Skip to content

Skip to table of contents

Amuzitantamuke Zyintu Zinyonganya mu “Buzuba Bwamakani Mabotu” Oobu

Amuzitantamuke Zyintu Zinyonganya mu “Buzuba Bwamakani Mabotu” Oobu

Amuzitantamuke Zyintu Zinyonganya mu “Buzuba Bwamakani Mabotu” Oobu

BASICINSENDA bone bakali kweezyeezya ntaamu nzyobakali kunga babweza. Kunyina wakabapa zipego amulyango wamunzi. Bana Aramu ibakali kusaala bakacijalila cakulya kuti citanjili mu Samaliya kutegwa bantu balibombye kuli mbabo naa pe ibajaye nzala. Tiicakali kugwasya kunjila mumunzi; alimwi cakulya cakalidulide kapati. Alimwi kwakamvwidwe kale makani aakuti bantu bakalide muntunyina.—2 Bam. 6:24-29.

Basicinsenda aaba bakalibuzya kuti: ‘Ino nkaambo nzi ncotutaunki buyo kunkambi yabana Aramu? Kunyina ncotutisweekelwe pe.’ Nokwakasiya kakunyina wakali kukonzya kubabona, bakaunka masiku aayo. Nobakasika kunkambi, kwakaluumwine wi. Kwakanyina balindizi. Mabbiza alimwi ambongolo zyakalaangilidwe, pele kwakanyina basikalumamba. Basicinsenda bone aabo bakalanga mukati lyatente. Kunyina wakaliko pe, pele kwakali maunda-maunda azyakulya alimwi azyakunywa. Eelyo bakatalika kulya akunywa. Alimwi basicinsenda aabo bakabona ngolida, nsiliva, zyakusama, alimwi azyintu zimwi ziyandisi. Bakabweza nzyobakali kuyanda, baakuzisisa, akujokela kuyoobweza zimbi. Nkambi yoonse yakasiidwe buyo. Jehova camaleele wakapa bana Aramu kumvwa majwi abasikalumamba. Kabayeeya kuti basaalwa, bana Aramu bakatija. Zyoonse bakazisiya kumuntu uuli woonse kuti abweze!

Basicinsenda bakali kubweza akusisa zyintu ziyandisi. Pele, bakayeeya bantu mu Samaliya bakafwide nzala eelyo cakatalika kubapenzya mumanjezyeezya aabo. Bakatalika kwaambauzyanya kuti: “Teetwacita kabotu pe. Buzuba obuno mbuzuba bwamakani mabotu.” Basicinsenda cakufwambaana bakajokela ku Samaliya akuyooluula makani mabotu kujatikizya zyintu nzyobakajana.—2 Bam. 7:1-11.

Andiswe tupona muciindi cikonzya kwaambwa kuti “mbuzuba bwamakani mabotu.” Naakali kwaamba cibeela cakali kuyoolibonya kapati “[ca]citondezyo . . . camamanino aaciindi,” Jesu wakati: “Aya Makani Mabotu aa-Bwami azookambaukwa munyika yoonse kuti abe citondezyo kumisyobo yoonse. Elyo mamanino azoosika.” (Mt. 24:3, 14) Ino eeci ceelede kutujatikizya buti?

Kulibilika Nkotujisi Kulakonzya Kutulengaanya

Kabakkomene citaambiki akaambo kazyintu nzyobakajana, kwaciindi cili mbocibede basicinsenda bakauluba munzi wa Samaliya. Bakabikkila maano kuzyintu nzyobakali kukonzya kubweza. Sena cili boobo cilakonzya kucitika kulindiswe? “Nzala” ncibeela cacitondezyo citondezya mamanino aabweende bwazyintu oobu. (Lk. 21:7, 11) Jesu wakacenjezya basikwiiya bakwe kuti: “Amukalilangisye, kuti ambweni myoyo yanu ilalengaala nkaambo kabulyatu, abukolwi, amakataazyo aabuumi buno.” (Lk. 21:34) Mbotuli Banakristo, tweelede kucenjela kutegwa tutalekeli kulibilika nkotujisi kwabukkale bwabuzuba abuzuba kuti kutupe kuluba kuti tupona “[mu]buzuba bwamakani mabotu.”

Imunakristo mucizyi uutegwa Blessing tanaakalekela zyintu nzyaakali kuyandisya mwini kuti zimulengaanye. Wakabeleka kali mupainiya, wakamanizya cikolo, mpoonya akukwatwa kumukwesu uubeleka aa Beteli, eelyo wakatambulwa kuba umwi wacibeela camukwasyi wa Beteli kucisi ca Benin. Mucizyi ooyu waamba kuti: “Ndisalazya mumaanda, eelyo ndilaukkomanina kapati mulimo wangu ooyu.” Blessing lino ulakonzya kuyeeya myaka iili 12 mumulimo waciindi coonse eelyo akukkomana kuti wakabikkila maano kuciindi eeci “[ca]buzuba bwamakani mabotu” ncotupona lino.

