Skip to content

Skip to table of contents

Jesu Kristo—ngu Misyinali Wiinda Boonse

Jesu Kristo—ngu Misyinali Wiinda Boonse

Jesu Kristo—ngu Misyinali Wiinda Boonse

“Ndazwa kulinguwe, walo ngowakandituma.”—JOH. 7:29.

1, 2. Ino misyinali nguni, alimwi nguni uunga waambwa kuti ngu Misyinali wiinda boonse?

NCINZI ncomuyeeya nomumvwa bbala lyakuti “misyinali”? Bamwi bayeeya bamisyinali bazikombelo zyamunyika, ibanji akati kabo ibatola lubazu mutwaambo twacisi amakwebo aamumasi mobabelekela. Pele, nywebo mbomuli umwi wa Bakamboni ba Jehova, kweelede kuti muyeeya bamisyinali ibakatumwa a Kabunga Keendelezya kuyookambauka makani mabotu mumasi manji munyika yoonse. (Mt. 24:14) Bamisyinali aaba baaba ciindi anguzu zyabo kumulimo mubotu wakugwasya bantu kuziba Jehova Leza alimwi akuba acilongwe cilibedelede anguwe.—Jak. 4:8.

2 Imabala aakuti “misyinali” naa “bamisyinali” taajaniki pe mu Bbaibbele. Pele ibbala lya Cigiliki lyakasandululwa kuti “bakambausi” ku Ba-Efeso 4:11 lilakonzya akusandululwa kuti “bamisyinali.” Ibbala lyakuti ‘misyinali’ lyaamba muntu mutume. Jehova ngo Mukambausi wiinda boonse, pele takonzyi kwaambwa kuti ngu Misyinali wiinda boonse akaambo kakuti kunyina wakamutuma. Pele kujatikizya Bausyi bakujulu, Jesu Kristo wakati: “Ndazwa kulinguwe, walo ngowakandituma.” (Joh. 7:29) Ikutondezya luyando lupati kubantu bamunyika, Jehova wakatuma Mwanaakwe simuzyalwa alikke kuboola anyika. (Joh. 3:16) Jesu ulakonzya kwiitwa kuti ngu Misyinali wiinda boonse, nkaambo cimwi ncaakatuminwa anyika nkuti ‘alungulule kasimpe.’ (Joh. 18:37) Wakazwidilila cakumaninina mukwaambilizya makani mabotu aa Bwami, alimwi tucigwasigwa amulimo ngwaakacita. Mucikozyanyo, tulakonzya kubelesya nzila zyakwe zyakuyiisya mumulimo wesu, kunyina makani naa tuli bamisyinali naa pe.

3. Mmibuzyo nzi njotutilange-lange?

3 Imulimo wa Jesu kali sikwaambilizya Bwami utupa kubuzya mibuzyo mbuli yeeyi yakuti: Nzinzi zyakamucitikila Jesu anyika? Nkaambo nzi ncaakali kuzwidilila mukuyiisya kwakwe? Alimwi ino ncinzi cakapa kuti azwidilile mumulimo wakwe?

Kulisungula Mubusena Bupya

4-6. Nkucinca nzi kumwi nkwaakeelede kucita Jesu naakatumwa anyika?

4 Bamisyinali bamazuba aano alimwi a Banakristo bamwi balongela kumasena kubulide bakambausi ba Bwami bayandika kuzibila kukkala mubukkale butasumpukide mbobatazibide. Pele tatukonzyi kweezeezya kwiimpana kwakaliko mubukkale bwa Jesu bwaanyika aboobo mbwaakajisi kujulu, nkwaakakkede a Bausyi akati kabangelo bakali kubelekela Jehova amizeezo iisalala. (Job. 1:6; 2:1) Elo cakamucincila kapati kaka kuba akati kabantunsi basizibi munyika mbyaabi! (Mk. 7:20-23) Jesu mane wakaliyumya mukuzundana kwakali akati kabasikwiiya mbaakali kweenda limwi. (Lk. 20:46; 22:24) Ee, zintu zyoonse zyakamucitikila anyika wakazyeendelezya munzila iiluleme.

5 Jesu kunyina naakatalika kwaambaula mwaambo wabantu munzila yamaleele; wakaiya buya kacili muvwanda. Elo kwakali kucinca kupati ooko mbwaanga kali kujulu wakali kulailila bangelo! Kali anyika, Jesu wakabelesya umwi ‘wamyaambo yabantu.’ Wakaliindene kapati ‘amyaambo yabangelo.’ (1 Kor. 13:1) Pele ikujatikizya majwi aakwe, kunyina muntunsi wakaambaula majwi mabotu mbuli Jesu.—Lk. 4:22.

