Skip to content

Skip to table of contents

Kulindila Buzuba Bwa Jehova Kumwi Kamuliyumya

Kulindila Buzuba Bwa Jehova Kumwi Kamuliyumya

Kulindila Buzuba Bwa Jehova Kumwi Kamuliyumya

“Kulusyomo lwanu muyungizizye . . . lukakatilo.”—2 PETRO 1:5, 6.

1, 2. Ino kuliyumya kucita buti, alimwi nkaambo nzi ncokuyandika ku Banakristo?

BUZUBA bupati bwa Jehova buli afwaafwi. (Joeli 1:15; Zefaniya 1:14) Mbotuli Banakristo bayandisya kuba bantu basyomeka kuli Leza lyoonse, tulindila ciindi bweendelezi bwa Jehova nobuya kusumpulwa. Mazuba aano tulasulwa, tulasampaulwa, tulapenzyegwa alimwi tulajaigwa akaambo kalusyomo lwesu. (Matayo 5:10-12; 10:22; Ciyubunuzyo 2:10) Kutegwa tuzumanane kupona mubukkale buli boobu tweelede kuliyumya. Mwaapostolo Petro wakakulwaizya kuti: “Kulusyomo lwanu muyungizizye . . . lukakatilo.” (2 Petro 1:5, 6) Tuleelede kuliyumya nkaambo Jesu wakati: “Oyo uuliyumya kusikila kumamanino uzoofutuka.”—Matayo 24:13.

2 Azimbi zitukopa nkuciswa, kufwidwa alimwi amapenzi aambi buyo. Elo kaka Saatani inga wakkomana kuti twaleka kusyoma! (Luka 22:31, 32) Tulakonzya kuliyumya mumapenzi aindene-indene kuti Jehova watugwasya. (1 Petro 5:6-11) Amumvwe zyakacitikila bantu bamwi izitondezya kuti tulakonzya kulindila buzuba bwa Jehova kumwi katuliyumya alimwi alusyomo lwesu kalucili luyumu.

Kuciswa Tiikwakabalesya

3, 4. Amupe cikozyanyo icitondezya kuti tulakonzya kumubelekela Jehova cakusyomeka nokuba kuti tuli balwazi.

3 Leza mazuba aano tatusiliki camaleele pe, pele ulatupa nguzu kutegwa tuliyumye notucisidwe. (Intembauzyo 41:1-3) Sharon wakati: “Kuzwa kaindi, ncinga yabalema ngomweenzuma. Kuzwa nondakazyalwa, kutabeleka kabotu kwacibeela cimwi cabongo kwakandiimya zintu zikondelezya kubwana.” Kwiiya makani aamba Jehova alimwi azisyomezyo zyakwe zijatikizya buumi bubotu kwakapa kuti Sharon abe abulangizi. Nokuba kuti cilamukatazya kwaambaula kabotu akweenda, mulimo wa Bunakristo ulamukkomanisya. Mu 1993, wakaamba kuti: “Nokuba kuti zikatazya mumubili ziyaabwiindilila kuvwula, pele lusyomo lwangu muli Leza alimwi acilongwe anguwe nzyezindigwasya. Elo kaka ndilakkomana kuba akati kabantu ba Jehova alimwi taku nandilekelezya!”

4 Mwaapostolo Paulo wakakulwaizya Banakristo baku Tesalonika kuti “mubaumbulizye batyompedwe mumyoyo.” (1 Ba-Tesalonika 5:14) Kutyompwa kapati cilakonzya kupa kuti muntu aciswe. Mu 1993, Sharon wakalemba kuti: “Akaambo kakulimvwa kuti kunyina cintu ncendikonzya kuzwidilila kucita, . . . ndakatyompwa cakuzwa munzila kwamyaka yotatwe. . . . Baalu bakandigwasya akunduumbulizya. . . . Kwiinda mu Ngazi Yamulindizi, Jehova wakatuyiisya kujatikizya bubi bwakutyompwa kapati. Masimpe, ulabalanganya bantu bakwe alimwi ulizyi mbotulimvwa.” (1 Petro 5:6, 7) Sharon ulamubelekela Leza cakusyomeka nacilindila buzuba bwa Jehova bupati.

