Skip to content

Skip to table of contents

Amuzumanane Kupakamana

Amuzumanane Kupakamana

Amuzumanane Kupakamana

“Kokambauka makani, koajatisya lyoonse.”—2 TI. 4:2.

SENA INGA MWAPANDULULA?

․․․․․

Ncinzi cakapa kuti Banakristo bamumwaanda wamyaka wakusaanguna bakambauke kabapakamene?

․․․․․

Mbuti mbotukonzya kuzumanana kupakamana?

․․․․․

Nkaambo nzi mulimo wa Bwami wakukambauka ncouyandika kapati lino kwiinda kaindi?

1, 2. Mibuzyo nzi iibuzyigwa kujatikizya majwi aakuti ‘kojatisya kukambauka lyoonse’?

AMWEEZYEEZYE kuti mulajika, mpoonya cakutayeeyelwa mwanaanu wasuntuka. Sena inga mwazumanana kujika akaambo kakuti mufwide nzala? Peepe. Mulaleka zyoonse nzyomwali kucita akufwambaana kutola mwanaanu kucibbadela.

2 Mbotuli Bakamboni ba Jehova tuyanda kugwasya bantu kutegwa bafwutuke. Nkakaambo kaako tulabikkila maano kumulimo wesu wakukambauka makani mabotu aa Bwami. Pele eeci tacaambi kuti inga twiile kubindaana munzila iinyonganya bantu. Aboobo, ncinzi mwaapostolo Paulo ncaakali kupandulula naakaamba kuti: “Kokambauka makani, koajatisya lyoonse”? (2 Ti. 4:2) Mbuti mbotukonzya kupakamana mumulimo wakukambauka? Alimwi nkaambo nzi mulimo wesu ncouyandika kupakamana?

NKAAMBO NZI MULIMO WESU WAKUKAMBAUKA NCOUYANDIKA KUPAKAMANA?

3. Ncinzi cikonzya kucitika kuti bantu bauzumina naa kuukaka mulumbe wa Bwami?

3 Kuti mwayeeya mulimo wakukambauka mboukonzya kufwutula bantu, mulakonzya kubona mbociyandika kwaambila bamwi makani mabotu. (Lom. 10:13, 14) Jwi lya Leza lyaamba kuti: “Ndaambila sizibi kuti ncobeni ulafwa, nekubaboobo na waleka zibi zyakwe akutalika kubamba imbeta imbotu akucita bululami, . . . ncobeni uyoopona, takooyoofwa pe. Zibi zyakwe zyoonse nzyaakacita tazikooyooyeeyegwa limbi pe. Mbwabamba imbeta imbotu akucita bululami, ncobeni uyoopona.” (Ezk. 33:14-16) Inzya, Bbaibbele lyaambila baabo bakambauka mulumbe wa Bwami kuti: “Uyoolifwutula omwini alimwi abaabo bakuswiilila.”—1 Ti. 4:16; Ezk. 3:17-21.

4. Mbuti luleyo mbolwakapa kuti kuyandike kupakamana mumulimo wakukambauka mumwaanda wamyaka wakusaanguna?

4 Kutegwa tubone kaambo Paulo ncaakakulwaizya Timoteyo kupakamana mumulimo wakukambauka, atubone cibalo mwakazwa lugwalo lwamutwe ngotubandika. Tubala kuti: “Kokambauka makani, koajatisya lyoonse muciindi cili kabotu amuciindi camapenzi, kosinsa, kokalalila, alimwi kokulwaizya cakukkazyika moyo kapati aluzyibo mukuyiisya. Nkaambo ciindi ciyoosika nobayooleka kutobela njiisyo mbotu, pele akaambo kakutobela zisusi zyabo beni, bayooliyobolweda bamayi ibakubatekunya kumatwi. Bayooleka kuswiilila kasimpe.” (2 Ti. 4:2-4) Jesu wakasinsima kuti kumbele kuyooba luleyo. (Mt. 13:24, 25, 38) Aboobo, nicakali afwaafwi ciindi eeco, cakali kuyandika kuti Timoteyo ‘akambauke makani’ cakufwambaana nimuba mumbungano kutegwa Banakristo batayungwi anjiisyo zyakubeja. Bantu bakali muntenda. Mbuti mazuba aano?

