Skip to content

Skip to table of contents

Sena Muyakubutobela Busolozi Bwa Jehova Bwa Luyando?

Sena Muyakubutobela Busolozi Bwa Jehova Bwa Luyando?

Sena Muyakubutobela Busolozi Bwa Jehova Bwa Luyando?

“Inzila zyoonse zibi ndizisulide.”—INT. 119:128.

1, 2. (a) Nomuyandaula busolozi kutegwa mukasike nkomuya, ino nkucenjezya nzi nkomukonzya kubikkila maano alimwi nkaambo nzi? (b) Ino nkucenjezya nzi Jehova nkwapa kuli baabo bamubelekela, alimwi nkaambo nzi?

KAMUYEEYA kuti: Muyandika kuunka kubusena bumwi. Kutegwa mukuzyibe ooko mweelede kubuzya mweenzinyoko ngomusyoma uukuzyi kubusena oobo. Namwaambila mbomukonzya kweenda ulakonzya kwaamba boobu: “Amucenjele kujatikizya cikwankwani cimwi cili munzila, tacilibonyi kabotu. Ibantu banji bacitobela balasweeka.” Sena inga mwamulumba akaambo kakumubikkila maano alimwi akutobela kucenjezya kwakwe? Munzila iikozyene Jehova uli mbuli mulongwe ooyo. Ulatupa malailile aakonzya kutupa kusika kubuumi butamani, pele alimwi ulatucenjezya kujatikizya zyintu zikonzya kupa kuti tutole nzila iitaluzi.—Dt. 5:32; Is. 30:21.

2 Mucibalo eeci alimwi acitobela, tulabandika zyintu zimwi nzyatucenjezya Mulongwe wesu, Jehova Leza. Atuyeeye kuti Jehova ulatupa kucenjezya ooko akaambo kakuti ulatubikkila maano alimwi ulatuyanda. Uyanda kuti tukaakusike nkotuya. Cilamucima nabona bantu nobayungwa kucita zyintu zibi akuleka kumubelekela. (Ezk. 33:11) Mucibalo eeci, tulabandika zyintu zyotatwe zikonzya kutuyunga. Cakusaanguna cizwa kubantu bambi, cabili kulindiswe tobeni alimwi catatu nzyintu zitali zyancobeni, pele zilakonzya kutuletela mapenzi. Tweelede kuzizyiba zyintu eezyi zikonzya kutuyunga alimwi akuzyiba nzyatuyiisya Taateesu wakujulu kutegwa tuzikazye. Sintembauzyo umwi wakasololelwa amuuya kwaambila Jehova kuti: “Inzila zyoonse zibi ndizisulide.” (Int. 119:128) Sena andinywe mbomulimvwa oobo? Atubone mbotukonzya kuyumya makanze eesu akutantamuka nzila zibi.

‘Mutatobeli Buleya’

3. (a) Nkaambo nzi ncocikonzya kutunjizya mumapenzi kutobela bantu bambi kuti katutaizyi nzila? (b) Ino ninjiisyo nzi iiyandika njotujana mulugwalo lwa Kulonga 23:2?

3 Kuti kamuli mulweendo lulamfwu, ino ncinzi ncomukonzya kucita kuti kamutaizyi nzila? Mulakonzya kusunkwa kutobela bantu bambi, kwaambisya kuti mwabona kuti banji batola nzila eeyo. Kucita boobo kulakonzya kumunjizya mumapenzi. Kayi aabo bantu andiza tabaunki nkomuya naa abalo basweeka buya. Kweelana akaambo aka atulange-lange njiisyo imwi ijanwa mumulawo wakapegwa kubana Israyeli bansiku. Aabo bakali kubeleka kabali babetesi naa bakamboni mutwaambo twalubeta bakali kucenjezyegwa kujatikizya ntenda ‘yakutobela buleya.’ (Amubale Kulonga 23:2.) Cakutadooneka, ncuuba-uba kubantu batalondokede kuyungwa abeenzinyina akuleka kucita ciluzi. Pele sena njiisyo yakutatobela buleya ibeleka buyo kumakani aalubeta? Peepe.

