Skip to content

Skip to table of contents

Kamuyeeya Jehova Lyoonse

Kamuyeeya Jehova Lyoonse

Kamuyeeya Jehova Lyoonse

“Ndibikide Jehova kubusyu bwangu lyoonse.”—INT. 16:8.

1. Ino zibalo zyamu Bbaibbele inga zyatujatikizya buti?

IBBAIBBELE lijisi makani mabotu kujatikizya mbwabeendelezya bantu Jehova. Lilaamba bantu banji bakajisi lubazu mukuzuzikizya makanze aa Leza. Ee, imajwi aabo anzyobakacita zilembedwe mu Bbaibbele tazili buyo twaano tutukkomanisya pe. Muciindi caboobo, izibalo eezyo zilakonzya kutupa kuba acilongwe ciyumu a Leza.—Jak. 4:8.

2, 3. Ino majwi aali ku Intembauzyo 16:8 tweelede kwaamvwa kuti aamba nzi?

2 Toonse tulakonzya kwiiya zinji kuzintu zyakacitikila bantu balembedwe mu Bbaibbele bazizilwe kapati mbuli Abrahamu, Sara, Musa, Rute, Davida, Esita, mwaapostolo Paulo alimwi abamwi. Nokuba boobo, azyalo zibalo zijatikizya bantu batakadumide zilakonzya kutugwasya. Ikuzinzibala kuyeeya zibalo zyamu Bbaibbele kulakonzya kutugwasya kucita zintu kweelana amajwi aasintembauzyo aakuti: “Ndibikide Jehova kubusyu bwangu lyoonse, uli kululyo lwangu kuti entazunganizigwa.” (Int. 16:8) Ino majwi aaya aamba nzi?

3 Ipanga bunji bwaziindi sikalumamba wakali kulijatila kujanza lyalulyo, icakali kupa kuti katakwabilidwe kulubazu oolu antobo yakali kujanza lyalumwensyi. Pele wakali kukwabililwa ikuti mweenzinyina kalwanina munsi-munsi kululyo kwakwe. Ikuti katuyeeya Jehova lyoonse akucita kuyanda kwakwe, uyootukwabilila. Aboobo atubone kulanga-langa zibalo zyamu Bbaibbele mbokunga kwayumya lusyomo lwesu ikutegwa ‘katuyeeya Jehova lyoonse.’

Jehova Ulayiingula Mipailo Yesu

4. Amupe cikozyanyo camu Magwalo citondezya kuti Leza ulayiingula mipailo.

4 Ikuti katumuyeeya Jehova lyoonse, uyooyiingula mipailo yesu. (Int. 65:2; 66:19) Bumboni bwaceeci tulabubona mumubelesi wa Abrahamu mupati, uulangilwa kuti wakali Eliezere. Abrahamu wakamutuma ku Mesopotamiya kuyoojanina Izaka mukaintu uuyoowa Leza. Eliezere wakapaila kuli Leza kuti amugwasye alimwi eeci wakacisinizya ciindi Rebeka naakanywisya nkamela zyakwe maanzi. Akaambo kakuti wakalisitikide mumupailo, Eliezere wakamujana ooyo wakaba mukaintu ngwaakali kuyandisya Izaka. (Matl. 24:12-14, 67) Masimpe, mulanda wa Abrahamu wakapedwe mulimo waalubazu. Pele aswebo tweelede kusyoma mbuli nguwe kuti Jehova ulayiingula mipailo yesu.

5. Nkaambo nzi ncotunga twaamba kuti nouba mupailo mufwaafwi wamumoyo kuli Jehova ulabeleka?

5 Zimwi ziindi inga kwayandika kuti tupailile lugwasyo lwa Leza calubinda. Cimwi ciindi, Mwami waku Persia Aritasasta wakabona kuti Nehemiya iwakali kumwaabila waini wakaluuside. Mwami wakabuzya kuti: “Ncinzi ncoyandaula?” Ndilyonya ‘Nehemiya wakapaila kuli Leza wakujulu.’ Nehemiya wakeelede kuti wakuukosaula mupailo ooyo uulangilwa kuti wakali wamumoyo. Pele Leza wakawiingula, nkaambo Nehemiya wakagwasigwa amwami ikuyakulula malambo aa Jerusalemu. (Amubale Nehemiya 2:1-8.) Inzya, nouba mupailo mufwaafwi wamumoyo ulakonzya kubeleka.

