Skip to content

Skip to table of contents

Amuzumanane Kweenda Mbwaakali Kweenda Jesu Kristo

Amuzumanane Kweenda Mbwaakali Kweenda Jesu Kristo

Amuzumanane Kweenda Mbwaakali Kweenda Jesu Kristo

“Oyo uuamba kuti ndi [muli Leza], uleelede kweenda mwini mbubonya mbuli mbwaakeenda [Jesu].”—1 JOHANE 2:6.

1, 2. Ncinzi cijatikizyidwe mukulanga kuli Jesu?

MWAAPOSTOLO Paulo wakalemba kuti: “Tugame kusiana nkotwabikilwa kunembo. Katuduneme [naa katulangide] kuli-Jesu musolozi uulomya lusyomo lwesu.” (Ba-Hebrayo 12:1, 2) Ikutegwa tuzumanane kusyomeka kuyandika kulanga kuli Jesu Kristo.

2 Mumwaambo wakusaanguna ibbala lya ‘kudunama,’ kweelana ambolibelesyedwe mu Magwalo aa Bunakristo aa Cigiliki, lyaamba “kubikkila maano kakunyina kunyonganizyigwa,” “kufwutatila cintu cimwi akulanga kuli cimwi.” Ibbuku limwi lyakuvwuntauzyizya lyaamba kuti: “Sikulunduka muna Giliki mubbuwa mbwaalekela buyo kubikkila maano kukulunduka alimwi ambaakani njali mukulundukila, akutalika kulanga basikweebelela, lubilo ndwaajisi lulayozya-yozya. Ncimwi buyo a Banakristo.” Zintu zinyonganya zilakonzya kutupa kutaunka ambele kumuuya. Tweelede kulanga cakubikkila maano kuli Jesu Kristo. Alimwi ino nzintu nzi nzyotulanga ku Musolozi wesu? Ibbala lya Cigiliki lyakuti “Musolozi” lyaamba “musolozi mupati, muntu uusololela muzintu zyoonse akupa cikozyanyo.” Ikutegwa tulange cakubikkila maano kuli Jesu kuyandika kutobela cikozyanyo cakwe.

3, 4. (a) Ncinzi ncotweelede kucita kutegwa tweende mbwaakali kweenda Jesu Kristo? (b) Mmibuzyo nzi njotweelede kulanga-langa?

3 Ibbaibbele lyaamba kuti: “Oyo uuamba kuti ndi [muli Leza], uleelede kweenda mwini mbubonya mbuli mbwaakeenda [Jesu].” (1 Johane 2:6) Tweelede kuzumanana katukamantene a Leza kwiinda mukutobela milawo ya Jesu mbubonya mbwaakatobela ya Bausyi.—Johane 15:10.

4 Aboobo, ikutegwa tweende Jesu mbwaakeenda kuyandika kuti katumulangilila cakubikkila maano mbwali Musolozi Mupati, akutobela mikondo yakwe. Mibuzyo iiyandika kapati njotweelede kubuzya kujatikizya makani aaya njakuti: Mbuti Kristo mbwatusololela mazubaano? Ino kweelede kutujatikizya buti ikwiiya nzila mbwaakali kweenda? Ino mbubotu nzi bujanika mukutobela cikozyanyo ncaakasiya Jesu Kristo?

Kristo Mbwabasololela Basikumutobela

5. Ncinzi Jesu ncaakabasyomezya basikumutobela katanaunka kujulu?

5 Katanaunka kujulu, Jesu Kristo uwakabusyigwa wakalibonya kuli basikwiiya bakwe akubapa mulimo uuyandika kapati. Wakati: “Nkaambo kaako kamuya mukabaiisye bantu bamisyobo yoonse.” Aciindi ncimunya eeco, Musololi Mupati alimwi wakabasyomezya kuti uyooba ambabo nobakali kunoozuzikizya mulimo ooyu, naakati: “Amulange, ndaba anywe mazuba oonse nikuba kusikila kumamanino aaciindi.” (Matayo 28:19, 20) Mbuti Jesu Kristo mbwali abasikumutobela bakwe muciindi eeci camamanino aabukkale oobu?

6, 7. Mbuti Jesu mbwatusololela kwiinda mukubelesya muuya uusalala?

