Skip to content

Skip to table of contents

Ikumubelekela Kristo Mwami Cakusyomeka

Ikumubelekela Kristo Mwami Cakusyomeka

Ikumubelekela Kristo Mwami Cakusyomeka

“Wakapegwa bweendelezi abulemu abwami, kuti bantu bazisi zyoonse abamisyobo yoonse abamyaambo yoonse bamumanine milimo.”—DANIELE 7:14.

1, 2. Mbuti mbotuzi kuti Kristo tanaakapegwa bweendelezi boonse bwa Bwami mu 33 C.E.?

NGUULI muleli uukonzya kufwida balelwa bakwe mpoonya akupona alimwi kutegwa alele kali mwami? Nguuli mwami uukonzya kupona anyika, kutegwa akulwaizye balelwa bakwe kumusyoma akusyomeka kulinguwe mpoonya alimwi akuyooendelezya kujulu? Alikke muntu uukonzya kucita boobu, kubikkilizya azintu zimwi zinji ngu Jesu Kristo. (Luka 1:32, 33) Lya Pentekoste mu 33 C.E. kalwiindide lufwu lwa Kristo, bubuke alimwi kaunkide kujulu, Leza “wakamubika kuti abe simutwe wazintu zyoonse kumbungano.” (Ba-Efeso 1:20-22; Incito 2:32-36) Aboobo Kristo wakatalika kulela munzila nsyoonto. Balelwa bakwe bakusaanguna bakali Banakristo bananikidwe amuuya, ibali cibeela ca Israyeli wakumuuya, “ba-Israyeli ba-Leza.”—Ba-Galatiya 6:16; Ba-Kolose 1:13.

2 Kakwiindide myaka iitandila ku 30 kuzwa lya Pentekoste mu 33 C.E., mwaapostolo Paulo wakasinizya kuti Kristo tanaakaninga pegwa bweendelezi boonse bwa Bwami, pele wakali “kululyo lwa-Leza, elyo kuzwa kuciindi eco unoolindila mane basinkondonyina bakabe mbobutandabilo bwamaulu aakwe.” (Ba-Hebrayo 10:12, 13) Mpoonya afwaafwi buyo akumamanino aamwaanda wamyaka wakusaanguna C.E. mwaapostolo Johane uucembeede wakabona zyakumbele mucilengaano Mwami Wakoonse-koonse Jehova, kabikka Kristo Jesu kuba Mwami wa Bwami bupya bwakujulu. (Ciyubunuzyo 11:15; 12:1-5) Kweelana ambotuzimvwa zintu aciindi cino, tulakonzya kubulanga-langa bumboni butadoonekwi ibusinizya kuti Kristo wakatalika kulela kali Mwami wabu Mesiya kujulu mu 1914. *

3. (a) Ino makani mabotu aa Bwami ajisi cibeela nzi cipya kutalikila mu 1914? (b) Mibuzyo nzi njotweelede kulibuzya?

3 Inzya, kuzwa mu 1914 makani mabotu aa Bwami abikkilizya cibeela cimwi cipya cikkomanisya. Kristo wali kulela cabusungu kali Mwami wa Bwami bwa Leza bwakujulu, nokuba kuti wakali kucita oobo ‘akati kabasinkondonyina.’ (Intembauzyo 110:1, 2; Matayo 24:14; Ciyubunuzyo 12:7-12) Kuyungizya waawo, munyika yoonse, balelwa bakwe basyomeka bali mukubutobela bulelo bwakwe cabunkutwe kwiinda mukutola lubazu mububambe bwakuyiisya Bbaibbele nyika yoonse ibutakwe mbobukozyanya limwi kuzwa nobakatalika kupona bantu. (Daniele 7:13, 14; Matayo 28:18) Banakristo bananikidwe amuuya, “bana ba-Bwami” balabeleka kabali “baiminizi ba Kilisito.” Bali mukugwasilizigwa kapati ankamu iiyabukomena ya “mbelele zimwi” zya Kristo, ibabeleka kabali batumwa ba Bwami. (Matayo 13:38; 2 Bakolinti 5:20, Ci; Johane 10:16) Nokuba boobo, tweelede kulanga-langa kutegwa tubone naa lwesu kutugama tulibuzi ncobeni bulelo bwa Kristo. Sena tulasyomeka cakutazungaana kulinguwe? Mbuti mbotunga twasyomeka ku Mwami uulela kujulu? Pele atusaangune kubandika twaambo tutupa kusyomeka kuli Kristo.

