Skip to content

Skip to table of contents

Leza Nguupa Kuti Cikomene!

Leza Nguupa Kuti Cikomene!

Leza Nguupa Kuti Cikomene!

“Sikuzikila taakwe makani, alakwe sikutililila taakwe makani, pele Leza [uukomezya] nguujisi makani.”—1 KOR. 3:7.

1. Ino muunzila nzi motuli “basimilimonyina Leza”?

“BASIMILIMONYINA Leza.” Oobo mwaapostolo Paulo mbwaakacipandulula coolwe ncotukonzya kuba aancico toonse. (Amubale 1 Ba-Korinto 3:5-9.) Mulimo ngwaakali kwaamba Paulo ngwakugwasya bantu kuba basikwiiya. Wakaukozyanisya kumulimo wakusyanga akutilila mbuto. Kutegwa tuzwidilile mumulimo ooyu uuyandika kapati, tuyandika lugwasyo lwa Jehova. Paulo utuyeezya kuti ‘Leza nguumenya,’ naa nguukomezya.

2. Ino nkaambo nzi kuzyiba kuti Leza nguukomezya mbokutugwasya kuubona bweelede mulimo wesu wakukambauka?

2 Kaambo aaka kalatugwasya kuubona bweelede mulimo wesu. Inga twaubeleka cabunkutwe mulimo wakukambauka akuyiisya, pele Jehova nguutembaulwa akaambo kakuzwidilila kuli koonse kukonzya kucitika. Nkaambo nzi? Akaambo kakuti nokuba kuti twasola buti, kunyina muntu uuli woonse uukonzya kumvwisya cipa muntu kuti abe sikwiiya, aboobo cakutadooneka tatujisi nguzu zyakucinca muntu. Mwami Solomoni wakakapandulula kabotu kaambo aaka naakalemba kuti: “Tozi mbwiibede milimo ya-Leza uucita zyoonse.”—Muk. 11:5.

3. Ino nkukozyanya kuli buti kuliko akati kakusyanga mbuto zini alimwi akugwasya bantu kuba basikwiiya?

3 Sena kutacikonzya kumvwisya cini cipa kuti muntu ayaambele kumuuya kulatyompya mumulimo wesu? Peepe. Muciindi caboobo, kweelede kutukkomanisya akutugambya. Mwami Solomoni wakaamba kuti: “Cifumofumo byala imbuto zyako, aciindi cagoko utalesyi maanza aako, nkaambo tozi na nzizili zisi kule akati kazyo, na zyoonse zyobile zilaba kabotu.” (Muk. 11:6) Masimpe, notusyanga mbuto zini, tatuzyi kuti naa nzyezili zitimene. Tatujisi nguzu zili zyoonse kuli nzizyo. Ncimwi buyo amulimo wakugwasya bantu kuba basikwiiya. Jesu wakakasalazya kaambo aaka kwiinda muzikozyanyo zyobile zilembedwe mucaandano cane ca Makani Mabotu aa Marko. Atubone ncotukonzya kwiiya kuzikozyanyo zyobile eezyi.

Bulongo Bwamisyobo Iindene-indene

4, 5. Amucipandulule mubufwaafwi cikozyanyo ca Jesu casikuminza uumwaya mbuto.

4 Kweelana ambokulembedwe kulugwalo lwa Marko 4:1-9, Jesu waamba zyasikuminza mbuto uumwaya mbuto zyalo ziwida mumasena aayindene-indene naamba kuti: “Amuswiilile. Sikuminza imbuto wakaya kuyoominza. Lino mukuminza kwakwe imbuto zimwi zyakawida ambali anzila, nkabela bakasika bayuni, bazilya. Azimwi zyakawida avu lyamabwe, mpozyatajisi ivu linji, mpoonya zyakamena nkaambo kakubula ivu lyaansi. Lino nilyakapasula izuba, zyakapusama, zyayuma, nkaambo teezyakajisi miyanda. Azimwi zyakawida mumamvwa, elyo mamvwa naakamena akazisyanikizya, nkabela teezyakazyala micelo. Azimwi zyakawida muvu ibotu, zyamena, zyavula, zyazyala micelo, zimwi makumi otatwe, zimwi makumi aali musanu alimwi, azimwi mwaanda.”

