Skip to content

Skip to table of contents

Majwi Aa Jesu Mbwaakonzya Kupa Bantu Lukkomano

Majwi Aa Jesu Mbwaakonzya Kupa Bantu Lukkomano

Majwi Aa Jesu Mbwaakonzya Kupa Bantu Lukkomano

“[Jesu] wakatanta acilundu, . . . basikwiiya bakwe bakaswena kulinguwe, elyo . . . waka[talika ku]baiisya.”—MT. 5:1, 2.

1, 2. (a) Ino muubukkale buli buti Jesu mwaakabandika Mulumbe waa Cilundu? (b) Ino mbuti Jesu mbwaakatalika makani aakwe?

MUUMWAKA wa 31 C.E. Jesu walwiimika aasyoonto lweendo lwakwe lwabukambausi lwaku Galilaya kutegwa asekelele Pobwe lya Kwiindilila lyalo licitilwa mu Jerusalemu. (Joh. 5:1) Naapiluka ku Galilaya, wapaila masiku oonse kulomba busolozi kuli Leza mukusala baapostolo bali 12. Buzuba butobela, inkamu yabantu yaboola kuli Jesu ciindi naaponya bantu baciswa. Antoomwe abasikwiiya bakwe alimwi abantu bambi ibaliko, wakkala aansi kumbali aacilundu akutalika kubayiisya.—Mt. 4:23–5:2; Lk. 6:12-19.

2 Jesu watalika makani aakwe—Mulumbe waa Cilundu—kwiinda mukutondezya kuti lukkomano lulaboola kwiinda mukuba aacilongwe a Leza. (Amubale Matayo 5:1-12.) * Lukkomano caamba bukkale bwakukkutila alimwi akubotelwa kapati. Lukkomano luli fwuka ndwaakabandika Jesu lutondezya kaambo Banakristo ncobakkomene, alimwi majwi aaya alagwasya kapati mazuba aano mbuli mbwaakali kugwasya myaka iisika ku 2,000 yainda. Lino, atutulange-lange twaambo ootu itujatikizya lukkomano akamwi kukagama.

“Aabo Bazyi Kuti Bayandika Zyintu Zyakumuuya”

3. Ino caamba nzi ikuzyiba kuti tuyandika zyintu zyakumuuya?

3 “Balikkomene aabo bazyi kuti bayandika zyintu zyakumuuya, nkaambo bwami bwakujulu mbubwabo.” (Mt. 5:3) “Aabo bazyi kuti bayandika zyintu zyakumuuya” balizyi kuti bayandika kusololelwa a Leza alimwi akutondezyegwa luzyalo lwakwe.

4, 5. (a) Ino nkaambo nzi aabo ibazyi kuti bayandika zyintu zyakumuuya ncobakkomene? (b) Ino mbuti mbotukonzya kuba azyintu nzyotuyandika kumuuya?

4 Aabo bazyi kuti bayandika zyintu zyakumuuya balikkomene “nkaambo bwami bwakujulu mbubwabo.” Kuzumina Jesu kuti ngu Mesiya kwakapa basikwiiya bakwe bakusaanguna coolwe cakulela anguwe mu Bwami bwa Leza bwakujulu. (Lk. 22:28-30) Kufwumbwa naa tulangila kuba basikulelanyina Kristo kujulu naa tulangila kupona buumi butamani anyika muparadaiso mubulelo bwa Bwami, tulakonzya kukkomana ikuti katuzyi kuti tuyandika zyintu zyakumuuya.

5 Tabali bantu boonse ibazyi kuti bayandika zyintu zyakumuuya akaambo kakuti bantu banji tabajisi lusyomo alimwi tabalumbi kujatikizya zyintu zisetekene. (2 Tes. 3:1, 2; Heb. 12:16) Tulakonzya kuba azyintu nzyotuyandika kumuuya kwiinda mukuba aciiyo ca Bbaibbele cesu tobeni, kutola lubazu cabusungu mumulimo wakugwasya bantu kuba basikwiiya alimwi akujanika lyoonse kumiswaangano ya Bunakristo.—Mt. 28:19, 20; Heb. 10:23-25.

