Skip to content

Skip to table of contents

Jehova Ngomweembezi Wesu

Jehova Ngomweembezi Wesu

Jehova Ngomweembezi Wesu

“Jehova ngumweembeli wangu, nsikabuli cintu.” —Intembauzyo 23:1.

1-3. Ino nkaambo nzi ncocitagambyi ikuti Davida wakakozyanyisya Jehova kumweembezi?

IKUTI mwalombwa kuti mupandulule mbuli Jehova mbwalanganya bantu bakwe, ino inga mwapandulula buti? Ino ncikozyanyo nzi ncomunga mwabelesya icikonzya kusalazya mbuli mbwalanganya babelesi bakwe basyomeka? Kwamyaka iinda ku 3,000, sintembauzyo uusyomeka Davida wakalemba kabotu-kabotu kupandulula Jehova kwiinda mukubelesya cikozyanyo cabuumi bwakwe bwakubwana.

2 Kacili mwana, Davida wakali mweembezi, aboobo, wakalizyi mbozilanganyizyigwa mbelele. Wakalizyi kuti, ikuti mbelele zyatalanganyizyigwa, zilakonzya kusweeka alimwi akubbigwa naa kulumwa banyama babutambo. (1 Samuele 17:34-36) Ikuti kakunyina mweembezi, tazikonzyi kujana macelelo aali kabotu kutegwa zikkute. Naakakomena, Davida kakunyina kudooneka wakali kuyeeya ciindi ncaakali kusololela, kukwabilila alimwi akucezya mbelele.

3 Tacigambyi ikuti mulimo wamweembezi Davida ngwaakayeeya naakasololelwa amuuya ikupandulula mbuli Jehova mbwalanganya bantu bakwe. Intembauzyo 23 yalo yakalembwa a Davida italika amajwi aakuti: “Jehova ngumweembeli wangu, nsikabuli cintu.” Atulange-lange icipa kuti majwi aaya ayelele. Eelyo kwiinda mukugwasyigwa a Intembauzyo 23, tulabona mbuli Jehova mbwabalanganya bamukomba mbwaanga ngomweembeli naa mweembezi wambelele zyakwe.—1 Petro 2:25.

Cikozyanyo Ceelela

4, 5. Ino mbuti Ibbaibbele mbolipandulula mbelele?

4 Jehova ulijisi mazina aakuzalikizyigwa manji mu Magwalo, pele lyakuti “Mweembeli” ndeliinda kutondezya kuti mmutete moyo. (Intembauzyo 80:1) Ikutegwa tumvwisye kaambo Jehova nceelela kwiitwa kuti Mweembezi, inga catugwasya kuzyiba zintu zyobilo: cakusaanguna, nkuzyiba mbozibede mbelele, eelyo cabili cijatikizya milimo alimwi abube bwamweembezi mubotu.

5 Ziindi zinji Ibbaibbele lilaamba kujatikizya mbozicita mbelele. Lizipandulula kuti zilazyiba mbwaziyanda mweembezi (2 Samuele 12:3), tazyuumi (Isaya 53:7) alimwi tazilikwabilili pe. (Mika 5:8) Mulembi umwi wakavwubide mbelele kwamyaka minji wakaamba kuti: “Mbelele ‘tazikonzyi kuligwasya naaceya’ mbuli bamwi mbobayeeya. Kwiindana abanyama bamwi, ziyandika kubikkila maano lyoonse.” Ikutegwa banyama aaba ibatakonzyi kulikwabilila bapone, kuyandika mweembezi uulanganya kabotu.—Ezekieli 34:5.

6. Ino mbuti ibbuku lipandulula mabala aamu Bbaibbele mbolipandulula nzyaakali kucita abuzuba mweembezi wambelele ilyansiku?

