zyalo iziyoocitika katana boola kuti abeteke, Jesu wakacenjezya kuti: “Aboobo amucenjele, nkaambo tamuzi buzuba Mwami wanu naboola. Pele amuzibe eeci, nikwakali kuti mwiniŋanda kazi ciindi mubbi naza naakalindila, naatakalekelela ŋanda yakwe kuti idonkolwe.” (Mateyo 24:42, 43, Ci) Aboobo, Jesu wakakozyanisya kuboola kwakwe kukusika kwamubbi walo uuboola cakutayeeyelwa.

3, 4. (a) Ino ncinzi cibikkilizyidwe mukumvwida kucenjezya kwa Jesu kujatikizya kuboola kwakwe? (b) Ino mibuzyo nzi iibuka?

3 Icikozyanyo cakali kweelela, nkaambo buzuba bwakuboola kwa Jesu tiibwakali kuyoozibwa. Kumatalikilo mubusinsimi mbomunya oobu, Jesu wakaambide kuti: “Taakwe muntu naba umwi uuzi buzuba obo nanka ciindi, nibaba baangelo bakujulu naba Mwana, pele Taata luzutu nguuzi.” (Matayo 24:36) Aboobo, Jesu wakakulwaizya baswiilizi kuti: “Amulibambe.” (Matayo 24:44) Aabo bamvwida kucenjezya kwa Jesu banoolibambide, kabalimamelede, kufwumbwa naa uboola lili kuzoocita lubeta lwa Jehova.

4 Imibuzyo mipati ilakonzya kubuka mbuli yeeyi: Sena Jesu ucenjezya buyo bantu bamunyika, naa kuti abalo Banakristo bakasimpe baleelede ‘kucenjela’? Ino nkaambo nzi ncociyandika ‘kucenjela,’ alimwi ino kucenjela cibikkilizya nzi?

Ino Mbaani Bacenjezyegwa?

5. Mbuti mbotuzyiba kuti majwi aakuti “amucenjele” aambilwa Banakristo bakasimpe?

5 Masimpe kuti kuboola kwa Mwami kuyooba mbuli kuboola kwamubbi kubantu bamunyika ibayalampya kucenjezya kucitwa ikujatikizya mapenzi aaboola. (2 Petro 3:3-7) Sena aku Banakristo bakasimpe mbociyooba? Mwaapostolo Paulo wakalemba boobu kubasyominyina: “Nywebo nobeni mulizi kabotu kuti buzuba bwa-Mwami buleza mbwasika uubba masiku.” (1 Ba-Tesalonika 5:2) Kunyina buya swebo notudooneka kuti “buzuba bwa [Jehova] buleza.” Pele sena eeci cipa kuti kucenjela kutayandiki kapati? Amubone kuti Jesu wakali kwaambila basikwiiya bakwe naakati: “Kuciindi ncimutezi nciconya ncazoosika Mwana a-Muntu.” (Matayo 24:44) Kumatalikilo, Jesu naakali kukulwaizya basikwiiya bakwe kuyandaula Bwami cakutaleka, wakabacenjezya kuti: “Amukalibambe . . . nkaambo Mwana a-Muntu uyoosika kuciindi ncomutezi.(Luka 12:31, 40) Sena tacisalede kuti Jesu wakali kugama batobeli bakwe naakacenjezya kuti: “Amucenjele”?

6. Ino nkaambo nzi ncotuyandika ‘kucenjela’?

6 Ino nkaambo nzi ncotuyandika ‘kucenjela’ alimwi ‘akulibamba’? Jesu wakapandulula kuti: “Kuzooba bantu bobile mumuunda, umwi uzootolwa, umwi uzoosyaala. Kuzooba banakazi bobile baziya aziyo, umwi uzootolwa, umwi uzoosyaala.” (Matayo 24:40, 41) Aabo banoolibambide ‘bazootolwa,’ naa kufwutulwa, bantu batakombi Leza baakunyonyoonwa. Ibamwi ‘bazoosyaala’ akunyonyoonwa akaambo kakuti bali kuyandisya zintu zibagemi mubuumi bwabo. Kuboneka kuti banooli akati kabaabo ibakacenjezyedwe, pele batakapakamana.

