Skip to content

Skip to table of contents

Mbomukonzya Kububelesya Kabotu Bukkale Bwanu Bwakutakwata naa Kutakwatwa

Mbomukonzya Kububelesya Kabotu Bukkale Bwanu Bwakutakwata naa Kutakwatwa

Mbomukonzya Kububelesya Kabotu Bukkale Bwanu Bwakutakwata naa Kutakwatwa

“BAKAKWATANA, mpoonya bakakkala kabakkomene kuzwa ciindi eeco.” Kanji-kanji majwi aaya ngaabelesyegwa kumamanino aatwaano tujanwa mumabbuku aabana. Zisobano izitondezyegwa acipekupeku alimwi amumabbuku aatwaano twakuyandana azyalo zipa muzeezo wakuti, muntu weelede kukwata naa kukwatwa kutegwa abe alukkomano lwini-lwini. Kuyungizya waawo, bantu ibakomena balo ibasisya myaka yakuzyalwa iibazumizya kukwata naa kukwatwa balayungwa azilengwa zyamumasena mobakkala ikuti bakwate naa kukwatwa. Debby naakajisi myaka yakuzyalwa iibalilwa ku 25 wakaamba kuti: “Ibantu balakonzya kupa muntu kulimvwa kuti musimbi uuli woonse weelede kukwatwa. Bapa muzeezo wakuti muntu akwata naa kukwatwa, nceciindi nakonzya kuba alukkomano.”

Muntu uuzyi kabotu mbwazilanga zyintu Jehova kujatikizya makani aaya, tabusyi mbwaziyeeyela zyintu oobu. Nokuba kuti cakali cilengwa buya kukwatana akati kabana Israyeli, Ibbaibbele lilaamba kujatikizya baalumi abamakaintu ibatakakwete naa kukwatwa balo ibakajisi buumi bukkomanisya. Mazuba aano, Banakristo bamwi basala buya kuti batakwati naa kukwatwa, pele kuli bamwi ibuumi bwakutakwata naa kutakwatwa tabuli bwakuliyandila pe. Kufwumbwa naa nkaambo nzi ikapa muntu kuba mubukkale oobu, mubuzyo uuyandika kapati ngwakuti: Ino mbuti Munakristo mbwakonzya kububelesya kabotu bukkale bwakwe bwakutakwata naa kutakwatwa?

Jesu kunyina naakakwete, pele eeci cileelela akaambo kamulimo ngwaakajisi. Wakaambila basikwiiya bakwe kuti basikumutobela bamwi abalo bayoosala kukkala kabatakwete naa kukwatwa. (Mt. 19:10-12) Mukwaamba boobu, Jesu wakatondezya kuti ikutegwa muntu azwidilile mubukkale bwakutakwata naa kutakwatwa, weelede kubuzumina bukkale oobu mumoyo wakwe.

Sena lulayo lwa Jesu lujatikizya buyo baabo ibakalisalila kutakwata naa kutakwatwa akaambo kakuyanda kuti babikkile buyo maano kumulimo wa Leza? (1 Kor. 7:34, 35) Peepe. Amuyeeye cikozyanyo ca Munakristo uuyanda kukwata naa kukwatwa, pele kwaciindi cino cakatazya kujana muntu weelela. Ana, imucizyi Munakristo uujisi myaka yakuzyalwa iili kuma 30, walo uutakwetwe wakaamba kuti: “Cakutayeeyela mazuba masyoonto buyo aainda, mubelesima uutali Kamboni wakandiyanda akundaambila kuti uyanda kundikwata. Kwaamba masimpe ndakakkomana, pele tindakaazumina makani aaya nkaambo ndiyanda kuyookwatwa kumuntu uuyoondigwasya kuzumanana kuba acilongwe a Jehova.”

Akaambo kakuyanda kukwatwa buyo ku “Munakristo,” bacizyi banji mbubwenya mbuli Ana, balakaka kukwatwa kubantu ibatali Bakamboni. * (1 Kor. 7:39; 2 Kor. 6:14) Mukulemeka lulayo lwa Leza, balalindila kusikila ciindi nobayoojana muntu iweelela. Ino mbuti mbobakonzya kuzwidilila mukucita boobu?

