Skip to content

Skip to table of contents

“Kuswiilila Nkubotu Kwiinda Kupaila”

“Kuswiilila Nkubotu Kwiinda Kupaila”

“Kuswiilila Nkubotu Kwiinda Kupaila”

MWAMI wakusaanguna kubana Israyeli bakaindi wakali Saulo. Nokuba kuti Leza wakasimpe nguwakamusala, Saulo mukuya kwaciindi wakaleka kusyomeka.

Ino ncinzi Saulo ncaakalubizya? Sena kuli mbwaakali kukonzya kulilesya kucita oobo? Ino ncinzi ncotukonzya kwiiya notubona ncaakacita?

Jehova Ulamwaamba Mwami Ngwaasala

Saulo katanaba mwami, musinsimi Samuele wakali mubelesi wa Jehova wakali kwiiminina bana Israyeli. Lino Samuele wakacembaala alimwi bana bakwe tiibakali kusyomeka. Aciindi cimwi, icisi eeci cakakongwa abasinkondonyina. Bapati bamu Israyeli bakaambila Samuele kuti asale mwami wakali kukonzya kubeendelezya munkondo, Jehova wakaambila musinsimi kuti ananike Saulo kuti abe musololi nakaamba kuti: “Ulafutula bantu bangu kuzwa kumaanza aaba-Filisti.”—1 Sam. 8:4-7, 20; 9:16.

Saulo wakali “mulombe mubotu.” Nokuba boobo, kuli azimwi nzyaakali kucita izibotu. Alimwi wakali kulicesya. Mucikozyanyo, Saulo wakabuzya Samuele kuti: “Sa ime nsili mu-Benjamini, musyobo muniini kwiinda misyobo yoonse yaba-Israyeli? Amukowa wabatata teensi muniini kwiinda mikowa yoonse yaba-Benjamini? Ino nkaambonzi wandaambila ijwi lili boobu.” Saulo abamukwasyi bakwe tiibakali kulitukumuna nokuba kuti bausyi ba Kisi ‘bakalivwubide kapati.’—1 Sam. 9:1, 2, 21.

Amubone Saulo mbwaakavwiila Samuele naakaambilizya mwami wa Israyeli ngwaakasala Jehova. Samuele wakasaanguna kumunanika Saulo kumbali akumwaambila kuti: “Ucite mbuli mbokonzya, nkaambo Leza uli ayebo.” Amane musinsimi wakababunganya bantu kutegwa abaambile muntu Jehova ngwaasala. Eelyo Saulo naakaambilizyigwa, tanaakaliko aawo abusena. Akaambo kansoni Saulo wakayuba. Jehova wakabatondezya nkwaakabede amane Saulo wakaambilizyigwa kuti mwami.—1 Sam. 10:7, 20-24.

Nkubakali Kulwanina

Tiilyakalampa Saulo wakabatondezya boonse bakali kudooneka kuti wakali kweelela kuba mwami. Bana Amoni nibakakonga dolopo yabana Israyeli, “muuya wa-Leza wakaselukila Saulo.” Kabelesya nguzu zyakwe wakalailila basikalumamba bamucisi akubasololela kunkondo ooko nkobakazunda. Pele Saulo wakalumba Leza akaambo kakuzunda naakati: “Sunu Jehova waletela Israyeli lufutuko.”—1 Sam. 11:1-13.

Saulo wakalijisi bube bubotu alimwi Leza wakamulongezya. Alimwi wakazyiba kuti Jehova wakali kumugwasya. Nokuba boobo, kuzwidilila kwabana Israyeli akucita kabotu kwamwami wabo kwakayeeme acintu comwe ciyandika kapati. Samuele wakaambila bana Israyeli kuti: “Kuti mwayoowa Jehova akumumanina milimo akuswiilila mbwaamba akutakaka majwi aa-Jehova, nkabela kuti mwatobela Jehova Leza wanu, inywe amwami uumweendelezya, ncibotu.” Ikuti bana Israyeli bakali kusyomeka kuli Leza, ino ncinzi ncobakeelede kuba masimpe? Nibakaba masimpe kuti, “Jehova takonzyi kuleka bantu bakwe, nkaambo kazina lyakwe ipati, nkaambo kakuti Jehova ulayanda kuti mumubede bantu bakwe.”—1 Sam. 12:14, 22.