Bantu Balila ‘Ibakkomene’

6. Ino mbaani “aabo balila,” alimwi ino nkaambo nzi ‘ncobakkomene’?

6 “Balikkomene aabo balila, nkaambo bayooumbulizyigwa.” (Mt. 5:4) “Aabo balila” mbembabo mbemunya ibaambwa kuti balizyi “kuti bayandika zyintu zyakumuuya.” Tabalili akaambo kakutongooka zyintu zibacitikila mubuumi. Kulila kwabo caamba kuusa akaambo kakuba basizibi alimwi azyintu zicitika akaambo kakutalondoka kwabantu. Ino nkaambo nzi ‘ncobakkomene’ bantu aaba ibalila? Akaambo kakuti basyoma muli Leza alimwi a Kristo, balaumbulizyigwa kwiinda mukuba aacilongwe a Jehova.—Joh. 3:36.

7. Ino mbuti mbotweelede kulimvwa kujatikizya nyika ya Saatani?

7 Sena swebo kutugama tulalila akaambo kakutalulama kuzwide munyika eeyi ya Saatani? Ino mbuti mbotulimvwa kujatikizya zyintu nzyoipa nyika eeyi? Mwaapostolo Johane wakalemba kuti: “Zintu zyoonse zili munyika, niziba zisusi zyanyama niziba zisusi zyameso nikuba kulisumpula kwabuumi, tazili zya-Taata, pe.” (1 Joh. 2:16) Pele ino ncinzi ncotweelede kucita ikuti naa twabona kuti bukombi bwesu bwatalika kuyungwa ‘amuuya wanyika,’ nguzu izyeendelezya ciinga cabantu batamuyandi Leza? Nkokuti tweelede kupaila lyoonse, kwiiya Jwi lya Leza alimwi akulomba lugwasyo kubaalu. Twaba aacilongwe a Jehova, ‘tuyoowumbulizyigwa,’ kufwumbwa naa ncinzi cituletela mapenzi.—1 Kor. 2:12; Int. 119:52; Jak. 5:14, 15.

Elo Kaka “Balikkomene Babombe Myoyo”!

8, 9. Ino kubomba moyo caamba nzi, alimwi ino nkaambo nzi bantu bali boobu ncobakkomene?

8 “Balikkomene babombe myoyo, nkaambo bayookona nyika.” (Mt. 5:5) “Lulibombyo,” tacaambi kukompama naa kulibombya kwakuupaupa ameso. (1 Tim. 6:11) Ikuti katuli babombe myoyo, tuyooba bantu balibombya kwiinda mukucita kuyanda kwa Jehova alimwi akuzumina busolozi bwakwe. Alimwi lulibombyo luyoolibonya munzila njotweendelezya basyomima alimwi abantu bambi. Kubomba moyo kuli boobu kuleendelana alulayo lwamwaapostolo Paulo.—Amubale Ba-Roma 12:17-19.

9 Ino nkaambo nzi babombe myoyo ncobakkomene? Jesu walo imubombe moyo wakaamba kuti balikkomene akaambo kakuti “bayookona nyika.” Ngusikukona wanyika mupati. (Int. 2:8; Mt. 11:29; Heb. 2:8, 9) Nokuba boobo, “baswaana bakwe antoomwe a-Kristo,” ibananike babombe myoyo abalo bayookona nyika. (Rom. 8:16, 17) Mu Bwami bwa Jesu anyika, bantu banji babombe myoyo bayooba abuumi butamani.—Int. 37:10, 11.

10. Ino mbuti kutaba muntu mubombe moyo mbokukonzya kujatikizya mikuli yesu mumbungano alimwi acilongwe cesu abantu?

10 Mbubwenya mbuli Jesu, tweelede kuba bantu babombe myoyo. Pele ino mbuti ikuti katuzyibidwe kuti tuli bakali? Bukkale buli boobu bulakonzya kupa bantu kututantamuka. Ikuti katuli bakwesu ibayanda kuba amikuli mumbungano, muuya ooyu ulapa kuti tuteeleli kuba amikuli. (1 Tim. 3:1, 3) Paulo wakaambila Tito kuti azumanane kubayeezya Banakristo baku Krete ikutaba “bandwane, pele ababe batontozi akuba babombe-moyo kubantu boonse.” (Tit. 3:1, 2) Elo kaka kuba bantu babombe myoyo kuli boobu ncilongezyo cipati kubantu boonse!