Amubikkile Maano Kububotu Ibujanwa Mubukkale Oobu

Kucikonzya kuzumina bukkale ibukatazya, kanji-kanji ciyeeme akuzilanga munzila yeelede zyintu. Carmen, imucizyi uutakwetwe walo uujisi myaka yakuzyalwa iibalilwa kuma 40 waamba kuti: “Ndilazikkomanina zyintu nzyondijisi, alimwi tandinyomeneni zyintu nzyonditajisi.” Masimpe, kuli ziindi zimwi nzyotukonzya kulimvwa kulendelelwa naa kutyompwa. Pele ikuzyiba kuti eezyi zyintu zilabacitikila abamwi mumbungano yabunyina bwakumasi oonse, kulakonzya kutukulwaizya kuti tuzumanane kuliyumya mubukkale oobu. Jehova wabagwasya bantu banji kuti bazwidilile mubukkale oobu alimwi akucikonzya kulwana mapenzi aambi.—1 Pet. 5:9, 10.

Bunji bwabakwesu abacizyi Banakristo babubona bubotu bwakutakwata naa kutakwatwa. Umwi mucizyi uutakwetwe uujisi myaka yakuzyalwa iibalilwa ku 35 wiitwa kuti Ester waamba kuti: “Ndiyeeya kuti nzila yakuba alukkomano, nkucikonzya kukkomanina mbazu zibotu zyabukkale mbotujisi.” Carmen alimwi waamba kuti: “Ndisyoma kuti kufwumbwa naa ndikakwatwe naa pe, ikuti kandibikka ziyandika zya Bwami mubusena bwakusaanguna, Jehova uyoondilongezya.” (Int. 84:11) Uyungizya kuti: “Nokuba kuti buumi bwangu tabuli mbondakali kubuyeeyela, ndilikkomene alimwi ndiyoozumanana kukkomana.”

Zikozyanyo Zyamu Bbaibbele Zyabantu Batakakwete Alimwi Abatakakwetwe

Mwana wa Jefita taakwe naakakanzide kuti atakakwatwi. Nokuba boobo cikonke ncobakakonkezya bausyi cakamupa kuti akabelekele kutempele kuzwa ciindi naakali mukubusi. Cakutadooneka, mulimo ooyu ngwaatakali kulangila wakacinca makanze ngaakajisi. Naakazyiba kuti takakwatwi akuba abana, wakaunka waakulila kwamyezi yobile. Nokuba boobo, wakabuzumina bukkale bwakwe bupya akulisungula kubelekela Jehova mubuumi bwakwe. Mwaka amwaka bana Israyeli bambi banakazi bakali kuunka kuyoomuyumya-yumya akaambo kakulyaaba kwakwe.—Bab. 11:36-40.

Bamwi ibakali bazibe mumazuba ngaakali kupona Isaya balangilwa kuti bakalityompedwe akaambo kabukkale bwabo. Ibbaibbele kunyina nolipandulula icakabapa kuba bazibe. Akaambo kabukkale bwabo oobu, tiibakali kukonzya kuba mumbungano yabana Israyeli, nokuba kukwata akuzyala bana. (Dt. 23:1) Nokuba boobo Jehova wakalizyi mbobakali kulimvwa, alimwi wakabalumbaizya akaambo kakuti bakali kutobela cizuminano cakwe amoyo woonse. Wakabaambila kuti bakali kuyooba “[a]ciibalusyo” alimwi “[a]zina litamani” muŋanda yakwe. Ooku nkokwaamba kuti bazibe aaba bakali kuyooba abulangizi bwakuba abuumi butamani mubulelo bwa Jesu bwabu Mesiya. Jehova tanaakali kukonzya kubaluba.—Is. 56:3-5.

Bukkale bwa Jeremiya tiibwakali boobo. Naakamana kumupa mulimo wabusinsimi, Leza wakalailila Jeremiya kuti atakwati akaambo kakuti ciindi ncaakali kupona cakali kukatazya kapati alimwi akaambo kamulimo ngwaakeelede kucita. Jehova wakaamba kuti: “Utakwati mwanakazi, nikuba kuzyala bana balombe abasimbi, mubusena obuno.” (Jer. 16:1-4) Ibbaibbele talitwaambili mbwaakalimvwa Jeremiya kujatikizya malailile aaya, pesi litwaambila kuti wakali muntu iwakali kuyandisisya jwi lya Jehova. (Jer. 15:16) Nokwakainda myaka iili mbwiibede ciindi Jeremiya naakali kuliyumya mumapenzi aakacitika ciindi Jerusalemu nowakali kusaalwa kwamyezi iili 18, cakutadooneka wakabona mbocakali cabusongo kumvwida malailile ngaakamupa Jehova aakuti atakwati.—Malo. 4:4, 10.