6, 7. (a) Ncikozyanyo nzi ncaakapa Epafra kujatikizya mupailo? (b) Nkaambo nzi ncotweelede kubapailila bamwi?

6 Tukulwaizigwa kuti “amukombelane,” nokuba kuti talili lyoonse notubona bumboni bwakuti mipailo eeyo ilaingulwa. (Jak. 5:16) Epafra, “uusyomeka kukucita milimo ya-Kristo,” wakapaila cakusitikila kupailila basyominyina. Kuzwa ku Roma, Paulo wakalemba lugwalo ulaamba: “Ulamujuzya Epafra, nguumwi wakulindinywe [noba Kolose], ngumuzike wa-Kristo Jesu. Ulazumba lyoonse munkombyo zyakwe nkaambo kanu, cakukomba kuti mwiime nji mbuli balondokede akulamwa mbuzibede zintu zyoonse nzyayanda Leza. Nkaambo ndibwene ndemwini busungu bwakwe mbwasungwaalila ndinywe abaku-Laodikeya abaku-Herapoli.”—Kol. 1:7; 4:12, 13.

7 Kolose, Laodikeya alimwi a Herapoli yakali minzi yakali mubusena bomwe bwa Asia Minor. Banakristo baku Herapoli bakali kukkala abantu bakali kukomba leza mwanakazi Cybele, aabo bakali kukkala ku Laodikeya bakali kukkala abantu bayandisya kuvwuba, alimwi bana Kolose bakali kukkala abantu basyaabusongo bwamunyika. (Kol. 2:8) Tacigambyi pe kuti Epafra, iwakazwide ku Kolose ‘wakalisungweede kupailila’ basyominyina mumunzi ooyo! Kunyina Bbaibbele nolipandulula mboyakaingulwa mipailo ya Epafra, pele kunyina naakaleka kubapailila basyominyina; aswebo tatweelede kuleka kubapailila bakwesu abacizi. Nokuba kuti tatuli ‘basimanjaka banjilila zyabamwi,’ ambweni tulizi kuti munamukwasyi umwi naa mulongwe uli musunko pati lyalusyomo. (1 Pet. 4:15) Elo inga ceelela kapati kaka ikumupailila mumipailo yesu! Paulo wakagwasigwa amipailo yabamwi, aboobo imipailo yesu ayalo ilakonzya kugwasya kapati.—2 Kor. 1:10, 11.

8. (a) Ino tuzi buti kuti baalu baku Efeso bakalizi mbouyandika mupailo? (b) Ino tweelede kuubona buti mupailo kuli Leza?

8 Sena bamwi batubona kuti tuli bantu bapaila lyoonse? Paulo naakaswaangana abaalu baku Efeso, “wakafugama amazwi, wakomba abo boonse.” Mpoonya “bakalilisya boonse, bawida ansingo ya-Paulo, bamumyonta, bakapenga kapati nkaambo kejwi ndyaakaamba lyakuti tabakabuboni limbi busyu bwakwe.” (Inc. 20:36-38) Tatwaazi mazina aabaalu aabo boonse, pele cilisalede kuti bakalizi mbouyandika mupailo. Masimpe tweelede kucilemeka coolwe ncotujisi cakupaila kuli Leza alimwi tweelede “kunyamuna maboko aasalala” katusyomede kuti Taateesu wakujulu ulatwiingula.—1 Tim. 2:8.

Kamumvwida Leza Cakumaninina

9, 10. (a) Ncikozyanyo nzi ncotubona mubana basimbi ba Zelofehadi? (b) Ino kumvwida kwabana basimbi ba Zelofehadi inga kwabapa kulubona buti lukwatano Banakristo batakwete naa kukwatwa?

9 Ikuyeeya Jehova lyoonse kuyootugwasya kumumvwida, alimwi tuyoolongezegwa anguwe. (Dt. 28:13; 1 Sam. 15:22) Eeci ciyandika kuti katulisungwide kumumvwida. Amulange-lange cikozyanyo cabasimbi bosanwe bamumukwasyi omwe, ibana ba Zelofehadi, iwakali kupona kuciindi ca Musa. Muciinga cabana Israyeli, bana balombe mbabakali kukona zintu zyamukwasyi kuzwa kuli bamawisi. Zelofehadi wakafwa kakunyina kuzyala mwana mulombe, aboobo Jehova wakalailila kuti banakazi aaba bosanwe bakapegwe zintu zyamukwasyi zyoonse ikuti bazuzikizya cintu comwe. Bakeelede kukwatwa kubana ba Manase ikutegwa izyakakonwa zikazumanane mumukowa ngweena.—My. 27:1-8; 36:6-8.