Mwami Uujisi Bube Bupa Kumusyoma

4. Ncinzi ncaakacita Jesu kali Mwami Uusalidwe mumulimo wakwe waanyika?

4 Tulamusyoma Kristo akaambo kakulumba nkotujisi kuzintu nzyaakatucitila alimwi akaambo kabube bwakwe butaliboteli. (1 Petro 1:8) Naakali anyika, Jesu mbwaakali Mwami Uusalidwe wakatondezya munzila nsyoonto ncaya kucita aakuba Mwami uulela munyika yoonse aciindi ncabikkide Leza. Wakasanina bakafwide nzala. Wakaponya baciswa, boofwu, balemene, basinkematwi alimwi abasyaataambi. Mane buya wakabusya bamwi bantu bakafwide. (Matayo 15:30, 31; Luka 7:11-16; Johane 6:5-13) Kunze lyaboobo, kuba aluzibo lwabuumi bwa Jesu bwaanyika kutugwasya kubuziba bube bwakwe mbwali Mweendelezi uuyoolela nyika—ikapati luyando ndwaakatondezya cakulyaaba. (Marko 1:40-45) Kujatikizya makani aaya, Napoléon Bonaparte uluulwa kuti wakati: “Alexander, Caesar, Charlemagne alimwi andime twakatalisya bulelo, pele ino ncinzi cakatugwasya ikuzwidilila mumilimo eeyi? Inguzu. Alikke Jesu Kristo nguwakatalisya bwami bwakwe kwiinda mukubelesya luyando alimwi kusikila sunu bantu banji balilisungude kumufwida.”

5. Nkaambo nzi bube bwa Jesu ncobwakapa banji kumuyanda?

5 Akaambo kakuti Jesu wakalibombede, aabo ibakatyompedwe akaambo kamakatazyo alimwi bakaminidwe bakakatalusigwa akuyiisya kwakwe kuyaka alimwi aluse lwakwe. (Matayo 11:28-30) Bana bakalaangulukide kulinguwe. Baalumi babombede alimwi ibapampu bakaba basikwiiya bakwe. (Matayo 4:18-22; Marko 10:13-16) Mbwaanga wakali muntu uubikkila maano alimwi uuli abulemu, banakazi banji ibayoowa Leza cakabapa kumusyoma, ibunji bwabo bakaaba ciindi, nguzu alimwi azintu zyakumubili kutegwa bamugwasye naakali kubeleka mulimo wakwe.—Luka 8:1-3.

6. Sena Jesu wakalimvwa buti Lazaro naakafwa?

6 Kristo wakatondezya bube bwakwe bumwi ibutondezya lweetelelo kapati ciindi mulongwe wakwe Lazaro naakafwa. Wakeetezegwa kapati kubona mbobakauside ba Mariya a Marta cakunga tanaakali kukonzya kusisa mbwaakalimvwide aboobo “wakalila.” “Wakeetela,” akaambo kakuusa alimwi abuumba mbwaakajisi, nokuba kuti wakalizi kuti muciindi buyo cisyoonto wakali kuyoomubusya Lazaro. Mpoonya akaambo kaluyando alimwi alubomba, Jesu wakabelesya nguzu nzyaakapegwa a Leza kubusya Lazaro kulufwu.—Johane 11:11-15, 33-35, 38-44.

7. Nkaambo nzi Jesu ncayandika kuti tumusyome? (Alimwi amubone kabbokesi kali apeeji 31.)

7 Tulamulemeka kapati Jesu akaambo kaluyando ndwaakajisi kuzintu ziluleme alimwi ambwaakali kukusulaika kuupaupa ameso alimwi abubi. Kwaziindi zyobile wakabweza ntaamu cabusicamba kusalazya tempele kwiinda mukugusya basimakwebo balyatu. (Matayo 21:12, 13; Johane 2:14-17) Kuyungizya waawo, naakali muntu anyika, wakainda mumapenzi oonse aasiyene-siyene, calo cakamupa luzibo akulibonena buyumuyumu amakatazyo ngotujana. (Ba-Hebrayo 5:7-9) Alimwi Jesu wakalizi mbocimvwika kusulaikwa alimwi akuteendelezyegwa kabotu. (Johane 5:15-18; 11:53, 54; 18:38–19:16) Kumamanino, cabusicamba wakalibombya kulufwu lubyaabi kapati kutegwa acite kuyanda kwa Usyi alimwi akupa balelwa bakwe buumi butamani. (Johane 3:16) Sena bube oobo bwa Kristo tabumukulwaizi kuzumanana kumubelekela cakusyomeka? (Ba-Hebrayo 13:8; Ciyubunuzyo 5:6-10) Pele ino ncinzi ciyandika kutegwa muntu abe mulelwa wa Kristo Mwami?