6 Jesu wakati: “Mugwasyi, Muuya Uusalala, Taata ngwayootuma muzina lyangu, uyoomwiisya zintu zyoonse, uyoomuyeezya zyoonse nzendakamwaambila.” (Johane 14:26) Muuya uusalala, uutumwa kwiinda muzina lya Jesu, ulatusololela akutuyumya mazubaano. Ulatusensemuna kumuuya akutugwasya kumvwisya ‘makani mapati aabulondo bwa-Leza.’ (1 Ba-Korinto 2:10) Kuyungizya waawo, bube bwa Leza bwa “luyandano, lukondo, luumuno, busicamba, buuya, bubotu, lusyomo, lubombo, kulyeendelela,” eeyi “micelo ya-Muuya.” (Ba-Galatiya 5:22, 23) Kwiinda mulugwasyo lwamuuya uusalala, tulakonzya kuba abube oobu.

7 Mbotuzumanana kwaaiya Magwalo alimwi akusolekesya kuzitobela nzyotwiiya, muuya wa Jehova ulatugwasya kuyungizya busongo, bupampu, kumvwisya, luzibo akucikonzya kusala bweelede. (Tusimpi 2:1-11) Alimwi muuya uusalala ulatugwasya kuliyumya mumisunko amumasukusyo. (1 Ba-Korinto 10:13; 2 Ba-Korinto 4:7; Ba-Filipi 4:13) Banakristo bakulwaizyigwa ‘kulisalazya kubusofwaazi boonse nibuba bwakumibili nibuba bwamoyo, cakulondola busalazi.’ (2 Ba-Korinto 7:1) Sena tulakonzya kupona cakweendelana azyeelelo zya Leza zyabusalazi antela bulondo kakunyina kugwasyigwa amuuya uusalala? Inzila imwi Jesu njabelesya kutusololela mazubaano nkwiinda mumuuya uusalala, ooyo Jehova Leza ngwaakazumizya Mwanaakwe kuubelesya.—Matayo 28:18.

8, 9. Mbuti Kristo mbwasololela kwiinda mukubelesya “muzike musyomesi uucenjede”?

8 Amulange aimbi nzila Kristo njabelesya kusololela mbungano mazubaano. Naakali kwaamba zyakuba kwakwe amamanino aabukkale oobu, Jesu wakati: “Nguni muzike musyomesi uucenjede ngwaakakazika mwami wakwe kuti abe mwami wabo basiŋanda bakwe, abaabile zilyo zyabo kuciindi ceelede. Uli acoolwe muzike oyo, mwami wakwe asika, ngwazoojana ulacita obo. Ncobeni ndamwaambila kuti uzoomukazika kuti abe mupati wazintu zyoonse nzyajisi.”—Matayo 24:3, 45-47.

9 Jesu Kristo ngo “mwami.” “Muzike,” nkabunga ka Banakristo bananikidwe amuuya ibali anyika. Kabunga aaka kamuzike kakapegwa mukuli wakulanganya zintu zyaanyika akupa cakulya cakumuuya muciindi ceelede. Kabunga kasyoonto kabaalu basimide kuzwa akati “[ka]muzike musyomesi uucenjede” nkakabamba Kabunga Keendelezya, ikabeleka kakali kaiminizi kaciinga camuzike. Mbabasololela mulimo uubelekwa munyika yoonse wakukambauka makani aa Bwami alimwi akwaabila cakulya cakumuuya aciindi ceelede. Aboobo Kristo ulaisololela mbungano kwiinda “[mu]muzike musyomesi uucenjede” uunanikidwe amuuya kubikkilizya a Kabunga Keendelezya.

10. Mbuti mbotweelede kubalanga baalu, alimwi nkaambo nzi?

10 Aimbi nzila iilibonya Kristo mbwasololela nkwiinda mukubelesya ‘zipego kubantu’—Baalu Banakristo, antela balangizi. Bakapegwa “kuti basitikizye bazumini, akoonda milimo ya-Leza, akuyaka mubili wa-Kristo.” (Ba-Efeso 4:8, 11, 12) Ibbuku lya Ba-Hebrayo 13:7 lyaamba boobu kujatikizya mbabo: “Kamubayeeya basolozi banu abakamuletela makani aa-Leza. Kamuyeeya mbobakali kukala balo, elyo kamwiilizya lusyomo lwabo.” Baalu balasololela mumbungano. Mbwaanga balamwiiya Kristo Jesu, lusyomo lwabo luleelela kwiiya. (1 Ba-Korinto 11:1) Tulakonzya kutondezya kulumba kububambe bwabaalu kwiinda mukubaswiilila akulicesya ‘kuzipego mubantu’ eezi.—Ba-Hebrayo 13:17.

11. Nkwiinda mukubelesya nzila nzi Kristo mbwasololela basikumutobela mazubaano, alimwi ncinzi cijatikizyidwe mukweenda mbwaakali kweenda?

