Skip to content

Skip to table of contents

Nobasankwa, Sena Mulabutobela Bweendelezi Bwa Kristo?

Nobasankwa, Sena Mulabutobela Bweendelezi Bwa Kristo?

Nobasankwa, Sena Mulabutobela Bweendelezi Bwa Kristo?

“Mutwe wamwaalumi umwi aumwi ngu-Kristo.”—1 KOR. 11:3.

1. Ino ncinzi citondezya kuti Jehova ngu Leza waluumuno?

LUGWALO lwa Ciyubunuzyo 4:11 lwaamba kuti: “Nduwe uuelede, O Mwami, kutambula bulemu alulemeko anguzu, nkaambo nduwe wakalenga zintu zyoonse, nkaambo kabukanze bwako nkizibeda, ankizyakalengelwa.” Akaambo kakuti nguwakazilenga zyintu zyoonse, Jehova Leza ngo Mupati Kampatila mububumbo boonse alimwi nguuzyeendelezya zyintu zyoonse nzyaakalenga. Jehova “tali Leza walupilingano pe, ngwaluumuno,” eeci cilakonzya kulibonya mbwabalanganya bangelo.—1 Kor. 14:33; Is. 6:1-3; Heb. 12:22, 23.

2, 3. (a) Ino nguni ngwaakataanguna kulenga Jehova? (b) Ino Mwanaakwe simuzyalwa alikke ujisi cuuno nzi kuli Bausyi?

2 Katanalenga cili coonse, Leza wakali kupona alikke kwamyaka iitabaliki. Cilenge cakwe cakusaanguna wakali muntu wamuuya iwakali kwiitwa kuti “Ijwi” akaambo kakuti wakali Mwaambilizi wa Jehova. Ijwi ndelyakapa kuti zyintu zyoonse zilengwe. Nokwakainda ciindi cili mbocibede, Ijwi eeli lyakaboola anyika kali muntu uulondokede iwakali kwiitwa kuti Jesu Kristo.—Amubale Johane 1:1-3, 14.

3 Ino ncinzi Magwalo ncaamba kujatikizya cuuno Leza ncajisi a Mwanaakwe simuzyalwa alikke? Kasololelwa amuuya, imwaapostolo Paulo wakalemba kuti: “Ndayanda kuti mukazibe aya. Mutwe wamwaalumi umwi aumwi ngu-Kristo, awalo mutwe wamwanakazi ngumwaalumi, awalo mutwe wa-Kristo ngu-Leza.” (1 Kor. 11:3) Kristo ulabutobela bweendelezi bwa Bausyi. Bweendelezi akulibombya kulayandika kutegwa kube luumuno akuti zilenge zyakwe zyamaano kazyeendelezyegwa kabotu. Naba yooyo iwakabelesyegwa ‘kulenga zyintu zyoonse’ weelede kubutobela bweendelezi bwa Leza.—Kol. 1:16.

4, 5. Ino Jesu wakalimvwa buti kweendelezyegwa a Jehova?

4 Ino Jesu wakalimvwa buti kweendelezyegwa a Jehova akutumwa kuti aboole anyika? Imagwalo aamba kuti: “Kristo Jesu. Walo wakali aciimo ca-Leza, nekubaboobo teewakayeeya kuti ncivuumuko kweelana a-Leza, pe. Wakalilonzya, wakalisalila ciimo cabuzike akuba mbubonya mbuli bantu balya maila. Lino naakabonwa kuti waba acikozyano camuntu, wakalibombya akuzumina nikuba kufwa, nkukuti [kujaigwa acisamu cakupenzyezya].”—Flp. 2:5-8.

5 Lyoonse, Jesu wakali kucita nzibakali kuyanda Bausyi. Wakaamba kuti: “Nsikonzya kucita cintu ndemwini, . . . kubeteka kwangu nkwakululamika. Nkaambo nsiyandauli luyando lwangu, pele luyando lwayooyo uwakandituma.” (Joh. 5:30) Wakati: “Ndacita lyoonse zintu izimubotela [Taata].” (Joh. 8:29) Kumamanino aabuumi bwakwe anyika, Jesu wakapaila kuli Bausyi kuti: “Ndakakulemya ansi, ndazyulizya mulimo oyo ngookandipa kuti nkuucite.” (Joh. 17:4) Eeci citondezya kuti tiicakali kumukatazya Jesu ikuzyiba akuzumina kweendelezyegwa a Leza.

