Skip to content

Skip to table of contents

Aabo ‘Beelela’ Balazumina

Aabo ‘Beelela’ Balazumina

Aabo ‘Beelela’ Balazumina

“Abaabo abasalidwe buumi butamani basyoma.”—INC. 13:48.

1, 2. Ino mbuti Banakristo bakusaanguna mbobakacita kweelana abusinsimi bwa Jesu bwakuti makani mabotu aa Bwami ayookambaukwa munyika yoonse?

IBBUKU lyamu Bbaibbele lya Incito lijisi makani aakondelezya ajatikizya Banakristo bakusaanguna mbobakacita kweelana abusinsimi bwa Jesu bwakuti makani mabotu aa Bwami ayookambaukwa munyika yoonse. (Mt. 24:14) Bakambausi basungu bakasiya cikozyanyo kuli boonse bakali kunoobatobela. Akaambo kakukambauka cabusungu kwabasikwiiya ba Jesu mu Jerusalemu, zyuulu zyabantu, kubikkilizya “abapaizi banjibanji,” bakaboola mumbungano yamumwaanda wamyaka wakusaanguna.—Inc. 2:41; 4:4; 6:7.

2 Bamisyinali bamumwaanda wamyaka wakusaanguna bakagwasya bantu banji kuba Banakristo. Mucikozyanyo, Filipo wakaunka ku Samaliya ooko makamu aabantu nkobakamuswiilila. (Inc. 8:5-8) Paulo wakeenda kapati abeenzinyina baindene-indene, kukambauka mulumbe wa Bunakristo ku Kupro, muzibeela zimwi zya Asia Minor, ku Makedoniya, ku Gilisi, alimwi aku Italiya. Muminzi mwaakakambaukila, iba Juda banji alimwi aba Helene bakasyoma. (Inc. 14:1; 16:5; 17:4) Tito wakabelekela ku Krete. (Tit. 1:5) Petro wakaluujisi ku Babuloni, mpoonya ciindi naakali kulemba lugwalo lwakwe lwakusaanguna, kuma 62-64 C.E., mulimo wa Banakristo wakalizizilwe kapati ku Ponto, ku Galatiya, ku Kapadokiya, ku Asiya, alimwi aku Bituniya. (1 Pet. 1:1; 5:13) Kwakali kukkomanisya kaka ciindi eeco! Ibusungu bwabakambausi aaba Banakristo bwakapa kuti basinkondonyina babaambe kuti ‘baisandamuna nyika’.—Inc. 17:6; 28:22.

3. Ino ncinzi cicitika akaambo kamulimo wakukambauka uucitwa abakambausi ba Bwami, alimwi ino eeci cimupa kulimvwa buti?

3 Ncimwi buyo amazuba aano, imbungano ya Bunakristo yayaambele munzila iigambya. Sena tamukulwaizigwi nomubala lipooti yamwaka ya Bakamboni ba Jehova akubona zicitika munyika yoonse? Sena tacikkomanisyi kuziba kuti bakambausi ba Bwami bakeendelezya ziiyo zya Bbaibbele ziinda kutuulunzuma tuli cisambomwe mumwaka wamulimo wa 2007? Kunze lyaboobo, mweelwe wabakajanika ku Ciibalusyo calufwu lwa Jesu Kristo mwaka wamana utondezya kuti bantu babalilwa kutuulunzuma tuli kkumi batali Bakamboni ba Jehova bakatondezya luyandisisyo kumakani mabotu cakunga bakajanika mukusekelela kuyandika kapati ooku. Eeci citondezya kuti mulimo mupati nkoucili.

4. Ino mbaani bauzumina mulumbe wa Bwami?

4 Sunu, mbuli mbocakabede mumwaanda wamyaka wakusaanguna, boonse ‘beelela buumi butamani’ balauzumina mulumbe wakasimpe. (Inc. 13:48) Jehova ubakwelela kumbunga yakwe ibali boobu. (Amubale Hagai 2:7.) Ino mbuti mbotweelede kuulanga mulimo ooyu wa Bunakristo kutegwa tubelekele antoomwe cakumaninina mumulimo ooyu wakuyobolola?