7. Ino ikutazyiba buzuba mamanino naaboola kutupa kuti tucite buti?

7 Ikutazyiba buzuba bwini bwamamanino aabweende oobu bwazintu kutupa coolwe cakutondezya kuti tulamubelekela Leza akaambo kakuti ngamakanze eesu. Nkaambo nzi ncotukonzya kwaambila boobo? Mamanino alakonzya kuboneka kuti amuka kapati. Cilausisya kujana kuti Banakristo bamwi ibalimvwa kuti mamanino amuka, busungu bwabo mumulimo wa Jehova buya bumana. Pele, kwiinda mukulyaaba kwesu, tulalitakata kuti tubelekele Jehova. Aabo ibamuzyi Jehova balizyi kuti ikutondezya busungu kumamanino kwini takukonzyi kumukkomanisya Jehova. Walo uubona cili mumoyo wamuntu.—1 Samuele 16:7.

8. Ino mbuti kuyanda Jehova mbokutukulwaizya kupakamana?

8 Akaambo kakuti tulamuyandisya Jehova, tulakkomana kucita kuyanda kwakwe. (Intembauzyo 40:8; Matayo 26:39) Alimwi tuyanda kubelekela Jehova kukabe kutamani. Bulangizi oobu bulayandika kapati nkaambo tuleelede kulindila kwiinda aciindi ncotuyeeyela. Kaambo kapati nkakuti, tulapakamana nkaambo tulangila ncobuyoocita buzuba bwa Jehova mukuzuzikizya makanze aakwe. Ikuyandisya kukkomanisya Leza kutupa kuti tubelesye lulayo luli mu Jwi lyakwe alimwi akubikka Bwami bwakwe mubusena bwakusaanguna mubuumi bwesu. (Matayo 6:33; 1 Johane 5:3) Atulange-lange mbuli kucenjela mbokukonzya kugwasya mukusala nkotucita alimwi ambotupona abuzuba.

Ino Buumi Bwanu Nkuli Nkobugama?

9. Ino nkaambo nzi ncociyandika kuti bantu bamunyika basinsimuke akuzyiba ncozipandulula zintu zicitika mazubaano?

9 Bantu banji sunu balizyi kuti mapenzi aakatazyide alimwi azintu zikopanya zilacitika abuzuba, alimwi balakonzya kuti kabatakkomenyi abuumi mbubapona. Pele sena balizyi kaambo bukkale ncobuli boobu munyika? Sena balizyi kuti tupona ‘kumamanino aaciindi’? (Matayo 24:3) Sena balizyi kuti kuduma kwakuliyanda, lunya mane aciimo citali cabunaleza nzitondezyo “[zya]mazuba aakumamanino”? (2 Timoteo 3:1-5) Cilayandika kuti bafwambaane kusinsimuka akuzyiba ncozipandulula zintu eezi alimwi akulanga-langa buumi bwabo nkobugama.

10. Ino ncinzi ncotweelede kucita kutegwa tube masimpe kuti tulipakamenyi?

10 Ino mbuti kujatikizya ndiswe? Abuzuba tuyandika kusala kujatikizya mulimo wakumubili, buzumi bwesu, mukwasyi, abukombi bwesu. Tulizyi Ibbaibbele ncolyaamba alimwi tulasoleka kucita ncolyaamba. Aboobo, tulakonzya kulibuzya kuti: ‘Sena makatazyo aamubuumi acikonzya kundilesya kubikkila maano kumbaakani zyakumuuya? Sena busyaabusongo akuyeeya kwamunyika nzyondibelesya nondisala zintu?’ (Luka 21:34-36; Ba-Kolose 2:8) Tuleelede kuzumanana kutondezya kuti tusyoma Jehova amoyo wesu woonse alimwi tatusyomi maano eesu pe. (Tusimpi 3:5) Kwiinda munzila eeyi, tuyoozumanana ‘kujatisya buumi bwini-bwini’—buumi butamani munyika ya Leza mpya.—1 Timoteo 6:12, 19.

