Skip to content

Skip to table of contents

Jehova Ulavwuna Muntu Uupengede

Jehova Ulavwuna Muntu Uupengede

Jehova Ulavwuna Muntu Uupengede

“Mapenzi aamululami manji loko, pele Jehova ulamuvuna kuli oonse buyo.”—INTEMBAUZYO 34:19.

1, 2. Ndipenzi lili buti Munakristo umwi uusyomeka ndyaakajisi, alimwi nkaambo nzi ncotukonzya kulimvwa mbubwenya?

M USIMBI umwi wazina lya Keiko * wali umwi wa Bakamboni ba Jehova kwamyaka iinda ku 20. Kwaciindi cili mbocibede, wakabeleka mulimo wabupainiya bwaciindi coonse, naa mukambausi wa Bwami waciindi coonse. Wakacikkomanina kapati coolwe eco. Pele ciindi cisyoonto cainda, Keiko wakatyompwa akaambo kakulendelelwa. Waamba kuti, “Ndaali kwiile kulila.” Ikutegwa atabi amizeezo iityompya, Keiko wakayungizya ciindi ncaakali kutola kucita ciiyo cakwe. Uyungizya kuti: “Ncimwi buyo tiiyakazwa mizeezo iityompya. Ndakatyompwa cakuti ndakayeeya buyo kuti ndifwe.”

2 Sena andinywe kuli nomwakamvwide boobo? Mbomuli umwi wa Bakamboni ba Jehova, mulijisi twaambo tunji tumupa kukondwa nkaambo kulyaaba kuli Leza “kulijisi cisyomezyo casunu acaciindi ciciza.” (1 Timoteo 4:8) Lino aawa muli muparadaiso yakumuuya! Pele sena eco caamba kuti mulikwabilidwe kumapenzi oonse? Abuniini! Ibbaibbele yaamba kuti: “Mapenzi aamululami manji loko.” (Intembauzyo 34:19) Eci tacigambyi, nkaambo ‘nyika yoonse ikede munguzu zya mubi,’ Saatani Diabolosi. (1 Johane 5:19) Munzila imwi, toonse tulajatikizyigwa akaambo aaka.—Ba-Efeso 6:12.

Ziboola Akaambo Kamapenzi

3. Amupe zikozyanyo zyamu Bbaibbele zyababelesi ba Leza ibakapenga kapati.

3 Ikutyompwa kutola ciindi cilamfwu kulakonzya kutupa kubula bulangizi. (Tusimpi 15:15) Amulange-lange mwaalumi uululeme Jobu. Kapengede kapati, Jobu wakati: “Muntu uuzyedwe kumukaintu ulaputa mazuba mace kazwide bupenzi.” (Jobu 14:1) Jobu kunyina naakakkomene. Aciindi cimwi, mane wakayeeya kuti Jehova wamulekelezya. (Jobu 29:1-5) Jobu tanaakali ngomubelesi wa Leza alikke wakatyompedwe. Ibbaibbele litwaambila kuti Hana ‘wakaciswa moyo’ akaambo kakubula mwana. (1 Samuele 1:9-11) Kapengede akaambo katwaambo twamumukwasyi, Rebeka wakati: “Inga cabota kuti ndifwe buyo.” (Matalikilo 27:46, BT) Kayeeya kulubizya nkwaakacita, Davida wakati: “Buzuba boonse nja bulila.” (Intembauzyo 38:6) Zikozyanyo zisyoonto ezi zilatondezya kabotu-kabotu kuti baalumi abanakazi bayoowa Leza bakuciindi Bunakristo kabutanatalika bakaliyumya kapati mumapenzi.

4. Nkaambo nzi ncocitagambyi kuti kuli “batyompedwe mumyoyo” akati ka Banakristo mazuba aano?

4 Ino mbuti Banakristo? Imwaapostolo Paulo wakabona kuti ncibotu ikwaambila bana Tesalonika kuti ‘baumbulizye batyompedwe mumoyo.’ (1 Ba-Tesalonika 5:14) Ibbuku limwi lyaamba kuti ibbala lya Cigiliki lisanduludwe kuti “batyompedwe mumyoyo” lilakonzya kwaamba baabo “ibatyompedwe kwakaindi kasyoonto amakatazyo aamubuumi.” Majwi aa Paulo atondezya kuti bamwi babaabo bananikidwe amuuya mumbungano eeyo ku Tesalonika bakalityompedwe. Amazuba ano kuli bantu batyompedwe akati ka Banakristo. Pele ino nkaambo nzi ncobatyompedwe? Atulange-lange zintu zyotatwe zipa kutyompwa.

