Skip to content

Skip to table of contents

Kuvwuntauzya “Makani Malamfu Aabulondo Bwa-leza”

Kuvwuntauzya “Makani Malamfu Aabulondo Bwa-leza”

Kuvwuntauzya “Makani Malamfu Aabulondo Bwa-leza”

“Muuya ulagulunganya makani oonse, naaba makani malamfu aabulondo bwa-Leza.”—1 BA-KORINTO 2:10.

1. Ntwaambo nzi tumwi twamu Bbaibbele tukkomanisya basikwiiya Bbaibbele bapya?

IBUNJI bwesu notuli mumbungano ya Bunakristo tulakonzya kuyeeya mbotwakakkomana notwakatalika kwiiya kasimpe. Twakaiya ncoliyandika zina lya Jehova, ncalekelede bantu kupenga, ikaambo ibamwi ncobajisi bulangizi bwakuunka kujulu alimwi abulangizi mbobajisi banamaleya boonse basyomeka. Ambweni musyule twakali kulilanga-langa Bbaibbele, nokuba boobo zintu eezi zyakali sisidwe kulindiswe mbubonya mbocibede kubanji. Twakali mbuli muntu uunyamuka kubucedo. Kumatalikilo inga takonzyi kubona kabotu nkaambo kucisiya-siya. Pele izuba nolipasula mane lyaakusika acilungu-lungu, ulakonzya kubona zintu zyoonse zyeebeka zili munsi-munsi alimwi azyeezyo zili kule. Mbubonya buyo, muntu umwi naakatalika kwiiya Bbaibbele andiswe, twakatalika kubona “makani malamfu aabulondo bwa-Leza.”—1 Ba-Korinto 2:8-10.

2. Nkaambo nzi kwiiya Jwi lya Leza ncokukonzya kutukkomanisya lyoonse?

2 Sena tweelede kukkutila akuba buyo aluzibo lwaatala-tala lwakasimpe kamu Bbaibbele? Majwi aakuti “makani malamfu aabulondo bwa-Leza” ajatikizya kumvwisya busongo bwa Leza mbobayubunudwa Banakristo kwiinda mumuuya uusalala pele ibusisidwe kubantu bamwi. (1 Ba-Korinto 2:7) Busongo bwa Leza tabweeli, aboobo tulakonzya kukkomana kapati kwiinda mukulingula nzila zyakwe. Kunyina notuyooziziba zyoonse zijatikizidwe mubusongo bwa Leza anzila zyakwe. Aboobo, ikuzumanana kuvwuntauzya “makani malamfu aabulondo bwa-Leza” kulakonzya kupa kuti tuzumanane kukkomana mbubonya mbotwakakkomana notwakatalika kwiiya njiisyo zyantalisyo zyamu Bbaibbele.

3. Nkaambo nzi ncotweelede kumvwisya makani ngotusyoma?

3 Nkaambo nzi ncotweelede kumvwisya “makani malamfu aabulondo bwa-Leza”? Ikwiile kusyoma takuzulide. Tweelede kuziba naa kubona twaambo tutupa kusyoma boobo kutegwa lusyomo lwesu luyume. Imagwalo atukulwaizya kuti katubelesya ‘nguzu zyakuyeeya’ kutegwa ‘tusimpikile makani ngayanda Leza, makani mabotu aatambulika aalondokede.’ (Ba-Roma 12:1, 2) Ikumvwisya kaambo Jehova ncatwaambila kuti katupona munzila imwi kutukulwaizya kumumvwida. Aboobo, luzibo lwa “makani malamfu aabulondo” lulakonzya kutupa nguzu zyakukazya masunko aajatikizya kucita zintu zitali kabotu alimwi lulakonzya kutukulwaizya kuba bantu “balisanga kumana milimo mibotu.”—Tito 2:14.

4. Ncinzi cibikkilizidwe mukwiiya Bbaibbele?

4 Kutegwa tumvwisye makani malamfwu aabulondo bwa Leza tweelede kwiiya. Pele, kwiiya kuliindene akwiile kubala caatala-tala. Ikwiiya caamba kulanga-langa makani cakusitikila kutegwa tubone mbwaaswaangene amakani ngotuzi kale. (2 Timoteo 1:13) Caamba kubona twaambo ncotwaambilwa boobo. Kwiiya Bbaibbele kweelede kubikkilizya akuzinzibala kuyeeya mbotukonzya kubelesya nzyotwiiya kutegwa tusale camaano alimwi akugwasya bamwi. Alimwi, mbwaanga ‘Magwalo oonse akazwa kuli Leza alimwi alagwasya,’ ciiyo cesu ceelede kubikkilizya “majwi oonse aazwa kumulomo wa-Leza.” (2 Timoteo 3:16, 17; Matayo 4:4) Kwiiya Bbaibbele ulakonzya kuba mulimo muyumu! Nokuba boobo, kulakonzya kukkomanisya alimwi ikumvwisya “makani malamfu aabulondo bwa-Leza” takukatazyi cakuzwa munzila.

