Skip to content

Skip to table of contents

Sena Muli ‘Bavwubi Kuli Leza’?

Sena Muli ‘Bavwubi Kuli Leza’?

Sena Muli ‘Bavwubi Kuli Leza’?

“Mbwabede uuliyobweda lubono, anu tajisi buvubi kuli-Leza.”—LUKA 12:21.

1, 2. (a) Ncinzi bantu ncobalisungula kucita? (b) Mbuyumuyumu nzi mbwakonzya kujana Munakristo?

KUWEZA LUBONO tacili buyo cisobano bana ncobayanda kusobana. Alimwi ncisobano cini cicitika mubuumi calo cisobanwa cakwiinduluka-induluka abantu bamisela iindenyi-indenyi bamuziinga ziindenyi-indenyi. Mucikozyanyo, kuyanda bbwe liyandisi lyangolida kwakacitika mumwaanda wamyaka wa 19 mu Australia, South Africa, Canada, amu United States, kwakabanyamuna moyo bantu bazwa mumasi aambi balo bakalilisungude kusiya minzi amikwasyi yabo kulangaula lubono mumasi mwalo mumwi mwakali buyumuyumu. Inzya, bantu banji balilisungude kunjila kufwumbwa aatanjilwi ikutegwa bajane lubono.

2 Nokuba kuti sunu bantu banji tabacitoli lubazu mukuweza buvwubi, baciyandika kubeleka cangu kutegwa bajane zyakuligwasya. Ikucita boobo munyika ino iijisi mapenzi mapati kapati, ciyanda ciindi alimwi nkukelela antunda. Ncuubauba kubikkila maano kucakulya, zyakusama, akuba aŋanda cakunga zintu ziyandika kapati zyabikkwa ambali nikuba kuzyilubilalyo buya. (Ba-Roma 14:17) Jesu wakaamba cikozyanyo naa caano icaamba bwini muntu mbwabede. Cilajanwa ku Luka 12:16-21.

3. Mubufwiifwi amwaambe cikozyanyo ca Jesu cilembedwe kuli Luka 12:16-21.

3 Cikozyanyo ca Jesu cakaambwa aciindi nceena naakaamba kujatikizya kucenjelela kulikumbuzya, kwalo nkotwalanga-langa mucibalo cainda. Naakamana kucenjezya kumakani aakulikumbuzya, Jesu wakaamba makani aamuntu muvwubi watakakkuta amatala aakavwide zintu zibotu nzyaakajisi kale, pele wakaola akuyaka aambi mapati kutegwa abikke zintu zinji zibotu. Naakati akkale ansi kuti atyole musana kayi zintu zyabota, Leza wakamwaambila kuti buumi bwakwe bwakali kulangilwa kumana, alimwi zintu zyoonse zibotu nzyaakabikka mumatala aakwe, kuya kuzilya uumbi. Kumane Jesu wakaamba makani aamamanino kuti: “Mbwabede uuliyobweda lubono, anu tajisi buvubi kuli-Leza.” (Luka 12:21) Nciiyo nzi ncotukonzya kwiiya kucikozyanyo eeci? Mbuti mbotukonzya kucibelesya ciiyo eeci mubuumi bwesu?

Muntu Uujisi Penzi

4. Ino wakali muntu uuli buti wakali kwaambwa mucikozyanyo ca Jesu?

4 Cikozyanyo Jesu ncaakaamba cilizyibidwe. Twabona kuti Jesu wakatalika caano kwiinda mukwiile kwaamba kuti: “Muvubi wakajana maila manjimanji mumyuunda yakwe.” Jesu tanaakaamba kuti muntu wakaba alubono kwiinda mukubelesya nzila zyabumpelenge. Munzila imwi tanaakali kwaambwa kuti muntu mubi. Kuli zyeezyo Jesu nzyaakaamba, ncibotu kubona kwaamba kuti imuntu waambwa mucikozyanyo wakabeleka canguzu. Tulakonzya kubona kuti wakali muntu iwakakkala ansi akuyobola lubono lwakubelesya kumpela, ambweni abamukwasyi kwakwe. Aboobo, caboola kumakani aakubeleka, ulakonzya kwaambwa kuti waali muntu wakali kubeleka cangu.