Balafwa Nzala “Yabululami”

11-13. (a) Ino kufwa nzala anyota yabululami caamba nzi? (b) Ino mbuti aabo ibafwa nzala anyota yabululami ‘mbobakkuta’?

11 “Balikkomene aabo bafwa nzala anyota yabululami, nkaambo bayookkuta.” (Mt. 5:6) ‘Bululami’ mbwaakajisi Jesu mumizeezo mbube bwakucita ciluzi kwiinda mukutobela ncayanda Leza alimwi amilawo yakwe. Sintembauzyo wakaamba kuti ‘wakaliwizukide’ akaambo kakusukamina imbeta zya Leza ziluleme.’ (Int. 119:20) Sena tulabuyanda kapati bululami cakuti tulafwa nzala alimwi anyota akaambo kambubo?

12 Jesu wakati aabo bafwa nzala anyota yabululami bayookkomana akaambo kakuti “bayookkuta.” Eeci cakacitika noyakainda Pentekoste yamu 33 C.E. nkaambo muuya wa Jehova wakatalika kupa “bumboni buzwide kunyika kujatikizya . . . ibululami.” (Joh. 16:8, NW) Kwiinda mumuuya uusalala, Leza wakasololela bantu ikulemba Magwalo aa Bunakristo aa Chigiliki, alo aagwasya kapati “kukupandulula makani aabululami.” (2 Tim. 3:16) Muuya wa Leza alimwi ulatugwasya “kulisamika buntu bupya bulengulwidwe mucinkozya ca-Leza cabululami acabusalali bwinibwini.” (Ef. 4:24) Sena tacuumbulizyi ikuzyiba kuti aabo ibeempwa akulomba kulekelelwa zibi zyabo kwiinda mucituuzyo cacinunuzyo ca Jesu balakonzya kululama kuli Leza?—Amubale Ba-Roma 3:23, 24.

13 Ikuti katujisi bulangizi bwakuyoopona anyika, nzala alimwi anyota yabululami njotujisi iyoomanina limwi twaakutambula buumi butamani mubukkale bwabululami anyika. Pele kusikila ciindi eeco, atukanze kupona kweelana azyeelelo zya Jehova. Jesu wakati: “Amusaangune kuyandaula Bwami bwa-Leza abululami” bwakwe. (Mt. 6:33) Kucita boobu kuyootupa zinji zyakucita mumulimo wa Leza eelyo tuyookkomana.—1 Kor. 15:58.

Ncobakkomene “Aabo Bali Aaluse”

14, 15. Ino mbuti mbutukonzya kutondezya luse, alimwi ino nkaambo nzi bantu “bali aaluse” ncobakkomene?

14 “Balikkomene aabo bali aaluse, nkaambo bayoofwidwa luse.” (Mt. 5:7) Bantu “bali aaluse” bajisi luzyalo alimwi alweetelelo kubantu. Jesu wakaponya bantu munzila yamaleele akaambo kakubeetelela. (Mt. 14:14) Luse lutondezyegwa ciindi bantu nobalekelela aabo ibakabalubizyila, mbuli Jehova mbwalekelela bantu ibeempwa. (Kul. 34:6, 7; Int. 103:10) Tulakonzya kutondezya luse munzila njimunya eeyi alimwi akwiinda mumajwi amicito yesu yalo yuumbulizya bantu bapengede. Nzila mbotu yakutondezya luse nkwiinda mukwaambila bantu kasimpe kamu Bbaibbele. Akaambo kakubafwida luzyalo bantu, Jesu “wakatalika kubaiisya makani manji.”—Mk. 6:34.

15 Tujisi twaambo tweelede kutupa kusyoma majwi aa Jesu aakuti: “Balikkomene aabo bali aaluse, nkaambo bayoofwidwa luse.” Ikuti katubafwida luse bantu, abalo bayootucitila mbubwenya oobo. Ciindi Leza natubeteka, ulakonzya kusala kutweetelela ikuti katubafwida luse bantu. (Jak. 2:13) Kulekelelwa kwazibi alimwi abuumi butamani nzyabantu buyo bali aaluse.—Mt. 6:15.

