Skip to content

Skip to table of contents

Nkaambo nzi Ncociyandika Kwaamba Camasimpe?

Nkaambo nzi Ncociyandika Kwaamba Camasimpe?

Nkaambo nzi Ncociyandika Kwaamba Camasimpe?

MANFRED kajisi myaka iili 18 wakali sikwiiya mulimo wamu ofesi. * Kukkampani nkwaakali kubeleka bakabikka bubambe bwakuti walo abamwi basikwiiya mulimo wamu ofesi kabaunka kucikolo kutegwa bayungizye luzibo lwabo mumulimo kwamazuba obilo mumvwiki iili yoonse. Buzuba bumwi basicikolo bakakotosyegwa ciindi kacitanakkwana. Kweelana amulawo wakkampani, basicikolo bakeelede kujokela kumulimo akuzumanana kubeleka. Muciindi cakujokela kumulimo boonse bakaunka kwaakulikondelezya, kuleka buyo Manfred iwakajokela kumulimo. Cakutayeeyelwa mupati wakkampani uubalanganya basicikolo wakasika. Naakamubona Manfred, wakabuzya kuti: “Nkaambo nzi ncotali kucikolo sunu? Alimwi ino beenzinyoko bali kuli?” Ino Manfred wakeelede kuvwiila buti?

Manfred akamukatazya makani. Sena aambe camasimpe naa asise kucitila kuti beenzinyina batabi amulandu? Ikuti waamba masimpe nkokuti beenzinyina balaba mupenzi alimwi cilapa kuti bamusule. Sena cili kabotu kubeja mubukkale buli boobo? Ino nomwakali ndunywe nomwakacita buti? Tulajokela aakale kuli Manfred, pele lino atulange-lange cijatikizyidwe notubuzyigwa cimwi cintu ikuti naa tweelede kwaamba camasimpe naa pe.

Masimpe Akubeja Tazyeendelani

Nobakatalika kupona bantu, kwakanyina bubeji buli boonse. Kwakanyina kupilinganya twaambo naa kucinca kasimpe. Jehova Mulengi ngu “Leza walusyomo.” Ijwi lyakwe ndyakasimpe; takonzyi kubeja alimwi takuyandi kubeja abasikubeja.—Intembauzyo 31:5; Johane 17:17; Tito 1:2.

Mbwaanga zintu zili boobo, ino mbuti bubeji mbobwakatalika? Jesu Kristo wakapa bwiinguzi buluzi naakaambila basikukazya babukombi ibakali kuyanda kumujaya kuti: “Nywebo muzwa kuli uso Saatani, muyanda kucita iziyanda uso. Walo wali mujayi kuzwa kumatalikilo, alimwi takede mubwini, nkaambo takukwe bwini mulinguwe. Naamba cakubeja waamba zyakwe mwini, nkaambo nguubeja, ngowisi wababeja.” (Johane 8:44) Jesu wakali kwaamba cakacitika mumuunda wa Edeni Saatani naakacenga bantu bobilo bakusaanguna kutamvwida Leza akuba basizibi akutalika kufwa akaambo kakutamvwida kwabo.—Matalikilo 3:1-5; Ba-Roma 5:12.

Majwi aa Jesu cakusalazya aamba Saatani kuti “ngowisi wababeja,” ngowakatalisya kubeja. Saatani wazumanana kuba sikutola ambele bubeji alimwi “nguuena bantu boonse baansi.” Ulaamulandu mupati akaambo kamapenzi aasikila bantu mazuba aano aaboola akaambo kakubeja kwakwe.—Ciyubunuzyo 12:9.

Kuteendelana kupati kuliko akati kamasimpe alimwi akubeja ikwakatalisyigwa a Saatani Diabolosi kucizumanana kusikila sunu. Kulizwide kubantu boonse alimwi kulabajatikizya bantu aumwi kumugama. Kweelana amuntu mbwapona kulakonzya kumubikka kulubazu lwakasimpe naa lwakubeja. Aabo bali kulubazu lwa Leza, buumi bwabo boonse buyeeme akasimpe ka Jwi lya Leza, Ibbaibbele. Muntu uuli woonse uutatobeli kasimpe uwida mumaanza aa Saatani cakuzyiba naa cakutazyiba nkaambo “nyika yoonse iikede muzibi.”— 1 Johane 5:19; Matayo 7:13, 14.

Nkaambo nzi Ncokuli Kubeja?

Ikaambo kakuti “nyika yoonse” ikkede mumaanza aa Saatani, citupa kaambo bantu banji ncobabejela. Pele tulakonzya kubuzya kuti, ‘nkaambo nzi Saatani “wisi wababeja,” ncaakacitila boobo?’ Saatani wakalizi kuti Jehova ngomweendelezi weelela wazintu zyoonse nzyaakalenga kubikkilizya abantu bobilo bakusaanguna. Pele Saatani wakaliyandila cuuno cilibedelede alimwi caatala, icintu catakamweelede. Akaambo kabulyato alimwi akuliyanda, wakaba amakanze aakuyanda kwaatula Jehova acuuno. Kutegwa acite oobo, Saatani wakabelesya lweeno.—1 Timoteo 3:6.