5. Ndipenzi nzi ndyaakajisi muntu wamucikozyanyo ca Jesu?

5 Mucikozyanyo cakwe Jesu, muntu waambwa kuti wakali muvwubi, wakalijisi kale lubono lunji. Nokuba boobo, kweelana a Jesu mbwaakaamba, ooyu muntu muvwubi wakalijisi penzi. Myuunda yakwe yakamupa butebuzi kwiinda mbwaakali kuyeeyela, ee ikwiinda nzyaakali kuyanda naa nzyaakali kukonzya kubamba. Ino ncinzi ncaakeelede kucita?

6. Nzyakusala zili buti babelesi banji ba Leza nzyobalwana anzizyo sunu?

6 Banji sunu babelesi ba Jehova balijisi penzi likozyenyi aleeli lyakajisi muntu muvwubi. Banakristo beni-beni balasyomeka, mbankutwe alimwi mbabelesi babeleka canguzu. (Ba-Kolose 3:22, 23) Kufwumbwa naa bakalembwa mulimo naa balalikutaukila, ikanji balacita kabotu nokuba kuzwidilila buya muli zyeezyo nzyobacita. Ikuti kwaba kusumpulwa amulimo, naa kwaba makwebo mapya, balasala cakucita. Sena inga cabota kusumpulwa naa kuba amali manji? Ncimwi buyo, bana Babakamboni balacita kabotu muzikolo. Akaambo kakucita kabotu balakonzya kupegwa bulumbu naa kutolwa kunze aacisi kuti bakaiye lwiiyo lusumpukide kuzikolo zisumpukide. Sena beelede kwiile kuzumina cakutataanguna kukkala ansi?

7. Ino mbuti mbwaakacita kupenzi ndyaakajisi muntu wamucikozyanyo ca Jesu?

7 Ikujoka kucikozyanyo ca Jesu, ncinzi muntu muvwubi ncaakacita myuunda yakwe niyakamupa butebuzi bunji cakunga wakabula aakuyoboda butebuzi bwakwe? Wakayeeya koola matala akuyaka mapati kutegwa ayobole butebuzi bwakwe azintu zyoonse zibotu. Ooyo muzeezo wakaubona kuti wakali mubotu cakunga wakayeeya kuti ulicingilidwe alimwi akuti ulijisi zyoonse nzyayanda, eelyo wakati: “Nenti ambile muuya wangu kuti, Omuuya, ulivubide lubono lunjilunji uluyobwedwe myaaka minjiminji, liibe, lya, nywa, kosobana.”—Luka 12:19.

Nkaambo Nzi Kuba “Bafubafuba”?

8. Nkaambo nzi kayandika kapati muntu wamucikozyanyo ca Jesu nkaakaimpya?

8 Nokuba boobo, kweelana ambwaakaamba Jesu, kuyeeya kwamuntu muvwubi tiikwakamucingilila. Nokuba kuti kwakali kulibonya kuti yakali nzila iigwasya, kwakali kaambo kamwi nkaatakabikkila maano, nkokuti kucita kuyanda kwa Leza. Muntu ooyu wakali kuliyeeya buyo lwakwe, mbwaakali kunga walidoomenena nkokuti kulya akunywa akukondwa mubuumi. Wakali kuyeeya kuti nkaambo ulijisi “lubono lunjilunji” ulakonzya kupona ‘kwamyaka minji.’ Wakabamba ndeke iitauluki, zintu tiizyakaba mbwaali kuyeeya. Kweelana Jesu mbwaamba munsi oomu, “buumi bwamuntu tabuzwi kukuvuba kwazintu nzyajisi.” (Luka 12:15) Masiku ngeena aayo, zintu zyoonse nzyaakajana kwiinda mukubeleka canguzu zyakamana mukaindi buyo kasyoonto, aboobo Leza wakamwaambila kuti: “Yebo omufubafuba, ngoonya masiku aya muuya wako ulayandaulwa kulinduwe. Ino ezi zintu nzooyobwede zilaba zyani?”—Luka 12:20.

