Skip to content

Skip to table of contents

Amukkomane Abuumi Mukuyoowa Jehova

Amukkomane Abuumi Mukuyoowa Jehova

Amukkomane Abuumi Mukuyoowa Jehova

“Amulemeke Jehova, nobasalali bakwe, nkaambo bamulemeka tababuli cintu.”—INTEMBAUZYO 34:9.

1, 2. (a) Muunzila nzi ziindene Bunakristo Bwanyika mbobukubona kuyoowa Leza? (b) Mmibuzyo nzi njotutiilange-lange lino?

BAKAMBAUSI ba Bunakristo Bwanyika ibayiisya kuti bantu kabayoowa Leza kanji-kanji balacita oobo kwiinda mukubelesya njiisyo iitali yamumagwalo yakuti Leza ulasubula basizibi mumulilo uutamani. Injiisyo eeyi tayeendelani ancoliyiisya Bbaibbele kujatikizya Jehova mbwali Leza siluyando alimwi uululeme. (Matalikilo 3:19; Deuteronomo 32:4; Ba-Roma 6:23; 1 Johane 4:8) Bakambausi bamwi ba Bunakristo Bwanyika babelesya nzila imbi. Tabayiisyi kuti tweelede kuyoowa Leza. Balo bayiisya kuti Leza ulazumizya alimwi ulatambula kufwumbwa muntu kunyina makani ankalilo yakwe. Acalo eeco tacisi ncoliyiisya Bbaibbele.—Ba-Galatiya 5:19-21.

2 Mubwini, Ibbaibbele litukulwaizya kuyoowa Leza. (Ciyubunuzyo 14:7) Kaambo aaka kapa kubuzya mibuzyo. Nkaambo nzi Leza siluyando ncayanda kuti katumuyoowa? Nkuyoowa kuli buti nkwayanda Leza? Ino mbuti kuyoowa Leza mbokunga kwatugwasya? Tulalanga-langa mibuzyo eeyi mbotuyaabuzumanana kubandika Intembauzyo 34.

Ncayelede Kuyoowegwa Leza

3. (a) Ino mulawo uujatikizya kuyoowa Leza muubona buti? (b) Nkaambo nzi bantu ibayoowa Jehova ncobakkomene?

3 Mbwali Mulengi alimwi Mwami Mupati wabubumbo boonse, Jehova uleelede kuyoowegwa. (1 Petro 2:17) Pele oobu tabuli bukandu buboola akaambo kakuyoowa leza silunya. Caamba kulemeka Jehova akaambo kabube bwakwe. Alimwi caamba kuyoowa kumubisizya. Kuyoowa Leza mbube busumpukide alimwi bukatalusya, tabuminyi naa kutontozya mumazwi pe. Jehova, “Leza uukkomene,” uyanda kuti bantu mbaakalenga kabakkomana mubuumi. (1 Timoteo 1:11, NW) Pele kutegwa tucite oobo, tweelede kupona kweelana azyeelelo zya Leza. Kubanabunji, eeco caamba kucinca bukkale bwabo. Boonse ibacinca bukkale bwabo balakonzya kucitikilwa ncaakaamba sintembauzyo Davida kuti: “Amulabile, mubone kuti Jehova mubotu. Uli acoolwe kufumbwa muntu uuyubila mulinguwe. Amulemeke Jehova, nobasalali bakwe, nkaambo bamulemeka tababuli cintu.” (Intembauzyo 34:8, 9) Akaambo kakuti balijsi cilongwe cibotu a Leza, boonse ibayoowa Jehova tababuli cintu cigwasya ncobeni.

4. Nkusyomezya nzi nkwaakaamba Davida alimwi a Jesu?

4 Amubone kuti kweelana akumazuba aakwe, Davida wakalemeka baalumi mbaakali limwi kwiinda mukubaamba kuti “basalali.” Bakali bacisi cisalala ca Leza. Alimwi bakabikkide buumi bwabo muntenda kwiinda mukutobela Davida. Nokuba kuti bakali kutija Mwami Saulo, Davida wakajisi lusyomo lwakuti Jehova wakali kuyoozumanana kubapa zintu ziyandika. Davida wakalemba kuti: “Bana babalavu balabula zilyo, balafwa inzala, pele abo bayandaula Jehova tababuli cintu cibotu neciba comwe.” (Intembauzyo 34:10) Alakwe Jesu wakasyomezya basikumutobela mbubwenya oobo.—Matayo 6:33.