Ino mbuti mazuba aano? Sena tamuzuminizyi kuti bulyato akuliyanda zicili nzyezintu zipa kuti bantu banji kababeja? Makwebo aacitwa cabulyato, bumpelenge mumakani aatwaambo twacisi alimwi bukombi bwakubeja bulizwide lweeno, bubeji, kuyunga bantu, alimwi abumpelenge. Nkaambo nzi? Sena takali akaambo kakuti bantu kanji-kanji balacita oobo akaambo kabulyato alimwi amakanze aakuyanda kuba anumbi naa kujana lubono, kweendelezya naa cuuno ncobatapedwe? Mweendelezi musongo Mwami Solomoni wa Israyeli yansinku wakacenjezya kuti: “Uufwaamba kuvuba ulajana mulandu.” (Tusimpi 28:20) Awalo mwaapostolo Paulo wakalemba kuti: “Kuyandisya lubono ngomuyanda wabubi boonse.” (1 Timoteo 6:10) Mbubonya mbokukonzya akwaambwa kujatikizya kulombozya bweendelezi naa cuuno.

Ikamwi kaambo kapa kubeja mbuyoofwu—ikuyoowa zikonzya kuboola naa kuyoowa bantu mbobakonzya kuyeeya ikuti kwaambwa camasimpe. Bantu bamvwa kabotu ikuyandwa abantu bamwi. Nokuba boobo, kulimvwa boobo kulakonzya kubapa kutaamba camasimpe, ambweni asyoonto buyo, ikutegwa bavwumbilile kulezya kumwi, twaambo tutali twakuupaupa, antela kwiide kulumbaizya buyo. Cakweelela Solomoni wakalemba kuti: “Kuyoowa muntu kulateya kakole, pele uusyoma Jehova ulakala kabotu.”—Tusimpi 29:25.

Kusyomeka Kuli Leza Wakasimpe

Ino ncinzi Manfred ncaakaamba mweendelezi wakkampani naakamwaambila kuti apandulule? Manfred wakaamba camasimpe. Wakati: “Bayi batukotosya kufwambaana sunu, aboobo ndaboola kuti ndizyi kubeleke. Bamwi tandikonzyi kubaambilila. Andiza inga cainda kubota ikuti mwababuzya molikke.”

Manfred naakayanda naakaamba zyakubeja kutegwa bamuyande beenzinyina. Pele wakajisi twaambo tubotu twakamupa kwaamba camasimpe. Manfred ngumwi wa Bakamboni ba Jehova. Kusyomeka kwakwe kwakapa kuti abe amanjezeezya aasalala. Alimwi kusyomeka kwakwe kwakapa kuti kamusyoma sikumulemba mulimo. Kacili cibeela cakwiiya kwakwe, Manfred wakapegwa mulimo wakucibeela cilanganya zyakulisakatizya zisama bamakaintu, kwalo basikwiiya mulimo nkobatakali kuzumizyigwa kubelekela. Nokwakainda myaka iili 15 naakasumpulwa akkampani, uwakali kubalanga ngweena wakamuumina luwaile Manfred kutegwa amulumbe akumuyeezya ciindi naakaamba camasimpe.

Mbwaanga Jehova ngu Leza wakasimpe, muntu uuli woonse uuyanda kuba mulongwe wakwe weelede ‘kuleka bubeji’ ‘akwaamba calusinizyo.’ Mubelesi wa Leza weelede kuti kayandisya kwaamba camasimpe. Muntu musongo wakalemba kuti: “Kamboni uusyomeka tabeji.” Pele ino kubeja nkutyani?—Ba-Efeso 4:25; Tusimpi 14:5.

Ino Kubeja Nkutyani?

Ikubeja nkwaamba makani aatali aamasimpe, pele taali makani oonse aakubeja. Nkaambo nzi? Ibbuku lipandulula mabala lipandulula bbala lyakubeja kuti “nkwaamba makani ngazyi mwaambi kuti ngakubeja kajisi makanze aakuyanda kweena.” Inzya kubeja kulabikkilizya amakanze aakuyanda kucenga muntu. Aboobo ikwaamba makani aatali amasimpe cakutazyiba, mbuli kwaambila muntu makani aatali ngangayo naa kulubizya kwaamba mweelwe naa manamba takweelene akubeja.