Amukambauke Cakutasalulula

5. Ino mbantu bali buti Jehova mbakkomanina?

5 Banakristo bamumwaanda wamyaka wakusaanguna bakaziba kuti “Leza talangi ciimo camuntu, pele mumasi oonse uumuyoowa akucita bululami ulatambulwa kulinguwe.” (Inc. 10:34, 35.) Kutegwa muntu abe acilongwe cibotu a Jehova weelede kuba alusyomo mucipaizyo cacinunuzyo ca Jesu. (Joh. 3:16, 36) Alimwi nduyando lwa Jehova lwakuti “bantu boonse bafutulwe akuboola kuluzibo lwakuziba lusinizyo.”—1 Tim. 2:3, 4.

6. Ncinzi bakambausi ba Bwami ncobateelede kucita, alimwi nkaambo nzi?

6 Inga cabija kuti bakambausi bamakani mabotu kabasalulula bantu bamwi akaambo kamwaambo, cisi nkobakazwa, mbobaboneka, cikombelo cabo naa bube bumwi buyo bubapa kwaandaana abantu banji. Amutelaike kwakaindi kasyoonto: Sena tamulumbi kuti muntu wakasaanguna kubandika andinywe kujatikizya kasimpe kamu Magwalo tanaakatondezya kusalulula kulindinywe? Mbubwenya buyo, tatweelede kweenkeenka kukambauka mulumbe uupa buumi kumuntu uuli oonse uukonzya kuuswiilila.—Amubale Matayo 7:12.

7. Ino nkaambo nzi ncotuteelede kubeteka bantu mbotukambaukila?

7 Jehova wakasala Jesu kuba mubetesi, aboobo tatujisi nguzu zyakubeteka muntu uuli oonse. Eeci cileelela mbokunga—mukwiindana a Jesu—tulabeteka kwiinda mukuyeeya “zintu ziboneka kumeso [eesu] buyo” naa ‘majwi ngaamvwa matwi eesu buyo,’ kakuli Jesu ulakonzya kuziba zili mumoyo.—Is. 11:1-5; 2 Tim. 4:1.

8, 9. (a) Ino Saulo wakali muntu uuli buti katanaba Munakristo? (b) Ino cakamucitikila mwaapostolo Paulo ceelede kutuyiisya nzi?

8 Bantu bamisyobo yoonse basanduka kuba babelesi ba Jehova. Cikozyanyo cibotu kapati nciceeco ca Saulo waku Tarso ooyo wakazooitwa kuti mwaapostolo Paulo. Saulo mu Falisi wakali kubapenzya kapati Banakristo. Kusinizya kwakwe kwakuti tiibakali bakombi ba Jehova bakasimpe kwakamupa kupenzya mbungano ya Banakristo. (Gal. 1:13) Kweelana akulanga kwabuntunsi, wakali kulibonya kuti wakali umwi wabantu batakali kulangilwa naaceya kuba Munakristo. Pele Jesu wakabona bubotu bumwi bwakali mumoyo wa Saulo, eelyo wakamusala kuti azuzikizye mulimo waalubazu. Kuzwa waawo, Saulo wakaba umwi wabantu basungu mumbungano ya Bunakristo yamumwaanda wamyaka wakusaanguna.

9 Ino cakamucitikila mwaapostolo Paulo cituyiisya nzi? Ambweni mucilawo cesu kuli tubunga twabantu ibakazya mulumbe ngotukambauka. Nokuba kuti inga kwaboneka kuti taakwe naba omwe akati kabo uuyookonzya kuba Munakristo, tatweelede kuleka kusoleka kubandika ambabo. Zimwi ziindi bantu mbomuyeeyela kuti tabakooyoobikkila maanu, balaswiilila kumulumbe ngotukambauka. Mulimo wesu ngwakuzumanana kukambauka kubantu boonse ‘cakutaleka.’—Amubale Incito 5:42.

Aabo Bakambauka ‘Cakutaleka’ Bayoolongezegwa

10. Ino nkaambo nzi ncotuteelede kuwayawaya kubakambaukila bantu baboneka kuti balayoosya? Amuluule zyakacitika kubusena bwanu.