5. (a) Ino ibunji bwabantu ibakali kumutobela Jesu bakali buti? (b) Ndulayo nzi ndwaakapa Jesu kujatikizya kuyoowa?

5 Ibunji bwabantu ibakali kumuswiilila Jesu bakali ba Juda bapengede. Aboobo, Jesu “wakabafwida luzyalo, nkaambo kakuti bakalikatede akumwaika mbuli imbelele zitakwe mweembezi.” (Matayo 9:36) Sena bantu aaba bapengede bakali kukonzya kuba acamba mukutobela Jesu? Kutegwa bacite oobo, bakali kuyandika kuyoowa Jehova kutali bantu. Jesu wakati: “Mutanoobayowi aabo bajaya mubili buyo pele kuzwa aawo taakwe cimbi ncobakonzya kucita. Pele ndilamutondezya ooyo ngomweelede kuyoowa. Amuyoowe Leza uunga amana kujaya mubili alimwi ulijisi nguzu zyakuuwaala [mu Gehena]. Iiyi, ncobeni ndati, ooyo ngomweelede kuyoowa! Sena tutiiti tosanwe tatuulwi buyo tuli tobilo? Nikubaboobo taakwe akomwe kato kalubidwe kuli Leza. Ncobeni, aalo masusu aali kumitwe yanu uluuzi mweelwe wangawo. Nkaako mutayoowi pe, nkaambo nywebo mulayandika kapati kuli Leza kwiinda tutiiti tunji-tunji.”—Luka 12:4-7, Ci.

6. (a) Mmajwi nzi aa Jesu aabayumya-yumya Banakristo? (b) Nkaambo nzi Jesu ncali cikozyanyo cibotu kapati kujatikizya kuyoowa Leza?

6 Ciindi aabo bayoowa Jehova nobasungilizyigwa abasinkondonyina kuti baleke kubelekela Leza, balakonzya kwiibaluka lulayo lwa Jesu lwakuti: “Umwi [a]umwi uundizumina kumbele lyabantu, awalo Mwana a-Muntu uyoomuzumina kumbele lyabaangelo ba-Leza, anukuti uunditama kumbele lyabantu uyootamwa kumbele lyabaangelo ba-Leza.” (Luka 12:8, 9) Imajwi aya abayumya-yumya Banakristo ikapati mumasi mobulesyedwe bukombi bwakasimpe. Balo balazumanana kutembaula Jehova cabupampu kumiswaangano ya Bunakristo alimwi amumulimo ngobacita kubuleya. (Incito 5:29) Jesu ncikozyanyo cibotu caboola “[ku]kuyoowa Leza.” (Ba-Hebrayo 5:7) Kalyaamba zyanguwe, Ijwi lyabusinsimi lyakasinsima kuti: ‘Uyookkalwa Muuya wa-Jehova, Muuya wakulemeka Jehova. Uyookondwa kulemeka Jehova.’ (Isaya 11:2, 3) Aboobo, Jesu uleelela kapati kutuyiisya bubotu bwa kuyoowa Leza.

7. (a) Ino mbuti Banakristo mbobazumina bwiite bukozyenye ambwakaamba Davida? (b) Ino mbuti bazyali mbobakonzya kutobela cikozyanyo cibotu ca Davida?

7 Boonse ibatobela cikozyanyo ca Jesu alimwi akucita nzyaakayiisya, mubwini balazumina bwiite bukozyenye ambwaakaamba Davida kuti: “Amuboole, nobana, mundiswiilile. Mwiiye kulemeka Jehova mbukubede.” (Intembauzyo 34:11) Davida wakali kukonzya kwaambila baalumi mbocakali limwi kuti “bana” nkaambo bakali kumubona kuba musololi wabo. Walo Davida wakagwasya basikumutobela kuti kabayoowa Leza kutegwa bakonzye kukamantana akukkomaninwa a Leza. Eeci ncikozyanyo cibotu kubazyali Banakristo. Jehova wabapa nguzu zyakweendelezya bana babo kutegwa “[ba]balele mulwiiyo lwa-Mwami amumilazyo yakwe.” (Ba-Efeso 6:4) Kwiinda mukubandika twaambo twakumuuya abuzuba alimwi akweendelezya ciiyo ca Bbaibbele lyoonse kubana babo, bazyali balabagwasya bana babo kuyoowa Jehova akukkomana mubuumi bwabo.—Deuteronomo 6:6, 7.