Kunze lyaboobo, tweelede kubona naa muntu ooyo uubuzya uyandika kupegwa bwiinguzi bukkwene. Mucikozyanyo, atwaambe kuti Manfred kabuzyigwa mibuzyo njeena eeyi amweendelezi wakkampani imbi. Sena Manfred naakamwaambila makani oonse? Kutali oonse. Mbwaanga mweendelezi ooyo tanaakeelede kwaazyiba makani aaya, Manfred naatakamwaambila pe. Nomuba mubukkale buli boobu, nicakabija kubeja.

Ino ncikozyanyo nzi Jesu Kristo ncaakatondezya mumakani aaya? Buzuba bumwi Jesu wakali kubandika abamwi batakali basikwiiya bakwe, pele ibakaakkomanina makanze ngaakajisi aakweenda. Bakamwaambila kuti: “Zwa kuno, uye ku-Judaya.” Ino Jesu wakavwiila buti? “Kamuya nywebo [ku Jerusalemu] kupobwe, mebo nsikooinka eneeno kupobwe eli, nkaambo ciindi cangu tacinazyulila.” Kakutanainda aciindi, Jesu wakaunka kupobwe ku Jerusalemu. Nkaambo nzi ncaakavwiilida boobo? Tiibakeelede kuzyiba zyoonse kujatikizya nkwaakali kuunka. Nokuba kuti Jesu tanaakaamba zyakubeja, wakabapa bwiinguzi butazulide kutegwa kutabi ntenda yakali kukonzya kucitika kuli nguwe naa kubatobeli bakwe. Ooku tiikwaali kubeja nkaambo mwaapostolo Petro wakalemba kwaamba Kristo kuti: “Walo teewakacita zibi, pe, alimwi teemwakajanwa lweeno mumulomo wake.”—Johane 7:1-13; 1 Petro 2:22.

Ino mbuti kwaamba Petro? Masiku ngaakajatwa Jesu, sena Petro tanaakabeja ziindi zyotatwe akwaamba kuti tanaakalimuzyi Jesu? Masimpe Petro wakabeja akaambo kakuyoowa bantu. Pele mpoonya-mpoonya ‘wakalila loko’ akweempwa alimwi wakalekelelwa zibi zyakwe. Kunze lyaboobo wakacibona kuti kubeja tacigwasyi. Nokwakainda mazuba, wakaamba kubuleya kujatikizya Jesu alimwi nokuba kuti bakamukonga beendelezi baku Juda naakali mu Jerusalemu kuti aleke kwaamba zya Jesu, tanaakaleka pe. Aboobo, ikulezya kwa Petro kwakaindi buyo kasyoonto akweempwa cakufwambaana kweelede kutukulwaizya iswe toonse, notukonzya kutyompwa muciindi buyo cisyoonto akaambo kakukompama alimwi akulebwa mumajwi naa mumilimo.—Matayo 26:69-75; Incito 4:18-20; 5:27-32; Jakobo 3:2.

Kasimpe Kayookkalilila Kukabe Kutamani

Ibbuku lya Tusimpe 12:19 lyaamba kuti: “Milomo iiamba lusinizyo ilakalilila lyoonse, pele lulimi lweena ndwakaindi kaniini buyo.” Masimpe, makani aamasimpe alakkalilila. Alimwi zilongwe akati kabantu zilaba kabotu ciindi bantu boonse nobayanda kwaamba camasimpe akuzumanana kusyomeka muli zyeezyo nzyobaamba. Ncobeni kusyomeka kuletela zilongezyo lino. Eezi zibikkilizya manjezeezya aasalala, kuba ampuwo mbotu, lukwatano lutugwa muncili, lumvwano mumukwasyi, kubeenzinyoko alimwi amumakwebo.

Bubeji mukwiinda kwaciindi bulazyibwa. Muntu waamba zyakubeja ulakonzya kucita oobo kwaciindi, pele bubeji tabuzumanani kwaciindi cilamfwu. Kunze lyaboobo Jehova Leza wakasimpe, wabikka ciindi cakulekela baabo baamba zyakubeja alimwi abaabo basumpula kubeja. Ibbaibbele lisyomezya kuti Jehova uyoogusya milimo yamamvwunze ya Saatani Diabolosi usyi wababeja iweendelezya nyika yoonse. Jehova lino-lino uyookugusya kubeja ababeji boonse.—Ciyubunuzyo 21:8.

Elo tuyooumbulizyigwa kaka ciindi “Milomo iiamba lusinizyo” niiyookkalilila kukabe kutamani!

Bupanduluzi buyungizidwe

^ munc. 2 Talili zina lyakwe lini.

Majwi aakwelelezya sikubala aali apeeji 4]

Bulyato amizeezo yakuliyanda nzyezipa bantu banji kuti kababeja

[Majwi aakwelelezya sikubala aali apeeji 5]

Makani oonse aatali aamasimpe nkubeja, pele taali makani woonse aakubeja