5, 6. Ninjiisyo nzi zidumide kapati nzyotukonzya kujana nituli mumulimo wesu wakukambauka?

5 Mazuba aano kuleya kuzwa kubukombi bwakasimpe kwavwula. (2 Te. 2:3, 8) Ninjiisyo nzi izitekunya matwi aabantu aano mazuba? Mumasena manji, njiisyo yakusanduka ilatambulwa muzikombelo. Nikuba kuti kusanduka kulaambwa munzila yasayaansi, ilabajatikizya bantu mbobamubona Leza alimwi ambobababona bantu bambi. Bamwi balaisyoma kapati njiisyo eeyi cakuti kulimbabo yaba mbuli bukombi nikuba kuti taitondezyi kuti Leza nkwali. Njiisyo iimbi iidumide kapati njakuti Leza tatubikkili maano, aboobo andiswe tatweelede kumubikkila maano. Nkaambo nzi bantu banji ncobaziyanda kapati njiisyo eezyi cakuti balayungwa akoona kumuuya? Akaambo kakuti njiisyo eezyi zijisi mulumbe wakuti ‘Ulakonzya kucita kufwumbwa ncoyanda nkaambo kunyina uukonzya kukubeteka.’ Masimpe, ooyu ngomulumbe uutekunya matwi aabantu banji.—Amubale Intembauzyo 10:4.

6 Pele kuli nzila azimbi zibelesyegwa kutekunya matwi aabantu. Bantu bamwi ibaunka kuzikombelo balakkomana bamaiyi babo nibabaambila kuti ‘Kufwumbwa ncokonzya kucita, Leza ulakuyanda.’ Bapaizi alimwi abafwundisi balatekunya matwi aabantu kwiinda mukubaambila kuti mapobwe, Misa alimwi amituni zilizumizyidwe a Leza. Aaba bantu tabazyi ntenda iiliko mukucita zyintu zili boobu. (Int. 115:4-8) Pele kuti naa twabasinsimuna kumuuya kutegwa bakamvwisye kasimpe kamu Bbaibbele, balakonzya kugwasyigwa a Bwami bwa Leza.

INO KUPAKAMANA MUMULIMO WAKUKAMBAUKA CAAMBA NZI?

7. Mbuti mbotukonzya kutondezya kuti tulipakamene?

7 Dokota weelede kubikkila maano kumulimo wakwe nkaambo ujatikizya buumi bwabantu. Mumulimo wesu wa Bunakristo, tulakonzya kutondezya kuti tulipakamene kwiinda mukubikkila maano kuzyintu mbuli makani alimwi amibuzyo iikonzya kubakkomanisya bantu mbotuswaanganya. Kupakamana alimwi kulakonzya kutupa kucinca mulongo wesu kutegwa katubaswaya bantu aaciindi ncobakonzya kututambula.—Lom. 1:15, 16; 1 Ti. 4:16.

8. Ino kucita zyintu cakupakamana kanji-kanji kubikkilizya nzi?

8 Kupakamana alimwi kulabikkilizya akubikka zyintu ziyandika ambele. (Amubale Matalikilo 19:15.) Mucikozyanyo, amweezyeezye kuti naamana kumupima, dokota wamwiita kuofesi yakwe akumwaambila kuti: “Bulwazi bwanu buyandika kulanganya cakufwambaana. Mujisi buyo mwezi omwe wakucita boobo kujatikizya bulwazi bwanu.” Mubwini, tamukonzyi kuzwa muofesi yadokota mbuli muzyali uuzuzila mwana wasuntuka. Muciindi caboobo, inga mwasaanguna kumvwa nzyaamba, kuunka kuŋanda akuyeeya zyintu ziyandika kusaanguna kucita.