Kweendelezyegwa Abausyi Kulamugwasya Mwana

6. Ino nzyintu nzi zibotu nzyaakali kucita Jesu?

6 Naakacili anyika Jesu wakali kucita zyintu zinji zibotu. Akati kazyintu eezyi nzyaakali kucita, wakali kubayanda kapati Bausyi. Wakati: “Ndamuyanda Taata.” (Joh. 14:31) Alimwi wakatondezya kuti ulabayanda kapati bantu. (Amubale Matayo 22:35-40.) Jesu wakali alubomba alimwi wakali kubabikkila maano bantu, tanaakali kubanyemena naa kubadyaaminina. Wakati: “Amuboole kulindime nyoonse nomukatede nomulemenwa, ndime enti kamulemunune. Amulikulike ijokwe lyangu, mwiiye kwangu, nkaambo ndilibombede, ndi mutete moyo, lino mulakatulukwa mumyoyo yanu, nkaambo ijokwe lyangu lilibulungusene, awalo mukuli wangu muuba.” (Mt. 11:28-30) Bantu babombe myoyo ibamisela yoonse, ikapati aabo ibakali kudyaamininwa, bakakulwaizyigwa mbwaakali kulilemeka Jesu alimwi amulumbe wakwe uukkomanisya.

7, 8. Mu Mulawo ino ncinzi ncaatakeelede kucita mukaintu iwakali kuzwa bulowa, pele ino Jesu wakamulanga buti?

7 Amubone Jesu mbwaakali kubalanga bamakaintu. Kuzwa kaindi, ibasankwa bakali kubapenzya bamakaintu. Oobu mbobakali kucita abalo ibasololi babukombi bwaba Juda baku Israyeli yansiku. Pele Jesu wakali kubalemeka bamakaintu. Eeci cakalibonya mbwaakacita kumukaintu wakali kuciswa bulwazi bwakuzwa bulowa kwamyaka iili 12. “Wakapenga loko kubasilisi” alimwi wakasowa lubono lwakwe loonse kutegwa apone. Nokuba kuti wakasoleka boobu, “cilwazi cakaindila.” Mu Mulawo, mukaintu ooyu wakali kubonwa kuti ulisofweede. Boonse bamuguma bakali kusofwaala.—Lev. 15:19, 25.

8 Imukaintu ooyu naakamvwa kuti Jesu wakali kuponya baciswa, wakabasangana bantu bakamubumbilide kaamba kuti: “Kufumbwa ndaakwaampa zyakusama zyakwe buyo, njoopona.” Wakamuguma Jesu amane wakapona mpoona-mpoona. Jesu wakalizyi kuti tanaakeelede kumuguma. Nokuba boobo, tanaakamunyemena. Muciindi caboobo wakamufwida lubomba. Wakalizyi mbwaakali kulimvwa naakali kuciswa kwamyaka minji yoonse eeyo akuti wakali kuyanda kugwasyigwa. Calubomba, Jesu wakamwaambila kuti: “Mwanaangu, lusyomo lwako lwakufutula, koya, ube aluumuno akupona kubulwazi bwako.”—Mk. 5:25-34.

9. Ciindi basikwiiya ba Jesu nobakasola kukasya bana kuboola kuli nguwe, ino ncinzi ncaakacita?

9 Nobaba bana bakali kuliiba kuba a Jesu. Buzuba bumwi bantu nibakamuletela bana, basikwiiya bakwe bakabakasya kabayeeya kuti balamunyonganya. Pele oobu tabusyi mbwaakali kuyeeya Jesu. Imagwalo atwaambila kuti: “Jesu abone boobo, wakabanyemena, wabaambila kuti, Amuleke twana, tuze kulindime, mutatukasyi pe, nkaambo Bwami bwa-Leza mbubwabo bali boobo.” Mpoonya, “wakatubukata, watulongezya akutubikila maanza aakwe.” Jesu tanaakali kubayanda buyo bana, pele wakabatambula camaanza obilo.—Mk. 10:13-16.

10. Ino ncinzi cakamupa Jesu kuti kacita zyintu zibotu nzyaakali kucita naakali anyika?

10 Ino ncinzi cakamupa Jesu kuti kacita zyintu zibotu nzyaakali kucita naakali anyika? Katana boola anyika, wakali kulangilila nzyobakali kucita Bausyi bakujulu kwaciindi cilamfwu. (Amubale Tusimpi 8:22, 23, 30.) Kacili kujulu, wakali kubona Jehova mbwaakali kweendelezya zilenge zyakwe zyoonse alimwi eeci cakamupa kuti awalo kacita oobo. Sena Jesu naakacikonzya kucita oobo naatakali kulicesya? Wakali kukkomana ikulicesya kuli Bausyi, alimwi cakali kumukkomanisya Jehova kuba a Mwana uuli boobu. Naakali anyika, Jesu wakacita zyintu zibotu mbubwenya mbobakali kukonzya kucita Bausyi bakujulu. Eelyo kaka ncoolwe cipati kweendelezyegwa a Kristo, Imweendelezi wa Bwami bwakujulu iwakasalwa a Leza!