9. Nkaambo nzi muntu wamucikozyanyo ncaakategwa mufwubafwuba?

9 Lino twasika kukaambo kapati kamucikozyanyo ca Jesu. Leza wakamwaamba kuti muntu ooyu mufwubafwuba. Ibbuku lipandulula mabala lya Exegetical Dictionary of the New Testament, lipandulula kuti mabala aa Cigiliki aabelesyegwa “lyoonse atondezya kuti kaambo takalimvwisyi.” Bbuku eeli lyaamba kuti mucikozyanyo eeci, Leza waambwa kuti wakabelesya bbala ikwaamba kuti, “muzeezo wamuntu muvwubi taku nkoumutola.” Ibbala eeli talyaambi muntu uutajisi luzyibo, pele lyaamba “muntu uutayandi Leza kuba musemo wakwe mubuumi.” Jesu mbwaakamwaamba muntu muvwubi kutuyeekezya nzyaakazyi kwaamba ku Banakristo bamumwaanda wamyaka wakutaanguna kumbungano yaku Ludiya mu Asia Minor kuti: “Nkaambo waamba kuti, Ndi muvubi, ndivubide lubono, taakwe cintu ncembula, pele tozi kuti ulipengede, ulisampaukide, uli mucete, uli moofu, alimwi uli acinswe.”—Ciyubunuzyo 3:17.

10. Nkaambo nzi kuba a “lubono lunjilunji” ncocitapi ‘myaka minji’ yakupona?

10 Tweelede kukkala ansi kuyeeya kuciiyo eeci. Sena tweelede kuba mbuli muntu wamucikozyanyo—kubeleka canguzu akubona kwaamba kuti twaba a “lubono lunjilunji” pele katutakonzyi kucita ceeco ciyandika kutegwa tube abulangizi ‘bwamyaka minji’? (Johane 3:16; 17:3) Ibbaibbele lyaamba kuti: “Imbono tazigwasyi mubuzuba bwabukali” alimwi ooyo “uusyoma buvubi bwakwe ulawa.” (Tusimpi 11:4, 28) Aboobo Jesu wakayungizya kucikozyanyo imakani aamamanino aakuti: “Mbwabede uuliyobweda lubono, anu tajisi buvubi kuli-Leza.”—Luka 12:21.

11. Nkaambo nzi ncocitagwasyi kusyoma mubuvwubi?

11 Jesu naakati “mbwabede,” wakali kwaamba kuti eeci icakacitika kumuntu muvwubi wamucikozyanyo ciya kucitika kuli baabo baya kubikka buumi bwabo, bulangizi alucingililo cakumaniina muzintu zyakumubili. Kulubizya kwaambwa aawa takuli akaambo “[Kak]uliyobweda lubono” pe, pele kutaba ‘bavwubi kuli Leza.’ Sikwiiya Jakobo wakacenjezya munzila iikonzyenyi naakalemba kuti: “Ikaka nywebo nomwaamba kuti, Sunu na junza tulaya kuli banyomfwi, tukakale oko mwaka woonse, tukasambale, tujane impindu. Anukuti tamucizi ciyooba junza. Ino buumi bwanu ninzi? Ningubi buyo iibonwa kaindi kaniini, ndilyonya yamana. Cintu ncimweelede kwaamba nceeci cakuti, Na Mwami wayanda, tulapona, tulacita bobuya abobuya.” (Jakobo 4:13-15) Taku makani kufwumbwa muntu naa muvwubi buti, zyoonse nzyajisi ziya kuba zyabuyo ccita kuti kali muvwubi kuli Leza. Pele ino caamba nzi kuba muvwubi kuli Leza?

Kuvwuba Kuli Leza

12. Ncinzi ncotweelede kucita kutegwa tube bavwubi kuli Leza?

12 Mumajwi aa Jesu, kuvwuba kuli Leza kweelanyizyigwa akuba alubono lwakumubili. Aboobo Jesu wakali kwaamba kuti ncotweelede kubikkila maano mubuumi bwesu, takuli kuba alubono lwakumubili naa kukkalwa moyo azintu nzyotujisi. Muciindi caboobo, tweelede kubelesya lubono lwesu munzila iikonzya kuyumya cilongwe cesu a Jehova. Kucita boobo masimpe tuya kuba bavwubi kuli Leza. Nkaambo nzi? Nkaambo kujalula mulyango wazilongezyo zinji zizwa kuli nguwe. Ibbaibbele litwaambila kuti: “Lulongezyo lwa-Jehova lulavubya, alimwi tayungizyi mause kulindulo.”—Tusimpi 10:22.