6 Amulange-lange zintu zimbi zyakacinca kapati Mwana wa Leza naakaboola anyika. Nokuba kuti Jesu tanaakakona cibi ca Adamu, wakaba muntunsi mbubwenya mbuli baabo kumbele bakali kuyooba ‘ibanyina,’ naa batobeli bakwe bananike. (Amubale Ba-Hebrayo 2:17, 18.) Imasiku mubuzuba bwakwe bwamamanino kali muntunsi, Jesu kunyina naakalomba Bausyi bakujulu kumutumina “malegioni aainda ikumi aabili aabaangelo.” Pele amuyeeye buyo bangelo mbaakali kweendelezya kali Mikayeli Simutwe wabangelo! (Mt. 26:53; Jud. 9) Inzya, Jesu wakacita maleele; pele nzyaakacita kali anyika zyakali kulezya kuli zeezyo nzyaakali kunga wacita kali kujulu.

7. Ino ba Juda bakacita nzi kujatikizya cakali kwaamba Mulawo?

7 Katanaba muntunsi kaitwa kuti “Ijwi,” Jesu ulangilwa kuti nguwakali Mwaambilizi wa Leza iwakasololela bana Israyeli munkanda. (Joh. 1:1; Kul. 23:20-23) Nokuba boobo, ‘bakatambwide Mulawo kumaanza aabangelo, pele tiibakautobela.’ (Inc. 7:53; Heb. 2:2, 3) Mubwini, basololi bazikombelo ba Juda mumwaanda wamyaka wakusaanguna bakakakilwa kuziba cini ncowakali kwaamba Mulawo. Mucikozyanyo, amulange-lange mulawo wa Sabata. (Amubale Marko 3:4-6.) Balembi aba Farisi ‘tiibakabikkila maanu kumakani mapati aa Mulawo, nkokuti bululami, luse alusyomo.’ (Mt. 23:23) Nokuba boobo, Jesu kunyina naakayeeya kuti tabakonzyi kugwasigwa akuleka kubaambila kasimpe.

8. Nkaambo nzi Jesu ncakonzya kutugwasya?

8 Jesu wakajisi muuya wakulisungula. Wakakulwaizigwa aluyando ndwaakajisi kubantu alimwi wakali kuyandisisya kubagwasya. Kunyina naakaleka kuyandisisya kukambauka. Alimwi akaambo kakusyomeka kwakwe kuli Jehova naakali anyika, Jesu “wakaba sikubacitila lufutuko lutamani boonse abo abamumvwa.” Kunze lyaboobo, “mbwaakalimvwida mwini kusunkwa akupenga, ncobeni inga ulakonzya kubagwasya abo [mbuli ndiswe] abasunkwa.”—Heb. 2:18; 5:8, 9.

Wakayiisigwa Kabotu Kuba Mwiiyi

9, 10. Ndwiiyo lwamusyobo nzi ndwaakapegwa Jesu katanatumwa anyika?

9 Banakristo bamazuba aano kabatanatumwa kabali bamisyinali, iba Kabunga Keendelezya balacita bubambe bwakuti bayiisigwe. Sena Jesu Kristo wakayiisigwa? Inzya, pele kunyina naakanjila zikolo zyanjiisyo zyabukombi zyaba Juda katanananikwa kuba Mesiya; alimwi kunyina naakayiisigwa abasololi bazikombelo bajisi mpuwo. (Joh. 7:15; amweezyanisye a Incito 22:3.) Aboobo ino nkaambo nzi Jesu ncaakacizi kapati kuyiisya?

10 Kunyina makani anzyaakaiya Jesu kuli banyina ba Mariya alimwi abausyi bakamukomezya ba Josefa, lwiiyo lwakwe luyandika kapati kujatikizya mulimo wakalujana kuli Jehova. Kujatikizya ceeci, Jesu wakati: “Nsilyaambilide ndemwini, pele Taata uwakandituma, nguwakandilailila mbwenjeelede kwaamba ambwenjeelede kukanana.” (Joh. 12:49) Amubone kuti Mwana wakapegwa malailile aagaminide kujatikizya nzyaakali kuyooyiisya. Katanasika anyika, cakutadooneka Jesu wakakkala kwaciindi cilamfwu kaswiilila malailile aa Bausyi. Elo kaka kunyina lwiiyo lwakali kwiinda waawa!

11. Wakasika ali Jesu mukutondezya mbobakali kubabona bantu Bausyi?

11 Kuzwa ciindi naakalengwa, Mwana wakajisi cilongwe ciyumu a Bausyi. Katanaba muntunsi, Jesu wakaziba mbwaakali kubabona bantu Leza kwiinda mukulibonena nzyaakacitila bantu Jehova. Luyando ndwajisi Leza kubantu lwakatondezegwa kapati mu Mwana cakuti kali busongo muciimo camuntu, wakali kukonzya kwaamba kuti: ‘Zintu nzindakali kuyandisya mbana ba Adamu.’—Tus. 8:22, 31.