Zyeelelo Ziyandika Kuba Mulelwa

8. Ncinzi ciyandika kubalelwa ba Kristo?

8 Amweezeezye cikozyanyo eeci: Ikuba sicisi mucisi cimbi kanji-kanji kubikkilizya kuba azyeelelo zimwi ziyandika. Aabo balangilwa kuba basicisi beelede kuba ampuwo mbotu alimwi beelede kabali bazumi kweelana azyeelelo zyabuponi bwabantu. Ncimwi buyo, balelwa ba Kristo beelede kuba azyeelelo zisumpukide zyakulilemeka alimwi kabali bazumi kumuuya.—1 Ba-Korinto 6:9-11; Ba-Galatiya 5:19-23.

9. Mbuti mbotunga twatondezya kuti tulasyomeka kuli Kristo?

9 Alimwi Jesu Kristo uyanda kuti balelwa bakwe kabasyomeka kulinguwe aku Bwami bwakwe. Balatondezya kusyomeka kuli boobo kwiinda mukuzitobela nzyaakayiisya naakali anyika kali Mwami Uusalidwe. Mucikozyanyo, babikka zintu zya Bwami alimwi akucita kuyanda kwa Leza kumbele lyazintu zyakumubili. (Matayo 6:31-34) Alimwi balasolekesya kutondezya bube bwa Kristo nomuba mubukkale bukatazide kapati. (1 Petro 2:21-23) Kuyungizya waawo, balelwa ba Kristo balacitobela cikozyanyo cakwe kwiinda mukubweza ntaamu kucitila bamwi milimo mibotu.—Matayo 7:12; Johane 13:3-17.

10. Mbuti kusyomeka kuli Kristo mbokunga kwatondezegwa (a) mumukwasyi alimwi a (b) mumbungano?

10 Basikumutobela Jesu alimwi balatondezya kusyomeka kwabo kulinguwe kwiinda mukutondezya bube bwakwe mumukwasyi. Mucikozyanyo, balumi balatondezya kusyomeka ku Mwami wabo wakujulu kwiinda mukwiiya bube bwa Kristo munzila mbobeendelezya bamakaintu abana babo. (Ba-Efeso 5:25, 28-30; 6:4; 1 Petro 3:7) Bamakaintu balatondezya kusyomeka kuli Kristo kwiinda mukulilemeka alimwi akutondezya “moyo uusitikide uukkede bbi.” (1 Pita 3:1-4, Ci; Ba-Efeso 5:22-24). Bana balasyomeka kuli Kristo eelyo nobatobela cikozyanyo cakwe cakulibombya. Kali mukubusi, Jesu wakazumanana kusyomeka kubazyali bakwe nokuba kuti tiibakalondokede. (Luka 2:51, 52; Ba-Efeso 6:1) Balelwa ba Kristo balasolekesya kusyomeka kumwiiya kwiinda mukutondezya “kweetelelana akuyandana kwabunyina” alimwi akuba “aluzyalo.” Balasolekesya kuba mbuli Kristo, ‘amoyo mutete, ibatabweedezyi cibi kucibi naaba matusi kumatusi.’—1 Petro 3:8, 9; 1 Ba-Korinto 11:1.

Balelwa Ibatobela Milawo

11. Nkuumilawo iili balelwa ba Kristo nkobalibombya?

11 Mbubwenya mbuli bantu balangilwa kuba basicisi mucisi mbubatobela milawo yacisi cabo cipya, balelwa ba Kristo balalibombya ku “mulao wa-Kristo” kwiinda mukuzitobela mubuumi zintu zyoonse Kristo nzyaakayiisya alimwi akulailila. (Ba-Galatiya 6:2) Ikapati, balautobela cakusyomeka mubuumi “mulao wa-Mwami” waluyando. (Jakobo 2:8) Ino milawo eeyi ibikkilizya nzi?

12, 13. Mbuti mbotulibombya cakusyomeka ku “mulao wa-Kristo”?