10 Bana basimbi ba Zelofehadi bakalijisi lusyomo lwakuti zintu zyakali kuyooyenda kabotu ikuti bamumvwida Leza. Ibbaibbele lyaamba kuti: “Bana basimbi ba-Zelofehadi bakacita mbubonya mbuli Jehova mbwaakalailila Musa. Mala, Tiriza, Hogila, Milika, a-Nowa, boonse bakakwatwa kubana bababunyina wisi. Bakakwatwa munzubo zyabana ba-Manase mwana wa-Josefa, aboobo lukono lwabo lwakalikede mumonya mumusyobo wawisi.” (My. 36:10-12) Ibanakazi aabo bakamumvwida Jehova. (Jos. 17:3, 4) Akaambo kakusyoma kuti zintu ziyoobeendela kabotu, Banakristo basimide kumuuya batanakwata naa kukwatwa balamumvwida Leza kwiinda mukukwatana buyo amuntu “muna-Kristo.”—1 Kor. 7:39.

11, 12. Mbuti Kalebe mbwaakatondezya kuti wakali kumusyoma Leza?

11 Tweelede kumumvwida Jehova cakumaninina, mbubwenya bwakacita Kalebe muna Israyeli. (Dt. 1:36) Bana Israyeli nobakafwutulwa kuzwa ku Egepita mumwaanda wamyaka wa 16 B.C.E., Musa wakatuma baalumi bali 12 kuti bakatwele nyika ya Kanana, pele balikke bobile akati kabo—Kalebe a Joshua—mbabakakulwaizya bantu kuti basyome Leza cakumaninina akukona nyika. (My. 14:6-9) Nokwakainda myaka iitandila kumakumi one, Joshua a Kalebe bakacili baumi alimwi bakacili kutobela Jehova cakumaninina, aboobo Leza wakabelesya Joshua kusololela bana Israyeli ku Nyika Yakasyomezegwa. Pele kulangilwa kuti basikutwela ibakanyina lusyomo bakafwa bana Israyeli nobakali kwiingaila mulweendo lwamunkanda lwakatola myaka iili 40.—My. 14:31-34.

12 Mbwaanga wakali akati kabaabo batakafwa mulweendo lwabana Israyeli munkanda, Kalebe kacembeede wakali kukonzya kwiima kumbele lya Joshua akwaamba kuti: “Ndakabika moyo wangu woonse kuli-Jehova Leza wangu.” (Amubale Joshua 14:6-9.) Kalebe kajisi myaka yakuzyalwa iili 85 wakalomba kuti apegwe cooko camalundu eeco Leza ncaakaambide kuti uyoomupa, nokuba kuti muminzi yaco mipati iizyungulukidwe malambo mwakali kukkala basinkondo.—Jos. 14:10-15.

13. Ncinzi ncotweelede kucita kutegwa tulongezegwe nokuba kuti tujisi masunko?

13 Mbubwenya mbuli Kalebe wakali kusyomeka akumvwida, Leza uyootugwasya ikuti ‘twatobela Jehova camoyo woonse.’ Ikuti twaba amapenzi mapati, tuyoogwasigwa ‘notutobela Jehova camoyo woonse.’ Pele kutobela Jehova mubuumi bwesu boonse mbuli bwakacita Kalebe ncintu ciyumu. Nokuba kuti kumatalikilo Mwami Solomoni wakamutobela Jehova, mubucembele bwakwe bamakaintu bakwe bakaleesya moyo wakwe, eelyo wakatalika kukomba baleza bakubeja, alimwi ‘tanaakatobela Jehova camoyo woonse mbwaakacita Davida wisi.’ (1 Bam. 11:4-6) Kunyina makani amasunko aayootucitikila, lyoonse atumumvwide Leza cakumaninina akuyeeya nguwe ciindi coonse.