5. Ino ncisinizyo nzi ciliko citondezya kuti Banakristo balaliyumya mumapenzi aataambiki?

5 Banakristo bamwi balakopana kapati mumoyo akaambo kazintu zyakabacitikila mubuumi bwabo. Harley wakalibonena basikalumamba basilunya lutaambiki mu Nkondo Yanyika Yabili. Aboobo wakali kulota nkondo. Kuŋonzi wakali kuyobeka kati: “Amucenjele mwamana.” Asinsimuka, nkujana kwiide kweenda camakasaalo. Pele wakazyi kutalika kupona kweelana ambwayanda Leza, aboobo mukuya kwamazuba wakayozya-yozya kulota boobo.

6. Ino mbuti Munakristo umwi mbwaakacita kumapenzi aakutakkalikana mumizeezo?

6 Munakristo umwi wakajanika abulwazi bupa kutasitikila mumizeezo bwa bipolar cakamukatazya kapati kukambauka kuŋanda aŋanda. Pele wakazumanana mumulimo ooyu nkaambo wakalizyi kuti mulimo wakali kukonzya kumuletela buumi abaabo bamumvwida. (1 Timoteo 4:16) Zimwi ziindi wakali kwaalilwa akulizya bbelo waamulyango, pele wakazyi kwaamba kuti: “Mukaindi kano, ndakatalika alimwi kubatama akuunka kumunzi uutobela kutegwa ndisole alimwi. Akaambo kakuzumanana kutola lubazu mumulimo, ndakacikonzya kucita zintu zyakumuuya.” Kujanika kumiswaangano akwalo lyakali penzi. Pesi mukwesu ooyu wakalizyi kuti kuba akati kabakwesu bakumuuya kulayandika kapati. Aboobo wakakonzya kucita mbuli mbwakonzya kutegwa kajanika.—Ba-Hebrayo 10:24, 25.

7. Nokuba kuti bamwi balayoowa kujanika kumiswaangano, ino mbuti mbobatondezya kuti balaliyumya?

7 Banakristo bamwi mbakandu. Balayoowa bukkale naa zintu zimwi. Mucikozyanyo, balayoowa kwaambaula mubuleya naa kujanika kumuswaangano. Amuyeeyele buyo mbocibakatazya kwiingula kumiswaangano ya Bunakristo naa kwaambaula makani mu Cikolo Camulimo Weendelezyegwa a Leza. Pele balaliyumya alimwi tulakulwaizyigwa nobajanika alimwi anobatola lubazu.

8. Ino ncinzi ciinda kugwasya nomukopana mumizeezo?

8 Kulyookezya kapati alimwi akoona kulagwasya kutegwa muntu aliyumye nakopwa amizeezo. Inga cagwasya kubonana adokotela. Pele ciinda kugwasya nkusyoma Leza kwiinda mukupaila. Bbuku lya Intembauzyo 55:22 lyaamba kuti: “Bika makani aako oonse mumaanza aa-Jehova, lino ulakutabilila; lyoonse takooyoozuminina baluleme kuwida mumapenzi.” Aboobo, “syoma Jehova amoyo wako woonse.”—Tusimpi 3:5, 6.

Kuliyumya Nomwafwidwa

9-11. (a) Ino ncinzi cikonzya kutugwasya kuliyumya kuti twafwidwa? (b) Ino mbuti cikozyanyo ca Ana mbocikonzya kutugwasya kuliyumya notwafwidwa?

9 Kuti umwi mumukwasyi wafwa, eeci cilabausisya kapati bacaala. Abrahamu wakalila kapati naakafwa Sara imukaintu wakwe ngwaakali kuyandisya. (Matalikilo 23:2) Naba Jesu muntu uulondokede “wakalila” mulongwe wakwe Lazaro naakafwa. (Johane 11:35) Aboobo tacili ceenzu kuusa ikuti muntu ngoyanda wafwa. Pele Banakristo balizyi kuti kuli bubuke. (Incito 24:15) Pele tabausi “mbuli bamwi abatajisi ncobalangila.”—1 Ba-Tesalonika 4:13.

10 Ino mbuti mbotukonzya kucita notuli mubuumba? Ambweni cikozyanyo cilakonzya kugwasya. Tatuzumanani kuusa ikuti mulongwe wesu waunka kubusena bumwi kukuswaya nkaambo tulizyi kuti tuya kumubona aakujoka. Ikuzibona boobo zintu ciindi Munakristo uusyomeka afwa, kulakonzya kugwasya kutegwa tutausi cakuzwa munzila nkaambo tulizyi kuti uli akati kabaabo bayoobusyigwa.—Mukambausi 7:1.