12, 13. (a) Mbuti Jesu mbwaakaiya kwiinda mukubona mbobakeendelezya bana Israyeli Bausyi? (b) Ino Jesu wakalubelesya buti lwiiyo ndwaakapegwa?

12 Ilwiiyo ndwaakapegwa Mwana lwakali kubikkilizya akulibonena mbobakali kweendelezya bukkale bukatazya Bausyi. Mucikozyanyo, amuyeeye mbwaakeendelezya bana Israyeli bazangi. Ibbuku lya Nehemiya 9:28 lyaamba kuti: “Bamane buyo kulyokezya, bakaboola alimwi kucita bubi mumeso aako [Jehova]. Nkaambo kako wakabasia mumaanza aabasinkondonyina, kuti babafwiinsye. Nekubaboobo nibakaboola kukuswiilila, wakaswiilila alimwi kujulu nkobede. Ziindi zinji muluzyalo lwako wakabavuna.” Akaambo kakubeleka a Jehova akubona mbwaakali kucita zintu, Jesu awalo wakabafwida luzyalo bantu bamucilawo cakwe mbubwenya mbwaakacita Jehova.—Joh. 5:19.

13 Lwiiyo ndwaakapegwa Jesu wakalubelesya kwiinda mukweendelezya basikwiiya bakwe caluzyalo. Imasiku aabuzuba katanafwa, ibaapostolo boonse mbaakali kuyanda kapati “bakamusia, bacija.” (Mt. 26:56; Joh. 13:1) Imwaapostolo Petro mane wakamukaka Kristo ziindi zyotatwe! Nokuba boobo, Jesu wakacisalazya kuti baapostolo bakwe bakali kukonzya kupiluka kulinguwe. Wakaambila Petro kuti: “Ndakukombela kuti lusyomo lwako lutamani. Awo wasanduka, ubayumye bakwanu.” (Lk. 22:32) Israyeli wakumuuya wakayakwa aantalisyo “yabaapostolo ayabasinsimi,” alimwi mabwe aantalisyo aabulambo bwa Jerusalemu Mupya ajisi mazina aabaapostolo basyomeka ibali 12 ba Mwanaambelele, Jesu Kristo. Kusikila sunu, Banakristo bananike antoomwe abeenzinyina balyaabide iba “mbelele zimwi,” balazumanana mumulimo kabali mbunga iikambauka Bwami yeendelezegwa ajanza lya Leza lyanguzu abweendelezi bwa Mwanaakwe ngwayandisya.—Ef. 2:20; Joh. 10:16; Ciy. 21:14.

Mbwaakali Kuyiisya Jesu

14, 15. Muunzila nzi kuyiisya kwa Jesu mokwakaindene akuyiisya kwabalembi aba Farisi?

14 Mbuti Jesu mbwaakalubelesya lwiiyo lwakwe naakali kuyiisya batobeli bakwe? Notweezyanisya mbwaakali kuyiisya Jesu ambobakali kuyiisya basololi bazikombelo iba Juda, tulakubona kusumpuka kwakuyiisya kwa Jesu. Balembi aba Farisi ‘bakapa kuti jwi lya Leza libe lyabuyo akaambo katunsiyansiya twabo.’ Mukwiimpana, ncaakali kuyiisya Jesu tiicakali cakulipungila mwini; wakakakatila kujwi lya Leza, naa mulumbe. (Mt. 15:6; Joh. 14:10) Eeco aswebo ncotweelede kucita.

15 Kuli acimbi cakapa kuti Jesu aimpane kapati abasololi bazikombelo. Ikujatikizya balembi aba Farisi, wakati: “Zintu zyoonse nzibamulailila amuzicite akuzijatisya, pele mutaciti mbuli incito zyabo nkaambo balaamba buyo anukuti tabaciti pe.” (Mt. 23:3) Jesu wakali kuzicita nzyaakali kuyiisya. Atulange-lange cikozyanyo cisinizya makani aaya.

16. Nkaambo nzi ncomunga mwaamba kuti Jesu wakali kutobela majwi aalembedwe kuli Matayo 6:19-21 mubukkale bwakwe?

16 Jesu wakakulwaizya basikwiiya bakwe kuti ‘baliyobwede lubono kujulu.’ (Amubale Matayo 6:19-21.) Sena Jesu wakalutobela lulayo oolo? Inzya, nkaambo wakali kukonzya kwaamba camasimpe kujatikizya nguwe kuti: “Bamwaaba balijisi malyango, abayuni bamujulu bali eziteente, kwalo Mwana a-Muntu taakwe mpaoneka mutwe wakwe.” (Lk. 9:58) Jesu wakali kupona buumi buuba-uba. Wakajisi bubi kapati kukambauka makani mabotu aa Bwami, alimwi wakatondezya ncocaamba kutalibilika akaambo kakuyobola lubono anyika. Jesu wakatondezya mbocigwasya kapati kuyobola lubono kujulu “nkwaatabisyi mapempya ankalaya, ababbi nkubatatululi kuti babbe.” Sena mulalutobela lulayo lwa Jesu lwakuyobola lubono kujulu?