9. Nkaambo nzi ncotukonzya kwaamba kuti Paulo wakalipakamene kukambauka naakali mu Efeso?

9 Tulakonzya kukumvwisya kupakamana kwa Paulo kwiinda mukubona ncaakaambila baalu baku Efeso kujatikizya mulimo wakwe wakukambauka makani mabotu mucooko ca Asiya. (Amubale Milimo 20:18-21.) Kulibonya kuti kuzwa mubuzuba bwakusaanguna naakasika, wakajata bubi kuswaya bantu ŋanda aŋanda kakambauka makani mabotu. Kuyungizya waawo, kwamyaka yobilo wakatalika kutobela mulongo ‘wabuzuba abuzuba wakubandika makani muŋanda mpati yakuswaanganina yakali acikolo ku Tulano.’ (Mil. 19:1, 8-10) Cilasalala kuti kupakamana kwa Paulo kwakazijatikizya zyintu nzyaakali kucita lyoonse. Majwi aakuti ‘tujatisye mulimo wesu lyoonse’ taayelede kutuyoosya mumulimo ngotwakapegwa. Nikuba boobo, mulimo wakukambauka weelede kuba mubusena bwakusaanguna mubuumi bwesu.

10. Nkaambo nzi ncocikkomanisya kuti Banakristo bakalipakamene mumulimo myaka iili 100 yainda?

10 Mwaka wa 1914 kautanasika, kakamu kasyoonto ka Basikwiiya Bbaibbele ikakali kukambauka makani mabotu, kakapa cikozyanyo cibotu citondezya ncocaamba kupakamana. Nikuba kuti bakali buyo basyoonto, bakabikkila maano mbocakamanide ciindi alimwi bakakambauka mulumbe wa Bwami cabusungu. Bakalijisi milumbe yakamwaigwa mumiteende minji alimwi apulogilamu yakutondezya acipekupeku iyakali kwiitwa kuti “Photo-Drama of Creation.” Munzila eeyi bakakonzya kusikila bantu banji amakani mabotu. Ikuti nibatakapakamana, ino nibali bongaye ibali kunoomvwa mulumbe wa Bwami?—Amubale Intembauzyo 119:60.

AMUCENJELE KUTEGWA MUTALEKI KUPAKAMANA

11. Ncinzi capa kuti bamwi baleke kupakamana?

11 Izinyonganya zilakonzya kupa kuti muntu aleke kuyeeya mbouyandika mulimo wakukambauka. Bweende bwazyintu bwa Saatani bulakonzya kupa kuti katubikkila buyo maano kuzyintu zitagwasyi. (1 Pe. 5:8; 1 Jo. 2:15-17) Bamwi ibakali kubikkila maano kumulimo wa Jehova, bakaleka kubikkila maano. Mucikozyanyo, Munakristo wamumwaanda wamyaka wakusaanguna uujisi zyina lyakuti Dema wakali ‘similimonyina’ a Paulo, pele Dema wakanyonganizyigwa abweende bwazyintu bubyaabi. Muciindi cakuzumanana kuyumyayumya munyina ciindi camapenzi, Dema wakamusiya Paulo.—Flm. 23, 24; 2 Ti. 4:10.

12. Ncoolwe nzi ncotujisi lino, alimwi nzyoolwe nzi nzyotunoojisi kukabe kutamani?

12 Ikuti katuyanda kuzumanana kupakamana, tweelede kulwana muuya wakuyanda kulikkomanisya azyintu zyamubuumi. Tweelede kuba amakanze ‘aakujatisya buumi bwini-bwini.’ (1 Ti. 6:18, 19) Tamudooneki buya kuti buumi butamani anyika kwiinda mu Bwami bwa Leza buyoopa zyoolwe zinji zitamani zikkomanisya. Pele calino, coolwe cakugwasya bamwi kuti bakafwutuke lya Amagedoni cililibedelede.

13. Mbwaanga lino tuli Banakristo, ino inga twazumanana buti kupakamana?

13 Mbotuzyi kuti bantu banji munyika baloona munzila yakumuuya, ncinzi cikonzya kutugwasya kutegwa tuzumanane kupakamana? Tulakonzya kuyeeya kuti ciindi cimwi andiswe twakali koona kumuuya. Pele twakasinsimunwa, Kristo wakatumunikila kweelana ambwaakaamba Paulo. Lino tulijisi coolwe cakuba basimumuni. (Amubale Baefeso 5:14.) Naakamana kwaamba boobo, Paulo wakalemba kuti: “Amucenjele kapati, mutanooendi mbuli bafwubafwuba pe, pele mbuli bantu basongo, kamucibelesya kabotu ciindi coonse ncomujisi, nkaambo mazuba aaya mabi.” (Ef. 5:15, 16) Mubukkale bubyaabi buli boobo, tweelede ‘kucibelesya kabotu ciindi’ kucita milimo iikonzya kutupa kuti tupakamane kumuuya.