13. Mbuti lulongezyo lwa Jehova ‘mboluvwubya’?

13 Jehova nalongezya bantu bakwe, lyoonse ubapa ziinda kubota. (Jakobo 1:17) Mucikozyanyo, Jehova naakapa bana Israyeli nyika yakukkala, yakali nyika “[ii]kunka mukupa abuci.” Nokuba kuti nyika ya Egepita ayalo yakali kwaambwa munzila eeyo, inyika Jehova njaakapa bana Israyeli yakaliindenyi akaambo kakaambo kamwi. Musa wakabaambila bana Israyeli kuti yakali “nyika Jehova Leza wanu njabamba kabotu.” Munzila imwi bakali kukonzya kuya ampela mumilimo yabo nkaambo Jehova wakali kubabamba. Kufwumbwa buyo kuti bana Israyeli kabasyomeka kuli Jehova, bakali kukonzya kulongezyegwa citaambiki anguwe akuba abuumi bwakali sumpukide kwiinda bwamasi aamwi aakabazungulukide. Inzya ndulongezyo lwa Jehova ‘luvwubya.’—Myeelwe 16:13, BT; Deuteronomo 4:5-8; 11:8-15.

14. Mbubotu nzi mbobajana aabo bavwubide kuli Leza?

14 Ikaambo kakuti ‘kuvwuba kuli Leza’ alimwi munzila iimwi kalembwa kuti “nkuvwuba mumeso aa Leza.” Aabo bavwubide lubono lwakumubili, ikanji balakopana bayeeya mbobakonzya kubonwa kubantu. Eeci cilabonwa mbuli mbobapona. Bayanda kulibosya-bosya kubantu kwiinda muli ceeco Bbaibbele ncolyaamba kuti “kulisumpula kwabuumi.” (1 Johane 2:16) Pele aabo bavwubide kuli Leza balatambulwa kuli Leza, balayandwa alimwi balafwidwa luzyalo citaambiki alimwi balijisi cilongwe ciyumu anguwe. Ikupona buumi buli boobu kubapa kuti kabalimvwa kuti balicingilidwe alimwi balikkomenyi ikwiinda kuba alubono luli loonse lwakumubili ncolukonzya kucita. (Isaya 40:11) Imubuzyo ngwakuti, Ncinzi ncotweelede kucita kutegwa tube bavwubi kumeso aa Leza?

Kuvwuba Kumeso aa Leza

15. Ncinzi ncotweelede kucita kutegwa tube bavwubi kuli Leza?

15 Mucikozyanyo ca Jesu, muntu muvwubi wakakkala ansi alimwi wakabeleka canguzu kutegwa ajane lubono lumugemi, aboobo wakaambwa kuti mufwubafwuba. Aboobo ikutegwa katuli bavwubi kuli Leza tweelede kubona kwaamba kuti twabeleka canguzu kutola lubazu mumilimo iijisi ncobeni mpindu alimwi iiyandika mumeso aa Leza. Akati kamilimo eeyi kuli yooyo Jesu ngwaakati: “Nkaambo kaako kamuya mukabaiisye bantu bamisyobo yoonse.” (Matayo 28:19) Ikubelesya ciindi cesu, nguzu, azileleko zyesu ikutali kuyanda kuba abuumi buli kabotu, pele kucita mulimo wakukambauka Bwami akugwasya bantu kuba basikwiiya, kulakonzya kwaambwa kuti nkubikka lubono mubbanga. Aabo bakacita oobo bakajana cinyona mucila cakumuuya, kweelana azili mumincali iiccilila.—Tusimpi 19:17.

16, 17. Nzyakuluula nzi nzyomukonzya kwaamba zitondezya buumi muntu mbwayelede kupona kutegwa abe muvwubi mumeso aa Leza?