Mbomukonzya Kupa Kuti Buumi Bwanu Bube Ampindu

Bantu bamu Bbaibbele ibaambwa atala aawa tiibakakwete naa kukwatwa, pele bakagwasyigwa a Jehova alimwi bakalyaaba mukucita mulimo wakwe. Mbubwenya buyo amazuba aano, milimo iigwasya ilakonzya kupa kuti buumi bwesu bube ampindu. Ibbaibbele lyakasinsima kuti banakazi ibakambauka makani mabotu bakali kuyooba nkamu mpati. (Int. 68:11) Akati kabanakazi aaba kuli zyuulu zili mbozibede zyabacizyi ibatakwetwe. Akaambo kakuti bazwidilila mumulimo wabo wakukambauka, bacizyi banji balongezyegwa kwiinda mukuba abana bakumuuya.—Mk. 10:29, 30; 1 Tes. 2:7, 8.

Mucizyi iwacita mulimo wabupainiya kwamyaka iili 14 iwiitwa kuti Loli upandulula kuti: “Mulimo wabupaniya ulandigwasya kuzyiba ncondeelede kucita mubuumi. Nokuba kuti tandikwetwe, ndijisi zyintu zinji zyakucita mubuumi bwangu, zyalo izipa kuti kanditalendelelwi. Ndilakkomana kapati abuzuba akaambo kakubona kuti mulimo wakukambauka ngondicita ulabagwasya kapati bantu.”

Bacizyi banji bacikonzya kwiiya mwaambo uumbi alimwi bayungizya ciindi ncobatola mumulimo wakukambauka kwiinda mukukambaukila bantu ibabelesya myaambo yakuzisi zimbi. Ana, mucizyi iwaambwa kale atala aawa waamba kuti: “Mudolopo mondikkala, kuli zyuulu zyabantu ibazwa kuzisi zimbi.” Ulakkomana kukambaukila bantu ibaambaula mwaambo wa Cifulenci. Uyungizya kuti: “Kwiiya mwaambo ngondikonzya kubelesya kubandika abantu banji, kwandipa kuba amuunda mupya wamulimo alimwi kwapa kuti mulimo wangu wakukambauka kaukkomanisya kapati.”

Akaambo kakuti kutakwata naa kutakwatwa kupa bantu kuba amikuli misyoonto yamukwasyi, bamwi bakonzya kubelesya cipego eeci kutegwa bakabelekele kumasena kubulide basikumwaya. Lidiana, imucizyi uutakwetwe uujisi myaka yakuzyalwa iibalilwa kuma 35, walo iwabelekela kumasi aambi ikubulide basikumwaya waamba kuti: “Ndilasyoma kapati kuti, ikuti muntu kajisi zyakucita zinji mumulimo wa Jehova, ncuuba-uba kujana balongwe babotu. Ndijisi balongwe banji ibazwa muzisi alimwi abukkale bwiindeene-indeene alimwi aaba balongwe bapa kuti buumi bwangu bube ampindu.”

Ibbaibbele lyaamba kujatikizya Filipo mukambausi iwakajisi bana basimbi bone ibatakakwetwe balo ibakali kusinsima. (Inc. 21:8, 9) Balangilwa kuti bakali basungu mumulimo wabo kuli Jehova mbuli mbobakabede bausyi. Sena bakabelesya cipego cabo cabusinsimi kutegwa bagwasye Banakristonyina ibaku Kaisareya? (1 Kor. 14:1, 3) Mazuba aano, bacizyi banji ibatakwetwe abalo bakulwaizya bambi kwiinda mukujanika lyoonse alimwi akutola lubazu kumiswaangano ya Bunakristo.

Kulubazu lumwi, Ludiya wakali Munakristo waku Filipi walo Ibbaibbele ngolilumbaizya akaambo kakuti wakali kusamausya beenzu. (Inc. 16:14, 15, 40) Ludiya, walo uulangilwa kuti tanaakakwetwe naa kuti wakali mukamufwu, wakali mwaabi, mpoonya akaambo kakucita boobu wakalongezyegwa kwiinda mukuswaigwa abalangizi beendeenda balo ibabikkilizya Paulo, Sila alimwi a Luka. Kusamausya bantu kuletela zilongezyo zili boobu amazuba aano.

