Skip to content

Skip to table of contents

Kamuzumanana Kuyeeya Kabotu

Kamuzumanana Kuyeeya Kabotu

Kamuzumanana Kuyeeya Kabotu

Elyo kaka cilakkomanisya kubona sikusotooka kasotooka cakufwambaana. Ibbaibbele likulwaizya Banakristo kuti kabaliyiisya mbuli mbwacita sikusotooka nalibambila kuya kukusobana.

Imwaapostolo Paulo mulugwalo lwakwe ndwaakali kulembela bana Hebrayo wakati: “Zilyo ziyumu nzyabantu bakakomena, nkokuti nzyabaabo abali amiyeeyo iyakaiisigwa kusala cibotu ecibi.” (Heb. 5:14) Ino nkaambo nzi Paulo ncaakabaambilila Banakristo ba Hebrayo kuti kabaliyiisya mbuli sikusotooka mbwacita naliyiisya kutegwa milambi iyume? Ino mbuti mbotukonzya kuyeeya kabotu?

“Mweelede Kuti Kamuli Bamayi”

Paulo naakali kwaamba cuuno ncaakajisi Jesu mbuli “Mupaizi Mupati mbubonya mbuli Melkisideke” wakati: “Eno tulijisi makani manjimanji aakwaamba aanguwe [Jesu], alimwi nciyumu kwaapandulula mbomuli akazilukwa. Kwalo kukuyeeya ciindi mpomwakabeda bazumini, sunu mwali kweelede kuba baiyi, nekubaboobo anywebo muceelede kuba amuntu kuti kacimwiisya majwi aamilao mitete yakusaanguna njakatwaambila Leza, mwaba anga mbavwanda abayanda mukupa, izitali zilyo ziyumu. Nkaambo mubwini, nokuba kuti lino mweelede kuti kamuli bamayi kweelana aciindi cainda, muciyandika muntu wakumuyiisya buya alimwi kuzwa kumatalikilo kwini injiisyo zyantalisyo zijatikizya makani aasetekene aa Leza; alimwi mwaba mbuli muntu uuyandika mukupa, ikutali cakulya ciyumu pe.”—Heb. 5:10-12.

Kuboneka kuti, bamwi Banakristo bama Juda tiibakali kutumvwisya kabotu twaambo cakuti cakabaalila kuya ambele kumuuya. Mucikozyanyo, cakabakatazya kuzumina bupanduluzi bupya bwakali kwaamba Mulawo akupalulwa. (Inc. 15:1, 2, 27-29; Gal. 2:11-14; 6:12, 13) Bamwi cakabaalila kuleka tunsiya-nsiya twakali kujatikizya Sabata a Buzuba Bwakumanya Milandu bwakali kucitwa amwaka. (Kol. 2:16, 17; Heb. 9:1-14) Aboobo, Paulo wakabakulwaizya kuti bazyibe cibotu acibi alimwi wakabaambila kuti ‘tuye ambele kumakani aabupati.’ (Heb. 6:1, 2) Ncaakabaambila cakabapa kuti baliyeeye akubagwasya kuyaambele kumuuya. Ino mbuti swebo?

Kamuyeeya Kabotu

Ino mbuti mbotukonzya kubelesya nguzu zyesu zyakuyeeya kutegwa tukomene kumuuya? Paulo wakaamba kuti, ‘kwiinda mukuyiisigwa.’ Mbuli basikusotooka, ibasobana kutegwa milambi amibili yabo izyibile kuti bakasobane kabotu, aswebo tweelede kuyeeya kabotu kutegwa tusale cibotu acibi.

Ba John Ratey ibali a Cikolo Cabusilisi ku Harvard balo bali mbaasyaazibwene mukusilika basondokede, bakaamba kuti: “Ikuyeeya ncecintu cibotu celikke ncotukonzya kucita.” Kweelana aba Gene Cohen ibapati ku Center on Aging, Health and Humanities ku University yaku George Washington bakaamba kuti, ikuti naa kamuyeeya kapati, kuli tubeela tumwi mubongo tunyowana tutalika itwiitwa kuti dendrites, twalo itupa kuti bongo kabubeleka kabotu.

Aboobo inga cainda kubota kuti katuyeeya kabotu akuyungizya luzibo lwesu mu Jwi lya Leza. Ikuti twacita oobo, tuya kucikonzya kucita zyintu ‘zilondokede kuli Leza.’—Rom. 12:1, 2.

Kamuba Aluyandisisyo Lwakulya ‘Cakulya Ciyumu’

Kuti katuyanda kuti “tuye kumbele” tuyandika kulibuzya kuti: ‘Sena ndilakamvwisya kasimpe kamu Bbaibbele? Sena bamwi bandibona kuti ndicita kabotu kumuuya? Mutumbu ulakkomana kumupa mwanaakwe mukupa acakulya cabana nacili mumvwanda. Kamuyeeya buyo mbocikonzya kubakatazya banyina kuti mwana ooyu kaile kulya cakulya cabana. Mbubwena buyo, tulakkomana kubona muntu ngotwiiya limwi Bbaibbele naalyaaba akubbapatizigwa. Ino kuti naa waalilwa kucita oobo? Sena eeci inga tacimutyompyi? (1 Kor. 3:1-4) Ibayi basyoma kuti mukuya kwaciindi sikwiiya awalo uyakuba mwiiyi.

Ikunzinzibala kuyeeya kulayandika alimwi kuyandika kubikkilwa maano. (Int. 1:1-3) Kweebelela cipeku-peku naa kucita zyintu nzyotuyanda takweelede kutunyonganya kucita zyintu ziyandika kapati. Kutegwa katuyeeya kabotu tweelede kuti katubala Bbaibbele amabbuku ngatupa “muzike musyomesi uucenjede.” (Mt. 24:45-47) Kuyungizya kububambe mbotujisi kale bwakubala Bbaibbele, cilayandika kapati kujana ciindi Cakukomba Mumukwasyi akutumvwisya twaambo twamu Bbaibbele.

Jerónimo mulangizi weendeenda waku Mexico wakaamba kuti, mbwaaitambuda buyo Ngazi Yamulindizi ulaibala yoonse. Alimwi ulajana ciindi cakubala amukaintu wakwe. Ba Jerónimo baamba kuti, “Imebo amukaintu wangu tulaacilengwa cakubala Bbaibbele antoomwe abuzuba alimwi tubelesya brosyuwa ya ‘Nyika Mbotu.’” Ronald Munakristo waamba kuti lyoonse weendela antoomwe abubambe bucitwa kumbungano bwakubala Bbaibbele. Alimwi ulijisi azimbi zyakubala zyakumuuya. Ronald waamba kuti: “Eezyi zyintu nzyendibala zindipa kuti kandilangila ciindi cimbi cakubala.”

Ino mbuti swebo? Sena tulaakujana ciindi cinji cakubala Bbaibbele akuzinzibala kuyeeya nzitwabala mu Jwi lya Leza? Sena tulaakuyeeya kabotu akutubamba kabotu twaambo kweelena ancaamba Magwalo? (Tus. 2:1-7) Tweelede kuzumanana kucita kabotu kumuuya katujisi luzibo abusongo ibujisi baabo bakaisyigwa kuzyiba cibotu acibi.

[Cifwanikiso icili apeeji 23]

Tulakonzya kuyeeya kabotu kwiinda ‘mukuyiisigwa’