11 Ee, Jesu Kristo ulabasololela bantu bakwe mazubaano kwiinda mumuuya uusalala, “muzike musyomesi uucenjede,” alimwi abaalu mumbungano. Ikutegwa tweende mbwaakeenda Kristo, tweelede kuzimvwisya nzila nzyabelesya kutusololela alimwi akuziccilila. Alimwi iciyandika ncakuti twiiye mbwaakali kweenda. Mwaapostolo Petro wakalemba kuti: “Eco ncimwakaitilwa, nkaambo Kristo alakwe wakamucisilwa, wakamusiila cibonesyo, kuti mukatobele mumikondo yakwe.” (1 Petro 2:21) Muunzila nzi kutobela cikozyanyo cilondokede ca Jesu mbokweelede kutujatikizya?

Amube Batontozi Nomusololela

12. Ino ncibeela nzi cacikozyanyo ca Kristo ncobeelede kubikkila maano baalu mumbungano?

12 Nokuba kuti Jesu wakapegwa bweendelezi bunji kwiinda muntu uuli woonse kuzwa kuli Usyi, wakali mutontozi munzila mbwaakali kububelesya. Boonse mumbungano, ikapati balangizi, beelede kubona kuti ‘butontozi bwabo bwazibwa kubantu boonse.’ (Ba-Filipi 4:5; 1 Timoteo 3:2, 3) Mbwaanga baalu balijisi bweendelezi buli mbobubede mumbungano, cilayandika kapati kuti batobele mumikondo ya Kristo mubusolozi bwabo.

13, 14. Muunzila nzi baalu mobakonzya kwiiya Kristo nobakulwaizya bamwi kubelekela Leza?

13 Jesu wakakubikkila maano kulezya kwabasikwiiya bakwe. Tanaakalangila zintu zinji kwiinda nzyobakali kukonzya kucita. (Johane 16:12) Muciindi cakubaminya, Jesu wakakulwaizya basikumutobela ‘kusolekesya’ mukucita kuyanda kwa Leza. (Luka 13:24) Wakacicita eeci kwiinda mukubasololela alimwi akubakulwaizya mumoyo. Mbubwenya buyo, baalu Banakristo mazubaano kunyina nobakonga bamwi kutegwa babelekele Leza kwiinda mukubapa kulimvwa kuusa. Muciindi caboobo, balabakulwaizya kumubelekela Jehova kwiinda muluyando ndobajisi kulinguwe alimwi akuli Jesu kubikkilizya akubantunyina.—Matayo 22:37-39.

14 Jesu kunyina naakabubelesya munzila mbyaabi bweendelezi mbwaakapegwa kwiinda mukweendelezya bukkale bwabantu. Kunyina naakabikka zyeelelo zitakonzyi kuzuzikizyigwa antela kubikka milawo minji. Inzila njaakali kubelesya nkukulwaizya bamwi kwiinda munjiisyo zyakali kubanjila mumyoyo izili mumilawo yakapegwa kwiinda muli Musa. (Matayo 5:27, 28) Kwiinda mukwiiya Jesu Kristo, baalu kunyina nobabikka milawo iiyeeme aambobazilanga zintu antela kukakatila kumizeezo yabo. Caboola kumakani aakusama akulibamba naa kulikondelezya, baalu balasoleka kwaamba twaambo tunjila bantu mumoyo kwiinda mukubandika njiisyo zijanika mujwi lya Leza, mbuli zeezyo zyaambidwe kuli Mika 6:8; 1 Ba-Korinto 10:31-33; a 1 Timoteo 2:9, 10.