TUPONA MUCIINDI CIYANDIKA KAPATI

14-16. Nkaambo nzi mulimo wa Bwami wakukambauka ncouyandika kapati lino kwiinda kaindi?

14 Kuzwa kaindi mulimo wa Bunakristo ulibindide, pele lino wasika mpouyandika kapati kwiinda kaindi. Kuzwa mu 1914, citondezyo cipandulwidwe mu Jwi lya Leza lino cilalimvwisya kabotu. (Mt. 24:3-51) Bantu bali muntenda kapati kwiinda kaindi. Nikuba kuti kuli zizuminano, izisi zijisi nguzu kapati zicijisi zilwanyo zyanyukkiliya zibalilwa ku 2,000 zipya. Beendelezi baamba kuti ziindi zinji zyintu zyanyukkiliya “zilasweeka.” Sena zigwebenga zilijisi zyintu zili boobo? Basikulangilila baamba kuti bantu balakonzya kuloba muciindi cisyoonto munkondo iyatalisyigwa acigwebenga. Nikuba boobo, nkondo tacili ncecibeela cilikke cikonzya kupa kuti bantu babe muntenda.

15 Lipooti ya The Lancet alimwi aya University College London yakatondezya kuti: “Mumwaanda wamyaka uno wa 21 kucinca kwambokukasala naa mbokutontola kubikka buumi bwabantu muntenda. Zyintu ziboola akaambo kakucinca kwambokukasala naa mbokutontola kuyoobajatikizya bantu banji mumyaka iiboola, alimwi buumi bwamabbiliyoni aabantu bunooli muntenda.” Kucinca ooku kulakonzya kuba kupaya kwamaanzi, cilala, malwazi aayambukila, maguwo aanyamuna mayuwe mulwizi, alimwi ankondo zyakulwanina lubono luyaabuceya. Inzya, nkondo alimwi antenda zilicitikila zibikka buumi bwabantu muntenda.

16 Bantu bamwi balakonzya kuyeeya kuti kukongwa ankondo yanyukkiliya inga kwapa kuti zyintu zyaamba “citondezyo” zizuzikizyigwe. Nikuba boobo, bantu banji tabacimvwisyi mbociyandika citondezyo eeci. Citondezyo eeci calikulibonya kwamyaka minji, calo citondezya kuti kubako kwa Kristo nkwamasimpe alimwi akuti bweende oobu bwazyintu bulaafwaafwi kumana. (Mt. 24:3) Zyintu zyaamba citondezyo zyalibonya kabotu-kabotu kwiinda kaindi. Lino casika ciindi cakuti bantu basinsimunwe kuŋonzi zyakumuuya. Mulimo wesu ulakonzya kubagwasya kutegwa basinsimuke.

17, 18. (a) Mbuti mbotujatikizyidwe “[a]ciindi ncotupona”? (b) Ncinzi cikonzya kupa kuti bantu bacince mbobaubona mulumbe wa Bwami?

17 Kwacaala buyo kaindi kasyoonto kutegwa tutondezye mbotumuyanda Jehova alimwi akumanizya mulimo wakukambauka weelede kucitwa mumazuba aano aakumamanino. Majwi aa Paulo ngaakaambila Banakristo bamumwaanda wamyaka wakusaanguna baku Roma alayandika kapati mazuba aano, majwi aakuti: “Mulicizyi mbocibede ciindi ncotupona. Mulizyi kuti nciindi cakuti musinsimuke kuŋonzi, mbwaanga lufwutuko lwesu lino luli afwaafwi kapati kwiinda leelyo notwakaba basyomi.”—Lom. 13:11.