5 Mumasena aamwi, imbuto zilasyangwa kwiinda mukuzimwaya. Sikuminza ubweza mbuto munkomwi yacisani cakwe naa muciyobwedo akuzimwaya koonse-koonse. Aboobo mucikozyanyo eeci, sikuminza kunyina nasyanga mbuto acaali mubulongo bwiindene-indene. Muciindi caboobo, imbuto zimwaigwa eezyo nzezizyo zilokela mumasena aayindene-indene.

6. Ino mbuti Jesu mbwaakacipandulula cikozyanyo casikuminza?

6 Taciyandiki kuzumbauzya buya ncocaamba cikozyanyo eeci. Jesu wakacipandulula mbuli mbokulembedwe kulugwalo lwa Marko 4:14-20 kuti: “Eco ncaminza sikuminza ngemakani. Lino abo bali kumbali anzila mbaabo baminzilwa makani, pele bamvwe buyo, mpoonya awo ulasika Saatani, akunyanga makani ngibaminzilidwe. Mbubonya abalo ibakaminzilwa evu lyamabwe, nibamvwa makani, mpoonya mpoonya baatambula cakubotelwa, anu tabajisi miyanda mulimbabo, balajata kaindi kaniini buyo, elyo na kwasika mapenzi na mafwabi nkaambo kamakani, mpoonya mpoonya balalebwa. Abamwi mbambaabo ibakaminzilwa akati kamamvwa, mbambaabo bamvwa makani, pele mapakasyo aaciindi ecino, akoongelezegwa kwabuvubi azisusi zimwi zyamisyobo misyobo, zyoonse zilanjila, zilasyanikizya makani, elyo abula akuzyala. Pele abo ibakaminzilwa muvu ibotu mbambaabo bamvwa makani, baatambula, akuzyala micelo, bamwi makumi otatwe, bamwi makumi aali musanu alimwi, abamwi mwaanda.”

7. Ino mbuto alimwi abulongo bwamisyobo iindene-indene ziiminina nzi?

7 Amubone kuti Jesu kunyina naamba kuti kubelesyegwa misyobo yambuto iindene-indene. Pele waamba musyobo omwe wambuto zyalo zilokela abulongo bwamisyobo iindene-indene, ibupa kuti zizyale micelo munzila ziindene-indene. Bulongo bwakusaanguna bwakali sindamide, ibwabili bwakalimidwe buyo caatala-tala, bwatatu bwakamenede zisamu zyamamvwa eelyo bwane bwakalilimidwe kabotu bwalo ibwakazyala kabotu. (Lk. 8:8) Ino mbuto ninzi? Mmulumbe wa Bwami uuli mu Jwi lya Leza. (Mt. 13:19) Ino bulongo bwamisyobo iindene-indene bwiiminina nzi? Bwiiminina bantu bajisi myoyo iindene-indene.—Amubale Luka 8:12, 15.

8. (a) Ino sikuminza wiiminina ni? (b) Ino nkaambo nzi bantu ncobautambula mulimo wakukambauka Bwami munzila ziindene-indene?

8 Ino nguni wiimininwa asikuminza? Wiiminina babelesinyina Leza, ibantu aabo baambilizya makani mabotu aa Bwami. Mbuli Paulo alimwi a Apolo, balasyanga akutilila. Nokuba kuti balabeleka canguzu, zicitika ziliindene. Nkaambo nzi? Nkaambo kakwiindana kwamyoyo yabantu ibamvwa mulumbe. Mucikozyanyo eeci, sikuminza tajisi nguzu kujatikizya mbozyeelede kuzyala zisyango zyakwe. Elo kaambo aaka kalaumbulizya kaka, kwaambisya kubakwesu abacizi basyomeka aabo babeleka kwamyaka minji kakunyina kuzwidilila kupati! * Nkaambo nzi?