Ncobakkomene “Aabo Basalala Mumoyo”

16. Ino ‘kusalala mumoyo’ caamba nzi, alimwi ino mbuti aabo bajisi bube oobu ‘mbobamubona Leza’?

16 “Balikkomene aabo basalala mumoyo, nkaambo bayoobona Leza.” (Mt. 5:8) Ikuti ‘katusalede mumoyo,’ kusalala kuyoolibonya muzilongwe nzyotujisi, zyintu nzyotulombozya alimwi amakanze eesu. Tuyootondezya luyando “luzwa mumoyo uusalala.” (1 Tim. 1:5) Kuba bantu basalala mumyoyo, “[tuyoomu]bona Leza.” Eeci tacaambi kumubona Jehova ameso eesu, “nkaambo taakwe muntu uukonzya kubona busyu bwa [Leza] akupona.” (Kul. 33:20) Nokuba boobo, akaambo kakuti Jesu wakatondezya bube bwa Leza munzila iilondokede, wakaamba kuti: “Oyo uwandibona, wamubona awalo Taata.” (Joh. 14:7-9) Mbotuli bakombi ba Jehova baanyika, tulakonzya “[ku]bona Leza” kwiinda mukulangilila natucitila zyintu. (Job. 42:5) Ku Banakristo bananike, kubona Leza munzila ini-ini kulacitika ciindi nobabusilwa kubuumi bwamuuya akubona Usyi wakujulu.—1 Joh. 3:2.

17. Ino kusalala mumoyo kuyootujatikizya buti?

17 Akaambo kakuti muntu uusalede mumoyo ulasalala mukulilemeka alimwi akumuuya, ulazitantamuka zyintu zisofweede kubusyu bwa Jehova. (1 Mak. 28:9; Is. 52:11) Ikuti katusalala mumoyo, zyintu nzyotwaamba anzyotucita ziyoosalala azyalo, eelyo takukooyooba cintu citondezya kuupaupa ameso kujatikizya mulimo wesu kuli Jehova.

Bantu “Baleta Luumuno” Bayooba Bana ba Leza

18, 19. Ino mbuti bantu “baleta luumuno” mbobalilemeka?

18 “Balikkomene baleta luumuno, nkaambo bayooitwa kuti ‘mbana ba Leza.’” (Mt. 5:9) Bantu “baleta luumuno” balazyibwa kwiinda muzyintu nzyobacita alimwi amuzyintu nzyobataciti. Ikuti katuli mbuli bantu Jesu mbaakali kwaamba, nkokuti tuli basiluumuno alimwi ‘tatubweedezyi cibi kucibi’ kumuntu uuli woonse. Muciindi caboobo, ‘lyoonse tuyandaula kucitila bantu zyintu zibotu.’—1 Tes. 5:15.

19 Kutegwa tube akati kabantu baleta luumuno, tweelede kuba bantu bakulwaizya luumuno. Basiluumuno tabaciti cintu cili coonse cikonzya ‘kumwaya buzwalani.’ (Tus. 16:28) Mbotuli basiluumuno, tucita zyintu zikonzya kutugwasya kukkala ‘muluumuno abantu boonse.’—Heb. 12:14.

20. Ino “bana ba Leza” lino mbaani, alimwi ino mbaani bambi ibayooba bana ba Leza mukuya kwaciindi?

20 Bantu baleta luumuno balikkomene “nkaambo bayooitwa kuti ‘mbana ba Leza.’” Banakristo bananike basyomeka Jehova wakababikkilizya mumukwasyi wakwe, aboobo “mbana ba Leza.” Bajisi kale cilongwe ciyumu a Jehova kabali bana bakwe akaambo kakuti bajisi lusyomo muli Kristo alimwi bakomba “Leza siluyando siluumuno” camoyo woonse. (2 Kor. 13:11; Joh. 1:12) Ino mbuti kujatikizya “mbelele zimwi” zya Jesu izileta luumuno? Jesu uyooba ‘Usyi Uuteeli’ mu Bulelo bwakwe bwa Myaka iili Cuulu, pele kumamanino Jesu uyoolibombya kuli Jehova mpoonya bayooba bana ba Leza cakumaninina.—Joh. 10:16; Is. 9:6; Rom. 8:21; 1 Kor. 15:27, 28.