Mbomukonzya Kulimvwa Kuti Mulayandwa

Kunze buyo lyakucita zyintu nzyotukkomanina, toonse tulayanda kuti katuyandwa. Ino mbuti bantu ibatakwete naa batakwetwe mbobakonzya kulimvwa kuti balayandwa? Cakusaanguna, Jehova ulatuyanda lyoonse, ulatuyumya-yumya alimwi akutuswiilila. Zimwi ziindi Mwami Davida wakali kumvwa ‘bukata akupenga,’ nokuba boobo wakalizyi kuti wakali kukonzya kulomba lugwasyo kuzwa kuli Jehova. (Int. 25:16; 55:22) Wakalemba kuti: “Taata abama nebandisia, Jehova ulandibamba.” (Int. 27:10) Leza uyanda kuti babelesi bakwe boonse babe balongwe bakwe.—Int. 25:14; Jak. 2:23; 4:8.

Kuyungizya waawo, mumbungano yabunyina bwanyika yoonse, tulakonzya kujana bamatata, bamamama, bakwesu alimwi abacizyi bakumuuya balo ibayootuyanda munzila iiyoopa buumi bwesu kuba ampindu. (Mt. 19:29; 1 Pet. 2:17) Banakristo banji ibatakwete naa ibatakwetwe balakkutila kapati mubuumi akaambo kakutobela cikozyanyo ca Dorika, walo “wakalizywide milimo mibotu, aluzyalo.” (Inc. 9:36, 39) Loli upandulula kuti: “Kufwumbwa nkondaunka, ndiyandaula balongwe beni-beni mumbungano balo ibayoondiyanda alimwi bayoondigwasya ciindi nondityompedwe. Kutegwa ndiyumye zilongwe zili boobu, ndilasola kutondezya luyando kubantu alimwi akubabikkila maano. Ndabeleka mumbungano zili lusele, alimwi moonse ndakajana balongwe beni-beni. Kanji-kanji bacizyi aaba tabali bamusela wangu—zimwi ziindi mbaamakaapa naa bakubusi.” Mumbungano iili yoonse kuli bantu ibayanda kuti kabayandwa alimwi akujana balongwe. Ikubabikkila maano munzila eeyi kulakonzya kubagwasya kapati alimwi andiswe tulakonzya kukulwaizyigwa kuti tubayande alimwi abalo balakonzya kutuyanda.—Lk. 6:38.

Leza Takonzyi Kuluba

Ibbaibbele litondezya kuti Banakristo boonse beelede kulyaaba munzila imwi akaambo kaciindi cino icikatazya ncotupona. (1 Kor. 7:29-31) Aabo ibakkala kabatakwete naa kabatakwetwe akaambo kakuti bakanzide kutobela lulayo lwakuti bakwate naa kukwatwa buyo ku Munakristonyina, beelede kulumbaizyigwa kapati. (Mt. 19:12) Nokuba boobo tacaambi kuti akaambo kakulyaaba kwabo tabakonzyi kujana lukkomano lwini-lwini.

Lidiana waamba kuti: “Buumi bwangu bulakkomanisya akaambo kacilongwe ncondijisi a Jehova alimwi amulimo ngondicita kulinguwe. Ndilizyi kuti kuli banabukwetene ibakkomene alimwi abatakkomene. Kaambo aaka kandipa kusyoma kuti nokuba kuti ndikakwatwe naa pe, eeci tacili ncecintu cindipa kukkomana.” Mbubwenya mbwaakaamba Jesu, lukkomano luyeeme kapati akupa alimwi akucitila bantu zibotu, cintu Banakristo boonse ncobakonzya kucita.—Joh. 13:14-17; Inc. 20:35.

Cakutadooneka, cintu citukkomanisya kapati nkuzyiba kuti Jehova uyootulongezya akaambo kakulyaaba nkotucita kutegwa tucite kuyanda kwakwe. Ibbaibbele litwaambila kuti: “Leza tali sikampenda, takonzya kuluba milimo yanu akuyanda nkomwatondezya nkaambo kezina lyakwe.”—Heb. 6:10.

Bupanduluzi buyungizidwe

^ munc. 6 Nokuba kuti aawa twaamba bacizyi Banakristo, njiisyo eezyi zilabeleka akubakwesu.

Majwi aakwelelezya sikubala aali apeeji 25]

“Ndilazikkomanina zyintu nzyondijisi, alimwi tandinyomeneni zyintu nzyonditajisi.”—Carmen

[Cifwanikiso icili apeeji 26]

Loli a Lidiana balakkomana kubelekela kumasena kubulide basikumwaya

[Cifwanikiso icili apeeji 27]

Leza uyanda kuti babelesi bakwe boonse babe balongwe bakwe