10 Kulanga bantu mbobaboneka kulakonzya kutucenga. Mucikozyanyo, Ignacio, * wakatalika kwiiya Bbaibbele a Bakamboni ba Jehova ciindi naakali muntolongo mucisi cimwi camu South America. Bantu bakali kumuyoowa akaambo kakuti wakali mulwani. Akaambo kaceeci, basintolongo bakali kupanga akusambala zintu kuli basintolongonyina bakamubelesya Ignacio kusesa zikwelete kuli baabo bakali kuwayawaya kubbadela. Nokuba boobo, Ignacio wakayaambele mukwiiya Bbaibbele nkwaakali kucita alimwi wakazibelesya nzyaakali kwiiya cakuti muntu ooyu iwakali kupenzya kapati wakaba muntu siluse. Kunyina uucimubelesya limbi kusesa zikwelete, aboobo Ignacio ulikkomene kuti kasimpe kamu Bbaibbele alimwi amuuya wa Leza zyasandula bube bwakwe. Alimwi ulalumba akaambo kabakambausi ba Bwami batasalululi bakalyaaba kwiiya anguwe.

11. Ino nkaambo nzi ncotuzumanana kupilukila kubantu?

11 Ikaambo kamwi ncotuzumanana kupilukila kubantu aabo mbotwakabandika kale ambabo kujatikizya makani mabotu nkakuti bukkale bwabo alimwi ambobazibona zintu bulakonzya kucinca. Kuzwa ciindi cainda notwakabaswaide, ibamwi balakonzya kuti bapenzyegwa akuciswa, kumaninwa mulimo, naa kufwidwa muyandwa wabo. (Amubale Mukambausi 9:11.) Mapenzi aacitika munyika alakonzya kupa bantu kuyeeyesya kujatikizya buumi bwabo mbobuyooba kumbele. Mapenzi aaya alakonzya kupa muntu watakali kuyanda—naa nokuba kukazya buya—kuti aswiilile. Aboobo, tatweelede kuwayawaya kubakambaukila makani mabotu bantu kufwumbwa ciindi ncotwajana.

12. Ino bantu mbotukambaukila tweelede kubabona buti, alimwi nkaambo nzi?

12 Bantu bajisi cilengwa cakweeleka alimwi akubeteka bantu bamwi. Pele Jehova ulababona bantu umwi aumwi mbwabede. Ulabona bube bubotu aumwi mbwajisi. (Amubale 1 Samuele 16:7.) Tweelede kusolekesya kucita mbubwenya notuli mumulimo wesu wakukambauka. Zyakuluula zinji zitondezya bubotu buboola ciindi notubabona bweelede bantu boonse mbotukambaukila.

13, 14. (a) Ino nkaambo nzi mupainiya umwi ncaatakabikkila maanu kapati kumukaintu ngwaakayaanya mumulimo? (b) Ncinzi ncotukonzya kwiiya kuzwa kuli cakuluula eeci?

13 Mucizi mupainiya wazina lya Sandra wakali mubukambausi bwakuŋanda aŋanda munsumbu imwi ku Caribbean ciindi naakayaanya Ruth, walo wakali kusekelela kapati mapobwe aabuleya. Kwaziindi zyobile, Ruth wakasalwa kuba mwami mukaintu wapobwe lyamucisi eeci. Wakatondezya luyandisisyo kuzintu nzyaakali kwaamba Sandra, aboobo kwakabikkwa bubambe bwaciiyo ca Bbaibbele. Sandra ulaibaluka akwaamba kuti: “Mbundakanjilila buyo muŋanda ya Ruth, ndakabona cifwoto cakwe cipati kasamide sani lyeebeka kapati lyapobwe kumwi kajisi zipego nzyaakapegwa. Ndakayeeya kuti muntu wakajisi mpuwo kapati alimwi wakajatikizyidwe kapati kumapobwe takonzyi kuzumanana kuba aluyandisisyo mukasimpe. Aboobo ndakacileka kupilukila kulinguwe.”