Jehova Nguupa Kuti Babombe Myoyo Bamvwisye

5. Mbaani bakonzya kumvwisya “makani malamfu aabulondo bwa-Leza”?

5 Nokuba kuti tiimwakazwidilila kucikolo alimwi tamuzibide kubala, tamweelede kuyeeya kuti kunyina nomukonzya kumvwisya “makani malamfu aabulondo bwa-Leza.” Ciindi Jesu naakali kucita mulimo wakwe anyika, Jehova wakayubununa makanze Aakwe kutali kubasongo abacenjede, pele wakaayubunwida bantu buyo batayiide ibakali kukonzya kuyiisigwa ababelesi ba Leza akaambo kakulicesya kwabo. Bakali kubonwa mbuli kuti mbana ikubeelanya abaabo bakali kuyiisigwa muzikolo. (Matayo 11:25; Incito 4:13) Kujatikizya ‘makani ngoonya Leza ngabambilide baabo bamuyanda,’ imwaapostolo Paulo wakalembela basyominyina kuti: “Kulindiswe Leza waayubunuzya Muuya wakwe, nkaambo Muuya ulagulunganya makani oonse, naaba makani malamfu aabulondo bwa-Leza.”—1 Ba-Korinto 2:9, 10.

6. Ncinzi lugwalo lwa 1 Ba-Korinto 2:10 ncolwaamba?

6 Munzila nzi muuya wa Leza mbougulunganya naa kuvwuntauzya “makani oonse, naaba makani malamfu aabulondo bwa-Leza?” Muciindi cakuyubununa kasimpe ku Munakristo umwi aumwi, Jehova ulabelesya muuya wakwe kusololela mbunga yakwe, yalo ipa kuti bantu ba Leza bakamantene bamvwisye Bbaibbele. (Incito 20:28; Ba-Efeso 4:3-6) Munyika yoonse mboizulwa, imbungano zyoonse zilijisi bubambe bomwe bwakwiiya Bbaibbele. Mukuya kwamyaka, imbungano zyoonse zilaiya njiisyo zyoonse zyamu Bbaibbele. Muuya uusalala ulabeleka kwiinda mumbungano ikugwasya bantu kuba amoyo uukonzya kupa kuti bamvwisye “makani malamfu aabulondo bwa-Leza.”—Incito 5:32.

Ncaajatikizya “Makani Malamfu Aabulondo bwa-Leza”

7. Nkaambo nzi ibanji ncobatamvwisyi “makani malamfu aabulondo bwa-Leza”?

7 Tatweelede kuyeeya kuti “makani malamfu” mmakani aakatazya kumvwa. Luzibo lwa “makani malamfu aabulondo bwa-Leza” lulisisidwe kubantu banji, kutali kuti busongo bwa Leza bulakatazya kujana, pele nkaambo kakuti Saatani ulabeena bantu cakunga ubapa kuti bafwutatile lugwasyo ndwapa Jehova kwiinda mumbunga yakwe.—2 Ba-Korinto 4:3, 4.

8. Nzintu nzi zisisidwe nzyaakaamba Paulo mucaandaano catatu calugwalo ndwaakalembela bana Efeso?

8 Caandaano catatu calugwalo lwa Paulo kubana Efeso citondezya kuti “makani malamfu aabulondo bwa-Leza” ajatikizya twaambo twalo ibunji bwabantu ba Jehova ntobamvwisya kabotu, mbuli yooyo wiiminina Lunyungu lwakasyomezyegwa, ikusalwa kwabantu ibajisi bulangizi bwakuunka kujulu kuzwa akati kabanamaleya alimwi a Bwami bwa Mesiya. Paulo wakalemba kuti: “Mumizukulu yakamana aya makani taakakazibisigwa kubantu, pele sunu Muuya waayubunwida baapostolo abasinsimi bakwe basalala. Makani ngindakayubunwidwa ngakuti bamasi babe baswaananyokwe abasizizonyina mumubili omwe abasicaabilonyina mucisyomezyo ncitusyomezegwa muli-Kristo Jesu.” Paulo wakaamba kuti wakapedwe mulimo wakuti “bantu babonesye mbuzibede ezyo zintu zisisidwe izyakasisidwe kuzwa kumatalikilo aanyika muli-Leza.”—Ba-Efeso 3:5-9.