Kutalondoka Kwesu Kulakonzya Kututyompya

5, 6. Nduumbulizyo luli buti lukonzya kujanwa ku Ba-Roma 7:22-25?

5 Mukwiimpana abantu basofweede ‘ibanyina nsoni,’ Banakristo bakasimpe balamvwa moyo kucisa akaambo kakutalondoka kwabo. (Baefeso 4:19 Ci) Balakonzya kulimvwa bwakalimvwa Paulo walo wakalemba kuti: “Ndakondelwa Mulao wa-Leza mukati kamoyo wangu, pele ndabona mulao umbi muzizo zyangu, uulwisya mulao wamoyo wangu, nkabela ndaba mwaange wamulao wazibi uuli muzizo zyangu.” Mpoonya Paulo wakoompolola kati: “Maawe! ndi muntu uusampaukide ncobeni!”—Ba-Roma 7:22-24.

6 Sena kuli nomwakalimvwide bwakalimvwa Paulo? Takuli kulubizya ikuziba kuti tamulondokede, nkaambo eci cimugwasya kumvwisya mbocili cibi ikubisya alimwi cilakonzya kumukulwaizya ikutacita cibi. Pele tamweelede kuba muntu uutyompedwe lyoonse akaambo kakulubizya kwanu. Kumajwi aakwe aakutondezya mbwaakatyompedwe aazubululwa, Paulo wakazumanana kati: “Ngu-Leza. Ndamulumba kuli-Jesu Kristo Mwami wesu!” (Ba-Roma 7:25) Inzya, Paulo wakajisi lusyomo lwakuti bulowa bwa Jesu bwakatilwa bwakali kukonzya kumunununa kucibi ncaakakona.—Ba-Roma 5:18.

7. Ncinzi cikonzya kugwasya muntu ikutatyompwa akaambo kakulubizya nkwalubizya?

7 Ikuti kamutyompedwe akaambo kakutalondoka kwanu, majwi aaya aatobela aamwaapostolo Johane alakonzya kumuumbulizya aakuti: “Na muntu ulabisya, tulijisi sikutwaambilila kuli-Taata, ngu-Jesu Kristo mululami. Walo ngomulungo wazibi zyesu, alimwi teensi kulindiswe akulike, pele kuzibi zyanyika yoonse.” (1 Johane 2:1, 2) Ikuti kamutyompedwe akaambo kakulubizya nkomulubizya, lyoonse kamuyeeya kuti Jesu wakafwida basizibi, ikutali bantu balondokede. Masimpe, “boonse ba[ka]bisya akulela kubulemu bwa-Leza.”—Ba-Roma 3:23.

8, 9. Nkaambo nzi ncotuteelede kuba amizeezo iitupa kulipa mulandu?

8 Atwaambe kuti kuli nomwakalilubizide kapati musule. Cakutadooneka, mwakamwaambila Jehova mumupailo, ambweni ziindi zinji. Mwakagwasyigwa kumuuya abaalu Banakristo. (Jakobo 5:14, 15) Mwakeempwa cini-cini akuzumanana kuba cibeela cambungano. Naa ambweni mwakalizwide mumbunga ya Leza kwakaindi kasyoonto, pele mukwiinda kwaciindi mwakeempwa akuba aciimo cili kabotu. Kufwumbwa naa zintu zili buti, mulakonzya kutyompwa ikuti mwayeeya kulubizya nkomwakacita musule. Ikuti kacili boobo, kamuyeeya kuti Jehova ulabalekelela aabo beempwa cini-cini “nkaambo nguuinda kulekelela.” (Isaya 55:7) Kunze lyaboobo, tayandi kuti kamulimvwa kuba amulandu. Eco cilakonzya kugwasya Saatani kuzuzikizya makanze aakwe. (2 Ba-Korinto 2:7, 10, 11) Diabolosi uyakunyonyoonwa nkaambo mbwayelede kucitwa, pele uyanda kuti andinywe mulimvwe kuti muyandika kusubulwa mbubwenya. (Ciyubunuzyo 20:10) Mutalekeli Saatani kuzwidilila amakanze aakwe aaya aakunyonyoona lusyomo lwanu. (Ba-Efeso 6:11) Muciindi caboobo, ‘amumulwane’ kumakani aaya mbubwenya mbomucita munzila zimbi.—1 Petro 5:9.