12 Balelwa ba Kristo tabalondokede alimwi balalubizya. (Ba-Roma 3:23) Aboobo beelede kuzumanana kuba “[a]luyandano lwabunyina lwinilwini” kutegwa ‘bayandane camyoyo acanguzu.’ (1 Petro 1:22) “Na umwi ulijisi kaambo kumweenzinyina,” Banakristo cakusyomeka balautobela mulawo wa Kristo kwiinda ‘mukukkazikilana myoyo akulekelelana.’ Ikutobela mulawo ooyu kulabagwasya kuzumanana kutabikkila maano kukutalondoka kwabamwi alimwi akujana twaambo tupa kuyandana. Sena tacimupi kulumba ikuba akati kabantu aabo akaambo kakulibombya cakusyomeka ku Mwami wesu siluyando, balisamika luyando, “caanzyo cabuumi bulondokede”?—Ba-Kolose 3:13, 14.

13 Kuyungizya waawo, Jesu wakapandulula kuti iluyando ndwaakatondezya lulainda aluyando oolo bantu kanjikanji ndobatondezyanya. (Johane 13:34, 35) Ikuti katuyanda buyo aabo ibatuyanda, taakwe ‘ncotucita kwiinda bamwi.’ Aboobo, luyando lwesu inga kalutamaninide. Jesu wakatukulwaizya kwiiya luyando lwa Bausyi kwiinda mukuba aluyando lwini-lwini nokuba kuli basinkondoma ibatusulide alimwi ibatupenzya. (Matayo 5:46-48) Alimwi luyando oolu lukulwaizya balelwa ba Bwami kuzumanana kusyomeka mumulimo wabo mupati. Mmulimo nzi mupati ooyu?

Balelwa ba Kristo Basunkwa Mukusyomeka Kwabo

14. Nkaambo nzi mulimo wakukambauka ncouyandika kapati?

14 Balelwa ba Bwami bwa Leza lino balijisi mulimo mupati ‘wakupandulula makani aa Bwami bwa Leza.’ (Incito 28:23) Ikucita boobo kulayandika kapati nkaambo Bwami bwa Mesiya buyoosumpula bweendelezi bwa Jehova bwakujulu aanyika. (1 Ba-Korinto 15:24-28) Notukambauka makani mabotu, baswiilizi balapegwa coolwe cakuba balelwa ba Bwami bwa Leza. Kunze lyaboobo, ibantu mbobautambula mulumbe nceceelelo ncayoobelesya Kristo Mwami kubeteka bantu. (Matayo 24:14; 2 Ba-Tesalonika 1:6-10) Aboobo inzila iiyandika kapati mbotutondezya kuti tulasyomeka kuli Kristo nkwiinda mukutobela malailile aakwe aakuti twaambile bamwi kujatikizya Bwami.—Matayo 28:18-20.

15. Nkaambo nzi kusyomeka kwa Banakristo ncokubapa kusunkwa?

15 Mubwini, Saatani ulaukazya mulimo wakukambauka munzila iili yoonse njakonzya alimwi beendelezi bantunsi tababubikkili maano bweendelezi Kristo mbwapedwe a Leza. (Intembauzyo 2:1-3, 6-8) Aboobo Jesu wakabacenjezya basikwiiya bakwe kuti: “Muzike tali mupati kwiinda simalelaakwe. Kuti bakandipenzya mebo, bayoomupenzya anywebo.” (Johane 15:20) Aboobo, basikutobela Kristo balijatikizidwe munkondo yakumuuya iibasunka kubona mboluli luyumu lusyomo lwabo.—2 Ba-Korinto 10:3-5; Ba-Efeso 6:10-12.

16. Mbuti balelwa ba Bwami mbobapa ‘zintu zya Leza kuli Leza’?

16 Pele, balelwa ba Bwami bwa Leza balazumanana kusyomeka ku Mwami wabo uutalibonyi kakunyina kusampaula beendelezi bantunsi. (Tito 3:1, 2) Jesu wakati: “Zintu zya-Kaisara amuzipe Kaisara, azyalo zintu zya-Leza amuzipe Leza.” (Marko 12:13-17) Aboobo balelwa ba Kristo balaitobela milawo yamfwulumende iitakazyanyi amilawo ya Leza. (Ba-Roma 13:1-7) Pele eelyo nkuta mpati yaba Juda noyakacita citeendelani amulawo wa Leza kwiinda mukulailila basikwiiya ba Jesu kuti bacileke kukambauka, cabusicamba pele cabulemu bakati bakeelede “kumvwa Leza kwiinda bantu.”—Incito 1:8; 5:27-32.