6 Ino mweembezi wambelele wakali kucita nzi abuzuba lyansiku? Ibbuku limwi lipandulula mabala aamu Bbaibbele lyaamba kuti: “Cifwumofwumo wakali kuzijalwida mbelele akuzisololela kooko nkozyakeelede kuya kucelela. Wakali kuzilingula buzuba boonse kutegwa kubule iizanduka. Ikuti imwi yazanduka mubutanga, wakali kwiiyandaula cabunkutwe mane waijana akwiileta kubutanga. . . . Mangolezya wakali kubuleta butanga kumunzi, akuzibala noziya bunjila mubbondo naa kuti mucaanda kutegwa asinizye kuti kunyina yasweeka. . . . Ziindi zinji wakali kuzilindila masiku woonse kutegwa zitalumwi banyama nokuba kubbigwa.” *

7. Ino nkaambo nzi ziindi zimwi mweembezi ncaakali kuyandika kukkazika moyo akubomba?

7 Kwakali ziindi imbelele, ikapati zilaamada alimwi atwana nozyakali kuyandika kukkazyikila moyo alimwi akubombela. (Matalikilo 33:13) Ibuvwuntauzi bumwi bwa Bbaibbele bwakati: “Ziindi zinji kana kambelele inga kazyalilwa kulamfwu akumunzi ikumbali lyamulundu. Imweembezi ulaibikkila maano mbelele noizyala, yamanizya ulakanyamuna kana akukatola kubbondo. Mumazuba aayo ngokatakonzyi kulyeendela, ulakanyamuna mumaanza naa munkomwe iili acamba yacibaki cakwe.” (Isaya 40:10, 11) Cilasalala kuti mweembezi mubotu uyandika kuba anguzu alubomba.

8. Ino ntwaambo nzi totatwe Davida ntwaakaamba aayeeme lusyomo lwakwe muli Jehova?

8 “Jehova ngumweembeli wangu”—sena oobu tabuli mbobupanduluzi bweelela Taateesu wakujulu? Mbotuya bulanga-langa Intembauzyo 23, tuyoobona mbuli Leza mbwatulanganya kabelesya nguzu alimwi akukkazika moyo ikuli mbuli kwamweembezi. Mukapango 1, Davida utondezya lusyomo ndwajisi lwakuti Leza uyoocita bubambe boonse buyandika kutegwa mbelele zyakwe ‘zitabuli cintu.’ Mutupango tutobela, Davida wabandauka twaambo totatwe aayeeme lusyomo lwakwe: Jehova ulasololela, ulakwabilila alimwi ulazisanina mbelele zyakwe. Lino atubandike kaambo kamwi akamwi kukagama.

“Ulandeenzya”

9. Ino mbukkale buli buti Davida mbwapandulula, alimwi ino mbuti mbelele mbozikonzya kuba mubusena buli boobu?

9 Kakusaanguna, Jehova uleenzya naa kusololela bantu bakwe. Davida wakalemba kuti: “Ulandooneka mumacelelo aamwemvwe, ulandeenzya kumbali lyamaanzi aacilyokezezyo. Ulabukulusya moyo wangu, ulandeenzya munzila zyabululami, nkaambo kazina lyakwe.” (Intembauzyo 23:2, 3) Butanga bwambelele bulede caluumuno akati kazintu zyoonse ziyandika—aawa Davida upandulula kuti bulikkutide, bulikatalukide alimwi buli kwabilidwe. Ibbala lya Chihebrayo lyakuti “macelelo” lilakonzya kwaamba “busena bubotu.” Kuboneka kuti imbelele kuzigama tazikonzyi kulijanina busena bubotu bukatalusya ibwaluumuno. Mweembezi wazyo uleelede kuzitola “kubusena bubotu.”

