Kulitamizya—Ino Jehova Ukubona Buti?

IMWAALUMI wakati: “Oyo mwanakazi nguwakandipa kuti tube awe nguwandipa micelo yamusamu, elyo ndalya.” Mukaintu wakaingula kuti: “Inzoka njiyakandoongelezya, aboobo ndalya.” Imajwi aaya, ngobakaamba kuli Leza bazyali besu bakusaanguna, ba Adamu a Eva, akali ngamatalikilo aakulitamizya ikwali kucitwa abantu kwaciindi cilamfwu.—Matl. 3:12, 13.

Ilubeta Jehova ndwaakapa ba Adamu a Eva akaambo kakuti tiibakamumvwida acaali lwakatondezya kuti kulitamizya kwabo tanaakakuzumina pe. (Matl. 3:16-19) Pele sena eeci ceelede kutupa kuyeeya kuti kulitamizya koonse buyo takuzumini Jehova? Naa sena kuli kulitamizya kumwi nkwazumina? Ikuti naa cili boobo, ino inga twakuzyiba buti kulitamizya nkwatazumini akooko nkwazumina? Ikutegwa twiingule mubuzyo ooyu, atusaangune kulanga-langa ncocaamba kulitamizya.

Kulitamizya nkaambo ikapegwa kupandulula cintu cimwi ncocacitilwa, ncocatacitilwa, naa ncocitakacitilwi. Kulitamizya kulakonzya kuba kaambo kabotu katondezya muntu ncaalilwa kucita cintu cimwi alimwi kulakonzya kujatikizya kulilekelela kwini-kwini ooko ikukonzya kupa kuti afwidwe lubomba naa kulekelelwa. Nokuba boobo, mbubonya mbocakabede kuli Adamu a Eva, kulitamizya kulakonzya alimwi kuba kwakulicengeezya buyo, kwakubeja naa kwakuupaupa ameso. Mbwaanga kanji-kanji kulitamizya mbokubede oobo, bantu banji tabakuboni kabotu.

Notulitamizya—ikapati kuti kulitamizya ooko kakujatikizya mulimo wesu kuli Leza—tweelede kubikkila maano kapati kutegwa ‘tutalyeeni.’ (Jak. 1:22) Aboobo atulange-lange zikozyanyo alimwi anjiisyo zimwi zyamu Bbaibbele iziyootugwasya ‘kwiiya zyeezyo zibotezya Mwami.’—Ef. 5:10, BT.

Leza Ncayanda Kuti Tucite

Mu Jwi lya Leza kuli milawo iigaminide swebo tobantu ba Jehova njotweelede kutobela. Mucikozyanyo, malailile aa Kristo aakuti “kamuya mukabaiisye bantu bamisyobo yoonse,” eelede kubonwa kuti mulawo uucibajatikizya basikutobela Kristo boonse bakasimpe. (Mt. 28:19, 20) Mubwini, ikuzuzikizya caamba mulawo ooyu kulayandika kapati cakuti mwaapostolo Paulo wakati: “Maawe kulindime nintakambauka Makani Mabotu.”—1 Kor. 9:16.

Nokuba boobo, bantu bamwi ibali kwiiya Bbaibbele andiswe kwaciindi cilamfwu baciwayawaya kukambauka makani mabotu aa Bwami bwa Leza. (Mt. 24:14) Ibamwi ibakali kutola lubazu mumulimo wakukambauka bakacileka kucita oobo. Ino ntwaambo nzi zimwi ziindi ntobapa aabo ibatatoli lubazu mumulimo wakukambauka? Ino Jehova kaindi wakabacita buti aabo ibakawayawaya kutobela milawo yakwe?