11-13. Ino ncinzi ncotukonzya kwiiya kuzwa kuzikozyanyo zyazintu zyakacitika (a) mumazuba aa Nowa? (b) mumazuba aa Loti?

11 Ibbaibbele lilijisi zikozyanyo zinji zyakucenjezya zikonzya kutugwasya kutegwa tucenjele. Amulange-lange cakacitika mumazuba aa Nowa. Kakucili ciindi Leza wakabona kuti kucenjezya kwacitwa. Pele kunze buyo lya Nowa amukwasyi wakwe, kunyina bakabikkila maano. (2 Petro 2:5) Kujatikizya makani aaya, Jesu wakati: “Kuboola kwa-Mwana a-Muntu kuyooba mbuli kumazuba aa-Nowa. Nkaambo kumazuba ayo maanzi naatakalina kupaya bakali kulya akunywa, bakali kukwata akukwatizigwa, kusikila kubuzuba obo mbwaakanjila mubwaato Nowa, nkabela teebakezi mane kupaya kwamaanzi kwakasika akubatola. Mbubonya obo mbukuzooba kuboola kwa-Mwana a-Muntu.” (Matayo 24:37-39) Ino ncinzi ncotukonzya kwiiya kuzwa kuli ceeci? Ikuti kakuli umwi wesu uulekela zintu zyamunyika—noziba zintu zyalyoonse—kuti zisinkile milimo yakumuuya Leza njatukulwaizya kuti twiibikke kumbele, tweelede kuyeeyesya kujatikizya buumi bwesu.—Ba-Roma 14:17.

12 Alimwi amuyeeye kujatikizya mazuba aa Loti. Imunzi wa Sodoma, Loti amukwasyi wakwe mobakali kukkala wakalijisi bantu bakupukide, pele caboola kumakani aakulilemeka, tiibakajisi mpuwo mbotu pe. Jehova wakatuma bangelo bakwe kuti bakaunyonyoone munzi. Bangelo bakakulwaizya Loti amukwasyi wakwe kuti bazwe mu Sodoma akutaceba musyule. Kwiinda mukukulwaizyigwa abangelo, bakazwa mumunzi. Nokuba boobo, kuboneka kuti mukaintu wa Loti wakazumanana kuyeeya ŋanda njaakasiya mu Sodoma. Akaambo kakutamvwida, wakaceba, eelyo akaambo kakucita boobu wakafwa. (Matalikilo 19:15-26) Jesu wakacenjezya kujatikizya zyakumbele, wakati: “Amuyeeye muka-Loti.” Sena tulabweza ntaamo kukucenjezya ooku?—Luka 17:32.

13 Aabo ibakamvwida Leza naakacenjezya bakafwutuka. Oobu mbocakacitika kuli Nowa amukwasyi wakwe alimwi a Loti abana bakwe basimbi. (2 Petro 2:9) Notuzinzibala kuyeeya kucenjezya kuli muzikozyanyo eezi, makani aakufwutulwa kwabaabo ibayanda bululami aalo alatukulwaizya. Eeci cilakkazyika moyo akaambo kabulangizi bwakuzuzikizyigwa kwazisyomezyo zya Leza izijatikizya “ijulu ipya anyika impya” mwalo “mukala bululami.”—2 Petro 3:13.

‘Bwasika Buzuba Bwalubeta’!

14, 15. (a) Ino “ciindi” calubeta cibikkilizya nzi? (b) Ino ncinzi cibikkilizyidwe ‘mukuyoowa Leza akumupa bulemu’?