21. Ino tuyoocita buti ikuti ‘katuponena muuya’?

21 Ikuti “tuponena muuya,” luumuno luyooba bube bumwi ibulibonya kubantu. Tatukabi ‘basikambotwembotwe ibakalazyanya.’ (Gal. 5:22-26) Muciindi caboobo, tuyoosoleka kukkala “abantu boonse caluumuno.”—Rom. 12:18.

Balikkomene Nokuba Kuti Balapenzyegwa

22-24. (a) Ino ntwaambo nzi tupa kuti kabakkomene bantu ibapenzyegwa “akaambo kabululami”? (b) Ino ncinzi ncotuyoolanga-langa muzibalo zyobile zitobela?

22 “Balikkomene aabo bapenzyegwa akaambo kabululami, nkaambo bwami bwakujulu mbubwabo.” (Mt. 5:10) Kaamba kujatikizya kaambo aaka, Jesu wakayungizya kuti: “Mulikkomene nywebo ciindi bantu nobamusampula akumupenzya akumubejelezya zyintu zibi zisiyene-siyene akaambo kandime. Amukondwe akusekelela, mbwaanga bulumbu bwanu kujulu mbupati; nkaambo mbubwenya oobo mbubakapenzya basinsimi bakali musyule lyanu.”Mt. 5:11, 12.

23 Mbuli basinsimi ba Leza bansiku, Banakristo balakulangila kusampaulwa, kupenzyegwa alimwi akubejelezyegwa—zyoonse eezyi zilacitika “akaambo kabululami.” Nokuba boobo, kwiinda mukuliyumya cakusyomeka mumasunko aali boobu, tulamukkomanisya alimwi akumulemeka Jehova. (1 Pet. 2:19-21) Mapenzi eesu taakonzyi kumana lukkomano ndotujisi mukubelekela Jehova lino naa kumbele. Taakonzyi kumana lukkomano lwesu kufwumbwa naa ndwakulela a Kristo kujulu naa ndwakuba aabuumi butamani katuli balelwa bakwe aano aanyika. Zilongezyo zili boobu zitupa citondezyo caluzyalo lwa Leza, bubotu alimwi abwaabi bwakwe.

24 Kuli zyintu zinji nzyotukonzya kwiiya ku Mulumbe waa Cilundu. Ziiyo ziindene-indene zilabandikwa muzibalo zyobile zitobela. Atubone lino mbotukonzya kwaabelesya majwi aaya aa Jesu Kristo.

Bupanduluzi buyungizidwe

^ munc. 2 Bbala lya Chigiliki libelesyedwe kuli Matayo 5:3-11 ndyakuti ma·kaʹri·oi lyalo lyakasandululwa mu Bbaibbele lya Chitonga kuti “coolwe,” pele mu Bbaibbele lya Chingisi lya New World Translation lyakasandululwa kabotu kuti “lukkomano.” Aboobo mucibalo eeci tupango ootu tuzubululwa kuzwa mu Bbaibbele lya New World Translation.

Ino Inga Mwaingula Buti?

• Ino nkaambo nzi “aabo bazyi kuti bayandika zyintu zyakumuuya” ncobakkomene?

• Ino ntwaambo nzi tupa kuti “babombe myoyo” kabakkomene?

• Ino nkaambo nzi Banakristo ncobakkomene nokuba kuti balapenzyegwa?

• Ino ndukkomano luli ndwaakaamba Jesu ndomulombozya kapati?

[Mibuzyo yaciiyo]

[Cifwanikiso icili apeeji 7]

Lukkomano luli fwuka ndwaakaamba Jesu lulabeleka lino mbubwenya mbolwakali kubeleka ciindi naakalwaamba

[Cifwanikiso icili apeeji 8]

Nzila mbotu yakutondezya luse nkwiinda mukwaambila bantu kasimpe kamu Bbaibbele