17. Nkaambo nzi ncotukonzya kuliyumya mumasunko aatusikila kutegwa tubonwe mbotuli bayumu mulusyomo?

17 Masimpe, balelwa ba Kristo bayandika busicamba kutegwa bazumanane kusyomeka ku Mwami wabo nobali mukupenzegwa. Nokuba boobo, Jesu wakati: “Inywe muli acoolwe nibazoomutukila akumupenzya akumutamikizya zintu zibi zyoonse zyakubeja nkaambo kandime. Amukondwe akusekelela, nkaambo bulumbu bwanu bwakujulu mbupati.” (Matayo 5:11, 12) Basikumutobela Kristo bakusaanguna bakaziba mbwaali aamasimpe majwi aayo. Noliba leelyo nobakaumwa akaambo kakukambauka zya Bwami, bakakkomana “kuti kwategwa baleelede kunyansigwa nkaambo kezina lyakwe. Mazuba oonse tabakalekede kwiisya akukambauka muntempele amumaanda kuti Jesu ngo-Kristo.” (Incito 5:41, 42) Mweelede kulumbwa, mbwaanga mutondezya muuya nguwenya wakusyomeka nomuli mubuyumuyumu, kuciswa, kufwidwa antela kukazigwa.—Ba-Roma 5:3-5; Ba-Hebrayo 13:6.

18. Ncinzi majwi aa Jesu kuli Pontiyo Pilato ncaatondezya?

18 Naakacili kulindila kuba Mwami, Jesu wakapandulwida Mweendelezi muna Roma Pontiyo Pilato kuti: “Bwami bwangu tabuli bwaansi ano, bwami bwangu nobwali bwaansi ano, abazike bangu nobandilwanina, kuti entatolwa ba-Juda. Pe, bwami bwangu tabuli bwakokuno.” (Johane 18:36) Aboobo balelwa ba Bwami bwakujulu, tabatoli lubazu munkondo naa mumazwanga aabantu aali oonse. Ikutondezya kusyomeka ku “Mwami waluumuno,” tabatoli lubazu mumakani aandaanya bantu munyika.—Isaya 2:2-4; 9:6, 7.

Zilongezyo Zitamani Kubalelwa Basyomeka

19. Nkaambo nzi balelwa ba Kristo ncobakonzya kulanga kumbele calusyomo?

19 Balelwa basyomeka ba Kristo, “MWAMI WABAMI,” balangila zili kumbele calusyomo. Balangila kuyoobona mbwayootondezya nguzu zyakwe anyika nzyaakapegwa a Leza. (Ciyubunuzyo 19:11–20:3; Matayo 24:30) Bananike basyomeka ibasyeede “bana ba-Bwami” balangila cikono citaliboteli cakuyooba bami antoomwe a Kristo kujulu. (Matayo 13:38; Luka 12:32) “Mbelele zimwi” zya Kristo zisyomeka zilindila kwaambilwa a Mwami kuti: “Amuboole, inywe nomuyandwa kuli-Taata, amukone [Paradaiso yaanyika cibeela ca] bwami mbumubambilidwe kuzwa kumalengelo aanyika.” (Johane 10:16; Matayo 25:34) Mbubwenya buyo, boonse balelwa ba Bwami ababe bantu bazumanana kumubelekela cakusyomeka Kristo Mwami.

Bupanduluzi buyungizidwe

^ munc. 2 Amulange bbuku lya Kukambitsirana za m’Malemba acibeela caamba kuti, “Nkaambo nzi Bakamboni ba Jehova ncobaambila kuti Bwami bwa Leza bwakatalika kulela mu 1914?” aapeeji 231-3, ilyakamwaigwa a Bakamboni ba Jehova.

Sena Inga Mwapandulula?

• Nkaambo nzi ncotweelede kusyomeka kuli Kristo?

• Mbuti balelwa ba Kristo mbobatondezya kuti balasyomeka kulinguwe?

• Nkaambo nzi ncotuyandila kusyomeka kuli Kristo Mwami?

[Mibuzyo yaciiyo]

Kabbokesi kali apeeji 31]

BUBE ABUMWI BWA KRISTO BUYANDIKA KAPATI

KutasalululaJohane 4:7-30.

LubombaMatayo 9:35-38; 12:18-21; Marko 6:30-34.

Luyando lwini-lwiniJohane 13:1; 15:12-15.

KusyomekaMatayo 4:1-11; 28:20; Marko 11:15-18.

LweeteleloMarko 7:32-35; Luka 7:11-15; Ba-Hebrayo 4:15, 16.

Kuzilanga bweelede zintuMatayo 15:21-28.

[Cifwanikiso icili apeeji 29]

Kwiinda mukuyandana, tulalibombya cakusyomeka ku “mulao wa-Kristo”

[Zifwanikiso izili apeeji 31]

Sena bube bwa Kristo bulamukulwaizya kumubelekela cakusyomeka?