Skip to content

Skip to table of contents

Bakamujana Mesiya

Bakamujana Mesiya

Bakamujana Mesiya

“Twamujana Mesiya.”—JOH. 1:41.

1. Ino ncinzi cakapa kuti baambe majwi aakuti: “Twamujana Mesiya”?

JOHANE MUBBAPATIZI wakaliimvwi abasikwiiya bakwe bobilo. Jesu naakali kuyabuswena Johane wakaamba ajwi lyaatala kuti: “Amubone, Mwanaambelele wa Leza!” Amane Andreya asikwiiya umwi bakamutobela mpoonya aawo Jesu akukkala anguwe buzuba boonse. Amane, Andreya wakajana munyina Simoni Petro akumwaambila kuti: “Twamujana Mesiya” amane wakamutola kuli Jesu.—Joh. 1:35-41.

2. Ino mbuti mbotutiigwasyigwe kwiinda mukulanga-langa businsimi abumbi bwaamba Mesiya?

2 Mukuya kwaciindi, ba Andreya, Petro abamwi, bakalijisi coolwe cakuvwuntauzya mu Magwalo akusinizya kuti Jesu waku Nazareta ngowakali Mesiya wakasyomezyedwe. Lusyomo lwesu Mujwi lya Leza amu Munanike wakwe luyakuyuma kuti twazumanana kulanga-langa businsimi bwaamba Mesiya.

‘Bona! Mwami Wako Ulaboola’

3. Ino mbusinsimi nzi bwakazuzikizyigwa a Jesu naakanjila mu Jerusalemu kali mwami?

3 Mesiya wakali kuya kunjila mu Jerusalemu kali mwami. Zekariya wakasinsima kuti: “Sekelela loko, O mwana musimbi wa-Zioni. Imba cakukondwa, O mwana musimbi wa-Jerusalemu. Langa! Ngooyu mwami wako uuboola kulinduwe. Uliluleme, muzundi, alimwi ulibombede, ulitantide ambongolo, amwana wambongolo.” (Zek. 9:9) Sintembauzyo wakalemba kuti: “Uli acoolwe uuboola muzina lya-Jehova!” (Int. 118:26) Nokuba boobo, kutegwa buzuzikizyigwe businsimi, eeyi nkamu yabantu yakazumanana kumutembaula Jesu alimwi kunyina naakabaumuzya. Nomubala cibalo eeci, amweezeezye cakacitika alimwi akumvwa majwi aabantu bakkomene.—Amubale Matayo 21:4-9.

4. Amupandulule cakacitika kutegwe Intembauzyo 118:22, 23 izuzikizyigwe.

4 Banji bakamukaka Jesu nokuba kuti kwakali bumboni butondezya kuti ngo Mesiya pele Leza ulamuyanda. Mbubwenya mbukwakasinsimwa, Jesu ‘wakasampaulwa alimwi tanaakali kulemekwa pe’ abaabo bakakaka kuzumina bumboni. (Is. 53:3; Mk. 9:12) Nokuba boobo, Leza wakasololela sintembauzyo kwaamba kuti: “Ibbwe ndibakasowa bayaki ndendilyo lyakaba mutwe wacooko. Aya makani azwa kuli-Jehova.” (Int. 118:22, 23) Jesu wakacaamba cibalo eeci kubakombi bakali kumukazya alimwi Petro wakaamba kuti cibalo eeci cakazuzikizyigwa muli Kristo. (Mk. 12:10, 11; Mil. 4:8-11) Jesu ngowakaba “mutwe wacooko” wambungano ya Bunakristo. Nokuba kuti wakakakwa abantu pele ‘wakasalwa alimwi Leza ulamuyanda.’—1 Pe. 2:4-6.

Bakamukaka Alimwi Akumwaaba

5, 6. Ino ncinzi cakasinsimwa akuzuzikizyigwa kujatikizya kwaabwa kwa Mesiya?