Amube Basilweetelelo Alimwi Ibalekelela

15. Mbuti Jesu mbwaakalimvwa kujatikizya kulezya kwabasikwiiya bakwe?

15 Kristo wakatusiila cikozyanyo ncotweelede kutobela munzila mbwaakakweendelezya kulezya akulubizya kwa basikwiiya bakwe. Amulange zintu nzyobilo zyakacitika masiku aamamanino aanyika kali muntunsi. Naakasika ku Getesemane, Jesu “wakatolelela ba-Petro a-Johane a-Jakobo” alimwi akubaambila kuti “[a]mulangile.” Mpoonya “awo wakaya kunembo buniini, wavundama ansi wakomba.” Naakajoka, “wa[ka]bajana baloona.” Ino Jesu wakacita buti? Wakati: “Moyo walo ulisungweede, anukuti mubili waboyoka.” (Marko 14:32-38) Muciindi cakubakalalila kapati ba Petro, Jakobo a Johane, wakabeetelela! Masiku ngaonya aayo, Petro wakamukaka Jesu ziindi zyotatwe. (Marko 14:66-72) Mbuti Jesu mbwaakamweendelezya Petro kuzwa waawo? “Mwami wabuka, walibonya kuli-Simoni [Petro].” (Luka 24:34) Ibbaibbele lyaamba kuti: “Wakabonwa kwa-Kefa, lumwi wakabonwa akuli bali ikumi ababili.” (1 Ba-Korinto 15:5) Muciindi cakubijilwa, Jesu wakamulekelela mwaapostolo wakeempwa alimwi akumuyumya. Kumbele Jesu wakapa Petro mikuli mipati.—Incito 2:14; 8:14-17; 10:44, 45.

16. Mbuti mbotunga tweenda mbuli Jesu mbwaakeenda ciindi basyomima nobatutyompya naa kutubisizya munzila imwi?

16 Eelyo basyomima nobatutyompya naa kutweendelezya munzila iitali kabotu munzila imwi akaambo kakutalondoka, sena andiswe tatweelede kuba bantu beetelela alimwi ibalekelela mbubonya mbwaakabede Jesu? Petro wakakulwaizya basyominyina kuti: “Amube amoyo omwe, amube akweetelelana akuyandana kwabunyina, aluzyalo, amoyo mutete. Mutabweedezyi cibi kucibi, naaba matusi kumatusi, pe, embo, pele amubweedezye kulongezya.” (1 Petro 3:8, 9) Ino kuti umwi muntu waalilwa kutweendelezya mbuli Jesu mbwaakali kunga wacita, katayandi kweetelela naa kulekelela? Ncimwi buyo tulijisi mukuli wakusola kumwiiya Jesu akucita mbwaakali kunga wacita.—1 Johane 3:16.

Amubikke zya Bwami Mubusena Butaanzi

17. Ncinzi citondezya kuti Jesu wakakubikka mubusena butaanzi kucita kuyanda kwa Leza mubuumi bwakwe?

17 Pele kuli aimbi inzila motweelede kweenda mbuli Jesu Kristo mbwaakeenda. Ikwaambilizya makani mabotu aa Bwami bwa Leza ncicakali cintu ciyandika kapati mubuumi bwa Jesu. Naakamana kukambauka kumukaintu muna Samariya afwiifwi amunzi wa Sukari ku Samariya, Jesu wakaambila basikwiiya bakwe kuti: “Icakulya cangu nkucita luyando lwayooyo uwakandituma, akulondola milimo yakwe.” (Johane 4:34) Ikucita kuyanda kwa Usyi kwakamuyumya Jesu; kwakali kumupa busani bubotu, kukkutila alimwi akumukatalusya mbuli cilyo. Sena kumwiiya Jesu kwiinda mukubikkila maano kukucita kuyanda kwa Leza kulakonzya kusololela kubuumi bunyina mpindu iini-ini alimwi kakunyina kukkutila?

18. Nzilongezyo nzi ziboola mukukulwaizya bana kucita mulimo waciindi coonse?

18 Bazyali nobakulwaizya bana babo kucita mulimo waciindi coonse, balo antoomwe abana babo balatambula zilongezyo zitalivwulili. Usyi wakajisi bana bamaanga wakakulwaizya bana bakwe kubikka mbaakani yakucita mulimo wabupainiya kuzwa nobakali bana. Nobakamanizya lwiiyo lwabo lwakumubili, bana aaba bakaba bapainiya. Nalanga zilongezyo nzyaajana akaambo kaceeci, Usyi ooyu wakalemba kuti: “Bana besu balombe kunyina nobatutyompya pe. Cakulumba tulakonzya kwaamba kuti, ‘Bana ndukono luzwa kuli-Jehova.’” (Intembauzyo 127:3) Alimwi bagwasyigwa buti bana kwiinda mukucita mulimo waciindi coonse? Mukaintu uujisi bana bali musanu wakati: “Bupainiya bwabagwasya bana bangu boonse kuba acilongwe cibotu a Jehova, kuba azilengwa zibotu zyakwiiya, kwabagwasya kwiiya kucibelesya kabotu ciindi alimwi kwabagwasya kwiiya kubikka zintu zyakumuuya mubusena bwakusaanguna mubuumi bwabo. Nokuba kuti boonse bakeelede kucinca kapati mumbazu zinji, kunyina naba omwe uulimvwa kuusa akaambo kanzila njobakasala kutobela.”