14 Mbotuya bucenjela, ino ncinzi ncotukonzya kulangila? Ibbuku lya Ciyubunuzyo lilazindandamika zintu ziyoocitika mukuzuzikizyigwa kwamakanze aa Leza. Ikubweza ntaamo kuli ceeco ncolyaamba kulayandika kapati ikuti naa katuyanda kuti katulibambide. Ibusinsimi bulazipandulula cakusalazya zintu iziyoocitika kubuzuba “bwa-Mwami,” ibwakatalika Kristo naakabikkwa acuuno kujulu mu 1914. (Ciyubunuzyo 1:10) Ibbuku lya Ciyubunuzyo litugwasya kubikkila maano kumungelo wakapegwa ‘makani mabotu aakukambauka.’ Uloongolola ajwi pati kuti: “Amuyoowe Leza akumupa bulemu, nkaambo casika ciindi calubeteko lwakwe.” (Ciyubunuzyo 14:6, 7) “Ciindi” calubeta nciindi cifwaafwi kapati; cilabikkilizya akwaambilizya alimwi akucita lubeta lupanduludwe mubusinsimi oobo. Tupona muciindi eeco.

15 Lino, iciindi eeco calubeta kacitanamana, tukulwaizyigwa kuti: “Amuyoowe Leza akumupa bulemu.” Ino eeci cijatikizya nzi? Ikumuyoowa Leza kweelede kutupa kuti tutantamuke bubi. (Tusimpi 8:13) Ikuti naa tulamulemeka Leza, tuyoomuswiilila cakumaniina. Tatukajati bubi cakunga twaleka kubala Jwi lyakwe, Ibbaibbele. Tatukaluubyi-ubyi lulayo lujatikizya kujanika kumiswaangano ya Bunakristo. (Ba-Hebrayo 10:24, 25) Tuyoocibikkila maano coolwe cesu cakukambauka makani mabotu aa Bwami bwa Mesiya alimwi tuyoocita oobo cabusungu. Tuyoosyoma Jehova ziindi zyoonse alimwi camoyo woonse. (Intembauzyo 62:8) Ikuzyiba kuti Jehova Mwami Wakoonsekoonse, tulamulemeka kwiinda mukulibombya kulinguwe mbwaanga ngomuleli mubuumi bwesu. Sena mumuyoowa masimpe Leza akumupa bulemu munzila eezi zyoonse?

16. Nkaambo nzi ncotukonzya kwaambila kuti kubetekwa kwa Babuloni Mupati kwaambwa ku Ciyubunuzyo 14:8 kwakazuzikizyigwa kale?

16 Ibbuku lya Ciyubunuzyo caandaano 14 lilazumanana kupandulula zintu izyeelede kucitika mubuzuba bwalubeta. Babuloni Mupati, ibwami bwabukombi bwakubeja nguwaambwa kusaanguna, ategwa: “Kwakamutobela angelo wabili, wakati, Wawa! Wawa Babuloni, munzi oyo mupati.” (Ciyubunuzyo 14:8) Kweelana ambwazilanga zintu Leza, Babuloni Mupati wakawa kale. Mu 1919, babelesi ba Jehova bananike bakaangululwa kuzwa mubuzike bwanjiisyo amicito yabuna Babuloni, yalo yakadyaaminide bantu alimwi azisi kwamyaka minji kapati. (Ciyubunuzyo 17:1, 15) Aboobo bakakonzya kutola ambele bukombi bwakasimpe. Kukambauka makani mabotu aa Bwami bwa Leza munyika yoonse kwacitika kuzwa ciindi eeco.—Matayo 24:14.

17. Ino kuzwa muli Babuloni Mupati cibikkilizya nzi?

17 Ilubeta lwa Babuloni Mupati tiilwakamaniina pe. Ikunyonyoonwa kwakwe kulaboola ino-ino. (Ciyubunuzyo 18:21) Kuli twaambo tubotu Ibbaibbele ncolyaambila kuti: “Kamuzwa muli [Babuloni Mupati] . . . Kuti mutavwelanizigwi azibi zyakwe.” (Ciyubunuzyo 18:4, 5) Ino cipandulula nzi kuzwa muli Babuloni Mupati? Eeci tacaambi buyo kuleka kuyanzana abukombi bwakubeja. Bukkale bwabuna Babuloni bulajanika mumapobwe amuzilengwa zinji zidumide munyika iintide mumakani aakoonana alimwi amukutola ambele ikulikondelezya kuvwelene akukomba mizimo azimwi buyo. Kutegwa tucenjele, cilayandika kuti kwiinda mumilimo alimwi amuzintu nzyotulombozya, katutondezya kuti twaandeene ncobeni a Babuloni Mupati munzila zyoonse.