11 Kumusyoma cakumaniina “Leza siluumbulizyo loonse” kuyoopa kuti buumba butaindilili. (2 Ba-Korinto 1:3, 4) Acimbi cikonzya kutugwasya nkuyeeya ceeco ncaakali kucita Ana mukamufwu wamumwaanda wamyaka wakusaanguna. Wakakkala buyo amulumaakwe kwamyaka iili ciloba, eelyo mulumaakwe wakafwa. Pele nokuba kuti wakajisi myaka iili 84, wakacili kucita mulimo uusetekene kuli Jehova kutempele. (Luka 2:36-38) Kakunyina kudooneka, kulyaaba kuli boobu kwakamugwasya ciindi naakauside anaakali kulendelelwa. Kucita milimo ya Bunakristo, kubikkilizya akukambauka mulumbe wa Bwami zilakonzya kutugwasya kuliyumya notuuside akaambo kakufwidwa.

Kulwana Mapenzi Aindene-Indene

12. Ino ndipenzi nzi Banakristo bamwi ndobaliyumya mumukwasyi?

12 Banakristo bamwi balaliyumya mumapenzi aamumukwasyi. Mucikozyanyo, ikuti umwi akati kabanabukwetene wabbukilwa, eeci cilakonzya kuukopanya mukwasyi citaambiki. Akaambo kakugambwa akuusa, mweenzinyina ulakonzya kuba acilabila alimwi akulila citaambiki. Kucita tulimo tumwi cilakonzya kumukatazya cakunga inga kaide kulubizya ambweni kucita ntenda buya. Ulakonzya kutakata kulya, kukoka alimwi akupenga mumizeezo. Kubeleka milimo ya Bunakristo cilakonzya kumukatazya. Abalo bana balakonzya kupenga.

13, 14. (a) Ino nkukulwaizya kuli buti nkomujana mumupailo wa Solomoni ngwaakapaila lyakali kwaabwa tempele? (b) Nkaambo nzi ncotweelede kupailila muuya uusalala?

13 Kuti twasikilwa mapenzi aali boobo, Jehova ulatugwasya. (Intembauzyo 94:19) Makani aakuti Jehova ulaswiilila mipailo yabantu bakwe alalibonya mumupailo wa Mwami Solomoni ngwaakapaila lyakali kwaabwa tempele ya Jehova. Solomoni wakapaila boobu kuli Leza: “Na bakomba akukumbila, nkukuti bantu boonse nanka bantu bako a-Israyeli, umwi aumwi mbuli mbwazi mapenzi aamumoyo wakwe, akutandabika maanza aakwe kuŋanda eyi, lino swiilila kujulu kumakalilo aako nkokede, ulekelele, ucite kabotu, akuboozezya umwi aumwi bulumbu bwanzila zyakwe, mbubonya mbobwene moyo wakwe, (Nkaambo nduwe olike uubwene myoyo yabantu boonse baansi), kuti bakulemeke mazuba oonse aabuumi bwabo nibacipona munyika njowakabapa bamatata besu.”—1 Bami 8:38-40.

14 Ikupailila muuya uusalala cilakonzya kugwasya kapati. (Matayo 7:7-11) Micelo yamuuya ilabikkilizya abube bwalukondo aluumuno. (Ba-Galatiya 5:22, 23) Elo kaka tulakatalukwa ikuti Taateesu wakujulu waingula mipailo yesu! Muciindi cakuusa twatalika kukkomana alimwi muciindi cakukopana kwaba luumuno!

15. Ino magwalo nzi aakonzya kutugwasya kutalibilika kapati?

15 Tulakonzya kulibilika ikuti naa twatyompwa citaambiki. Pele tatukonzyi kulibilika kapati ikuti twayeeya majwi aa Jesu aakuti: “Mutalibiliki kubuumi bwanu, kuti Tukalyenzi, Tukanywenzi? nikuba kumibili yanu kuti, Tukasamenzi? . . . Pele amusaangune kuyandaula Bwami bwa-Leza abululami bwakwe, elyo zintu ezi zyoonse mulaziyungizizigwa azyalo.” (Matayo 6:25, 33, 34) Mwaapostolo Petro utukulwaizya ‘kwaasowela mumaanza aa Leza makatazyo eesu, nkaambo nguutucebuka.’ (1 Petro 5:6, 7) Cilayandika kujana nzila yakumana penzi. Pele twamana kucita nzyotukonzya, mupailo uyootugwasya kapati. Sintembauzyo wakaimba kuti: “Leka inzila yako mumaanza aa-Jehova; komusyoma, nkabela uyoocita.”—Intembauzyo 37:5.