9 Ku Ciyubunuzyo 12:10, Saatani wiitwa kuti “sikubejelezya bakwesu”—Banakristo bananikidwe. ‘Ulababejelezya isikati amasiku’ kuli Leza. Ikulanga-langa kapango aako kulakonzya kumugwasya kubona kuti Saatani, sikubejelezya, ulakondwa ikuti naa mwalipa mulandu nokuba kuti Jehova kunyina nacita oobo. (1 Johane 3:19-22) Nkaambo nzi ncomwiide kulipenzya kujatikizya kulubizya nkomucita cakuti cimupa akutyompwa? Mutalekeli Saatani kunyonyoona cilongwe canu a Leza. Mutalekeli Diabolosi kumupa kuluba kuti Jehova ngu “siluzyalo asibuuya uutafwambi kukalala, uuzwide luse.”—Kulonga 34:6.

Kulezya Kwesu Kulakonzya Kututyompya

10. Muunzila nzi kulezya kwesu mbokukonzya kututyompya?

10 Banakristo bamwi balityompedwe akaambo kakulezya kwabo mumulimo ngobabelekela Leza. Sena oobo mbocibede kulindinywe? Ambweni bulwazi bupati, kucembaala, naa bukkale bumbi buyo bumupa kutabeleka kwaciindi cilamfwu mbuli mbomwali kucita musule. Masimpe, Banakristo balakulwaizyigwa kujatisya loko ciindi cakucita mulimo wa Leza. (Ba-Efeso 5:15, 16) Pele ino mbuti kuti akaambo kakulezya tamucikonzyi kubeleka kwaciindi cilamfwu mumulimo alimwi eci cilamutyompya?

11. Ino lulayo lwa Paulo lulembedwe ku Ba-Galatiya 6:4 inga lwatugwasya buti?

11 Ibbaibbele litukulwaizya kutaba batolo pele ikuba ‘bantu batobela baabo bayoojana ceeco icakasyomezyegwa nkaambo kakusyoma akubosya moyo.’ (Ba-Hebrayo 6:12) Tulakonzya kucita oobo lilikke kuti twacilangisya cikozyanyo cabo cibotu akuyandisya kubatobela mulusyomo lwabo. Pele kunyina notuyoogwasyigwa ikuti katulyeezyanisya abamwi akuyeeya kuti zyoonse nzyotucita kunyina cili kabotu. Aboobo, tuyoocita kabotu ikutobela lulayo lwa Paulo lwakuti: “Muntu umwi aumwi alingule milimo yakwe mwini, aboobo ulajana cintu cakulikankaizizya mwini, citali camweenzinyina.”—Ba-Galatiya 6:4.

12. Nkaambo nzi ncotuyandika kukondwa mumulimo ngotumubelekela Jehova?

12 Banakristo bajisi kaambo kabotu keelede kubapa kukondwa, noliba leelyo malwazi naabapa kulezya mumbazu zimwi. Ibbaibbele litusyomezya kuti: “Leza tali sikampenda, takonzya kuluba milimo yanu akuyanda nkomwatondezya nkaambo kezina lyakwe.” (Ba-Hebrayo 6:10) Ambweni akaambo kabukkale momubede, tamucikonzyi kubeleka mbuli mbomwali kucita musule mumulimo wa Jehova. Pele kwiinda mukugwasyigwa a Jehova, mulakonzya kunootola lubazu cakumaninina mumbazu zimwi zyamulimo wa Bunakristo, mbuli kupa bumboni kwiinda mukubelesya luwaile naa kulemba ŋwadi. Amube alusyomo lwakuti Jehova Leza uyoomulongezya kumulimo ngomucita camoyo woonse alimwi aluyando ndomujisi kulinguwe akubantunyoko.—Matayo 22:36-40.

“Ziindi Zikataazya” Zilakonzya Kututyompya

13, 14. (a) Muunzila nzi ezi “ziindi zikataazya” mozikonzya kutupenzya? (b) Ino kubula luyando lweelede kujanika akati kabanamukwasyi mazuba aano kulibonya buti?