10. Mbuti Leza mbwatondezya lusyomo ndwajisi kulindiswe?

10 Ino Jehova utusololela buti mazubaano? Nzila imwi nkwiinda mucikozyanyo. Ijwi lyakwe litukulwaizya kuba “basikwiiya ba-Leza.” (Ba-Efeso 5:1) Ibupanduluzi buli mumajwi aaya bwaamba lubomba, kulekelela alimwi aluyando. (Ba-Efeso 4:32; 5:2) Masimpe, Jehova ulapa cikozyanyo cibotu cakutondezya bube bukondelezya kapati buli boobo. Sena inga twaamba kuti tazilangide kabotu zintu kwiinda mukutwaambila kuti tumwiiye? Peepe. Ilulayo oolu lwakasololelwa amuuya ncitondezyo cibotu citondezya lusyomo ndwajisi mulindiswe. Munzila nzi? Twakalengwa mucikozyanyo ca Leza, icitondezya kuti tulijisi bube bubotu alimwi tulakonzya kubikkila maano kuzintu zyakumuuya. (Matalikilo 1:26) Aboobo, Jehova ulizyi kuti nokuba kuti tatulondokede, tulakonzya kuba abube mbwatondezya walo. Amukayeeye buyo kaambo aaka—Leza wesu siluyando ulasyoma kuti tulakonzya kuba mbuli nguwe. Ikuti twatobela cikozyanyo cakwe, uyootusololela kubusena bubotu ‘bwakulyookezyela’ mumaambilambali. Munyika eeyi iizwide lunya, ‘tuyookkala kabotu’ muluumuno luboola akaambo kakuzyiba kuti Leza ulatukkomanina.—Intembauzyo 4:8; 29:11.

11. Nasololela mbelele zyakwe, ino ncinzi Jehova ncabikkila maano, alimwi ino mbuti eeci mbocitondezyegwa kwiinda muzintu nzyatwaambila kuti tucite?

11 Jehova ulaalubomba alimwi ulakkazika moyo natusololela. Imweembezi ulabikkila maano kukulezya kwambelele zyakwe, aboobo ulazyeenzya “mbuli mbuzikonzya kweenda.” (Matalikilo 33:14) Mbubwenya buyo, Jehova ulasololela kweelana “mbuli mbuzikonzya kweenda” mbelele zyakwe. Ulalanga-langa kujatikizya zintu nzyotukonzya kucita alimwi abukkale bwesu. Aboobo, tatubinzyaanyi pe, tatwaambili kupa ziinda ali zyeezyo nzyotukonzya kupa. Ncatulomba ncakuti katucita zintu camoyo woonse. (Ba-Kolose 3:23) Pele ino mbuti kuti kamucembede akutakonzya kucita mbuli mbomwakali kukonzya kucita? Ino kuti kamuciswa bulwazi bukatazyide bwalo bwamupa kuti mupatile? Mubukkale buli boobu mobuboolela bubotu bwakucita zintu camoyo woonse. Taaku makuyu akeelana. Kumubelekela camoyo woonse cipandulula kubelesya nguzu zyanu kusikila mpozigolela mumulimo wa Leza. Nokuba kuti kuli kulezya kwalo kukonzya kutunyonganya, Jehova ulakubikkila maano kukomba kwesu ikucitwa camoyo woonse.—Marko 12:29, 30.

12. Ino ncikozyanyo nzi cili mu Mulawo wa Musa icitondezya kuti Jehova ulasololela kweelana “mbuli mbuzikonzya kweenda” mbelele zyakwe?

12 Ikutondezya mbuli Jehova mbwasololela kweelana “mbuli mbuzikonzya kweenda” mbelele zyakwe, amulange-lange caambidwe mu Mulawo wa Musa kujatikizya zituuzyo zimwi zyakumanya milandu. Jehova wakali kuyanda cituuzyo cibotu cakali kuzwa ansi aamoyo uulumba. Alimwi, izituuzyo zyakali muzibeela kweelana ambwakonzya mutuuzi. Mulawo wakati: ‘Kuti naa tajisi kabelele, uleelede kuleta nziba zyobilo, naa nkwilimba zyobilo.’ Ino kuti katakonzyi kujana noziba nkwilimba zyobilo? Eelyo wakeelede kuleta “busu bunante.” (Levitiko 5:7, 11) Eeci citondezya kuti Leza kunyina naakali kuyanda zintu sikutuula nzyaatakali kukonzya kujana. Mbwaanga Leza tacinci, tulakonzya kukkalwa moyo ikuzyiba kuti kunyina natwaambila kucita zintu nzyotutakonzyi kumupa; muciindi caboobo ulazikkomanina eezyo nzyotukonzya kumupa. (Malaki 3:6) Elo cilakondelezya kaka kusololelwa a Mweembezi uutuzyi kabotu!