5 Cakasinsimwa kuti Mesiya uyakwaabwa amulongwe silweeno. Davida wakasinsima kuti: ‘Muntu ngutwakali kuyandana, ngundakali kusyoma, iwakali kulya insima yangu, wandibbompa akasindi kakwe.’ (Int. 41:9) Muntu iwakali mulongwe, wakali kulya nsima amweenzinyina. (Matl. 31:54) Aboobo, kwaabwa kwa Jesu a Judas Iskariote lwakali lweeno lutaambiki. Jesu wakabikkila maano kukuzuzikizyigwa kwamajwi aabusinsimi ngaakaamba Davida naakaambila baapostolo bakwe kujatikizya sikumwaaba kuti: “Tandaambi nyoonse pe; ndilibazyi mbondakasala. Pele nkutegwa luzuzikizyigwe Lugwalo lwaamba kuti, ‘Ooyo wakali kulya cinkwa cangu wandibukila.’”—Joh. 13:18.

6 Sikwaaba Mesiya wakali kuyakutambula mali aansiliva aali 30—muulo wamuzike. Kweelana alugwalo lwa Zakariya 11:12, 13, Matayo wakatondezya kuti Jesu wakaabwa amali masyoonto buyo. Pele nkaambo nzi Matayo ncaakaambila kuti eeci cakasinsimwa “kwiinda muli Jelemiya musinsimi”? Matayo naakali kupona, bbuku lya Jeremiya zimwi ziindi ndelyakali lyamatalikilo amabbuku aali mu Bbaibbele lyalo lyakali kubikkilizya alya Zakariya. (Amweezyanisye a Luka 24:44.) Judasi taaku naakabelesya mali ngaakajana calweeno, nkaambo wakaasowela mutempele akuzwa mpoonya wakaunka waakulisina.—Mt. 26:14-16; 27:3-10.

7. Ino lugwalo lwa Zakariya 13:7 lwakazuzikizyigwa buti?

7 Nobaba basikwiiya ba Mesiya bakali kuyoomwaika. Zakariya wakalemba kuti: “Uma mweembeli, kuti imbelele zimwaike.” (Zek. 13:7) Mu Nisani 14, 33 C.E., Jesu wakaambila basikwiiya bakwe kuti: “Nywebo nyoonse mulalebwa masiku aano akaambo kandime, nkaambo kulilembedwe kuti: ‘Ndiyoojaya mweembezi eelyo mbelele mutanga ziyoomwaika.’” Alimwi eeco ncicakacitika nkaambo Matayo wakaamba kuti “basikwiiya boonse bakamusiya [Jesu] akutija.”—Mt. 26:31, 56.

Wakatamikizyigwa Alimwi Wakaumwa

8. Ino lugwalo lwa Isaya 53:8 lwakazuzikizyigwa buti?

8 Mesiya wakali kuyoobetekwa akupegwa mulandu. (Amubale Isaya 53:8.) Mafwumo-fwumo mu Nisani 14, nkuta ya Sanhedrin yakabungana, mpoonya Jesu bakamwaanga akumutola ku Mweendelezi wa Roma Pontiyo Pilato. Wakamubuzya-buzya Jesu akujana kuti tajisi mulandu pe. Nokuba boobo, Pilato naakali kuyanda kumwaangulula Jesu nkamu yabantu yakoongolola kuti: “Mugagaile acisamu!” mpoonya bakasala kuti kwaangululwe Baraba similandu. Kutegwa akkomanisye nkamu yabantu, Pilato wakaangulula Baraba, kumane wakaamba kuti Jesu akwibbaulwe, mpoonya wakabapa kutegwa bakamugagaile.—Mk. 15:1-15.

9. Ino ncinzi cakacitika ciindi naakali kupona Jesu icakasinsimwa ku Intembauzyo 35:11?

9 Bakamboni bakubeja bakali kwaamba zyakubeja ali Mesiya. Sitembauzyo Davida wakaamba kuti: “Kwabuka bakamboni basikubeja, bandibuzya makani ngentezi.” (Int. 35:11) Kuzuzikizya businsimi “basilutwe babapaizi a Nkuta Mpati Yaba Juda yoonse bakali kuyandaula bakamboni ibakali kukonzya kumubejelezya Jesu kutegwa bamujaye.” (Mt. 26:59) Masimpe “banji bakali kumubejelezya, pele twaambo twabo tiitwakali kweendelana.” (Mk. 14:56) Basinkondonyina Jesu ibakali kuyanda kuti ajaigwe tiibakabubikkila maano bumboni bwakubeja.