Amumwiiye Kristo

11. (a) Ino nguni ngotweelede kwiiya? (b) Ino nkaambo nzi basankwa mumbungano ncobeelede kumwiiya Jesu?

11 Boonse ibali mumbungano ya Banakristo, ikapati basankwa beelede kubeleka canguzu kutegwa baiye Kristo. Mbumunya mbutwabona kale, Ibbaibbele lyaamba kuti: “Mutwe wamwaalumi umwi aumwi ngu-Kristo.” Mbubwenya Kristo mbwaakamwiiya Mweendelezi wakwe Leza wakasimpe, abalo basankwa beelede kusoleka kumwiiya mweendelezi wabo—Kristo. Naakaba Munakristo, awalo mwaapostolo Paulo wakacita mbubwenya oobo. Wakabaambila Banakristonyina kuti: “Amwiiye ndime, mbubonya mbuli ambebo mbundaiya Kristo.” (1 Kor. 11:1) Awalo mwaapostolo Petro wakaamba kuti: “Nciconya eco ncimwakaitilwa, nkaambo Kristo alakwe wakamucisilwa, wakamusiila cibonesyo, kuti mukatobele mumikondo yakwe.” (1 Pet. 2:21) Kuli kaambo akambi basankwa ncobeelede kumwiiya Kristo. Mbabasalwa kuba baalu abakutausi. Mbubwenya mbuli Jesu mbocimukkomanisya kwiiya Jehova, abalo basankwa Banakristo ceelede kubakkomanisya kumwiiya Kristo.

12, 13. Ino baalu beelede kuzilanganya buti mbelele?

12 Baalu mumbungano ya Banakristo balaamukuli wakumwiiya Kristo. Petro wakabaambila bapati naa baalu kuti: “Amweembele butanga bwa-Leza buli akati kanu, alimwi kutabi kwakusinikizigwa, pe, akube camoyo omwe. Kutabi kwakuunya kulubono lwaansi, pele kwamoyo uutuba. Mutabaciti kamikami abeembelwa ndinywe, pele amubabede citondezyo cakutobela.” (1 Pet. 5:1-3) Baalu Banakristo tabeelede kubasinikizya bantu, kubadyaaminina, kubayiisya zyintu zitagwasyi naa kuba alunya. Nobaiya Kristo, bayandika kuti kababayanda bantu, kubabikkila maano, kulicesya akucita calubomba muzyintu zyoonse nzibacita nobalanganya mbelele zyabo.

13 Aabo beendelezya mumbungano mbantu batalondokede alimwi beelede kuzyiba mpobalezya. (Rom. 3:23) Aboobo beelede kumwiiya Jesu akwiiya mbwaakali kubayanda bantu. Beelede kubona Leza a Kristo mbobalanganya bantu akwiiya mbobacita. Petro waamba kuti: “Nyoonse amusame myoyo mitete akugwasyanya, nkaambo Leza ulabakazya basikulisumpula, pele batete-myoyo ulabapa luzyalo.”—1 Pet. 5:5.

14. Ino mbuti baalu mbobeelede kutondezya kuti balabalemeka bantu?

14 Nobeendelezya mbelele zya Leza, basankwa basalidwe mumbungano beelede kutondezya bube bubotu. Lugwalo lwa Ba-Roma 12:10 lwaamba kuti: “Amuyandane aluyandisyo lwabunyina. Amusungwaale kukulemekana.” Baalu abakutausi balalemeka bantu. Mbuli Banakristo boonse, basankwa aaba ‘tabaciti cintu niciba comwe cabbivwe nociba cakulisumpula, pele umwi aumwi akati kabo ulalibombya mumoyo, akuyeeya kuti mweenzinyina mubotu kwiinda mbabo.’ (Flp. 2:3) Aabo beendelezya beelede kubona bamwi kuti mbabotu kwiinda mbabo. Kwiinda mukucita boobu, basankwa bali boobu batobela lulayo lwa Paulo ilwakuti: “Lino swebo tubayumu tuleelede kuyumuna matenda aabaabo batali bayumu, tatweelede kulikondezya tubeni pe. Umwi aumwi akati kesu akondezye mweenzinyina kukumucitila cibotu cakuyakana. Nkaambo Kristo alakwe teewakalikondezya mwini.”—Rom. 15:1-3.