“Nsiyoowi Bubi, Nkaambo Tuli Ayebo”

13. Kubbuku lya Intembauzyo 23:4, ino mbuti Davida mbwaakaambaula cabulongwe, alimwi ino nkaambo nzi eeci ncocitagambyi?

13 Davida ulapa kaambo kabili ncasyomena Jehova: Jehova ulazikwabilila mbelele zyakwe. Tubala kuti: “Nenjeenda mumumpata walufu uusia mbi, nsiyoowi bubi, nkaambo tuli ayebo, musako wako ankoli yako zilandiyumya.” (Intembauzyo 23:4) Davida lino waamba munzila yabulongwe kwiinda mukwaambila Jehova kabelesya bbala lyakuti “yebo.” Eeci tacigambyi pe nkaambo Davida waamba mbuli Leza mbwaakamugwasya kutegwa aliyumye mumapenzi. Davida wakainda mumimpata minji yalufwu—iciindi naakali muntenda kapati. Pele kunyina naakakanduka, nkaambo wakalizyi kuti Leza kwiinda mu “musako” wakwe alimwi a “nkoli” yakwe wakali kukonzya kuzibelesya kuti kwayandika. Ikuzyiba kuti ulikwabilidwe kwakamuumbulizya Davida, aboobo kakunyina kudooneka kwakamupa kuswenena kuli Jehova. *

14. Ino ncisyomezyo nzi Ibbaibbele ncolitupa kujatikizya mbuli Jehova mbwakwabilila, pele ino ncinzi eeci ncocitapandululi?

14 Ino Jehova uzikwabilila buti mbelele zyakwe mazubaano? Ibbaibbele litusyomezya kuti kunyina sinkondo—daimona naa muntu uukonzya kuzwidilila kumanizya mbelele zyakwe anyika. Jehova takonzyi kucizumizya eeci. (Isaya 54:17; 2 Petro 2:9) Nokuba boobo, eeci tacaambi kuti Mweembezi wesu uyootucingilila kumapenzi woonse pe. Tulasikilwa masukusyo aasikila bantu boonse, alimwi tulakazyigwa mbubwenya mbobakazyigwa Banakristo bakasimpe boonse. (2 Timoteo 3:12; Jakobo 1:2) Kuli ziindi zintu nozikonzya kuba mbuli kuti ‘tweenda mumumpata walufwu uusiya mbi.’ Mucikozyanyo, lufwu lulakonzya kununkila akaambo kakupenzyegwa naa akaambo kazicisa mumubili. Naba muyandwa wesu ambweni ulakonzya kulangilwa kufwa naa kufwa buya. Zintu nozikonzya kuboneka mbuli kuti zyakatazyila limwi, Mweembezi wesu uli andiswe, eelyo uyootukwabilila. Munzila nzi?

15, 16. (a) Ino mbuti Jehova mbwatugwasya kuzunda zisinkilizyo zikonzya kutusikila? (b) Amuluule cakacitika icitondezya mbuli Jehova mbwatugwasya muziindi notusukusyigwa.