18. Kweelana ambokupanduludwe kubbuku lya Ciyubunuzyo 14:9, 10, ino ncinzi Banakristo bapakamene ncobeeleba?

18 Kubbuku lya Ciyubunuzyo 14:9, 10, cibeela acimbi ‘caciindi calubeta’ cilapandululwa. Mungelo aumbi wakati: “Na kuli muntu uukomba cinyama acikozyano caco akutambula bulembo bwaco ankumu yakwe nanka mujanza lyakwe, oyo nguuti kanywe waini wabukali bwa-Leza.” Nkaambo nzi? “Cinyama acikozyano caco” nzikozyanyo zyabweendelezi bwabantu, ibutazuminizyi bweendelezi bwa Jehova. Banakristo bapakamene balacenjela kutegwa batayungwi naa kulembwa kwiinda mubukkale naa muzintu nzyobacita, ikuba bazike kuli baabo bakaka bweendelezi bweelede ibwa Leza wakasimpe Jehova. Banakristo balizyi kuti Bwami bwa Leza bulalela kujulu akuti buyoomanizya bweendelezi bwabantu, eelyo bwalo bukalele kukabe kutamani.—Daniele 2:44.

Mutaleki Kupakamana!

19, 20. (a) Mbotuya buswena kumamanino, ino ncinzi ncotukonzya kuba masimpe kuti Saatani uyoocicita? (b) Ino ncinzi ncotweelede kukanza kucita?

19 Mbotuya buswena kumamanino, buyumuyumu alimwi amisunko zinooyaabuyuma. Ikuti katucili mubukkale oobu, tunoopenzyegwa akutalondoka kwesu, kutapona kabotu, kucembala, kufwidwa, kukopana, kutyompwa akaambo kakusulaikwa notukambauka Jwi lya Leza, azimwi buyo. Tatweelede kuluba kuti Saatani ubelesya kapati zintu zikatazya kutegwa zitupe kucileka kukambauka makani mabotu naa kucileka kupona kweelana azyeelelo zya Leza. (Ba-Efeso 6:11-13) Ecino tacili ciindi cakucileka kupakamana twalanga mazuba ngotupona!

20 Jesu wakalizyi kuti tuyoojana buyumuyumu cakuti tulakonzya kucileka, aboobo wakalaya kuti: “Amucenjele, nkaambo tamuzi buzuba Mwami wanu naboola.” (Mateyo 24:42, Ci) Aboobo, atupakamane lyoonse akaambo kaciindi ncotupona. Atutucenjelele tukole twa Saatani twalo tukonzya kutupa kuyaansi naa kucileka. Atukanze kukambauka makani mabotu aa Bwami bwa Leza cabusungu ncobeni alimwi cakusinizya. Inzya, atupakamane mbotuya butobela kucenjezya kwa Jesu kwakuti: “Amucenjele.” Ikucita boobu kuyoopa kuti Jehova alemekwe alimwi akuba akati kabaabo ibajisi bulangizi bwakuyoojana zilongezyo zitamani.

Ino Inga Mwaingula Buti?

• Ino tuzyi buti kuti kucenjezya kwa Jesu kwakuti tuleelede ‘kucenjela’ kulabeleka ku Banakristo bakasimpe?

• Ino nzikozyanyo nzi zyamu Bbaibbele zikonzya kutugwasya kuti ‘tucenjele?’

• Ino ciindi calubeta ncinzi, alimwi ino ncinzi ncotukulwaizyigwa kucita kacitanamana?

[Mibuzyo yaciiyo]

[Cifwanikiso icili apeeji 23]

Imakani aali mucibalo eeci azwa mubrosyuwa yakuti Amulangile!, yakazwa lyamuswaangano wacooko wakacitwa nyika yoonse mumwaka wa 2004/05.

[Cifwanikiso icili apeeji 26]

Kunyonyoonwa kwa Babuloni Mupati kuli afwaafwi