9. Ino nkaambo kali buti kaumbulizya mwaapostolo Paulo alimwi a Jesu nkobakakankaizya?

9 Kusyomeka kwasikuminza takubonwi kwiinda mukuzwidilila mumulimo wakwe pe. Paulo wakacaamba eeci naakaamba kuti: “Balavola umwi aumwi bulumbu bwakwe mwini mbuli mulimo wakwe ngwaakamana.” (1 Kor. 3:8) Bulumbu bulaboola akaambo kamulimo, kutali akaambo kakuzwidilila mumulimo ooyo. Awalo Jesu wakakankaizya kaambo aaka ciindi baapostolo nobakapiluka kuzwa mulweendo lwabukambausi. Bakalikkomene akaambo kakuti madaimona akabamvwida akaambo kakubelesya zyina lya Jesu. Nokuba kuti eeci cakali kukkomanisya, Jesu wakabaambila kuti: “Mutabotelwi kuti badaimona bamumvwa, pele amubotelwe kuti mazina aanu alilembedwe kujulu.” (Lk. 10:17-20) Nokuba kuti mulimo wasikuminza tiiwapa kuti kube basikwiiya banji bapya, tacaambi kuti tali musungu naa tasyomeki mbuli mbobasyomeka bambi pe. Kuzwidilila kuyeeme kapati amoyo wamuntu uuswiilila. Pele kumamanino, Leza nguukomezya!

Imukuli Wabaabo Baswiilila Jwi

10. Ino ncinzi cipa kuti muntu uuswiilila jwi abe mbuli bulongo bubotu naa bubi?

10 Ino mbuti kujatikizya aabo baswiilila jwi? Sena mbobautambula mulumbe bantu kwakabikkilwa limwi? Peepe. Kufwumbwa naa bali mbuli bulongo bubotu naa pe, ooko nkusala kwabo. Masimpe, moyo wamuntu ulakonzya kucinca kuba mubotu naa kubija. (Rom. 6:17) Mucikozyanyo cakwe, Jesu wakaamba kuti bamwi ‘bamvwa buyo’ jwi, mpoonya aawo Saatani ulasika akubanyanga. Pele eeci taceelede kucitika. Kulugwalo lwa Jakobo 4:7, Banakristo bakulwaizyigwa ‘kumukazya Saatani,’ eelyo uyoobaccija. Jesu waamba bamwi kuti balaatambula majwi cakubotelwa, pele balatyompwa akaambo kakuti “tabajisi miyanda mulimbabo.” Babelesi ba Leza balalaililwa kuti bazyate “akubombomana muluyandisyo” kutegwa bakonzye kumvwisya “mbububede busasa abulamfu, abulamfu bwamunyika abulamfu bwakujulu, akuziba luyando lwa-Kristo ilwiinda luzibo loonse.”—Ef. 3:17-19; Kol. 2:6, 7.

11. Ino mbuti muntu mbwakonzya kutazumizya mapakasyo alimwi abuvwubi kuti zisyanikizye jwi?

11 Bamwi bamvwa jwi baambwa kuti bazumizya “mapakasyo aaciindi ecino, akoongelezegwa kwabuvubi” kuti zisyaanikizye makani. (1 Tim. 6:9, 10) Ino mbuti mbobakonzya kucitantamuka eeci? Mwaapostolo Paulo wiingula kuti: “Buumi bwanu butabi bwakuyanda mali, pe, mutabi basyaacivulemwangu, nkaambo Leza wakati, Nsikwe nenti kamulekelezye nokuba kuyoomuleka buyo pe, pe.”—Heb. 13:5.

12. Ino nkaambo nzi aabo baimininwa abulongo bubotu ncobazyala micelo mumyeelwe iindene-indene?

12 Camamanino, Jesu waamba kuti aabo bakasyangwa mubulongo bubotu balazyala “micelo, bamwi makumi otatwe, bamwi makumi aali musanu alimwi, abamwi mwaanda.” Nokuba kuti bamwi ibakatambula jwi bajisi moyo mubotu akuzyala micelo, nzyobakonzya kucita mukwaambilizya makani mabotu ziliindene kweelana abukkale bwabo. Mucikozyanyo, kucembaala naa kuciswa-ciswa kulakonzya kupa kuti bamwi kabataciti mbuli mbobayanda mumulimo wakukambauka. (Amukozyanisye a Marko 12:43, 44.) Alimwi, sikuminza tajisi nguzu zili zyoonse aawa, pele ulakkomana nabona kuti Jehova wazikomezya.—Amubale Intembauzyo 126:5, 6.