16 Amulange-lange cakacitikila muntu umwi Munakristo mumasi aakujwe. Wakali kubeleka mulimo wakali kuvwolelwa munzyeete wakubamba makkompyuta. Pele mulimo ooyu wakamumanina ciindi cakunga wakaya ansi kumuuya. Limwi wakacibona kuti tacigwasyi kuzumanana kubeleka, wakacileka akutalika mulimo wakulikutaukila wakubamba aizi kkilimu akuuzya munzila kutegwa abe aciindi cinji cakulanganya zintu zyakumuuya alimwi amikuli imwi. Mbocakali kubeleka limwi bakali kumuseka, pele ino mbuti mbozyakamweendela zintu? Wakati “Ndakali kujana mali manji kwiinda nindakali kubeleka mulimo wakubamba makkompyuta. Tandililauki nikuba kulibilika mbuli mbocakabede kumulimo ngondakali kubeleka. Alimwi ciinda kubota ncakuti cilongwe cangu a Jehova cayuma.” Kucinca kwakamupa ooyu Munakristo kunjila mulimo waciindi coonse, alimwi sunu ulabeleka kuofesi yamutabi ya Bakamboni ba Jehova mucisi cokwabo. Lulongezyo lwa Jehova masimpe “lulavubya.”

17 Acimwi cikozyanyo camukaintu iwakakomenena mumukwasyi lwiiyo molwakali kubikkwa atala. Wakaiya kuzikolo zipati mu France, Mexico aku Switzerland alimwi wakali kulangilwa kuba amulimo mubotu. Wakati “Ndakazwidilila; ndakali kulemekwa alimwi ndakasumpulwa, pele mumoyo kwakali cintu cimwi cakabulide.” Kumane wakaiya ijwi lya Jehova. Wakaamba kuti: “Mbondakali kuya ampela kumuuya, kulombozya nkondakajisi kwakuti ndimucitile milimo mibotu Jehova akumupa kusyoonto kuli zyeezyo nzyaakandipa kwakandigwasya kubona nzila yakumubelekela mumulimo waciindi coonse.” Wakacileka kubeleka, eelyo wakabbabbatizyigwa. Kwamyaka iili 20 wakali kubeleka kabotu mumulimo waciindi coonse. Waamba kuti: “Bamwi bayeeya kuti ndakacinyonyoona cileleko, pele babona kuti ndili muntu uukkomenyi alimwi cilabakonda babona mbondililemeka kweelana anjiisyo zyamu Bbaibbele. Abuzuba ndilapaila kuli Jehova kutegwa andigwasye kuba muntu uulibombya kutegwa kandiyanda.”

18. Ino mbuti mbotukonzya kuvwuba kuli Leza mbuli bwakacita Paulo?

18 Saulo iwakazyi kuba mwaapostolo Paulo, wakaliyiide kapati cakunga wakali kukonzya kuba amulimo mubotu. Pele mboobu mbwaakalemba: “Zintu zyoonse ndaziyeeya mbuli zintu zyabuyo nkaambo kacintu eci ciinda loko kubota cakuziba Jesu Kristo Mwami wangu.” (Ba-Filipi 3:7, 8) Kuli Paulo, buvwubi mbwaakajana kwiinda muli Kristo bulainda kubuvwubi buli boonse bukonzya kujanwa munyika. Ikuti twaleka kuba aamunya-aamunya kuzintu zyamunyika akupona buumi bwakucita kuyanda kwa Leza, andiswe tulakonzya kuba abuumi bubotu bwalo butegwa mbuvwubi mumeso aa Leza. Ijwi lya Leza litusyomezya kuti: “Kulibombya akuyoowa Jehova kulaleta buvubi abulemu abuumi.”—Tusimpi 22:4.

Sena Mulakonzya Kupandulula?

• Ndipenzi nzi muntu wamucikozyanyo ca Jesu ndyaakajisi?

• Nkaambo nzi muntu wamucikozyanyo ncaakategwa mufwubafwuba?

• Ino caamba nzi kuvwuba kuli Leza?

• Mbuti mbotukonzya kuvwuba kuli Leza?

[Mibuzyo yaciiyo]

[Cifwanikiso icili apeeji 30]

“Lulongezyo lwa-Jehova lulavubya”