Mbotukonzya Kupona Buumi Bwakuyoowa Leza

8, 9. (a) Nkaambo nzi kuyoowa Leza ncocikondelezya? (b) Ncinzi cijatikizyidwe mukukasya lulimi lwesu?

8 Mbuli mbokwaambwa musule, kuyoowa Jehova takutupi kuusa. Davida wakabuzya kuti: “Ngwani muntu uuyanda buumi, uuyanda koongola, kuti abone bubotu?” (Intembauzyo 34:12) Cilisalede kuti kuyoowa Jehova ngomusemu wakoongola akukkomana alimwi akubona bubotu. Nokuba boobo, ncuubauba kwaamba kuti, “Ndilamuyoowa Leza.” Pele nciyumu kutondezya oobo kwiinda munkalilo yesu. Aboobo, Davida ulazumanana kupandulula mbotukonzya kutondezya kuti tulamuyoowa Leza.

9 “Kasya lulimi lwako kububi, amilomo yako kulweeno.” (Intembauzyo 34:13) Imwaapostolo Petro wakasololelwa a Leza kuzubulula kabeela aaka ka Intembauzyo 34 naakamanizya kulailila Banakristo kweendelezya umwi amweenzinyina aluyando lwabunyina. (1 Petro 3:8-12) Ikukasya lulimi lwesu kububi caamba kuti tatweelede kuvwiya. Muciindi caboobo, lyoonse tuyoosoleka kwaambila bamwi zintu ziyaka. Kunze lyaboobo, tuyoosoleka kuba basicamba alimwi akwaamba zyamasimpe.—Ba-Efeso 4:25, 29, 31; Jakobo 5:16.

10. (a) Amupandulule ncocaamba kutantamuka bubi. (b) Ncinzi cijatikizyidwe mukucita bubotu?

10 “Leka bubi, ucite bubotu. Yandaula luumuno akulutobela.” (Intembauzyo 34:14) Tulazitantamuka zintu nzyatayandi Leza mbuli kutalilemeka kwiinda mukoonana, kweebelela naa kubala zintu ziletela muzeezo wakoonana, bubbi, kusyoma mizimu, nkondo, budakwi akubelesya misamu iikola. Alimwi tatusangani mukulikondelezya kujatikizya zintu eezi zisesemya. (Ba-Efeso 5:10-12) Muciindi caboobo, tulabelesya ciindi cesu kucita zintu zibotu. Cintu ciinda kubota ncotukonzya kucita nkutola lubazu lyoonse mukukambauka Bwami alimwi akugwasya bantu kuba basikwiiya kutegwa bakafwutuke. (Matayo 24:14; 28:19, 20) Ikucita bubotu alimwi cibikkilizya kulibambila akujanika kumiswaangano ya Bunakristo, kusanga kumulimo wanyika yoonse, kulanganya Ŋanda ya Bwami yesu alimwi akubikkila maano kuzintu nzyobayandika Banakristo babulide.

11. (a) Ino mbuti Davida mbwaakacita nzyaakali kwaamba kujatikizya luumuno? (b) Ncinzi ncomukonzya kucita kutegwa ‘muyandaule luumuno’ mumbungano?

11 Davida wakapa cikozyanyo cibotu mukutobela luumuno. Ziindi zyobilo wakali kukonzya kumujaya Saulo. Muziindi eezi zyoonse, kunyina naakamujaya alimwi kumbele wakaambila mwami cabulemu, kalangila kuti kube luumuno. (1 Samuele 24:8-11; 26:17-20) Ino ncinzi cikonzya kucitwa mazuba aano ikuti bukkale bumwi kabulangilwa kunyonganya luumuno lwambungano? Tweelede “[ku]yandaula luumuno akulutobela.” Aboobo, ikuti twabona kuti kuli kutamvwana akati kesu amukombima, tulatobela lulayo lwa Jesu lwakuti: “Ukasaangune kuyanzana amunyoko.” Mpoonya tulazumanana kucita zibeela zimbi zyabukombi bwakasimpe.—Matayo 5:23, 24; Ba-Efeso 4:26.