4, 5. Ino ba Joshua a Kalebi bakasunkwa buti kutobela buleya, pele ino ncinzi cakabagwasya kuti baliyumye?

4 Mubwini, kuyungwa ‘kutobela buleya’ kulakonzya kutujatikizya kufwumbwa ciindi. Kuyungwa kulakonzya kucitika cakutayeeyela alimwi cilakonzya kukatazya kapati kuliyumya. Mucikozyanyo, amuyeeye cakabacitikila ba Joshua a Kalebi. Bakali aakati kabaalumi bakali 12 bakaunka kuyakutwela Nyika Yakasyomezyedwe. Nobakapiluka baalumi bali kkumi bakaleta makani aatyompya kapati. Mane bakaamba kuti bantu bakali kukkala munyika eeyo bakali basinguzu bakazwa kubabbabbani, bana babangelo bakazanga. (Matl. 6:4) Ikaambo aaka tiikakali kamasimpe pe. Babbabbani boonse bakalifwide kale myaanda yamyaka musule ciindi ca Zambangulwe alimwi tiibakasiya naaba mwana omwe pe. Pele noiba mizeezo itayi koomoonga ilakonzya kuyunga baabo batasimide mulusyomo. Makani aatali kabotu ngobakaleta basikutwela bali kkumi akamwaika cakufwambaana akupa kuti bantu bayoowe akulibilika. Tiikwakainda ciindi cilamfwu banji bakatalika kuyeeya kuti inga kwaba kulubizya kunjila mu Nyika Yakasyomezyegwa kweelana ambwaakaambide Jehova. Ino ncinzi ncobakacita ba Joshua a Kalebi mubukkale bukataazya oobu?—My. 13:25-33.

5 Tiibakatobela buleya pe. Nokuba kuti bantu tiibakali kuyanda kumvwa masimpe, ibaalumi aaba bobilo tiibakayoowa kwaamba masimpe, noliba leelyo nobakali kuyanda kubajaya kwiinda mukubafwusa mabwe. Ino ncinzi cakapa kuti babe basicamba? Cakutadooneka, lwakali lusyomo ndobakajisi. Bantu bajisi lusyomo balabona lwiindano luliko akati katwaambo tutayi koomoonga ntobaamba bantu azisyomezyo zya Jehova Leza. Kumane baalumi boonse bobilo bakaamba mbobakali kulimvwa kujatizya Jehova mbwazuzikizya makanze aakwe. (Amubale Joshua 14:6, 8; 23:2, 14.) Joshua a Kalebi bakali kumuyanda Leza wabo uusyomeka alimwi tiibakalilibambilide kumutyompya kwiinda mukutobela bantu batasyomeki. Aboobo, bakaliyumya alimwi batupa cikozyanyo cibotu mazuba aano.—My. 14:1-10.

6. Ino muunzila nzi motukonzya kusunkwa kutobela buleya?

6 Sena kuli nomusunkwa kutobela buleya? Ibantu batatobeli Jehova alimwi ibasampaula zyeelelo zyakwe zyakulilemeka mbabanji mazuba aano. Caboola kumakani aakulikondelezya, bantu aabo kanji-kanji basumpula twaambo tutayi koomoonga. Balakonzya kwaamba kuti kutalilemeka, nkondo alimwi akusyoma mizimo izyidumide kapati mumapulogilamu acipeku-peku azisobano zyamavidiyo, zili buyo kabotu. (2 Ti. 3:1-5) Nomusala zyakulikondelezya nobeni naa zyamukwasyi wanu, sena mulekela manjezyeezya aatali kabotu aabamwi kuti anyonganye kusala kwanu alimwi amanjezyeezya aanu? Sena eeci tacikonzyi kutondezya kuti mutobela buleya?

7, 8. (a) Ino ncinzi cikonzya kutugwasya kuyeeya kabotu, alimwi nkaambo nzi kubelesya manjezyeezya ncocigwasya kapati muciindi cakwaambilwa cakucita? (b) Nkaambo nzi zikozyanyo zyabakubusi Banakristo banji ncozimukkomanisya?