9. Nkaambo nzi ncotukonzya kwaamba kuti ncoolwe ikumvwisya “makani malamfu aabulondo bwa-Leza”?

9 Paulo wakazumanana kupandulula kuti luyando lwa Leza ndwakuti “kujanza lyambungano beendelezi abasibwami bamumasena aakujulu [abalo] bazibisigwe busongo bwamisyobo misyobo bwa-Leza.” (Ba-Efeso 3:10) Bangelo balagwasyigwa kwiinda mukubona alimwi akumvwisya busongo mbwatondezya Jehova nayendelezya mbungano ya Bunakristo. Eelyo kaka ncoolwe citalikomeneni ikumvwisya zintu nzyobayandisya bangelo! (1 Petro 1:10-12) Mpoonya, Paulo waamba kuti tweelede kusoleka “kumvwisya, antoomwe abasalali boonse, mbububede busasa abulamfu, abulamfu bwamunyika abulamfu bwakujulu” bwalusyomo lwa Banakristo. (Ba-Efeso 3:11, 18) Lino, atulange-lange zikozyanyo zimwi zyamakani malamfwu aakonzya kuyungizya luzibo lwesu.

Zikozyanyo zya Makani Malamfwu

10, 11. Kweelana a Magwalo, ino ndiilili Jesu naakaba lubazu lwakusaanguna ‘lwalunyungu lwamukaintu’ wakujulu wa Leza?

10 Tulizi kuti Jesu ndolubazu lwakusaanguna ‘lwalunyungu lwamukaintu’ wakujulu wa Leza ilwaambwa ku Matalikilo 3:15. Kutegwa tuyungizye luzibo lwesu, tulakonzya kubuzya kuti: ‘Ino ndiilili Jesu naakaba Lunyungu lwakasyomezegwa? Sena nciindi katanaba muntu anyika, naakazyalwa kali muntu, naakabbapatizigwa naa sena nciindi naakabusyigwa?’

11 Leza wakasyomezya kuti mbunga yakwe yakujulu, eeyo yaambwa kuti “mwanakazi” mubusinsimi, yakali kuyooleta lunyungu ilwakali kuyoouma nzoka kumutwe. Nokuba kuti zyuulu zyamyaka zyakainda, imukaintu wa Leza kunyina naakazyala mwana naa lunyungu ilwakali kukonzya kunyonyoona Saatani amilimo yakwe. Aboobo, ibusinsimi bwa Isaya bwaamba mukaintu ooyu kuti “tazyali” alimwi akuti uli “uside mumoyo wakwe.” (Isaya 54:1, 5, 6) Mukuya kwaciindi, Jesu wakazyalwa mu Betelehemu. Pele, naakabbapatizigwa akunanikwa amuuya uusalala kutegwa abe mwana wa Leza uulibedelede ndendilyo Jehova naakaambilizya kuti: “Ngooyu mwanaangu.” (Matayo 3:17; Johane 3:3) Eeci nceciindi lubazu lwakusaanguna lwa “lunyungu” nolwakalibonya. Mukuya kwaciindi, basikutobela Jesu abalo bakananikwa akuzyalwa amuuya uusalala. Aboobo, “mwanakazi” wa Jehova iwakali kulibona kuti mmukaintu “uutazyali,” wakali kukonzya ‘kwiimba calutangalo.’—Isaya 54:1; Ba-Galatiya 3:29.

12, 13. Mmagwalo nzi aatondezya kuti Banakristo bananike boonse ibali anyika mbababamba kakamu ka “muzike musyomesi uucenjede”?

12 Cikozyanyo cabili camakani malamfwu ngotwayubunwidwa cijatikizya makanze aa Leza aakusala ibali 144,000 kuzwa akati kabantu. (Ciyubunuzyo 14:1, 4) Tuliizi alimwi tulasyoma njiisyo yakuti bananike boonse bapona anyika aciindi nsini mbababamba ciinga ca “muzike musyomesi uucenjede” Jesu ncaakaamba kuti cakali kunoopa “zilyo” kuli basiŋanda bakwe. (Matayo 24:45) Ino magwalo nzi aamu Bbaibbele aatondezya kuti aya makani aliluzi? Sena Jesu wakali kwaamba Munakristo uli woonse uyumya-yumya babunyina kwiinda mukubapa cakulya cakumuuya?