Kuyoowa Leza Kulagwasya Kapati

12, 13. (a) Nimpindu nzi nzyobajana lino aabo bayoowa Leza? (b) Mbulumbu nzi butaliboteli mbobayoopegwa ino-ino bakombi basyomeka?

12 “Meso aa-Jehova alalangisya baluleme, amatwi aakwe alaswiilila kukwiila kwabo.” (Intembauzyo 34:15) Makani aamba mbuli Leza mbwaakeendelezya Davida atondezya kuti majwi aaya ngamasimpe. Mazuba aano, tulikkomene kapati alimwi tuliliibide mumizeezo nkaambo tulizi kuti Jehova ulatulanganya. Tulijisi lusyomo lwakuti lyoonse unootupa nzyotuyandika, noliba leelyo notutyompedwe kapati. Tulizi kuti ino-ino kweelana abusinsimi, bakombi boonse bakasimpe bayoolwanwa a Gogo wa Magogo alimwi akusikilwa “buzuba bwa-Jehova . . . buyoosya.” (Joeli 2:11, 31; Ezekiele 38:14-18, 21-23) Kufwumbwa naa tunooli mubukkale buli buti ciindi eeco, majwi aa Davida ayoozuzikizyigwa, aakuti: “Balakwiila, lino Jehova ulamvwa, ulabavuna kumapenzi aabo oonse.”Intembauzyo 34:17.

13 Elo kaka cinookkomanisya ciindi eeco kubona Jehova mbwayoosumpula zina lyakwe lipati! Kwiinda lyoonse tuyoomulemeka kapati alimwi basikukazya boonse bayoosampaulwa akunyonyoonwa. “Busyu bwa-Jehova bunyemena bacita zibi, kuti amanisye impuwo yabo ansi.” (Intembauzyo 34:16) Elo buyooba abulumbu butalikomeneni ikufwutulwa munzila eeyo italiboteli akunjila munyika mpya ya Leza yabululami!

Zisyomezyo Zitugwasya Kuliyumya

14. Ncinzi cinga catugwasya kuliyumya nokuba kuti tuli mumapenzi?

14 Kuciindi cino, kutegwa tuzumanane kumvwida Jehova munyika iisofweede alimwi yalunya kuyandika kuliyumya. Kuyoowa Leza kulakonzya kutugwasya kapati kutegwa tube bantu bamumvwida. Akaambo kakuti tupona kuciindi cikatazya, babelesi bamwi ba Jehova balasikilwa mapenzi mapati aabapa kuusa alimwi akutyompwa. Nokuba boobo, balakonzya kusinizya kuti ikuti basyoma Jehova, uyoobagwasya kutegwa baliyumye. Majwi ngaakaamba Davida alaumbulizya ncobeni. Wakati: “Jehova uli afwaafwi kubawizukide mumoyo, ulafutula batete myuuya.” (Intembauzyo 34:18) Kaamba cakukulwaizya, Davida wakazumanana ategwa: “Mapenzi aamululami manji loko, pele Jehova ulamuvuna kuli oonse buyo.” (Intembauzyo 34:19) Kufwumbwa naa mmanji buti mapenzi aatusikila, Jehova ulakonzya kutuvwuna.

15, 16. (a) Mapenzi nzi ngaakamvwa Davida mbwaakamanizyila buyo kulemba Intembauzyo 34? (b) Ncinzi cikonzya kutugwasya kuliyumya mumasukusyo?

15 Mbwaakamanizyila buyo kulemba Intembauzyo 34, Davida wakamvwa mapenzi aakasikila bana Nobi ciindi Saulo naakabajaya kubikkilizya abapaizi banji. Weelede kuti wakausa kapati naakayeeya kuti icakapa kuti Saulo akalale ncakuti walo wakaliswaide mumunzi wa Nobi. (1 Samuele 22:13, 18-21) Cakutadooneka, Davida wakalomba lugwasyo kuli Jehova alimwi wakaumbulizigwa abulangizi bwakubuka “kwabaluleme.”—Incito 24:15.