Kuswiilila ncecakali kuyandika kapati kutegwa Leza akkomane alimwi oobo mbocibede amazuba aano. Jehova ulabalongezya babelesi bakwe nobamuswiilila. Pele ino mbuti kuti tiibamuswiilila?

“Wacita Cabufubafuba”

Saulo naakainduluka kubalwana bafilisti, ncobakacita cakamugambya. Basikalumamba bali “mbuli musenga uuli ankomwe yalwizi” bakaboola kuti bamulwane Saulo. “Bantu ba-Israyeli bakabona kuti bali amafwabi nkaambo kakuti bantu kababindeene, nkabela bantu bakayuba mumapangala amuzyoonde amumandomba amumalyango amuzilindi.” (1 Sam. 13:5, 6) Ino Saulo ulacita nzi?

Samuele wakaambila Saulo kuti baswaangane ku Giligala ooko musinsimi nkwaakabede kwaakutuula. Saulo wakalindila, pele Samuele wakamuka kusika alimwi basikalumamba ba Saulo bakatalika kumwaika. Aboobo Saulo wakalipa mulimo wakutuula zituuzyo. Mbwaakamanina kucita boobo, Samuele wakasika. Mbwaakamvwida buyo ncaakacita Saulo, Samuele wakamwaambila kuti: “Wacita cabufubafuba.Teewatobela mulao wa-Jehova Leza wako ngwaakakulailila. Nkaambo Jehova naakiimya bwami bwako bwaku-Israyeli lyoonse. Pele sunu bwami bwako tabukonzyi kwiimikwa pe. Jehova walisalila kale muntu mbuli moyo wakwe, nkabela Jehova wamwaamba kuti abe mweendelezi wabantu bakwe, nkaambo kakuti uwe teewacita mbuli mbwaakalailila Jehova.”—1 Sam. 10:8; 13:8, 13, 14.

Akaambo kakuti Saulo wakanyina lusyomo tanaakaatobela malailile a Leza aakuti alindile Samuele kuti azikutuule zituuzyo. Eelyo kaka kwakali kwiindana akati ka Saulo a Gideoni wakali mupati wabasikalumamba mu Israyeli! Jehova wakaambila Gideoni kuti acesye mweelwe wabasikalumamba kuzwa ku 32,000 kusika ku 300 alimwi Gideoni wakacita oobo. Nkaambo nzi? Akaambo kakuti wakali alusyomo muli Jehova. Kwiinda mukugwasyigwa a Leza, wakabazunda basinkondonyina bali 135,000. (Bab. 7:1-7, 17-22; 8:10) Jehova naakamugwasya awalo Saulo. Akaambo kakuti Saulo tanaakamumvwida Leza, bana Filisti bakacisaala cisi ca Israyeli.—1 Sam. 13:17, 18.

Kuti naa kuli buyumu-yumu bumwi mbutwajana, ino ncinzi ncotukonzya kusala? Kuli baabo batajisi lusyomo balakonzya kuyeeya kuti inga cainda kugwasya kuti batazyibikkila maano njiisyo zya Leza. Naatakaliko Samuele, ndiza Saulo wakali kuyeeya kuti ncaakacita cakali buyo kabotu. Nokuba boobo, kuli baabo bayanda kutambulwa a Leza, bacibona kuti ikutobela njiisyo zyamu Magwalo kukaambo aako kaambwa ncecintu calikke cikonzya kubagwasya.

Jehova Wamukaka Saulo

Nobakali kuyeeya mbobakonzya kubajaya bana Amaleki, Saulo wakajanika kuti ulaamulandu uumbi mupati. Leza wakabasinganya bana Amaleki akaambo kakulwana bana Israyeli batakajisi mulandu nibakali kuzwa mu Egepita. (Kul. 17:8; Dt. 25:17, 18) Nokuba boobo, bana Amaleki alimwi bakagwasyanya abantu bamwi kujaya bantu ba Leza basalidwe muciindi ca Babetesi. (Bab. 3:12, 13; 6:1-3, 33) Amane Jehova wakaambila bana Amaleki kuti baambe ncibakacitila boobo alimwi wakaambila Saulo kuti aulange-lange mulandu ooyu.—1 Sam. 15:1-3.