15 Jehova kunyina nasyomezya kuti uyoocita maleele kutegwa atukwabilile pe. * Pele kaambo kamasimpe nkakuti: Jehova uyootugwasya kutegwa tuzunde cisinkilizyo cili coonse cikonzya kutukatazya. Ulakonzya kutupa busongo kutegwa tuliyumye ‘kumasukusyo aamisyobo misyobo.’ (Jakobo 1:2-5) Mweembezi tabelesyi buyo musako kutegwa aumye banyama babutambo pe, pele ulaubelesya ananyona mbelele zyakwe kutegwa zigame kooko kuyandika. Jehova ulakonzya kuubelesya kutegwa andiswe atunyone, ambweni kwiinda mukubelesya mukombima kuti atugwasye naa kwiinda mululayo luzwa mu Bbaibbele lwalo lukonzya kutugwasya kapati kweelana abukkale oobo. Kunze lyaboobo, Jehova ulakonzya kutupa nguzu nzyotuyandika kutegwa tuliyumye. (Ba-Filipi 4:13) Kwiinda mumuuya uusalala, ulakonzya kutupa “nguzu zigambya.” (2 Ba-Korinto 4:7) Muuya wa Leza ulakonzya kutugwasya kutegwa tuliyumye kumusunko uuli woonse Saatani ngwakonzya kutuletela. (1 Ba-Korinto 10:13) Sena tacuumbulizyi ikuzyiba kuti Jehova ulilibambide lyoonse kutugwasya?

16 Inzya, kufwumbwa naa tuli muntenda iili buti, tatuli tolikke pe. Tuli a Mweembezi wesu, katugwasya munzila njotutakonzyi kuyeeyela. Amulange-lange cikozyanyo camwaalu umwi Munakristo wakajanwa kuti ulijisi bulwazi kubongo. “Ndilazuminizya kuti kumatalikilo ndakali kweezyeezya naa Jehova wakandinyemena nokuba kuti wakali kundiyanda. Pele ndakalikanzide kutamusiya Jehova. Aboobo ndakamwaambila nzyondakali kulibilika. Eelyo Jehova wakandigwasya, ziindi zinji kwiinda mubakwesu alimwi abacizi. Ibanji bakandigwasya kapati kwiinda mukundaambila zintu zyakabacitikila nobakali kukatazyigwa amalwazi aabo. Itwaambo ntobakali kwaamba itukkazyika moyo twakandiyeezya kuti penzi ndindakajisi tiilyakali lyeenzu pe. Ilugwasyo ndundakajana lwakandigwasya kubona kuti Jehova kunyina naakandisulide pe. Aboobo, ndileelede kuzumanana kulwana bulwazi bwangu, alimwi tandizi naa ncinzi ciyoocitika. Pele ncondizi ncakuti Jehova uli andime alimwi akuti uyoozumanana kundigwasya mumasukusyo aaya.”

“Wandibambila Zyakulya”

17. Mbuti Davida mbwapandulula Jehova ku Intembauzyo 23:5, alimwi nkaambo nzi cikozyanyo eeci ncocitakazyanyi acikozyanyo camweembezi?

17 Davida lino waamba kaambo katatu kamupa kusyoma Mweembezi wakwe: Jehova ulasanina mbelele zyakwe, alimwi ulazisanina acakulya cinji. Davida walemba kuti: “Wandibambila zyakulya kubusyu bwabasinkondoma, wananika mutwe wangu amafuta, ankomeki yangu yafwasuka.” (Intembauzyo 23:5) Mukapango aaka, Davida wapandulula mweembezi wakwe kuti ngusimalelo mwaabi uupa zyakulya azyakunywa zinji. Zikozyanyo zyobilo—icamweembezi uulanganya alimwi acasimalelo mwaabi tazikazyanyi pe. Kayi mweembezi mubotu uleelede kuzyiba nkwakonzya kujana macelelo mabotu alimwi ameenda manji ikutegwa butanga bwakwe ‘butabuli cintu.’—Intembauzyo 23:1, 2.