Kulitamizya Nkwatatambuli Leza

“Cilakatazya kapati.” Ikapati kuli baabo bayoowa lyoonse, cilakonzya kulibonya kuti kutola lubazu mumulimo wakukambauka cilakatazya kapati. Nokuba boobo, atulange-lange ncotukonzya kwiiya kucikozyanyo ca Jona. Wakapegwa mulimo ngwaakabona kuti wakali muyumu kapati—Jehova wakamutuma kuyooambilizya lunyonyooko lwakali kuboola ku Nineve. Tacikatazyi pe ikubona kaambo kakapa kuti Jona ayoowe kuubeleka mulimo ooyo. Nineve wakali munzi mupati wa Asuli alimwi bana Asuli bakali ampuwo yakupenzya  bantu citaambiki. Jona ambweni wakalyaambauzya kuti: ‘Ino ncinzi ciyoondicitikila akati kabantu aabo? Ino ncinzi ncobayoondicita?’ Tiilyakalampa, wakatija. Pele Jehova tanaakakuzumina kulitamizya kwa Jona. Muciindi caboobo, Jehova wakamutuma kuyookambaukila bana Nineve. Aciindi eeci, Jona cabusicamba wakauzuzikizya mulimo wakwe, eelyo Jehova wakamulongezya.—Jon. 1:1-3; 3:3, 4, 10.

Ikuti naa kamuyeeya kuti mulimo wakukambauka makani mabotu muyumu kapati, amuyeeye kuti “zintu zyoonse zilakonzeka kwa-Leza.” (Mk. 10:27) Mulakonzya kusinizya kuti Jehova uyoomuyumya mwazumanana kumulomba akuti uyoomulongezya mwasolekesya kucita mulimo ooyu.—Lk. 11:9-13.

“Tandiyandi.” Ncinzi ncomunga mwacita ikuti kamutayandi kucita mulimo wanu wa Bunakristo? Kamuyeeyede kuti Jehova ulakonzya kumukulwaizya akumupa kuba aluyandisisyo. Paulo wakati: “Ngu-Leza uubeleka mumyoyo yanu, mbuli mbwayanda, akumupa inguzu zyoonse nzimubula niziba zyakukanza niziba zyakucita.” (Flp. 2:13) Aboobo mulakonzya kumulomba Jehova kuti amupe kuba aluyandisisyo lwakucita kuyanda kwakwe. Oobo mbwaakacita Mwami Davida. Wakalomba Jehova kuti: “Kondeenzya mulusinizyo lwako.” (Int. 25:4, 5) Anywebo mulakonzya kucita oobo kwiinda mukupaila camoyo woonse ikulomba Jehova kuti amupe kuba aluyandisisyo lwakucita zimubotela.

Masimpe, notukatede naa kutyompwa, zimwi ziindi tulakonzya kulisungilizya buya kuunka kumuswaangano ku Ŋanda ya Bwami naa kutola lubazu mumulimo wakukambauka. Ikuti naa caba boobo, sena tweelede kuyeeya kuti tatumuyandi ncobeni Jehova? Peepe. Babelesi ba Leza bakaindi basyomeka abalo bakali kuliyumya buya kutegwa bacite kuyanda kwa Leza. Mucikozyanyo, Paulo mumaambilambali wakaamba kuti ‘wakauma mubili wakwe’ kutegwa akonzye kutobela milawo ya Leza. (1 Kor. 9:26, 27) Aboobo, noliba leelyo notuyandika kulisungilizya buya kucita mulimo wakukambauka, tulakonzya kusyoma kuti Jehova uyootulongezya. Nkaambo nzi? Nkaambo tujisi kaambo kabotu katupa kulisungilizya kucita kuyanda kwa Leza—tulamuyanda Jehova. Kwiinda mukucita boobo, tupa bwiinguzi kumajwi ngaamba Saatani aakuti babelesi ba Leza balakonzya kumukaka Leza ikuti basunkwa.—Job. 2:4.

“Ndijisi bubi.” Ikuti naa kamutatoli lubazu mumulimo akaambo kakuti mulimvwa kuti mujisi bubi, cilayandika kapati kuti muzilange-lange alimwi zyintu nzyomubikkila maano mubuumi. Jesu wakati: “Amusaangune kuyandaula Bwami.” (Mt. 6:33) Ikutegwa mutobele njiisyo eeyo iigwasya, inga mwayandika kuliimya zyintu zimwi mubuumi naa ciindi eeco ncomusowa mukulikondelezya mweelede kucibelesya mumulimo wakukambauka. Masimpe, kulikondelezya akulangaula zyintu zimwi zyamubuumi zyeelede kuba mubusena bweelede, pele tazili zyintu zyeelede kumupa kutabikkila maano kumulimo. Mubelesi wa Leza ubikka Bwami mubusena bwakusaanguna mubuumi bwakwe.