10. Amupandulule mbolwakazuzikizyigwa lugwalo lwa Isaya 53:7.

10 Mesiya uyakuumuna kuli baabo bamutamikizya. Isaya wakasinsima kati: “Wakapenzegwa akufwiinsigwa, nekubaboobo taakwe naakabbanuna mulomo wakwe abuniini. Wakeenzegwa mbuli kabelele kaya kukujayigwa, ambuli imbelele iiumuna mumaanza aasikugela, mbubonya alakwe takajulidwe mulomo wakwe.” (Is. 53:7) Pele Jesu “nobakali kumutamikizya basilutwe babapaizi abapati, kunyina naakaingula pe.” Pilato wakabuzya kuti: “Sena tomvwide twaambo toonse ntobakutamikizya?” Nokuba boobo, Jesu “kunyina naakamwiingula noliba jwi lyomwe cakuti mweendelezi wakagambwa kapati.” (Mt. 27:12-14) Jesu tanaakabafwubazya bakali kumukazya.—Lom. 12:17-21; 1 Pe. 2:23.

11. Ino ncinzi cakacitika kuzuzikizya lugwalo lwa Isaya 50:6 alwa Mika 5:1?

11 Isaya wakasinsima kuti Mesiya uyakuumwa. Musinsimi wakalemba kuti: “Ndakaabila basikuuma musana wangu, amaseya aangu ndakaabila basikunonkola malezu. Nsikwe kusisa busyu bwangu kubweeme akukuswidwa maate.” (Is. 50:6) Mika wakasinsima kuti: “Mubetesi wa-Israyeli balamuumya musako aseya.” (Mik. 5:1) Kusinizya kuzuzikizyigwa kwabusinsimi oobu, imulembi wa Makani Mabotu Marko, wakalemba kuti: “Bamwi bakatalika kumuswida mate, kumuvwumba kubusyu, kumuuma mfwaindi alimwi akumwaambila kuti: “Ikuti koli musinsimi, kotwaambila wakuuma! Mpoonya nobakamana kumuuma mbayi kumeso, bakapaso bakamutola.” Marko waamba kuti basikalumamba “[baka]muuma tete amutwe akumuswida mate, alimwi bakali kumufwugamina [kabamufwubaazya] akumukotamina.” (Mk. 14:65; 15:19) Nokuba boobo, Jesu kunyina ncaakacita nobakali kumufwubaazya.

Wakasyomeka Kusikila Kulufwu

12. Ino mbuti lugwalo lwa Intembauzyo 22:16 alwa Isaya 53:12 mbolwakazuzikizyigwa muli Jesu?

12 Kugagailwa kwa Mesiya acisamu kwakasinsimwa. Sintembauzyo Davida wakaamba kuti: “Inkamu yabasizibi yandizyunguluka, bandiyasa kumaanza akumaulu.” (Int. 22:16) Kaamba kaambo kazyibidwe kabotu kuli basikubala Bbaibbele, mulembi wa Makani Mabotu Marko wakaamba kuti: “Lino cakali ciindi cawoola lyatatu [9 koloko cifwumo-fwumo], alimwi bakamugagaila acisamu.” (Mk. 15:25) Alimwi kwakasinsimwa kuti Mesiya uyakubalilwa akati kabasizibi. Isaya wakalemba kuti: “Wakazumina akutula buumi bwakwe, wakabalwa antoomwe abasikusotoka mulao.” (Is. 53:12) Oobu mbocakaba “zigwebenga zyobilo zyakali azisamu antoomwe anguwe, cimwi kululyo lwakwe acimwi kulumwensyi lwakwe.”—Mt. 27:38.