Muciindi cakutobela malailile aa Jehova aakuti abajaye bana Amaleki boonse akunyonyoona lubono lwabo loonse, walo Saulo wakabweza mwami wabo abanyama bakali babotu kapati. Ino ncinzi cakacitika Samuele naakamusinsa Saulo? Saulo wakaukaka mulandu naakamba kuti: “Bantu bakaleka imbelele imbotu aŋombe imbotu zyakupaizya kuli-Jehova.” Kufwumbwa naa Saulo wakali kuyanda kupa cipaizyo ncobeni naa pe, tanaakali kusyomeka pe. Saulo tanaakacili ‘muniini mumeso aakwe pe.’ Amane musinsimi wa Leza wakaamba kuti Saulo tanaakali kusyomeka kuli Leza. Samuele amane wakaamba kuti: “Sa Jehova ulabotelwa zipaizyo azituuzyo mbuli kuswiilila majwi aa-Jehova? Bona! Kuswiilila nkubotu kwiinda kupaila. . . . Webo wasampaula majwi aa-Jehova, nkaambo kako alakwe Jehova wasampaula nduwe kuti utabi abwami.”—1 Sam. 15:15, 17, 22, 23.

Jehova naakaleka kumusololela amuuya uusalala alimwi akumugwasya Saulo, “muuya mubi” wakatalika kumweendelezya mwami wakutaanguna waku Israyeli. Ikutalilemeka kwa Saulo kwakalibonya naakatalika kumufwida munyono Davida—muntu Jehova ngwaakazyi kupa bwami. Saulo wakali kuyanda kumujaya Davida, wakasoleka ziindi zili mbozibede. Ibbaibbele lyaamba kuti naakabona kuti, “Jehova uli a-Davida” Saulo wakaba “sinkondonyina Davida mazuba oonse.” Saulo wakasoleka kapati kuti amujaye alimwi wakalailila kuti bapaizi bali 85 abantu bamwi bajaigwe. Nkakaambo kaako Jehova ncaakalekela kumuyanda Saulo. 1 Sam. 16:14; 18:11, 25, 28, 29; 19:10, 11; 20:32, 33; 22:16-19.

Bana Filisti nibakausaala munzi wa Israyeli, Saulo wakalomba mizimo kuti imugwasye. Ibuzuba bwakatobela bakamucisa kapati munkondo cakuti wakalisina. (1 Sam. 28:4-8; 31:3, 4) Akaambo kakutasyomeka kwamwami wakutaanguna wamu Israyeli, Magwalo aamba kuti: “Mbuboobo Saulo mbwaakafwa nkaambo kakutasyomeka kwakwe. Taakwe naakasyomeka kumeso aa-Jehova, nkaambo takwakacita Jehova ngaakamulailila, alimwi wakabuzya makani kumuntu iwakajisi muuya wabusondi, takwakabuzya makani kuli-Jehova.”—1 Mak. 10:13, 14.

Icikonzyanyo ca Saulo citali kabotu citondezya kuti kuswiilila Jehova nkubotu kwiinda kupaila. Mwaapostolo Johane wakalemba kuti: “Oku nkokuyanda Leza, kuti twabamba milazyo yakwe, alimwi milazyo yakwe tiili miyumu.” (1 Jo. 5:3) Lyoonse tweelede kukabikkila maano kasimpe aaka: Tulakonzya kuzumanana kumvwana a Leza kuti katumumvwida.

[Cifwanikiso icili apeeji 21]

Saulo wakali muleli uulibombya

[Cifwanikiso icili apeeji 23]

Ino Samuele wakamwaambilida nzi Saulo kuti “Kuswiilila nkubotu kwiinda kupaila”?