13 Nokuba kuti tulangila kuyoopona munyika ya Leza mpya iiluleme, kwaciindi cino tupona ku “ziindi zikataazya.” (2 Timoteo 3:1) Tulakonzya kuumbulizyigwa mukuziba kuti bukkale bukatazya oobu butondezya mbotuli afwaafwi kufwutulwa. Pele tulijatikizyidwe abukkale buliko lino. Mucikozyanyo, ino mbuti kuti kamutalembedwe mulimo? Milimo inga ilakatazya kujana, alimwi myezi mboiyaabuya, mulakonzya kuyanda kuziba naa Jehova ulilibwene penzi ndyomujisi naa kuti ulamvwa mipailo yanu. Naa ambweni mulasalululwa naa kuteendelezyegwa kabotu munzila imwi. Nokuba kubala buyo muteende kulakonzya kumupa kulimvwa bwakalimvwa mwaalumi uululeme Loti, walo “wakali kukataazigwa” akutalilemeka kwabaabo mbaakali kupona limwi.—2 Petro 2:7.

14 Kuli cintu comwe cakumazuba aakumamanino ncotuteelede kuluba. Ibbaibbele lyakasinsima kuti ibanji banoonyina “luyando lweelede kuba akati kabanamukwasyi.” (2 Timoteo 3:3, NW) Luyando lwamukwasyi lulibulide mumikwasyi minji. Masimpe, “bumboni butondezya kuti bantu balalangilwa kujaigwa, kuumwa, kupengana mumizeezo naa kuboona cakusinikizyigwa aumwi wamumukwasyi kwiinda muntu umbi buyo,” mbolyaamba bbuku litegwa Family Violence. “Ibusena ooko bantu nkobeelede kuyandwa akuliiba, mbobusena bwiinda kubija kubapati bamwi abana.” Aabo ibakakomenena mumikwasyi munyina luyando mukuya kwamyaka balakonzya kutalika kulibilika mane akutyompwa. Ino mbuti ikuti kacili boobo kulindinywe?

15. Ino mbuti luyando lwa Jehova mbolwiindene kulamfwu alwamuntu uuli woonse?

15 Sintembauzyo Davida wakaimba kuti: “Taata abama nebandisia, Jehova ulandibamba.” (Intembauzyo 27:10) Cilaumbulizya kaka kuziba kuti luyando lwa Jehova lulainda ali loolo lwamuzyali! Nokuba kuti ikukakwa, kutundululwa, naa kusoogwa amuzyali kupa moyo kucisa, eezyo tazipi kuti Jehova atamubikkili maano. (Ba-Roma 8:38, 39) Kamuyeeya kuti Leza nguukwela baabo mbayanda. (Johane 3:16; 6:44) Kunyina makani ambobamucita bantu, Bauso bakujulu balamuyanda!

Zikonzya Kugwasya Nomutyompedwe

16, 17. Ikuti muntu katyompedwe, ncinzi ncakonzya kucita ikutegwa azumanane kali muyumu kumuuya?

16 Kuli nzila zikonzya kumugwasya kuliyumya nomutyompedwe. Mucikozyanyo, amutole lubazu mububambe bukulwaizya bwamilimo ya Bunakristo. Amuzinzibale a Jwi lya Leza, ikapati nomutyompedwe kapati. Sintembauzyo wakaimba kuti: “Nendakaamba kuti, Kuulu kwangu kulatezemuka, buuya bwako bwakanditabilila, O Jehova. Miyeeyo minji iikataazya na yaata mumoyo wangu, kuumbulizya kwako nkokundikondezya.” (Intembauzyo 94:18, 19) Kubala Bbaibbele lyoonse kuyoomugwasya kunooyeeya majwi aaumbulizya alimwi amiyeeyo iikulwaizya.

17 Mupailo awalo ulayandika kapati. Nokuba kuti inga tamucikonzyi kwaamba bwini mbomulimvwa, Jehova ulizi ncomwali kuyanda kwaamba. (Ba-Roma 8:26, 27) Sintembauzyo wakaamba majwi aaya aakulwaizya: “Bika makani aako oonse mumaanza aa-Jehova, lino ulakutabilila; lyoonse takooyoozuminina baluleme kuwida mumapenzi.”—Intembauzyo 55:22.