18. Ino ncinzi citondezya kuti Jehova ngusimalelo mwaabi?

18 Sena Mweembezi wesu awalo ngusimalelo mwaabi? Inzya mmwaabi! Amuyeeye buyo mbocili cibotu, ambocili cinji alimwi ambocili camisyobo iindene-indene cakulya cakumuuya ncotulya. Kwiinda muciinga camuzike musyomesi uucenjede, Jehova wapa mabbuku aagwasya kapati alimwi amapulogilamu aamiswaangano yaambungano, yabbazu ayaalubazu alimwi ayacooko—yalo iitupa nzyotuyandika kumuuya. (Matayo 24:45-47) Kunyina nocibula pe cakulya cakumuuya. “Muzike musyomesi uucenjede” walemba ma Bbaibbele manji citaambiki alimwi amabbuku aagwasya kwiiya Bbaibbele. Lino mabbuku aaya alajanika mumilaka iili 413. Jehova ulapa cakulya cakumuuya camisyobo iindene-indene—kutalikila ku “mukupa,” nkokuti njiisyo zya Bbaibbele zyantalisyo mane ku “zilyo ziyumu,” makani mayumu aamu Bbaibbele. (Ba-Hebrayo 5:11-14) Aboobo, notwasikilwa mapenzi naa notuyanda kusala zintu, ncotuyanda tulakonzya kucijana. Nikwatali cakulya eeci cakumuuya notwalipengede kapati azintu zicitika. Mweembezi wesu masimpe mmwaabi!—Isaya 25:6; 65:13.

“Njookala Muŋanda ya-Jehova”

19, 20. (a) Ino ndusyomo nzi ndwaakatondezya Davida ku Intembauzyo 23:6, alimwi ino mbuti andiswe mbotukonzya kuba alusyomo luli boobo? (b) Ino ncinzi citiikabandikwe mucibalo citobela?

19 Naakamana kuyeeya nzila zya Mweembezi wakwe Uumupa zintu, Davida wakati: “Ncobeni bubotu aluzyalo zilanditobela mazuba oonse aabuumi bwangu; lino njookala muŋanda ya-Jehova lyoonse alyoonse.” (Intembauzyo 23:6) Davida wakaamba majwi aaya akaambo kakuti wakalumba amoyo wakwe woonse alimwi wakalijisi lusyomo—wakalumba naakayeeya nzyaakacitilwa musule alimwi wakaba alusyomo naakayeeya nzyaakali kuyoocitilwa kumbele. Davida iwakali mweembezi kaindi ulikwabilidwe. Ikuzyiba kuti, ikuti naa wazumanana kuba munsi a Mweembezi wakwe wakujulu, mbuli kuti ukkede muŋanda yakwe, lyoonse Jehova unoomulanganya caluyando.

20 Elo kaka tulalumba akaambo kamajwi mabotu aali ku Intembauzyo 23! Davida wakajana nzila mbotu kapati yakupandulula Jehova mbwasololela, kukwabilila alimwi akusanina mbelele zyakwe. Majwi aa Davida aakondelezya akalembwa mu Bbaibbele ikuti atupe kuba alusyomo kutegwa andiswe tukonzye kulanga kuli Jehova mbwali Mweembezi wesu. Inzya, ikuti twazumanana kuba munsi a Jehova, uyootulanganya mbwali Mweembezi siluyando “lyoonse alyoonse” mane kukabe kutamani. Nokuba boobo, mbuli mbelele zyakwe, tulijisi mukuli wakweenda a Mweembezi wesu Jehova. Icijatikizyidwe mukweenda a Leza ciyoobandikwa mucibalo citobela.

Bupanduluzi buyungizidwe

^ munc. 13 Davida wakaanza ntembauzyo zinji mwalo mwaakali kutembaula Jehova akaambo kakumuvwuna muntenda.—Mucikozyanyo amubone majwi aali atala lya Intembauzyo18, 34, 56, 57, 59, a 63.

^ munc. 15 Amubone cibalo cakuti “Divine Intervention—What Can We Expect?” mu Ngazi Yamulindizi yamu October 1, 2003 yamu Chingisi.

Sena Muciyeeyede?

• Ino nkaambo nzi nciceelela kuti Davida wakakozyanisya Jehova kumweembezi?

• Ino mbuti Jehova mbwatusololela kabikkilide maano?

• Ino muunzila nzi Jehova mbwatugwasya kutegwa tuliyumye mumasukusyo?

• Ino ncinzi citondezya kuti Jehova ngusimalelo mwaabi?

[Mibuzyo yaciiyo]

[Cifwanikiso icili apeeji 24]

Mbubwenya mbuli bwakali kucita mweembezi mu Israyeli, Jehova mbwasololela mbelele zyakwe