16 Mazuba aano, andiswe tulayumizyigwa abulangizi bwabubuke. Tulizi kuti kufwumbwa ncobanga bacita basinkondoma, tabakonzyi kutumanizya kutunyonyoona. (Matayo 10:28) Davida wakatondezya kuti wakajisi lusyomo oolu kwiinda mukwaamba kuti: “Ulabamba zifuwa [zyamululami] zyoonse, taakwe neciba comwe cityoka.” (Intembauzyo 34:20) Kapango aaka kakazuzikizyigwa kuli Jesu. Nokuba kuti Jesu wakajaigwa munzila yalunya, kunyina cifuwa cakwe nociba comwe ‘cakatyolwa.’ (Johane 19:36) Ikuzuzikizyigwa kumbi nkwakuti, Intembauzyo 34:20 itusyomezya kuti kufwumbwa masukusyo ngobakonzya kusikilwa Banakristo bananike alimwi abeenzinyina iba “mbelele zimwi,” kunyina nobayoonyonyoonwa cakumaniina. Munzila yacikozyanyo inga twati zifuwa zyabo tazikatyolwi pe.—Johane 10:16.

17. Mapenzi nzi ayoosikila baabo basulide bantu ba Jehova cakuteempwa?

17 Kuli basizibi, oobu tabusyi mbozibede zintu. Ino-ino bayootebula bubi mbobasyanga. “Bubi bulajaya babisya, abaabo basulide baluleme bayoopegwa mulandu.” (Intembauzyo 34:21) Boonse ibazumanana kukazya bantu ba Leza bayoosikilwa mapenzi ngobatanabwene mubuumi bwabo. Ciindi Jesu Kristo aakubweza ntaamo, “bayoobetekelwa lunyonyooko lutamani.”—2 Ba-Tesalonika 1:9.

18. Ino mbuti iba “inkamu impati” mbobanununwa kale, alimwi ino ncinzi ciyoobacitikila kumbele?

18 Intembauzyo ya Davida imana amajwi aaya aakulwaizya aakuti: “Jehova ulanununa buumi bwabalanda bakwe; boonse bayuba mulinguwe tabakooyoopegwa mulandu.” (Intembauzyo 34:22) Kumamanino aabulelo bwakwe bwamyaka iili 40, Mwami Davida wakati: ‘Leza wakandivuna mumapenzi aangu oonse.’ (1 Bami 1:29) Mbuli Davida, aabo bayoowa Jehova ino-ino bayooyeeya mobakainda alimwi akukkomana akaambo kakunununwa kumulandu uuli woonse uletwa acibi alimwi akuvwunwa kumasukusyo abo oonse. Kuciindi cino, ibunji bwa Banakristo bananike bapegwa kale bulumbu bwabo bwakujulu. Iba “inkamu impati” bazwa muzisi zyoonse lino balasangana banyina Jesu basyeede mukubelekela Leza aboobo balisalede mumeso aa Jehova. Cili boobo akaambo kakuti balasyoma munguzu zyakunununa zyabulowa bwa Jesu ibwakatilwa. Mu Bulelo bwa Kristo bwa Myaka iili Cuulu buboola, impindu yacituuzyo cacinunuzyo iyoobelesyegwa cakumaninina kulimbabo, eeci ciyoopa kuti bakalondoke.—Ciyubunuzyo 7:9, 14, 17; 21:3-5.

19. Ncinzi iba “inkamu impati” ncobakanzide kucita?

19 Nkaambo nzi iba “inkamu impati” yabakombi ba Leza ncobayoojana zilongezyo eezi zyoonse? Nkaambo bakanzide kuzumanana kuyoowa Jehova, ikumubelekela alimwi akumumvwida akaambo kakumulemeka. Masimpe, kuyoowa Jehova kutupa kukkomana mubuumi lino alimwi kutugwasya ‘kujatisya buumi bwinibwini’—buumi butamani munyika mpya ya Leza.—1 Timoteo 6:12, 18, 19; Ciyubunuzyo 15:3, 4.

Sena Mulayeeya?

• Nkaambo nzi ncotweelede kuyoowa Leza, alimwi ino kumuyoowa caamba nzi?

• Ino kuyoowa Leza kweelede kwiijatikizya buti nkalilo yesu?

• Mbulumbu nzi buboola kwiinda mukuyoowa Leza?

• Nzisyomezyo nzi zitugwasya kuliyumya?

[Mibuzyo yaciiyo]

[Cifwanikiso icili apeeji 29]

Aabo bayoowa Jehova balabelesya bupampu nobakasyigwa

[Cifwanikiso icili apeeji 31]

Cintu ciinda kubota ncotukonzya kucitila basimukoboma nkubaambila makani mabotu aa Bwami