“Tandeeleli.” Mulakonzya kulimvwa kuti tamweeleli  kuba mubelesi wamakani mabotu. Babelesi ba Jehova basyomeka bamwi kuciindi ca Bbaibbele bakalimvwa kuti tiibakali kukonzya kwiicita kabotu milimo imwi njaakabapede kuti bacite Jehova. Amuyeeye Musa mucikozyanyo. Naakatambula mulimo uugaminide kuzwa kuli Jehova, Musa wakati: “Akaka Mwami! Mebo nsili muntu uuzi kwaamba kabotu pe. Kuciindi cakamana, akuciindi ecino noambila mulanda wako, nsizi kwaamba. Ndi mulemu kululimi akumilomo.” Nokuba kuti Jehova wakamuyumya-yumya, Musa wakaingula kuti: “Akaka Mwami! Tuma kujanza lya muntu umbi, kufumbwa ngokonzya.” (Kul. 4:10-13) Ino ncinzi ncaakacita Jehova?

Jehova tanaakazumina kuti Musa atauciti mulimo ooyu. Nokuba boobo, wakasala Aroni ikugwasya Musa kuucita. (Kul. 4:14-17) Kunze lyaboobo, mumyaka yakatobela Jehova wakali kumugwasya Musa alimwi wakali kumupa kufwumbwa ncaakali kuyanda kutegwa akaizuzikizye milimo njaakamupede Leza. Mazuba aano, anywebo mulakonzya kusyoma kuti Jehova uyoobakulwaizya basyominyoko ibali aluzyibo lunji kuti bamugwasye kucita mulimo wanu. Iciinda waawo ncakuti, Jwi lya Leza litusyomezya kuti Jehova uyoopa kuti tweelele kubeleka mulimo ngwaakatulailila kucita.—2 Kor. 3:5; amubone kabbokesi kakuti,  ‘Myaka Njondakali Kukkomana Kapati Mubuumi Bwangu.’

“Kuli wakandityompya.” Bamwi balaleka kutola lubazu mumulimo naa kujanika kumiswaangano yambungano akaambo kakutyompwa, kabayeeya kuti Jehova uyookuzumina kulitamizya kwabo ikubapa kuleka kucita milimo  yakumuuya. Nokuba kuti tulacimwa umwi natutyompya, sena ooko nkulitamizya kulimvwisya kukonzya kupa kuti tuleke kutola lubazu mumilimo ya Bunakristo? Paulo amusyominyina Barnaba ambweni bakatyompwa ciindi nobakaimpana akati kabo calo cakapa kuti ‘bakazyanye kapati.’ (Inc. 15:39) Sena kuli umwi akati kabo iwakaleka kutola lubazu mumulimo akaambo kaceeco? Peepe!

Mbubonya buyo, ikuti naa musyominyoko umwi wamutyompya, mweelede kuyeeya kuti sinkondonyoko tali munyoko Munakristo uutalondokede pe, pele ngu Saatani, ooyo uuyanda kumumena buumbulu. Pele Diabolosi takonzyi kuzwidilila ikuti naa ‘mwalwana anguwe akuyuma mulusyomo.’ (1 Pet. 5:8, 9; Gal. 5:15) Ikuti kamujisi lusyomo luli boobo, ‘tamukausigwi bweeme.’—Rom. 9:33.

Ikuti Katutakonzyi Kucita Zinji

Kuzwa kuzikozyanyo eezyi zisyoonto buyo zyakulitamizya, cilalibonya kuti kunyina kaambo kamu Magwalo keelede kutupa kulitamizya kutacita ncoyaamba milawo ya Jehova iigaminide, kubikkilizya amulimo wakukambauka makani mabotu. Nokuba boobo, tulakonzya kuba atwaambo tulimvwisya tutondezya ncotutakonzyi kucita zinji mumulimo wesu. Milimo imbi yamumbungano ilakonzya kucesya ciindi cakukambauka. Kunze lyaboobo, masimpe ngakuti ziindi zimwi tulakonzya kukatala naa kuciswa kapati cakuti tatukonzyi kucita zinji kweelana ambotuyanda mumulimo wa Jehova. Nokuba boobo, Jwi lya Leza litusyomezya kuti Jehova ulizyi mboipya myoyo yesu alimwi ulabona mpozimanina nguzu zyesu.—Int. 103:14; 2 Kor. 8:12.