Bube Bwakapa Kuti Jesu Ayandwe Abantu

17. Mbube nzi bwakapa kuti Jesu abe mukambausi uulibedelede?

17 Mbube nzi bwakapa kuti Jesu abe mukambausi uulibedelede? Bumwi bujatikizya mbwaakali kubabona bantu mbaakali kugwasya. Akati kabube bubotu mbwajisi Jehova mbwaakatondezya Jesu kuli kulicesya, luyando alimwi aluzyalo. Amubone bube oobu mbobwakakwelelezya bantu banji kuli Jesu.

18. Nkaambo nzi ncotunga twaamba kuti Jesu wakali kulicesya?

18 Mbwaanga wakazumina kuboola anyika, Jesu “wakalilonzya, wakalisalila ciimo cabuzike akuba mbubonya mbuli bantu balya maila.” (Flp. 2:7) Ooko kwakali kulicesya. Kunze lyaboobo, Jesu kunyina naakabasampaula bantu. Kunyina naakali kuyeeya kuti, ‘Ndakazwa kujulu kulamfwu, aboobo mweelede kundiswiilila.’ Mukwiimpana abasikulyaamba kuti mbaa mesiya ibabeja, Jesu kunyina naakasiba ludweba kwaambilizya kuti nguwakali Mesiya mwini-mwini. Zimwi ziindi wakalailila bantu kuti bataambili bamwi kuti wakali Mesiya naa zintu nzyaakacitide. (Mt. 12:15-21) Jesu wakali kuyanda kuti bantu balisalile kumutobela beni kweelana anzyobakalibonena. Elo basikwiiya bakwe bakagwasigwa kapati kaka akaambo kakuti Mwami wabo kunyina naakali kulangila kuti beelane abangelo balondokede mbaakali kuyanzana limwi kujulu!

19, 20. Mbuti luyando aluzyalo mbozyakamukulwaizya Jesu kugwasya bantu?

19 Jesu Kristo alimwi wakatondezya luyando—bube bupati mbobajisi Bausyi bakujulu. (1 Joh. 4:8) Jesu wakayiisya makamu aakali kumuswiilila nkaambo kaluyando. Mucikozyanyo, amulange-lange mbwaakalimvwa kujatikizya mweendelezi umwi mwana-mwana. (Amubale Marko 10:17-22.) Jesu ‘wakamuyanda’ alimwi wakali kuyanda kumugwasya, pele mweendelezi ooyo mwana-mwana kunyina naakasiya mbono zyakwe kutegwa abe sikutobela Kristo.

20 Akati kabube bwakapa kuti bantu bamuyande Jesu nduzyalo ndwaakajisi. Mbubwenya mbuli bantunsi batalondokede boonse, aabo bakatobela njiisyo zyakwe bakaliminidwe amapenzi. Akaambo kakuziba ceeci, Jesu wakabayiisya kajisi luzyalo aluse. Mucikozyanyo: Aciindi cimwi, Jesu abaapostolo bakwe bakajisi bubi kapati cakuti bakanyina ciindi cakuti bakkale balye cakulya. Pele ino Jesu wakacita nzi naakabona kuti kwakabungene nkamu yabantu? “Wakabafwida luzyalo, nkaambo bakabaanga nimbelele zitakwe mweembezi, nkabela wakatalika kubaiisya makani manji.” (Mk. 6:34) Jesu wakabona mbobakali kweetezya bantu mucilawo cakwe, aboobo wakalitakata kubayiisya akucita maleele kutegwa abagwasye. Bamwi bakakwelelezegwa abube bwakwe bubotu, bakakulwaizigwa amajwi aakwe aabotezya, aboobo bakaba basikwiiya bakwe.

21. Ncinzi ncotutibandike mucibalo citobela?

21 Kuli azimbi zinji nzyotunga twaiya kujatikizya mulimo wa Jesu waanyika, mbubwenya cibalo citobela mbocititondezye. Muunzila nzi azimbi motunga twaiya Jesu Kristo, Misyinali wiinda boonse?

Ino Inga Mwaingula Buti?

• Ndwiiyo nzi ndwaakapegwa Jesu katanaboola anyika?

• Mbuti kuyiisya kwa Jesu mbokwakasumpukide kwiinda kwabalembi aba Farisi?

• Mbube nzi bwakapa kuti bamuyande bantu Jesu?

[Mibuzyo yaciiyo]

[Cifwanikiso icili apeeji 15]

Mbuti Jesu mbwaakayiisya makamu aabantu?