7 Jehova watupa cipego ciyandika kapati citugwasya kusala. Ooku nkuyeeya kabotu muzyintu, akusala cibotu acibi. Tulakonzya kucita oobo “kwiinda mukwaabelesya” maano. (Heb. 5:14) Tatukonzyi kuyeeya kabotu kuti naa katwiile kutobela ncobacita bamwi naa kulindila kuti batwaambile cakucita. Nkakaambo kaako bantu ba Jehova tabapegwi mulongo wazisobano zyaacipeku-peku, mabbuku alimwi amakkeyala aa Intaneti ngobeelede kutantamuka. Akaambo kakuti zyintu zicitika munyika zilacinca cakufwaambana, mulongo uuli boobo ulakonzya kuleka kubeleka mukaindi buyo kasyoonto. (1 Ko. 7:31) Kuyungizya waawo cilakonzya kupa kuti twaalilwe kulingula njiisyo zyamu Bbaibbele alimwi akupaila kutegwa tusale kabotu kweelana anjiisyo eezyo.—Ef. 5:10.

8 Nokuba boobo, zimwi ziindi kusala kwesu ikuyeeme aa Bbaibbele kulakonzya kupa kuti bamwi batatukkomanini. Bakubusi Banakristo kucikolo balakonzya kusunkwa kutobela nzyobacita bantu bamwi. (1 Pe. 4:4) Aboobo cilakkomanisya kubona Banakristo bana abapati kabaiya mbubakali kusyomeka ba Joshua a Kalebi, ikukaka kutobela buleya.

Mutatobeli “Miyeeyo Yamyoyo Yanu Azisusi Zyameso Aanu”

9. (a) Notuli mulweendo, nkaambo nzi ncocikonzya kutunjizya mumapenzi kwiile kutobela nzyotuyeeya? (b) Nkaambo nzi mulawo uulembedwe mu Myeelwe 15:37-39 ncowakali kuyandika kubantu ba Leza bansiku?

9 Cintu cabili cikonzya kutuyunga ncotutiibandike ndiswe tobeni. Mucikozyanyo, kuti muli mulweendo kuya kubusena bumwi, sena inga mwaleka kutobela maapu yanu akutalika kutobela kufwumbwa mugwagwa ambweni akaambo kakuti uboneka kabotu? Mubwini, kutobela mizeezo iili boobo kulakonzya kumupa kuti mutasiki nkomuya. Kweelana akaambo aaka, atulange-lange milawo aimbi ya Jehova kubana Israyeli bansiku. Banji mazuba aano cilakonzya kubayumina kumvwisya mulawo wa Jehova wakubikka mayaayila antambo zyakamwemvwe kuzikobela zyabo. (Amubale Myeelwe 15:37-39.) Sena mwakabona kaambo mulawo ooyu ncowakali kuyandika? Kumvwida mulawo ooyu kwakagwasya bantu ba Leza kwaandaana abamasi batakali kukomba Leza. Eeco cakali kuyandika kutegwa bazumanane kumukkomanisya Jehova. (Lev. 18:24, 25) Nokuba boobo, mulawo ooyu alimwi uyubununa mapenzi aali mulindiswe aakonzya kupa kuti tutasiki kubuumi butamani. Munzila nzi?

10. Ino Jehova wakatondezya buti kuti ulibazyi kabotu bantu?

10 Amubone kaambo Jehova ncaakapeda bantu bakwe mulawo ooyu: “Mutatobeli miyeeyo yamyoyo yanu azisusi zyameso aanu zikonzya kumubuzya lusyomo.” Jehova ulibazyi kabotu bantu. Ulizyi kabotu moyo wesu mboukonzya kucengwa kwiinda muzyintu nzyotubona ameso. Aboobo Bbaibbele litucenjezya kuti: “Moyo wamuntu uleena kwiinda zintu zyoonse, ulijisi bulwazi bukaka kupona, taakwe uukonzya kuzibisya mbuubede.” (Jer. 17:9) Sena mwakabona kaambo kucenjezya kwa Jehova kubana Israyeli ncokwakali kuyandika? Wakalizyi kabotu kuti bayootalika kulombozya kucita nzyobakali kucita bantu batakombi Leza bakabazungulukide. Bakali kuyootalika kulibonya mbuli mbabo alimwi akutalika kuyeeya akucita mbuli mbobakali kucita.—Tus. 13:20.