13 Leza wakaambila musyobo wabana Israyeli ategwa: “Ndinywe bakamboni bangu . . . alakwe mulanda wangu ngundisalide.” (Isaya 43:10) Pele, mubuzuba bwa Nisan 11, 33 C.E., Jesu wakaambila basololi bana Israyeli kuti Leza wakacikaka cisi cabo aboobo cakaleka kuba mulanda wakwe. Wakati: “Bwami bwa-Leza buzoonyanzigwa kulindinywe, buzoopegwa musyobo umbi uuzyala micelo yabo.” Jesu wakaambila makamu aabantu kuti: “Amulange! Iŋanda yanu yasyaala kulindinywe mbuli itongo.” (Matayo 21:43; 23:38) Mbuli muzike wa Jehova, iŋanda yabana Israyeli tiiyakacili kusyomeka naa kucenjela. (Isaya 29:13, 14) Mubuzuba mbubonya oobo, ciindi Jesu naakabuzya kuti: “Nguni muzike musyomesi uucenjede?” Mubwini wakali kubuzya kuti, ‘Ino musyobo nzi uucenjede utinjile mubusena bwabana Israyeli akuba muzike musyomesi wa Leza?’ Imwaapostolo Petro wakapa bwiinguzi naakaambila mbungano ya Banakristo bananike kuti: “Nywebo muli . . . cisi cisalala, bantu bavubidwe kuli-Leza.” (1 Petro 1:4; 2:9) Icisi eeco cakumuuya, “ba-Israyeli ba-Leza,” cakaba muzike wa Jehova mupya. (Ba-Galatiya 6:16) Mbubonya bana Israyeli boonse bansiku mbobakali “mulanda,” Banakristo bananike boonse ibali anyika aciindi cili coonse mbababamba kakamu ka “muzike musyomesi uucenjede.” Eelyo kaka ncoolwe citaliboteli ikutambula “zilyo” kwiinda mumuzike wa Leza!

Ciiyo Cesu Tobeni Cilakonzya Kukkomanisya

14. Nkaambo nzi kwiiya Bbaibbele ncokuletela lukkomano kapati kwiinda kubala buyo caatala-tala?

14 Masimpe, ciindi notumvwisya twaambo tupya twamu Magwalo, tulaakukkomana akaambo kakuti kupa kuti lusyomo lwesu luyume. Nkakaambo kaako ikwiiya Bbaibbele ncokuletela lukkomano oolo kwiinda kubala buyo caatala-tala. Aboobo, nomubala mabbuku aa Bunakristo, amulibuzye kuti: ‘Ino bupanduluzi oobu bweendelana buti aluzibo ndondijisi kujatikizya makani aaya? Ino Mmagwalo nzi aambi naa twaambo ntondikonzya kuyeeya tukonzya kupa bumboni abumbi bwakwaakosola boobu makani aali mucibalo eeci?’ Ikuti kakuyandika kuvwuntauzya alimwi, amuulembe mubuzyo akuyooulanga-langa muciiyo citobela.

15. Makani nzi aakkomanisya ngomukonzya kwiiya, alimwi ino inga amugwasya buti mubuumi bwanu?

15 Ino makani nzi ngomukonzya kwiiya aanga ayungizya luzibo lwanu akumukkomanisya? Mulakonzya kuyungizya luzibo lwanu kwiinda mukusitikila kuvwuntauzya zizuminano zyaandeene-andeene nzyabelesya Leza ikulongezya banamaleya. Mulakonzya kuyumya lusyomo lwanu kwiinda mukwiiya businsimi bwakali kwaamba Jesu Kristo naa kulanga-langa kapango kamwi akamwi kamabbuku aabusinsimi aamu Bbaibbele. Acimbi ciyumya lusyomo nkwiinduluka makani aajatikizya Bakamboni ba Jehova mazubaano kwiinda mukubelesya bbuku lya Jehovah’s Witnesses—Proclaimers of God’s Kingdom. * Kunze lyaboobo, ikulanga-langa “Mibuzyo Yabasikubala” yakamwaigwa mu Ngazi Yamulindizi kulakonzya kusensemuna luzibo lwanu kujatikizya magwalo amwi. Amubikkile maano kapati kutwaambo twamu Magwalo twakabelesyegwa mukukosola makani munzila eeyo. Ikucita boobo kuyoopa kuti muyiisye “miyeeyo” yanu alimwi akuba abupampu. (Ba-Hebrayo 5:14) Nomwiiya, amulembe twaambo mu Bbaibbele lyanu naa apepa kutegwa makani ngomwiiya abe yaayo aakonzya kumugwasya mubuumi bwanu alimwi abambi mbomwaambila makani aayo.