Sikuminza Iwoona

13, 14. (a) Amwaambe mubufwaafwi cikozyanyo ca Jesu camuntu uumwaya mbuto. (b) Ino nguni wiimininwa asikuminza, alimwi ino mbuto ninzi?

13 Kulugwalo lwa Marko 4:26-29, tulajana cikozyanyo acimbi cijatikizya sikuminza caamba kuti: “Bwami bwa-Leza buli mbuli muntu uuminza imbuto ansi. Walo uloona akubuka lyoonse masiku asikati nkabela imbuto zilamena akukomena, pele walo tazi naazikomena buti. Insi ilazyala micelo ini, kutaanguna busonga, nkokuya makunka, nkokuya maila aatuba mumakunka. Lino maila naabizwa, mpoonya mpoonya ulatuma cigonsyo, nkaambo casika ciindi cakutebula.”

14 Ino sikuminza nguni? Bamwi mu Bunakristo bwanyika basyoma kuti eeci caamba Jesu mwini. Pele mbuti Jesu mbwakonzya kwaambwa kuti uloona alimwi takonzyi kuzyiba mbuto mbozikomena? Masimpe Jesu ulizyi mbozikomena! Muciindi caboobo, sikuminza, mbuli uulya waambwa kale mumincali yainda, wiiminina bantu baambilizya Bwami aumwi kumugama, aabo basyanga mbuto zya Bwami kwiinda mumulimo wabo wakukambauka cabusungu. Imbuto nzyobamwaya mubulongo ndijwi ndyobakambauka. *

15, 16. Ino nkaambo nzi kajatikizya kukomena kwini alimwi akwakumuuya nkaakaamba Jesu mucikozyanyo casikuminza?

15 Jesu waamba kuti sikuminza “uloona akubuka lyoonse masiku asikati.” Eeci tacaambi kuti sikuminza tabikkili maano pe. Citondezya buumi bwabuzuba abuzuba bwabantu banji. Imajwi aabelesyedwe aawa atondezya cintu cizumanana kucitika icakubeleka isikati akoona masiku kwaciindi cili mbocibede. Jesu wakacipandulula cakali kucitika ciindi eeco. Waamba kuti: “imbuto zilamena akukomena.” Mpoonya Jesu uyungizya kuti: “Pele walo tazi naazikomena buti.” Icikankaizyigwa aawa ncakuti zilalikomenena zini. *

16 Ino ncinzi ncaakali kwaamba Jesu aawa? Amubone kuti cikankaizyigwa aawa nkukomena alimwi aciindi kukomena ooku ncokutola. “Insi ilazyala micelo ini, kutaanguna busonga, nkokuya makunka, nkokuya maila aatuba mumakunka.” (Mk. 4:28) Kukomena ooku kulacitika buce-buce alimwi muzibeela-beela. Takukonzyi kusinikizyigwa naa kubindaanizyigwa. Ncimwi buyo akukomena kwakumuuya. Eeci cilacitika muzibeela-beela ciindi Jehova napa kuti kasimpe kakomene mumoyo wamuntu iweelela.—Inc.13:48; Heb. 6:1.

17. Ino mbaani batola lubazu ciindi imbuto yakasimpe noizyala micelo?

17 Ino mbuti sikuminza mbwatola lubazu mubutebuzi ciindi “maila naabizwa”? Ciindi Jehova napa kuti kasimpe ka Bwami kakomene mumyoyo yabasikwiiya bapya, mpoonya balayaambele mane akukulwaizyigwa aluyando ndobajisi kuli Leza kuti balyaabe kuli nguwe. Balakutondezya kulyaaba kwabo kwiinda mukubbapatizyigwa mumeenda. Ibakwesu bazumanana kuyaambele akusima, buce-buce balaba amikuli mumbungano. Micelo ya Bwami ilatebulwa asikuminza alimwi abasikwaambilizya ba Bwami bambi ibatakatola lubazu mukusyanga mbuto eeyo yakagwasya kuti ooyu muntu abe sikwiiya. (Amubale Johane 4:36-38.) Masimpe, “oyo uusyanga ayooyo uutebula [balabotelwa] antoomwe.”