18. Nintaamu nzi zigwasya muntu utyompedwe nzyakonzya kutola?

18 Ibamwi banyina bulangizi akaambo kakutyompwa kwakulwazigwa buya. * Ikuti naa mbomulimvwa obo, amusoleke kubikkila maano kunyika ya Leza mpya akuciindi ‘nokutakooyooba naba omwe waamba kuti, Ndaciswa.’ (Isaya 33:24) Ikuti naa kakutali kutyompwa kwaciindi buyo cisyoonto, ncibotu kuti mukayandaule lugwasyo kuli bahaazibwene. (Matayo 9:12) Alimwi cilayandika kapati kubikkila maano kubukkale bwanu bwakumubili. Cakulya cijisi busani alimwi akusobana-sobana zilakonzya kugwasya. Amubone kuti mujisi ciindi cinji cakupumuna. Mutaccelwi koona kamweebelela cipekupeku alimwi mutani kutoli lubazu muzisobano ziyoomupa kukatala kapati. Kwiinda zyoonse, amuzumanane kutola lubazu mumilimo iikkomanisya Leza! Nokuba kuti tacinasika ciindi Jehova ‘ncaayoosindula misozi yoonse,’ uyoomugwasya kuliyumya.—Ciyubunuzyo 21:4; 1 Ba-Korinto 10:13.

Kupona “Kujanza lya-Leza Lyanguzu”

19. Ino ncinzi Jehova ncabasyomezya aabo bapengede?

19 Ibbaibbele litusyomezya kuti nokuba kuti mapenzi aamululami manji kapati, “Jehova ulamuvuna kuli oonse buyo.” (Intembauzyo 34:19) Ino mbuti mbwacita oobo Leza? Mwaapostolo Paulo naakapaila cakwiinduluka-induluka kutegwa anununwe ku “bumvwa mumubili,” Jehova wakamwaambila kuti: “Nguzu zyangu zilalondoka mubuteteete.” (2 Bakolinti 12:7-9, Ci) Ino ncinzi Jehova ncaakasyomezya Paulo alimwi ncinzi ncamusyomezya nywebo? Tasyomezyi kumusilika lino pe, pele umusyomezya nguzu zyakuti mucikonzye kuliyumya.

20. Nokuba kuti tuli mumasukusyo, ncinzi ncotusyomezyedwe ku 1 Petro 5:6, 7?

20 Imwaapostolo Petro wakalemba kuti: “Amulibombye kujanza lya-Leza lyanguzu, kuti akamusumpule kuciindi ceelede. Makataazyo aanu oonse amwaasowele kumaanza aakwe, nkaambo nguumucebuka lyoonse.” (1 Petro 5:6, 7) Akaambo kakuti Jehova ulamubikkila maano, kunyina nayoomulekelezya. Uyoomugwasya kunyina makani amasukusyo ngomujisi. Kamuyeeya kuti Banakristo basyomeka bali “kujanza lya-Leza lyanguzu.” Notumubelekela Jehova, ulatupa nguzu zyakuliyumya. Ikuti katusyomeka kulinguwe, kunyina cikonzya kutunyonyoona kumuuya. Aboobo, atuzumanane kusyomeka kuli Jehova kutegwa tukabe abuumi butamani munyika yakwe mpya njasyomezya akujanika kubuzuba oobo mbwayoonununa bapengede mane kukabe kutamani!

Bupanduluzi buyungizidwe

^ munc. 1 Lyacincwa zina.

^ munc. 18 Kutyompya kwakulwazigwa buya takuli kutyompwa kwakaindi buyo kaniini pele mbukkale buzibwa kwiinda mukulangwa-langwa kucibbadela mwalo ikutyompwa mokuzumanana. Kutegwa mujane twaambo atumbi, amubone Ngazi Yamulindizi yamu Chichewa yamu October 15, 1988, mapeeji 25-9; November 15, 1988, mapeeji 21-4; a September 1, 1996, mapeeji 30-1.

Sena Mulayeeya?

• Nkaambo nzi nobaba babelesi ba Jehova ncobasikilwa mapenzi?

• Ntwaambo nzi tumwi tukonzya kupa bantu ba Leza kutyompwa?

• Ino Jehova utugwasya buti kuliyumya mumakatazyo aabuumi?

• Muunzila nzi motuli “kujanza lya-Leza lyanguzu”?

[Mibuzyo yaciiyo]

[Cifwanikiso icili apeeji 18]

Nokuba kuti bali mumasukusyo, bantu ba Jehova bali atwaambo tubapa kukondwa