‘Kulemeka Bamakaintu Babo’

15. Ino bamalumi beelede kubalanganya buti bamakaintu baabo?

15 Lino atulange lulayo Petro ndwaakaambila basankwa bakwete. Wakalemba kuti: “Anywebo nobalumi, mbubonya obo, amukale kabotu abakazi banu, nkaambo mukazi uli mbuli cilongo cikompeme, mulumi nguuinda inguzu.” (1 Pet. 3:7) Kulemeka muntu caamba kumubona muntu ooyo kuti ulayandika kapati. Aboobo, mweelede kumvwa ncaamba muntu, ncayandika alimwi ancayanda nokuba kuti tacisyi ncimwali kuyeeya. Oobu musankwa mbweelede kulanganya mukaintu wakwe.

16. Ino nkucenjezya kuli buti Ijwi lya Leza nkolipa bamalumi kutegwa kababalemeka bamakaintu babo?

16 Naakali kwaambila bamalumi kuti kabalemeka bamakaintu baabo, Petro wakayungizya kubacenjezya kuti: “Kuti kukomba kwanu kutabi kwabuyo.” (1 Pet. 3:7) Eeci citondezya Jehova mbwayanda kuti mulumi kamubamba mukaintu wakwe. Ikuti naa waalilwa kucita oobo, inga capa kuti mipailo yakwe kaitamvwugwi. Kunze lyaboobo, bamakaintu abalo balakkomana kulemekwa abamalumi babo.

17. Ino mulumi weelede kumuyanda buti mukaintu wakwe?

17 Ijwi lya Leza nolyaamba kaambo kakuyanda bamakaintu babo, lyaamba kuti: “Balumi mbubeelede kuyanda banakazi babo mbuli mibili yabo beni. . . . Nkaambo taakwe muntu uusula mubili wakwe mwini, pe, ulausanina akuubamba kuti ubote. Mbubonya obo Mwami mbwacitila imbungano . . . Umwi aumwi akati kanu ayande mukaakwe mbuli mbwaliyanda mwini.” (Ef. 5:28, 29, 33) Ino bamalumi beelede kubayanda buti bamakaintu babo? Paulo wakalemba kuti: “Nobalumi, amuyande banakazi banu, mbuli Kristo mbwaakayanda imbungano akulyaaba nkaambo kanjiyo.” (Ef. 5:25) Inzya, imulumi ulakonzya kulisungula kufwida mukaintu wakwe mbubwenya mbuli Kristo mbwaakabafwida bantu. Ikuti naa mulumi kamubamba kabotu mukaintu calubomba, kamubikkila maano, kaswiilila nzyaamba alimwi kacita zyintu cakutaliyanda, inga camuubaubila mukantu kulibombya kumulumi wakwe.

18. Ino ncinzi cikonzya kubagwasya basankwa nobalanganya bamakaintu babo?

18 Sena bamalumi inga cabakatazya kubalemeka bamakaintu babo? Peepe, Jehova takonzyi kubaambila kuti bacite cintu ncobatakonzyi kucita. Kunze lyaboobo, bakombi ba Jehova bali anguzu zibapa kubeleka zizwa kujulu—imuuya uusalala wa Leza. Jesu wakati: “Nywebo, nobabi, mbomuzi kupa bana banu zintu zibotu, Usowanu uuli kujulu sena takooindilila kubapa Muuya Uusalala abakumbila kulinguwe?” (Lk. 11:13) Mumipailo yabo bamalumi balakonzya kulomba Jehova kuti abagwasye kwiinda mukubelesya muuya uusalala nobalanganya bantu kubikkilizya abamakaintu babo.—Amubale Incito 5:32.

19. Ino ncinzi ncotuya kulanga-langa mucibalo citobela?

19 Masimpe, basankwa balaamukuli mupati wakwiiya mbobakonzya kweendelezyegwa a Kristo akwiiya mbwayendelezya. Ino mbuti bamakaintu, ikapati bakwetwe? Cibalo citobela cilabandika mbobeelede kuubona mulimo ngobajisi mububambe bwa Jehova.

Sena Muciyeeyede?

• Ino nzyintu nzi zibotu nzyacita Jesu nzyotweelede kutobela?

• Ino mbuti baalu mbobeelede kuzilanganya mbelele?

• Ino mulumi weelede kumulanganya buti mukaintu wakwe?

[Mibuzyo yaciiyo]

[Zifwanikiso izili apeeji 10]

Amumwiiye Jesu kwiinda mukulemeka bamwi