13. Ino lugwalo lwa Intembauzyo 22:7, 8 lwakazuzikizyigwa buti muli Jesu?

13 Davida wakasinsima kuti Mesiya uyakufwubaazyigwa. (Amubale Intembauzyo 22:7, 8.) Jesu wakafwubaazyigwa naakali aacisamu cakupenzyezya, Matayo wakaamba kuti: “Bantu ibakali kwiinda munzila bakatalika kumusampaula akugunya-gunya mitwe kumwi kabati: ‘Yebo ookonzya kumwaya tempele akwiiyakulula mumazuba otatwe, kolifwutula we! Ikuti koli mwana wa Leza, koseluka acisamu cakupenzyezya!’” Mbubwenya buyo, basilutwe babapaizi, balembi abapati, bakamufwubaazya kabati: “Bamwi wakali kubafwutula; walo mwini takonzyi kulifwutula! Mwami wa Isilayeli; amumuleke lino aseluke acisamu cakupenzyezya, aboobo tulamusyoma. Usyoma muli Leza; amumuleke lino amuvwune ikuti kamuyanda, nkaambo waamba kuti, ‘Ndili Mwana wa Leza.’” (Mt. 27:39-43) Pele nozyimucitikila zyoonse eezyi, Jesu wakazumanana kusyomeka. Eelo kaka eeci ncikonzyanyo cibotu kulindiswe!

14, 15. Amwaambe mbobwakazuzikizyigwa businsimi ibujatikizya zisani zya Mesiya akupegwa zipapa.

14 Cisolo cakawaalwa kucisani ca Mesiya. Sintembauzyo wakalemba kuti: “Balaabilana zyakusama zyangu, acibaki cangu balaciwaalila cisolo.” (Int. 22:18) Oobo mbocakacitika, nkaambo “[basikalumamba bana Roma] nobakamugagaila acisamu [Jesu], bakaabana zisani zyakwe zyaatala kwiinda mukuuma cisolo.”—Mt. 27:35; amubale Johane 19:23, 24.

15 Mesiya wakapegwa zipapa amululwe. Sintembauzyo wakaamba kuti: “Bakandipa zilula, zibe zilyo zyangu, Amunyota yangu bakandinywisya zipapa.” (Int. 69:21) Matayo utwaambila kuti: “[Jesu] bakamupa waini uuvwelene amululwe kuti anywe, pele naakalabila, wakakaka kunywa.” Kumane, “umwi wabo wakabalika akuleta nsinsa akwiinyika muwaini uulula, eelyo wakaibikka kulutete akumupa kuti anywe.”—Mt. 27:34, 48.

16. Amupandulule mbwaakazuzikizyigwa majwi abusinsimi aali mulugwalo lwa Intembauzyo 22:1.

16 Mesiya uyakulimvwa kulekelezyegwa. (Amubale Intembauzyo 22:1.) Kweelana abusinsimi, “muwoola lyafwuka [kacitandila 3 koloko yakumazuba], Jesu wakoongolola kuti: ‘Eli, Eli, lama sabakitani?’ Eeci casandululwa caamba kuti: ‘Leza wangu, Leza wangu, ino wandilekelezyela nzi?’” (Mk. 15:34) Jesu kunyina naakaleka kubasyoma Bausyi bakujulu. Leza tanaakamukwabilila Jesu Kristo kuli basinkondonyina kutegwa lusyomo lwakwe lusunkwe cakumaninina. Akaambo kakulila kweelana ambwaakacita, Jesu wakazuzikizya lugwalo lwa Intembauzyo 22:1.

17. Ino lugwalo lwa Zakariya 12:10 alwa Intembauzyo 34:20 lwakazuzikizyigwa buti?

17 Mesiya uyakuyaswa sumo, pele taaku cifwuwa ciyakutyoka. Bantu bamu Jerusalemu bakali ‘kuyoomulanga oyo ngubayaside.’ (Zek. 12:10) Alimwi Intembauzyo 34:20 yaamba kuti: “[Leza] ulabamba zifuwa zyakwe zyoonse, taakwe neciba comwe cityoka.” Kusinizya twaambo ootu, mwaapostolo Johane wakalemba kuti: “Umwi wabasikalumamba wakamuyasa sumo [Jesu] mumabambo, eelyo mpoonya aawo kwakazwa bulowa amaanzi. Eelyo ooyo iwakalibonena zyintu eezyi [Johane] wapa bumboni, kumane bumboni bwakwe mbwamasimpe alimwi muntu ooyo ulizyi kuti waamba zyintu zyamasimpe . . . Zyintu eezyi zyakacitika ikutegwa luzuzikizyigwe lugwalo lwaamba kuti: ‘Kunyina cifwuwa cakwe niciba comwe iciyootyolwa.’ Alimwi lugwalo lumbi lwaamba kuti: ‘Bayoolanga kuli yooyo ngobakayasa.’”—Joh. 19:33-37.