Kamusyoma Jehova Lyoonse

14, 15. Kuzintu zyakacitikila Naomi, ncinzi ncomwaiya kujatikizya mbokuyandika kusyoma muli Leza?

14 Tweelede kumusyoma Leza ikapati notutyompedwe akaambo kakubula bulangizi bwazintu zibotu kumbele. Amuyeeye mucembele Naomi iwakafwidwa mulumi abana bakwe basankwa bobile. Naakapiluka ku Juda kuzwa ku Moabu, wakalila ategwa: “Mutandaambi limbi kuti Naomi pe [ilyaamba “Obubotu Bwangu”], amundaambe kuti Mara [ilyaamba “Kulula”], nkaambo Syakeemba wandicitila makani aalula luu! Nendakainka ndakalizwide, pele Jehova wandiboozya acinkwamaanza. Nkaambonzi mulandaamba kuti Naomi? Jehova wandipenzya, Syakeemba wandibisizya!”—Rut. 1:20, 21.

15 Nokuba kuti Naomi wakalikatazidwe kapati, ikulibala cakusitikila bbuku lya Rute kutondezya kuti wakazumanana kusyoma muli Jehova. Elo zintu zyakamucincila kapati kaka! Mukamwana wa Naomi wakali mukamufwu wakakwatwa kuli Boazi akuzyala mwana mulombe. Naomi nguwakaba sikulela mwana ooyo, alimwi cibalo caamba kuti: “Banakazi mbobakakede abo bakamuulika izina, bati, Naomi wazyalilwa mwana mulombe. Bakamuulika izina lya-Obedi. Ngonguwe wisi Jese wisi Davida.” (Rut. 4:14-17) Aakubusigwa Naomi kuti apone alimwi anyika, uyooziba kuti Rute uunooliko awalo, wakaba waluzubo lwa Jesu, Mesiya. (Mt. 1:5, 6, 16) Mbubwenya mbuli Naomi, tatukonzyi kuziba bukkale butyompya lino mbobukonzya kucinca. Aboobo, lyoonse katusyoma muli Leza, mbubwenya mbotulaililwa ku Tusimpi 3:5, 6 kuti: “Syoma Jehova amoyo wako woonse; utalifunkizyi kumaanu aako omwini. Umuzibye munzila zyako zyoonse, nkabela uyooenzya myeendelo yako.”

Amusyome Muuya Uusalala

16. Mbuti muuya wa Leza uusalala mbowakagwasya bapati bamwi mu Israyeli yansiku?

16 Ikuti katumuyeeya lyoonse Jehova, uyootweenzya amuuya wakwe uusalala. (Gal. 5:16-18) Muuya wa Leza wakeendelezya bapati bali 70 bakasalwa kuti bagwasye Musa “kunyamuna mukuli wabantu” ba Israyeli. Ba Elidadi a Medadi mbebabandwa mazina balikke, pele muuya uusalala wakabagwasya boonse kuti babeleke milimo njobakapedwe. (My. 11:13-29) Tacidoonekwi pe kuti bakali kweelela, ibaalumi bayoowa Leza alimwi basyomeka mbubwenya mbuli baabo bakasalidwe musyule. (Kul. 18:21) Baalu Banakristo sunu bajisi bube mbuli boobu.

17. Ino muuya wa Jehova uusalala wakajisi mulimo nzi mukuyaka tente lyakubunganina?

17 Muuya wa Jehova uusalala wakajisi mulimo mupati mumulimo wakuyaka tente lyakubunganina munkanda. Jehova wakasala Bezaleli kuba sikuyaka mupati watente lyakubunganina, kamusyomezyede ‘kumuzuzya muuya wa Leza, maanu abuuza, aluzibo lwamilimo yoonse.’ (Kul. 31:3-5) Ibaalumi ‘basongo mumoyo’ bakabeleka antoomwe a Bezaleli alimwi asikumugwasilizya Aholiabu ikumanizya mulimo ooyo uuyandika. Kunze lyaboobo, muuya wa Jehova wakakulwaizya bantu bakalisungwide ikusanga. (Kul. 31:6; 35:5, 30-34) Imuuya ngweenya ooyo nguukulwaizya babelesi ba Leza bamazuba aano kubeleka canguzu kusikila mpobagolela ikutola ziyandika zya Bwami kumbele. (Mt. 6:33) Tulakonzya katujisi lwiiyo lumwi, pele tweelede kulomba muuya uusalala mumupailo kutegwa tuzuzikizye mulimo Jehova ngwapede bantu bakwe mazuba aano.—Lk. 11:13.