Amuzicenjelele Zyintu Zimanina Ciindi

Naakali kutuma basikwiiya bakwe bali 70, Jesu wakati: “Kutebula nceo, pele basimilimo mbace, nkaako amukombelele Mwami wakutebula, kuti atume basimilimo mukutebula kwakwe.” (Lk. 10:2) Mbubonya kumuka ciindi cakutebula mbokukonzya kupa cakulya kunyonyooka, ikutabikkila maano kumulimo wakukambauka kulakonzya kuyoopa bantu kunyonyooka. Aboobo Jesu wakayungizya kuti: “Mutalyaanzizyi muntu munzila.” (Lk. 10:4) Ibbala lya Chigiliki lyaamba ‘kwaanzya’ lilakonzya kupandulula zyintu zinji ikutali buyo kwaamba kuti “mwapona buti?” naa “mwabonwa?” Alimwi lilakonzya kwaamba kukumbatilana amibandi milamfwu iikonzya kucitwa notuyaanya mweenzuma. Aboobo Jesu wakacenjezya basikumutobela kutantamuka zyintu zinyonganya eelyo akucibelesya kabotu ciindi. Mulumbe ngobakeelede kukambauka wakali kuyandika kapati.

Amuyeeye buyo mbocili cinji ciindi zyintu zinyonganya ncozikonzya kubweza. Kwamyaka minji lino, kulangilila cipekupeku nenzila iinda kapati bantu njobabelesya ciindi cabo mumasena manji. Ino mbuti kujatikizya mafooni aamunkomwe alimwi amakkompyuta? Mukuvwuntauzya kwakacitwa kujatikizya bantu bapati ibali 1,000 ku Britain kwakajana kuti, “mweelwe waakati-kati wabana Britain basowa maminiti aali 88 abuzuba kutuma luwaile, aambi maminiti aali 62 kutuma mafooni aamunkomwe, maminiti aali 53 kutuma magwalo aakkompyuta alimwi amaminiti aali 22 kulemba milumbe amafooni aamunkomwe.” Ikwaabikka antoomwe alaindilila ziindi ziinda kuli zyobilo aamawoola muntu ngakonzya kubelesya mumulimo wabupainiya bwakugwasyilizya abuzuba! Ino ncinji buti ciindi ncomusowa kubelesya fooni, kulemba magwalo aakkompyuta, alimwi akulemba milumbe amafooni aamunkomwe?

Ernst alimwi a Hildegard Seliger bakalibikkilide maano mbobakali kucibelesya ciindi cabo. Aaba bobilo antoomwe, bakakkala myaka iinda ku 40 muzilabba zyakupenzyezya zya Nazi alimwi amuntolongo zyamfwulumende ya Kkomyunizimu. Nobakaangununwa, bakabeleka kabali bapainiya kusikila nobakamanizya buumi bwabo bwaanyika.

Ibanji bakali kuyanda kuti kabalembelana magwalo amukwesu alimwi amucizyi Seliger. Banabukwetene aaba nobakabelesya ciindi cabo cinji cakubeleka mumulimo kuti kababala akulemba magwalo. Pele zyintu zyakumuuya zyakali ambele mubuumi bwabo.

Masimpe ngakuti, toonse tulayanda kutambula magwalo naa luwaile kuzwa kubayandwa besu, alimwi kunyina cilubide pe kucita boobo. Ikucita zyintu ziindene-indene mububambe bwesu bwazyintu nzyotucita lyoonse cilagwasya. Nokuba boobo, inga twacita kabotu kuba bapakamene kweendelezya zyintu zimanina ciindi muciindi eeci cabuzuba bwakukambauka makani mabotu.

Amwaakambauke Cakulomya Makani Mabotu

Elo kaka ncilongezyo cipati kupona “[mu]buzuba bwamakani mabotu.” Aboobo tutanyonganizyigwi mbobakanyonganizyigwa basicinsenda bone akusaanguna. Amuyeeye kuti bakazyooliyeeya balaamba: “Teetwacita kabotu pe.” Mbubonya buyo, tacili kabotu kulindiswe kulekela milimo yesu naa zyintu zimanina ciindi kutupa kutaba aciindi cinji mumulimo.

Kujatikizya makani aaya, tulijisi cikozyanyo citaliboteli ncotweelede kutobela. Kayeeya myaka iili 20 yakusaanguna mumulimo wakwe, mwaapostolo Paulo wakalemba kuti: “Ndakakambauka Makani Mabotu aa Kilisito kuli koonse nkwindakaya.” (Balo. 15:19, Ci) Paulo kunyina naakalekela cintu cili coonse kumumanina busungu bwakwe. Aboobo atube basungu mbubonya mbwaakabede notukambauka mulumbe wa Bwami “[mu]buzuba bwamakani mabotu” oobu.

[Cifwanikiso icili apeeji 28]

Mucizyi Blessing tanaakalekela zyintu nzyaakali kuyandisya mwini kuti zimunyonganizizye mulimo wakwe waciindi coonse

[Cifwanikiso icili apeeji 29]

Mukwesu amucizyi Seliger bakalibikkilide maano mbobakali kucibelesya ciindi cabo