Aboobo tweelede kubikkila maano kutegwa tutaciindizyi kulibeteka naa kubeteka bamwi mutwaambo ootu. Mwaapostolo Paulo wakalemba kuti: “Ino nduweni webo nobeteka similimo wamuntu umbi? Makani aamwami wakwe mwini naaima nanka kuwa.” (Rom. 14:4) Muciindi cakukozyanisya bukkale bwesu abwabamwi, tweelede kuyeeya kuti “toonse buyo tuleelede kulyaambilila makani esu kubusyu bwa-Leza.” (Rom. 14:12; Gal. 6:4, 5) Notupaila kuli Jehova akumwaambila kulitamizya kwesu, umwi aumwi wesu weelede kucita boobo ‘amanjezyeezya mabotu.’—Heb. 13:18.

Kubelekela Jehova Ncokutukkomanisya

Toonse tulakonzya kubelekela Jehova calukkomano nkaambo lyoonse eezyo nzyayanda kuti tucite—kufwumbwa naa tupona buti—taziminyi pe alimwi zilakonzyeka. Nkaambo nzi ncotunga twaamba boobo?

Jwi lya Leza lyaamba kuti: “Utakasyi lugwasyo kubantu balweelede, na ulakonzya kucita.” (Tus. 3:27) Ncinzi ncomwabona mukasimpi aaka kujatikizya nzyayanda kuti tucite Leza? Jehova tamulailili kuti musoleke kuba anguzu zyeelene anzyajisi imunyoko, pele kuti mumubeleke kweelana ‘anzyomukonzya kucita.’ Inzya, aumwi kufwumbwa naa tajisi nguzu naa ulijisi ulakonzya kubelekela Jehova camoyo woonse.—Lk. 10:27; Kol. 3:23.

Kabbokesi/[Cifwanikiso icili apeeji 14]

 ‘Myaka Njondakali Kukkomana Kapati Mubuumi Bwangu’

Kufwumbwa naa tulaapenzi pati lyakumubili naa tulityompedwe kapati, tatweelede kufwambaana kuyeeya kuti ibukkale oobo inga bwatulesya kutola lubazu kapati mumulimo. Mucikozyanyo, amubone cakacitikila Ernest, imukwesu Munakristo waku Canada.

Ernest wakajisi penzi lyakutaambaula kabotu alimwi wakali kufwa nsoni kapati. Naakalemana musana, wakaleka kubeleka mulimo wakwe wakuyaka. Nokuba kuti wakalilemene, wakali kukonzya kukambauka kwaciindi cilamfwu. Imakani aakulwaizya kucita bupainiya bwakugwasyilizya aakapegwa kumiswaangano yambungano akamunjila. Nokuba boobo, tanaakali kulimvwa kuti uleelela kucita mulimo ooyu.

Akaambo kakulemana wakali kuyeeya kuti takonzyi kucita mulimo wabupainiya bwakugwasyilizya, aboobo wakalembya buyo mwezi omwe. Wakagambwa kuti wakacikonzya kucita mulimo ooyu. Mpoonya wakayeeya kuti, ‘Mwati inga ndacikonzya alimwi?’ Amane, wakalembela alimwi mwezi omwe alimwi wakacikonzya.

Ernest wakacita bupainiya bwakugwasyilizya kwamwaka omwe. Naakabona kuti wakacikonzya kucita bupainiya bwakugwasyilizya kwamwaka omwe, wakalembya bupainiya bwaciindi coonse. Wakagambwa kuti wakacikonzya mwaka wakusaanguna. Wakazumanana kubeleka kwamyaka yobilo, kusikila naakafwa. Pele katanafwa wakali kwaambila baabo bakali kumuswaya kumwi misozi kayeenda kuti, “Ndakali kukkomana kapati mumyaka njindakali kubelekela Jehova kandili mupainiya.”

[Cifwanikiso icili apeeji 13]

Tulakonzya kwaazunda mapenzi oonse aakonzya kutupa kwaalilwa kutola lubazu mumulimo

[Cifwanikiso icili apeeji 15]

Jehova ulakkomana notumubelekela camoyo woonse kweelana abukkale bwesu