11. Ino muunzila nzi motukonzya kucengwa azyintu nzyotubona?

11 Mazuba aano, ncuuba-uba kuti moyo wesu ucengwe azyintu nzyotubona. Tupona munyika iisumpula kuyandisya zyintu zyakumubili. Aboobo, mbuti mbotukonzya kubelesya njiisyo iijanika mulugwalo lwa Myeelwe 15:39? Mucikozyanyo: Ikuti mbomwiiya limwi kucikolo, mbomubeleka limwi naa mbomukkala limwi kabatasami kabotu, sena eeco inga camujatikizya? Sena inga mwayungwa ‘kutobela mizeezo yanu azisusi zyameso’ akucengwa azyintu nzyomwabona? Sena inga mwayungwa kuleka nsamino yanu yabulemu akutalika kusama mbobasama?—Lom. 12:1, 2.

12, 13. (a) Ino ncinzi ncotweelede kucita kuti meso eesu kaajisi cilengwa cakulanga zyintu ziteelede? (b) Ino ncinzi ceelede kutupa kuti tutabayungi bamwi?

12 Cilayandika kapati kuti katulilesya. Ikuti meso eesu kaajisi cilengwa cakulanga zyintu ziteelede, tweelede kuyeeya ncaakali kuyeeya Jobu uusyomeka, iwakapanga cizuminano ameso aakwe, cakutayanda mukaintu uutali wakwe. (Job. 31:1) Mbubwenya buyo Mwami Davida wakakanza kuti: “Cintu cabuyo nsikooyoocibika kumeso aangu.” (Int. 101:3) Kufwumba cintu cikonzya kunyonyoona manjezyeezya eesu aasalala alimwi acilongwe cesu a Jehova ‘ncabuyo.’ Eeci cibikkilizya kufwumbwa cintu ncaakonzya kulombozya meso eesu alimwi cikonzya kucenga moyo wesu kuti tucite cibi.

13 Kulubazu lumwi, tatuyandi kuba ‘bantu babuyo’ kuli bamwi kwiinda mukubayunga kuti bayeeye kucita cibi. Aboobo tulabikkila kapati maano kululayo lwamu Bbaibbele lukulwaizya kusama kabotu alimwi cakulibatamika. (1 Ti. 2:9) Kulibatamika tacaambi kucita zyintu kweelana ambotuziyanda. Tweelede kubikkila maano manjezyeezya aabamwi alimwi ambobalimvwa, ikuyanda kubakkomanisya ikutali kulikkomanisya tobeni. (Lom. 15:1, 2) Mumbungano ya Bunakristo muli bakubusi banji bapa zitondezyo zibotu mumakani aaya. Eelo kaka balatukkomanisya nobakaka ‘kutobela miyeeyo yamyoyo yabo azisusi zyameso’ akusala kukkomanisya Jehova muzyintu nzyobacita—nomuba munsamino!

Mutatobeli Zyintu “Zitakwe Milimo”

14. Ino nkucenjezya nzi kujatikizya “zintu zitakwe milimo” Samuele nkwakaamba?

14 Amweezyeezye kuti mulweendo lwanu muyandika kuzabuka lwizi lupati. Nomuyaabweenda mwabona busena bulibonya mbuli nsumbu pele taisyi pe. Ino ncinzi cikonzya kucitika kuti naa mwasiya nzila yanu akuunka waawo mpomwali kubona mbuli kuti ali nsumbu? Ikutobela cintu cili boobo cilakonzya kumupa kufwa. Jehova ulaazyi mapenzi aali boobo. Amubone cikozyanyo. Bana Israyeli bakali kuyanda kuba mbuli zisi zyakabazungulukide zyakali kulelwa aabantu. Masimpe ngakuti, ooku tiikwakali kuyeeya kabotu akaambo kakuti eeci cakali kutondezya kuti bamukaka Jehova kuti Mwami wabo. Nokuba kuti Jehova wakabazumizya kuti babe amwami, wakaambila Samuele musinsimi wakwe kuti abacenjezye kuti batatobeli “zintu zitakwe milimo.”—Amubale 1 Samuele 12:21.