18. Ino Jesu wakazikkwa buti akati kabantu bavwubi?

18 Mesiya uyakuzikkwa abantu bavwubi. (Amubale Isaya 53:5, 8, 9.) Kumazuba mu Nisani 14, “muntu umwi muvwubi waku Alemateya uutegwa Josefa,” wakamulomba Pilato kuti amupe mubili wa Jesu, aboobo wakapegwa. Matayo mucibalo cakwe wakayungizya kuti: “Josefa wakaubweza mubili, wauzambaila mumulembo mubotu uunyina tombe, akuulazika mucuumbwe cakwe cipya, calo ncaakasyide mumwala. Eelyo wakakunkulisya bbwe lipati kumulyango wacuumbwe akuunka.”—Mt. 27:57-60.

Amumutembaule Mwami Mesiya!

19. Ino ncinzi cakacitika kuzuzikizya majwi aabusinsimi aajanika kulugwalo lwa Intembauzyo 16:10?

19 Mesiya uyoobusyigwa. Davida wakalemba kuti: “[Jehova] tokooyoosia moyo wangu kucikalilo cabafu.” (Int. 16:10) Kamuyeeya buyo mbobakalamwa bamakaintu nibakasika kucuumbwe ca Jesu. Nibakasika bakabona mungelo wakabaambila kuti: “Mutagambwi. Ndilizyi kuti muyandaula Jesu waku Nazaleta ooyo wakagagailwa acisamu. Wabusyigwa; tako pe muno. Amulange! Mpaawa mpobakamulazikide.” (Mk. 16:6) Kunkamu yakali ku Jerusalemu mu Pentekoste 33 C.E., mwaapostolo Petro wakaamba kuti: “[Davida] wakazibonena limwi zyakumbele eelyo wakaamba zyabubuke bwa Kilisito kuti kunyina naakasiigwa mu Cikkalilo Cabafwu, alimwi mubili wakwe tiiwakabola pe.” (Mil. 2:29-31) Leza tanaakazumizya kuti mubili wa Mwanaakwe uuyandwa ubole. Pele Jesu wakabusyigwa camaleele amubili wamuuya.—1 Pe. 3:18.

20. Ino businsimi bwaamba nzi kujatikizya bweendelezi bwa Mesiya?

20 Mbubwenya mbukwakasinsimwa, Leza wakaamba kuti Jesu Mwanaakwe. (Amubale Intembauzyo 2:7; Matayo 3:17.) Alimwi makamu aabantu akatembaula Jesu a Bwami bwakwe alimwi andiswe tulakkomana kwaambila bamwi kujatikizya nguwe abulelo bwakwe. (Mk. 11:7-10) Ino-ino Kristo uyakubanyonyoona basinkondonyina kugwasya kuti kube ‘lusinizyo abululami.’ (Int. 2:8, 9; 45:1-6) Bwami bwakwe buyakupa kuti munyika yoonse kube luumuno alusumpuko. (Int. 72:1, 3, 12, 16; Is. 9:6, 7) Jesu Kristo ulalela kali Mwami kujulu. Eelo kaka tulaacoolwe kuba Bakamboni ba Jehova akwaambilizya makani mabotu aaya!

Ino Inga Mwaingula Buti?

• Ino mbuti Jesu mbwaakakakwa alimwi akwaabwa?

• Ino ncinzi cakasinsimwa kujatikizya kugagailwa acisamu kwa Jesu Kristo?

• Nkaambo nzi ncomuli masimpe kuti Jesu ngo Mesiya?

[Mibuzyo yaciiyo]

[Cifwanikiso icili apeeji 13]

Kunjila kwa Jesu mu Jerusalemu kali mwami kwakazuzikizya businsimi nzi?

[Zifwanikiso izili apeeji 15]

Jesu wakafwida zibi zyesu pele lino ulalela mu Bwami bwa Mesiya