19. Mmakanze nzi aakumbele bakubusi ngobeelede kulanga-langa cabusongo?

19 Nobakubusi, makanze nzi ngomujisi aakumbele? Sena muyanda kuzwidilila mumilimo imwi yakumubili? Naa sena muli mukusolekesya kutegwa mukacite mulimo waciindi coonse mubuumi bwanu? Paulo wakakulwaizya kuti: “Amucenjele loko mbumweenda. Muteendi mbuli bafubafuba, pe, amweende mbuli basimaanu. Amujatisye loko ciindi canu coonse, nkaambo kakuti mazuba aasunu mabi.” Ulayungizya kuti: “Aboobo tamweelede kufubaala, muleelede kumvwisya mbulubede luyando lwa-Mwami.”—Ba-Efeso 5:15-17.

Amusyomeke

20, 21. Muunzila nzi Jesu mwaakali kusyomeka, alimwi mbuti mbotunga twaiya kusyomeka kwakwe?

20 Ikutegwa tweende mbwaakali kweenda Jesu, tweelede kwiiya mbwaakali kusyomeka. Kujatikizya mbwaakali kusyomeka Jesu, Ibbaibbele lyaamba kuti: “Walo wakali aciimo ca-Leza, nekubaboobo teewakayeeya kuti ncivuumuko kweelana a-Leza, pe. Wakalilonzya, wakalisalila ciimo cabuzike akuba mbubonya mbuli bantu balya maila. Lino naakabonwa kuti waba acikozyano camuntu, wakalibombya akuzumina nikuba kufwa, nkukuti kufwa kwakubambulwa [acisamu cakupenzezya].” Jesu wakasyomeka kubweendelezi bwa Jehova kwiinda mukulibombya kucita ncaakali kuyanda Leza kulinguwe. Wakalibombya kusikila kulufwu acisamu cakupenzezya. Tweelede ‘kuba amoyo oyu’ alimwi akusyomeka mukucita kuyanda kwa Leza.—Ba-Filipi 2:5-8.

21 Alimwi Jesu wakasyomeka kubaapostolo bakwe ibasyomeka. Nokuba kuti bakalikompeme alimwi tiibakalondokede, Jesu wakabayanda “mane kusikila kumamanino.” (Johane 13:1) Mbubwenya buyo, tutalekeli kutalondoka kwabakwesu kutupa kuba amuuya wakukazya bamwi.

Amutobele Cikozyanyo Ncaakapa Jesu

22, 23. Nimpindu nzi zijanika mukutobela cikozyanyo ncaakapa Jesu?

22 Masimpe, mbotuli bantu batalondokede, tatukonzyi kweenda cakulondoka mumikondo yakwe iilondokede. Pele, tulakonzya kusolekesya kutobela mumikondo yakwe. Ikutegwa tucite boobo, tweelede kumvwisya alimwi akulibombya kubusolozi bwa Kristo akukakatila kucikozyanyo ncaakapa.

23 Ikumwiiya Kristo kusololela kuzilongezyo zinji. Buumi bwesu bulaba ampindu alimwi tulakkutila nkaambo tulabikkila maano kukucita kuyanda kwa Leza ikutali kwesu. (Johane 5:30; 6:38) Tulijisi manjezeezya aasalala. Tuba cikozyanyo cibotu mukweenda kwesu. Jesu wakabatamba boonse aabo bakakatede akulemenwa kuti baunke kulinguwe alimwi akujana kukatalukwa mumyoyo yabo. (Matayo 11:28-30) Twatobela cikozyanyo ca Jesu, aswebo tulakonzya kukatalusya bamwi kwiinda mukuyanzana kwesu. Aboobo, atuzumanane kweenda mbwaakali kweenda Jesu.

Sena Muciyeeyede?

• Mbuti Kristo mbwabeendelezya basikumutobela mazubaano?

• Mbuti baalu mbobakonzya kutobela busolozi bwa Kristo mubweendelezi mbobapedwe a Leza?

• Mbuti mbotunga twatobela cikozyanyo ca Jesu notulanga kulezya kwabamwi?

• Mbuti bakubusi mbobakonzya kubikka zintu zya Bwami mubusena butaanzi?

[Mibuzyo yaciiyo]

[Cifwanikiso icili apeeji 15]

Baalu Banakristo balatugwasya kutobela busolozi bwa Kristo

[Zifwanikiso izili apeeji 16]

Nobana-bana, ino makanze nzi ngomujisi kutegwa mukabe abukkale bwa Bunakristo bujisi mpindu?