15. Ino muunzila nzi bana Israyeli mobakali kutobela zyintu zitakwe mulimo?

15 Sena aba bantu bakali kuyeeya kuti mwami wakali kukonzya kucita kabotu akusyomwa kwiinda Jehova? Ikuti naa mbombubo oobo bakali kutandila citako. Alimwi bakali kukonzya kutobela zyintu azimwi zinji nzyaakali kubacenga Saatani. Bami bakali kukonzya kubapa kuti batalike kukomba mituni. Basikukomba mituni bayeeya kuti balakonzya kusyoma baleza bakabambwa azisamu naa amabwe nkaambo kakuti balakonzya kubabona kwiinda Leza Jehova uutalibonyi, iwakalenga zyintu zyoonse. Pele mwaapostolo Paulo wakaamba kuti, mituni ‘kunyina mboibede.’ (1 Ko. 8:4) Taikonzyi kubona, kumvwa, kwaambaula naa kucita cintu cili coonse. Mulakonzya kwiibona akwiijata, pele kuti naa muyanda kwiikomba nkokuti mutobela zyintu zitakwe milimo—kutobela zyintu zili boobo kulakonzya kupa kuti munjile mumapenzi.—Int. 115:4-8.

16. (a) Ino Saatani ubayunga buti bantu banji aano mazuba kuti kabacita zyintu zitakwe mulimo? (b) Nkaambo nzi ncotukonzya kwaamba kuti zyintu zyakumubili tazikwe mulimo, ikapati twakozyanisya a Jehova Leza?

16 Saatani cabucenjezu ulabayunga bantu kutobela zyintu zitakwe mulimo. Mucikozyanyo, wabacenga bantu banji kuyeeya kuti ikuba azyintu zyakumubili kulakonzya kubakwabilila. Mali, lubono amilimo iivwolwa mali manji zilakonzya kulibonya mbuli kuti zilagwasya. Ino zyintu zyakumubili inga zyamugwasya buti kuti naa kuli waciswa, mali amana alimwi naa kwaba ntenda zilicitikila? Ino zyintu eezyi inga zyabagwasya buti kuti naa balimvwa kuti taaku ncobaponena? Sena zyintu eezyi inga zyabagwasya kumana mapenzi ngobajisi mubuumi? Sena zyintu eezyi inga zyabagwasya kuti kabayanda kufwa? Kuti naa katusyoma kuti zyintu zyakumubili inga zyatugwasya tuyakutyompwa. Zyintu zyakumubili tazyikonzyi kutugwasya kuti tukkomane, kuti naa twaciswa akuti twafwa. Eezyi zintu tazyikwe mulimo. (Tus. 23:4, 5) Jehova Leza nkwali ncobeni. Aboobo, kuti katuli acilongwe ciyumu anguwe tunakukkomana alimwi tunookwabilidwe. Eelo kaka eeci ncilongezyo! Tatweelede kumusiya akutobela zyintu zitakwe mulimo.

17. Ino ncinzi ncomuyakucita kujatikizya zyintu zitagwasyi nzyotwabandika?

17 Sena tatukkomene kuti tuli a Mweenzuma Jehova Uutusololela mulweendo lwesu mubuumi? Kuti naa twazumanana kutobela kucenjezya kwakwe muzyintu eezyi zibi zyotatwe—kutobela buleya, myoyo yesu azyintu zitakwe mulimo, tuyakucikonzya kusika nkotuya, akuba abuumi butamani. Mucibalo citobela tulalanga-langa nzila zimbi zyotatwe mbwatucenjezya Jehova kutegwa katutaziyandi nzila zibi alimwi katutazitobeli.—Int. 119:128.

Ino Muyeeya Buti?

Ino njiisyo zili mu Magwalo aaya aatobela inga zyamugwasya buti?

Kulonga 23:2

Myeelwe 15:37-39

1 Samuele 12:21

Intembauzyo 119:128

[Mibuzyo yaciiyo]

[Cifwanikiso icili apeeji 11]

Sena ncamaano kutobela buleya?

[Cifwanikiso icili apeeji 13]

Tamweelede kutobela cili mumoyo naa ncomwabona

[Cifwanikiso icili apeeji 14]

Sena mutobela zyintu zitakwe mulimo?