18 Zyintu zyakaambilwalimwi kuti ziyoocitika mumazuba aakumamanino zilakonzya kupa kuti bantu bazyibe mbobayandika kugwasyigwa kumuuya. Bamwi bantu balazyiba kuti bayandika kugwasyigwa babona mfwulumende zyabantu mbozyaalilwa kulwana mapenzi aamali, kukongwa amabbomba aanyukkiliya, nkondo naa kunyonyooka kwamasena. Nikuba boobo, bamwi balazyiba kuti bayandika lugwasyo lwakumuuya akaambo kazyintu zicitika mumikwasyi yabo, mbuli kuciswa-ciswa, kumana kwacikwati naa kufwidwa muyandwa wabo. Ciindi nitutola lubazu mumulimo wakukambauka, tutondezya kuti tuliyandide kupa lugwasyo kubantu bali boobu.

KUYUNGIZYA MULIMO AKAAMBO KAKUTI BALIPAKAMENE

19, 20. Mbuti kupakamana mbokwabagwasya Banakristo banji kucinca buumi bwabo?

19 Kupakamana kwapa kuti bamwi Banakristo bayungizye ciindi ncobatola mumulimo wakukambauka. Mucikozyanyo, banabukwetene bapya ibakkala ku Equador nookamana muswaangano wabbazu wamu 2006, iwakajisi mutwe wakuti: “Amuzumanane Kuba Aliso Lyabuuya,” bakasala kuubyaubya buumi bwabo. Bakalemba mulongo wazyintu nzyobatakali kuyanda, mumyezi buyo yotatwe bakalonga kuzwa muŋanda yabo yakajisi maluumu aakoona otatwe akuunka muŋanda yakajisi buyo luumu yomwe yakoona, akusambala zyintu zimwi nzyobakajisi akubbadela zikwelete zyoonse nzyobakajisi. Kakutanainda ciindi cilamfwu bakatalika kucita bupainiya bwakugwasilizya alimwi bakazumina kulomba kwamulangizi wabbazu kwakuti baunke bakaakubelekele kumbungano yakabulide basikumwaya ba Bwami.

20 Imukwesu umwi waku North America wakalemba kuti: “Ciindi camuswaangano wabbazu wamu 2006, mebo abakaintu bangu twakalijisi myaka iili 30 kuzwa ciindi nitwakabbapatizyigwa. Ciindi nitwakali kuunka kuŋanda nookamana muswaangano, twakabandika mbotukonzya kubelesya lulayo lwakapegwa kujatikizya kuubya-ubya buumi. (Mt. 6:19-22) Twakalijisi maanda otatwe, faamu, myootokala iidula, bwato alimwi amootokala uujisi ŋanda mukati. Akaambo kakuti twakalimvwa mbuli Banakristo bafwubafwuba, twakabikka mbaakani yakutola lubazu mumulimo waciindi coonse. Mu 2008 twakamusangana mwaneesu iwakali kucita bupainiya bwaciindi coonse. Eelo kaka twakakkomana kubelekela antoomwe abakwesu! Twacikonzya kubelekela kubusena kubulide basikumwaya ba Bwami. Alimwi kucita zyoonse nzyotukonzya mumulimo wa Jehova kwayumya cilongwe cesu anguwe. Cilongezyo cipati ncotwajana, nkubona bantu mbobajuka meso ciindi nibaswiilila akumvwisya kasimpe kajanika mu Jwi lya Leza.”

21. Nduzyibo nzi lutukulwaizya kubweza ntaamu?

21 Tulizyi ciyoocitika lino-lino kubweende oobu bwazyintu bubyaabi—“buzuba bwalubeta abwalunyonyooko lwabantu basampaula Leza.” (2 Pe. 3:7) Luzyibo ndotujisi mu Jwi lya Leza lutukulwaizya kuba basungu mukwaambilizya mapenzi mapati aali kumbele alimwi anyika mpya iyooboola aakwiinda mapenzi mapati. Tulazumanana kupakamana akugwasya bantu kuba aabulangizi bwini-bwini. Kwiinda mukutola lubazu mumulimo ooyu uuyandika kapati, tulatondezya kuti tulamuyanda ncobeni Leza alimwi abantuma.

[Mibuzyo yaciiyo]