Kamulemeka Jehova Wamakamu Lyoonse

18, 19. (a) Nkuyeeya kuli buti nkotuba ankuko akaambo kamuuya wa Leza uusalala? (b) Ncinzi ncomwaiya kucikozyanyo ca Simeoni a Ana?

18 Muuya uusalala utupa kuba abulemu butupa kuyeeya Jehova lyoonse. Bantu ba Leza bansiku bakaambilwa kuti: “Jehova wamakamu ngumweelede kusalazya.” (Is. 8:13) Ibantu bobile ibakacita oobo mubucembele bakali ba Simeoni a Ana mu Jerusalemu yamumwaanda wamyaka wakusaanguna. (Amubale Luka 2:25-38.) Simeoni wakali kusyoma businsimi bwaamba Mesiya alimwi wakali kulindila “kutontozegwa kwa-Israyeli.” Leza wakapa Simeoni muuya uusalala akumusyomezya kuti wakali kunooli muumi kusikila mane akamubone Mesiya. Alimwi eeco ncicakacitika. Buzuba bumwi mumwaka wa 2 B.C.E., Mariya banyina alimwi abausyi bakamukomezya ba Josefa bakatola Jesu kutempele. Kwiinda mukukulwaizigwa amuuya uusalala, Simeoni wakaamba majwi aabusinsimi kujatikizya Mesiya akusinsima buumba mbwaakali kuyooba ambubo Mariya, icintu cakacitika Jesu naakaanzikwa acisamu cakupenzezya. Pele amweezeezye lukkomano lutaambiki ndwaakajisi Simeoni naakabukata “Kristo wa-Jehova”! Alimwi taciliboteli cikozyanyo cakulemeka Leza ncaakasiya Simeoni kubabelesi ba Leza sunu!

19 Ana, mukamufwu uulemeka Leza wamyaka iili 84 “taakali kuzwa muntempele.” Wakali kukomba Jehova isikati amasiku ‘kaliimya kulya akukumbila mumupailo.’ Awalo Ana wakaliko Jesu muvwanda naakatolwa kutempele. Weelede kuti wakakkomana kapati kaka ikulibonena ameso Mesiya wakumbele! Aboobo, ‘wakalumbaizya Leza, waamba kujatikizya mwana ooyo kuli boonse bakali kulindila kunununwa kwa Jerusalemu.’ Ana wakakulwaizigwa kwaambila bamwi makani aaya aataliboteli! Mbubwenya mbuli Simeoni a Ana, Banakristo bacembeede sunu balikkomene kapati kuti kunyina makani ambwacembeede muntu, balakonzya kubelekela Jehova kabali Bakamboni bakwe.

20. Kunyina makani amyaka yakuzyalwa njotujisi, ino ncinzi ncotweelede kucita, alimwi ino nkaambo nzi?

20 Kunyina makani amyaka yakuzyalwa njotujisi, tweelede kuyeeya Jehova lyoonse. Na twacita oobo, uyootulongezya notusoleka kwaambila bamwi zyabweendelezi bwakwe amilimo yakwe iitaliboteli. (Int. 71:17, 18; 145:10-13) Pele ikutegwa tumulemeke Jehova, tweelede kuba abube mbwakkomanina. Ncinzi ncotunga twaiya kujatikizya bube oobu kwiinda mukulanga-langa zibalo zimbi zyamu Bbaibbele?

Ino Inga Mwaingula Buti?

• Ino tuzi buti kuti Jehova ulayiingula mipailo?

• Nkaambo nzi ncotweelede kumvwida Leza cakumaninina?

• Nokuba kuti tulityompedwe, nkaambo nzi ncotweelede kusyoma muli Jehova lyoonse?

• Mbuti muuya wa Leza uusalala mbuubagwasya bantu bakwe?

[Mibuzyo yaciiyo]

[Cifwanikiso icili apeeji 4]

Mupailo wa Nehemiya kuli Jehova wakabeleka

[Cifwanikiso icili apeeji 5]

Ikuyeeya mbwaakalongezegwa Naomi kuyootugwasya kusyoma muli Jehova