Ziiyo Kulindiswe Mazuba Aano

18, 19. (a) Ino kulanga-langa zikozyanyo zya Jesu ooku kwamugwasya buti nywebo kumugama? (b) Ino ncinzi ncotutilange-lange mucibalo citobela?

18 Ino ncinzi ncotwaiya kuzwa mukulanga-langa zikozyanyo zya Jesu zyobile eezyi zilembedwe kulugwalo lwa Marko caandano 4? Tulakonzya kubona kuti tulijisi mulimo—iwakusyanga. Tutalekeli twaambo tumwi twakulitamizya alimwi amapenzi naa buyumu-yumu kutulesya kuucita mulimo ooyu. (Muk. 11:4) Alimwi tulizyi kuti tulijisi coolwe citaliboteli cakuba babelesinyina Leza. Jehova nguukomezya kumuuya, ulakulongezya kusola kwesu alimwi akwabaabo bautambula mulumbe. Tulizyi kuti tatukonzyi kusinikizya umwi kutegwa ayaambele kumuuya. Alimwi tatweelede kutyompwa ikuti naa kakunyina kukomena kwakumuuya aantela nkusyoonto buyo. Elo kaka cilaumbulizya kuzyiba kuti kuzwidilila kwesu kulabonwa kwiinda mukusyomeka kwesu kuli Jehova alimwi acoolwe ncatupede cakukambauka “makani mabotu aa-Bwami . . . kuti abe citondezyo kumisyobo yoonse.”—Mt. 24:14.

19 Ino ncinzi cimbi Jesu ncaakaamba kujatikizya kuyaambele kwabasikwiiya alimwi amulimo wa Bwami? Ibwiinguzi kumubuzyo ooyu bulajanika mucikozyanyo acimbi cilembedwe muzibalo zya Makani Mabotu. Tulazilanga-langa zimwi zyazyezyi mucibalo citobela.

Bupanduluzi buyungizidwe

^ munc. 8 Amubone cikozyanyo camulimo wa Mukwesu Georg Fjölnir Lindal ku Iceland kweelana ambocilembedwe mu 2005 Yearbook of Jehovah’s Witnesses, mapeeji 210-211, alimwi amakani aababelesi basyomeka ibakakakatila ku Ireland kwamyaka minji kakunyina kuzwidilila kwakali kulibonya cakufwambaana, kweelana ambokulembedwe mu 1988 Yearbook of Jehovah’s Witnesses, mapeeji 82-99.

^ munc. 14 Musyule kwakapandululwa mumagazini eeyi kuti imbuto iiminina bube bwamuntu ibweelede kukomena akusima, kweelana abusena nkwakkala. Pele, ncotweelede kuzyiba ncakuti mucikozyanyo ca Jesu imbuto kunyina noicinca kuti ibije naa kuzyala mucelo uubolede pe. Yalo ilakomena akusima.—Amubone Ngazi Yamulindizi, yamu Chingisi ya June 15, 1980, mapeeji 17-19.

^ munc. 15 Imajwi aakozyenye ayaaya alajanika kulugwalo lwa Incito 12:10, aawo citendele calubulo mpocaambwa kuti “calijula cini.”

Sena Mulayeeya?

• Ino nkukozyanya kuli buti kuliko akati kakusyanga mbuto alimwi akukambauka mulumbe wa Bwami?

• Ino mbuti Jehova mbwakupima kusyomeka kwamukambausi wa Bwami?

• Ino nkukozyanya kuli buti kuliko akati kakukomena kwazisyango alimwi akwakumuuya nkwaakakankaizya Jesu?

• Ino mbuti “oyo uusyanga ayooyo uutebula [mbobabotelwa] antoomwe”?

[Mibuzyo yaciiyo]

[Zifwanikiso izili apeeji 13]

Ino nkaambo nzi Jesu ncaakakozyanisya mukambausi wa Bwami bwa Leza kuli sikuminza?

[Zifwanikiso izili apeeji 15]

Aabo baimininwa abulongo bubotu balatola lubazu camoyo woonse mukukambauka Bwami kweelana abukkale bwabo

[Zifwanikiso izili apeeji 16]

Leza nguupa kuti zikomene