14 Nokwakainda ciindi cili mbocibede, Ruth wakasika ku Ŋanda ya Bwami alimwi miswaangano noyakamana wakabuzya Sandra kuti, “Ino nkaambo nzi ncotacisikili kunooyiya andime?” Sandra wakalomba kulekelelwa alimwi wakabikka bubambe bwakuti ciiyo cizumanane. Ruth wakayaambele kapati, wakagwisya zifwanikiso zyakupobwe, wakatalika kutola lubazu mumilimo yamumbungano yoonse alimwi wakalyaaba kuli Jehova. Masimpe, nokwakainda ciindi Sandra wakaibaluka kuti kuyeeya kwakwe kwakusaanguna kwakali lubide.

15, 16. (a) Ncinzi cakacitika sikumwaya umwi naakakambaukila musazinyina? (b) Ino nkaambo nzi bukkale bwamusazima ncobuteelede kututyompya kumukambaukila?

15 Zyakuluula zikulwaizya zilabacitikila abalo bantu banji bakambaukila bamumukwasyi batasyomi nociba ciindi nokulibonya kuti bantu aaba tabakonzyi kuswiilila. Mucikozyanyo, amulange-lange cakacitikila Joyce, mucizi Munakristo mucisi ca United States. Mulamwe wakwe mulombwana wakali kwaangwaangwa lyoonse kuzwa ciindi naakali mukubusi. Joyce uluula kuti: “Bantu bakaamba kuti buumi bwakwe tiibwakajisi mpindu akaambo kakuti wakali kusambala misamu iikola, wakali kabwalala alimwi wakali kucita zintu zibi zimwi zinji kapati. Nokuba boobo, nokuba kuti wakali kulibonya kuti takoozumanana, ndakazumanana kubandika anguwe kujatikizya kasimpe kamu Bbaibbele kwamyaka iili 37.” Kusoleka kwamucizi ooyu kwakukazika moyo mukugwasya musazinyina kwakaleta zilongezyo zinji ciindi mulombwana ooyu naakatalika kwiiya Bbaibbele a Bakamboni ba Jehova alimwi naakacinca kapati kujatikizya buumi bwakwe. Ino-ino aawa kajisi myaka yakuzyalwa iili 50, mulombwana ooyu mulamwe wa Joyce wakabbapatizigwa amuswaangano wacooko mucisi ca California, U.S.A. Joyce waamba kuti: “Ndakakondwa kapati. Elo ndilikkomene kaka kuti kunyina nondakaleka kumukambaukila!”

16 Mulakonzya kweenkeenka kubandika abamwi basazinyoko kujatikizya kasimpe kamu Bbaibbele akaambo kabukkale bwabo. Pele, Joyce kunyina naakeenkeenka kubandika amulamwe wakwe. Kunze lyaboobo, ino mbuti mbotukonzya kuziba nzyayeeya muntu umwi? Muntu ooyo ulakonzya kuti ujisi bubi kuyandaula kasimpe kabukombi. Nkekaambo kaako, muteenkeenki kumugwasya muntu ooyo kuti akajane.—Amubale Tusimpi 3:27.

Bbuku Ligwasya Kwiiya Bbaibbele

17, 18. (a) Ino zyakuluula kuzwa muzisi nyika yoonse zitondezya nzi kujatikizya bubotu bwabbuku lya Ino Ncinzi Cini Bbaibbele Ncoliyiisya? (b) Ino nzyakuluula nzi zikulwaizya nzyomwakacitikilwa mukubelesya bbuku eeli?

17 Zyakuluula kuzwa muzisi nyika yoonse zitondezya kuti bantu banji babombe myoyo balalizumina bbuku ligwasya kwiiya Bbaibbele lya Ino Ncinzi Cini Bbaibbele Ncoliyiisya? Umwi painiya mucizi kucisi ca United States wazina lya Penni, wakatalisya ziiyo zya Bbaibbele zinji kubelesya bbuku ndilyonya eeli. Bobile akati kabasikwiiya aabo bakali bantu bapati bakali kusyoma kapati njiisyo zyamuzikombelo zyabo. Penni taakazi kabotu mbobakali kuyoolimvwa kujatikizya kasimpe kamu Magwalo kabandikwa mubbuku lya Bbaibbele Ncoliyiisya. Nokuba boobo, ulemba kuti: “Akaambo kakuti twaambo twakalembwa munzila ngubauba, cakutobelana alimwi mubufwaafwi, cakali cuubauba kuti bazumine nzyobakali kwiiya kuti nkasimpe kakunyina akukazyanya.”