16, 17. (a) Nkaambo nzi ncotutakonzyi kupona kakunyina kulibilika? (b) Ino ncinzi ciya kucitika ikuti twabelesya lugwalo lwa Ba-Filipi 4:6, 7?

16 Paulo wakalemba kuti: “Mutalibilikili cintu niciba comwe, pele muzintu zyoonse amupangike myoyo yanu kukukomba akukukombelezya cakulumba, kuti inkumbizyo zyanu zizibisigwe kuli-Leza, elyo luumuno lwa-Leza lwiinda miyeeyo yoonse yabantu luyooyaminina myoyo yanu amiyeeyo yanu muli-Kristo Jesu.” (Ba-Filipi 4:6, 7) Mubwini, bantu batalondokede bakazwa kuli Adamu tabakonzyi kukkala kabaliibide pe. (Ba-Roma 5:12) Bamakaintu ba Esau bana Hiti “bakakataazya myoyo” yabazyali ba Esau bakomba Leza, ba Izaka a Rebeka. (Matalikilo 26:34, 35) Kuciswa kweelede kuti kwakabamana maano Banakristo ba Timoteo a Trofimo. (1 Timoteo 5:23; 2 Timoteo 4:20) Paulo wakali kulibilika akaambo kabasyominyina. (2 Ba-Korinto 11:28) Pele ‘Uuswiilila mipailo’ ulabagwasya lyoonse bamuyanda.—Intembauzyo 65:2.

17 Notulindila buzuba bwa Jehova, tulagwasyigwa akuumbulizyigwa a “luumuno lwa-Leza.” (Ba-Filipi 4:9) Jehova “[ngu] siluzyalo asibuuya” alimwi “mubotu, ulafwamba kujatila” alimwi ‘ulaibaluka kuti tuli bulongo buyo.’ (Kulonga 34:6; Intembauzyo 86:5; 103:13, 14) Aboobo ‘nkumbizyo zyesu azizibisyigwe kuli Leza,’ nkaambo eeci ciya kupa kuti tube a “luumuno lwa-Leza”—lwalo lutakonzyi kujanwa mubantu.

18. Kweelana mbokulembedwe kubbuku lya Jobu 42:5 ino cikonzyeka buti ‘kubona’ Leza?

18 Ikuti mipailo yesu yaingulwa, tulazyiba kuti Leza uli andiswe. Naakamana mapenzi ngaakajisi Jobu, wakati: “Ndakalimvwide amatwi buyo anduwe, pele lino meso aangu abona.” (Jobu 42:5) Kwiinda mukumvwisya, lusyomo alimwi akulumba, tulakonzya kubona mbuli Leza mbwatweendelezya alimwi tulakonzya ‘kumubona’ kwiinda mbotwali kumubona. Elo kaka bulongwe buli boobu bulakonzya kutukkazyika moyo amizeezo!

19. Ino ncinzi ciyoocitika ikuti ‘makatazyo eesu twaabikka mumaanza aa Jehova’?

19 Ikuti ‘makatazyo eesu twaasowela mumaanza aa Jehova,’ tulakonzya kuliyumya mumapenzi alimwi akukkalikana mumoyo amumizeezo. Moyo wesu uyakubatama mbuli meenda aamumukala mbwaanga kunyina ncotunoolibilika. Mizeezo yesu taikanyongani pe.

20, 21. (a) Ino kukkalwa moyo kwa Stefano kutondezya nzi ciindi naakali kupenzyegwa? (b) Amwaambe cikozyanyo comwe citondezya bantu batakagulunkana mumoyo nobakali kupenzyegwa.