Amugwasye Bana Banu Kucikkomanina Ciiyo ca Bbaibbele

16. Mbuti mbomukonzya kugwasya bana banu kukkomanina ciiyo ca Bbaibbele?

16 Bazyali balakonzya kubagwasya kapati bana babo ikuyandisya zintu zyakumuuya. Mutayeeyi kuti bana banu tabakonzyi kumvwisya makani malamfwu aabulondo bwa Leza. Ikuti kamukonzya kupa mulimo kubana banu wakuvwuntauzya makani nobalibambila ciiyo camukwasyi ca Bbaibbele, amubabuzye twaambo ntobakajana. Alimwi, ciiyo camukwasyi cilakonzya kubikkilizya akutondezya bana banu mbobakonzya kwiiminina lusyomo lwabo alimwi akusinizya kuti nzyobakayiisigwa nzyamasimpe. Kunze lyaboobo, mulakonzya kubelesya broshuwa ya “Atubone Nyika Mbotu” * ikubayiisya buyale bwanyika alimwi akutondezya masena aambwa mucibalo ca Bbaibbele cibalwa mumvwiki eeyo.

17. Nkaambo nzi ncotuteelede kuciindizya kucita ciiyo cesu tobeni ca Bbaibbele?

17 Ikuliyiisya Bbaibbele kulakonzya kumukkomanisya akuyumya lusyomo lwanu. Pele mweelede kubona kuti tiikwamumanina ciindi cakulibambila miswaangano yambungano. Miswaangano nenzila imbi Jehova njabelesya kutuyiisya kwiinda mu “muzike musyomesi uucenjede.” Nokuba boobo, kuvwuntauzya kuyungizidwe kulakonzya kumugwasya kupa bwiinguzi bugwasya lyamiswaangano—mucikozyanyo, ku Ciiyo Cabbuku Cambungano naa nokulangwa-langwa twaambo tupati-pati kuzwa mukubala Bbaibbele mu Cikolo Camulimo Weendelezegwa a Leza.

18. Nkaambo nzi kulitakata kwiiya “makani malamfu aabulondo bwa-Leza” ncokugwasya?

18 Ikuliyiisya Jwi lya Leza cakusitikila kulakonzya kupa kuti mube acilongwe a Jehova. Ikutondezya mpindu yaciiyo cicitwa munzila eeyi, Bbaibbele lyaamba kuti: “Busongo bulatabilila mbubonya mbuli mali mbwaatabilila, aluzibo lulagwasya nkaambo busongo bulavuna buumi bwabaabo babujisi.” (Mukambausi 7:12) Aboobo, kulyaaba naa kulitakata kuli koonse nkomukonzya kucita kutegwa mumvwisye twaambo twakumuuya kulagwasya. Ikujatikizya baabo bazumanana kuvwuntauzya, Ibbaibbele lipa cisyomezyo cakuti: ‘Muyoolujana luzibo lwa-Leza.’—Tusimpi 2:4, 5.

Bupanduluzi buyungizidwe

^ munc. 15 Lyakamwaigwa a Bakamboni ba Jehova.

^ munc. 16 Yakamwaigwa a Bakamboni ba Jehova.

Sena Inga Mwapandulula?

• Ino “makani malamfu aabulondo bwa-Leza” ninzi?

• Nkaambo nzi ncotweelede kuzumanana kwiiya makani malamfwu aabulondo bwa Leza?

• Nkaambo nzi Banakristo boonse ncobakonzya kukkomana akaambo kakumvwisya “makani malamfu aabulondo bwa-Leza”?

• Mbuti mbomukonzya kugwasigwa kapati ‘amakani malamfwu aabulondo bwa Leza’?

[Mibuzyo yaciiyo]

[Cifwanikiso icili apeeji 28]

Ndiilili Jesu naakaba Lunyungu lwakasyomezegwa?

[Cifwanikiso icili apeeji 31]

Bazyali balakonzya kupa makani aakuvwuntauzya kubana babo nobalibambila ciiyo camukwasyi