18 Umwi sikumwaya mucizi mucisi ca Britain wazina lya Pat wakatalika kwiiya Bbaibbele amukaintu umwi wakali muzangalisi uuzwa kucisi camu Asia. Mukaintu ooyu wakazwa mucisi cakwabo ciindi mulumi wakwe alimwi abana bakwe basankwa nobakatolwa abasikalumamba bazangi, eelyo kunyina naakacili kubabona limbi. Wakapenzyegwa, munzi wakwe wakatentwa alimwi wakajatwa abaalumi banji cakuccililana. Zyoonse eezi zyakamupa kulimvwa kuti buumi bwakwe tiibwakajisi mpindu, eelyo wakali kusoleka kulijaya kwaziindi zinji. Nokuba boobo, ciiyo ca Bbaibbele cakamupa kuba abulangizi. Pat wakalemba kuti: “Bupanduluzi buubauba alimwi azikozyanyo zitakatazyi kumvwa zijanika mubbuku lya Bbaibbele Ncoliyiisya zyakamukkomanisya kapati mukaintu ooyu.” Sikwiiya ooyu wakayaambele kapati, wakasika azyeelelo zyakuba mukambausi uutanabbapatizigwa alimwi mukutondezya luyandisyo ndwaakajisi, wakabbapatizigwa lyamuswaangano wakaccilila. Elo kaka cilakkomanisya kugwasya bantu babombe myoyo kumvwisya alimwi akuba abulangizi bujanwa mu Magwalo!

“Tutalengaani Mukucita Kabotu”

19. Ino nkaambo nzi mulimo wakukambauka ncouyandika kapati?

19 Mbobuceda, mulimo wesu wakukambauka akuyiisya bantu uyaabuyandika kapati. Amwaka, zyuulu zyabantu bayanda kwiiya kujatikizya Leza balaswiilila kumulumbe ngotukambauka. Pele, “buzuba bupati bwa-Jehova buli kufwaafwi,” icipandulula kuti aabo bazumanana kabatamuzi Leza alimwi amakanze aakwe “baya budadalika kukujaigwa.”—Zef. 1:14; Tus. 24:11.

20. Ino ncinzi aumwi wandiswe ncayelede kukanza kucita?

20 Tulakonzya kubagwasya bantu aaba nociba cino ciindi. Pele kutegwa tucikonzye kucita boobo, tweelede kwiiya Banakristo bamumwaanda wamyaka wakusaanguna balo ‘bakazumanana kuyiisya akukambauka cakutaleka mutempele amumaanda kuti Jesu ngo Kristo.’ (Inc. 5:42) Elo kaka amutobele cikozyanyo cabo kwiinda mukukakatila nomuba mumapenzi, kwiinda mukubikkila maanu “kukuyiisya” kwanu alimwi amukukambauka kubantu boonse cakutasalulula! “Tutalengaani mukucita kabotu,” nkaambo ikuti naa twakakatila, tuyootebula zilongezyo zinji kapati alimwi Leza uyootukkomanina.—2 Tim. 4:2; amubale Ba-Galatiya 6:9.

Bupanduluzi buyungizidwe

^ munc. 10 Mazina aamwi acincwa.

Ino Inga Mwaingula Buti?

• Ino mbaani baswiilila kumakani mabotu?

• Ino nkaambo nzi ncotuteelede kusalulula bantu mbotukambaukila?

• Ino nzintu nzi zicitika akaambo kakubelesya bbuku lya Ino Ncinzi Cini Bbaibbele Ncoliyiisya?

[Mibuzyo yaciiyo]

[Zifwanikiso izili apeeji 13]

Zyuulu zyabantu babombe myoyo balaswiilila

[Zifwanikiso izili apeeji 15]

Ino ncinzi ncotukonzya kwiiya kuzwa kukucinca kwakacitwa amwaapostolo Paulo?

[Cifwanikiso icili apeeji 16]

Bakambausi bamakani mabotu tabasalululi bantu