20 Sikwiiya Stefano wakaliliibide naakasunkwa kapati akaambo kalusyomo lwakwe. Katanaamba majwi aakwe abukambausi aamamanino, boonse ba Nkuta mpati bakabona “busyu bwakwe bwaba mbuli busyu bwaangelo.” (Incito 6:15) Busyu bwakwe tiibwakasyulingene pe, bwakali bateme mbuli bwamungelo, mutumwa wa Leza. Stefano naakaamba kaambo kakuti bakalijisi mulandu akaambo kakujaya Jesu, babetesi “bakaciswa kumyoyo, bamulumina ntwino.” “Mbwaakazywide Muuya Uusalala,” Stefano “wakalangisisya kujulu, wabona bulemu bwa-Leza, a-Jesu uliimvwi kululyo lwa-Leza.” Mbwaanga wakakulwaizyigwa acilengano eeco, Stefano wakasyomeka mane kulufwu. (Incito 7:52-60) Nokuba kuti tatuciboni zilengano, tulakonzya kugwasyigwa a Leza kutegwa tutapengi kapati mumoyo notupenzyegwa.

21 Amumvwe majwi aakaamba Banakristo bamwi ibakajaigwa ankamu yaba Nazi mu Nkondo Yanyika Yabili. Naakali kwaamba makani mbwaakakosolwa munkuta, wakati: “Bakaakosola kuti ndeelede kujaigwa. Ndakaswiilila, eelyo nindakamana kwaamba majwi aakuti, ‘Syomeka kusikila kulufwu’ alimwi amajwi masyoonto aambi aa Mwami, akali koonse-koonse. . . . Pele mutapengi kumakani aaya pe. Ndililiibide mbomutakonzyi kuyeeyela!” Munakristo uucili mwana-mwana wakaambilwa kuti ulajaigwa wakabalembela boobu bazyali bakwe: “Busiku bwainda kale akaandabwe. Ciindi cakuliyeeya ciciliko. Mwati kuli nondikonzya kukkomana anyika kuti ndamukaka Mwami? Peepe. Lino ndimuzyibya kuti ndilafwa kandikkomene alimwi kandijisi bulangizi.” Tacidoonekwi buya kuti Jehova ulabagwasya babelesi bakwe basyomeka.

Mulakonzya Kuliyumya!

22, 23. Ino ncinzi ncomukonzya kuba masimpe nomulindila buzuba bwa Jehova kumwi kamuliyumya?

22 Mapenzi amwi ngotwabandauka ndiza taakamusikili pe. Pele muntu uuyoowa Leza uutegwa Jobu wakaliluzi naakaamba kuti: “Muntu uuzyedwe kumukaintu ulaputa mazuba mace kazwide bupenzi.” (Jobu 14:1) Ambweni muli bazyali babeleka canguzu ikuyiisya bana banu zili mu Bbaibbele. Beelede kuliyumya kumapenzi aacitika kucikolo. Pale cilakonzya kumukkomanisya ikuti baima cakutazungaana kulubazu lwa Jehova alimwi akunjiisyo zyakwe ziluleme. Kulakonzya kuti mulaba abuyumuyumu alimwi amapenzi ooko nkomubelekela. Pele mulakonzya kuliyumya mubukkale buli boobu nkaambo ‘Jehova ulatuyumwida mikuli yesu mazuba oonse.’—Intembauzyo 68:19.

23 Mulakonzya kulitenga, pele mutalubi kuti Jehova kunyina nayooluba milimo yanu aluyando ndomwakatondezya kuzina lyakwe lisalala. (Ba-Hebrayo 6:10) Kwiinda mukugwasyigwa anguwe, mulakonzya kuliyumya kumisunko iboola akaambo kalusyomo lwanu. Aboobo amuzumanane kupailila kucita kuyanda kwa Leza. Eelyo muya kukkalwa moyo akaambo kakuzyiba kuti Leza ulamulongezya alimwi uyoomugwasya nomulindila buzuba bwa Jehova kumwi kamuliyumya.

Ino Inga Mwaingula Buti?

• Nkaambo nzi Banakristo ncobeelede kuliyumya?

• Ino ncinzi cikonzya kutugwasya kuliyumya notwaciswa alimwi anotwafwidwa?

• Ino mbuti mupailo mboutugwasya kutegwa tuliyumye mumapenzi?

• Nkaambo nzi ncocikonzyeka kulindila buzuba bwa Jehova kumwi katuliyumya?

[Mibuzyo yaciiyo]

[Cifwanikiso icili apeeji 17]

Kusyoma Jehova kuyootupa kuti tuliyumye notwafwidwa