Skip to content

Skip to table of contents

‘Ino Nguni Ngondikonzya Kuyoowa?’

‘Ino Nguni Ngondikonzya Kuyoowa?’

‘Ino Nguni Ngondikonzya Kuyoowa?’

“Nekuba kuti inkondo yandibukila, nsileki kusyoma.”—INT. 27:3.

KWEELANA ATUPANGO OOTU, NCINZI CIKONZYA KUTUGWASYA KUBA BASICAMBA?

Intembauzyo 27:1

Intembauzyo 27:4

Intembauzyo 27:11

1. Ino Intembauzyo 27 ilatugwasya kumvwisya nzi?

NKAAMBO nzi mulimo wesu wakukambauka ncouyaambele nikuba kuti bukkale munyika buyaabwiindila kubija? Nkaambo nzi ncotukkomana kubelesya ciindi cesu alimwi anguzu mumulimo wakukambauka nikuba kuti munyika muli mapenzi manji aamali? Mbuti mbotukonzya kuba basicamba nikuba kuti bantu banji balayoowa ziboola kumbele? Tulajana bwiinguzu mulwiimbo lwakasololelwa amuuya ndwaakaimba Mwami Davida, lulembedwe mu Intembauzyo 27.

2. Ino kuyoowa kupa kucita nzi, pele ndusyomo nzi ndotujisi?

2 Davida wakatalika ntembauzyo eeyi amajwi aakuti: “Jehova ngumumuni wangu alufutuko lwangu. Ino ngwani ngwenjoowa? Jehova ninguzu zyabuumi bwangu. Ngwani ngwencija?” (Int. 27:1) Kuyoowa kapati kulakonzya kupa muntu kubula nguzu cakuti takonzyi kucita cintu cili coonse. Pele muntu uusyoma muli Jehova ngusicamba alimwi taakwe ncayoowa pe. (1 Pe. 3:14) Ciindi Jehova naba maccijilo eesu, ‘tuyookkala kabotu, tuyooba aluumuno cakutayoowa bubi.’ (Tus. 1:33; 3:25) Nkaambo nzi?

“JEHOVA MUMUNI WANGU ALIMWI NDUFWUTUKO LWANGU”

3. Muunzila nzi Jehova mwali mumuni wesu, pele ncinzi ncotweelede kucita?

3 Ciindi Bbaibbele nilyaamba kuti “Jehova mumuni wangu,” lipandulula kuti Jehova ulatuyiisya kasimpe. (Int. 27:1) Mumuni wini ulakonzya kutugwasya kubona ntenda naa cintu cili munzila, pele taukonzi kucigusya. Tweelede kwiiyeleba buya ntenda eeyo. Mbubwenya buyo, awalo Jehova ulatuyubunwida ncozyaamba zyintu zicitika munyika. Ulatucenjezya kuntenda ziliko zyamubweende bwazyintu oobu. Ulatupa njiisyo zyamu Bbaibbele zibeleka lyoonse, pele tweelede kuzibelesya nzyotwiiya. Ikuti naa twacita oobo, tuyooba basongo kwiinda basinkondoma naa bamayi besu.—Int. 119:98, 99, 130.

4. (a) Nkaambo nzi Davida calusyomo ncaakaambila kuti: “Jehova . . . ndufwutuko lwangu”? (b) Ndilili Jehova nayooba lufwutuko lwesu?

4 Majwi aa Davida mulugwalo lwa Intembauzyo 27:1, atondezya kuti wakali kuyeeya Jehova mbwaakamufwutula ziindi zyamusyule. Mucikozyanyo, Jehova wakamuvuna ‘kumaanza aamulavu aacibbeya.’ Jehova alimwi wakamugwasya kuzunda sintanze Goliati. Lyoonse Mwami Saulo naakali kuyanda kumujaya Davida asumo, Jehova wakali kumuvwuna. (1 Sam. 17:37, 49, 50; 18:11, 12; 19:10) Nkakaambo kaako Davida calusyomo wakaamba kuti: “Jehova . . . ndufwutuko lwangu”! Jehova uyoobavwuna babelesi bakwe mbubwenya mbwaakavwuna Davida. Ndilili nayoocita boobo? Ciindi aakusika “mapenzi mapati.”—Ciy. 7:14; 2 Pe. 2:9.

AMUYEEYE JEHOVA MBWAAKAMUGWASYA KUTI MUZWIDILILE

5, 6. (a) Ino kuyeeya zyintu zyakatucitikila kaindi kutugwasya buti kuba basicamba? (b) Mbuti kuyeeya Jehova mbwaakabagwasya babelesi bakwe bakaindi mbokutugwasya kuba basicamba?

5 Mulugwalo lwa Intembauzyo 27:2, 3, (amubale) tubala kujatikizya cintu ncotweelede kucita kutegwa tube basicamba. Davida wakayeeya zyintu zyakamucitikila mwalo mwaakavwunwa akaambo kakugwasyigwa a Jehova. (1 Sam. 17:34-37) Kuyeeya zyintu eezyo zyakamucitikila, cakamugwasya kuba sicamba kutegwa aliyumye kumapenzi ngaakali kuyoojana kumbele. Sena andinywe kuyeeya zyintu zyakamucitikila mbokumugwasya oobo? Mucikozyanyo, sena kuli nimwakapailide kujatikizya penzi limwi alimwi mwakabona Jehova mbwaakamupa busongo naa nguzu zyakuliyumya kupenzi eelyo? Sena muliyeeyede mbwaakamana mampindamangobe ngomwakajisi mumulimo wanu naa mulyango mupati uutola kumulimo mbowakajaluka? (1 Ko. 16:9) Ino kuyeeya zyintu zyakamucitikila kumujatikizya buti lino? Zyintu zyakamucitikila zyeelede kuzumanana kumugwasya kuzyiba kuti Jehova ulakonzya kumugwasya kumana naa kuliyumya mubukkale alimwi amumapenzi ngomujisi.—Lom. 5:3-5.

6 Mbuti kuti mfwulumende iilanguzu kapati kaiyanda kunyonyoona mbunga yoonse ya Bakamboni ba Jehova? Bantu banji mazuba aano basola kucita oobo, pele baalilwa. Kuyeeya Jehova mbwaakabagwasya bantu bakwe musyule kuyootugwasya kuba basicamba nitulangila zyintu ziboola kumbele.—Dan. 3:28.

AMUTONDEZYE KULUMBA KUBUBAMBE BWABUKOMBI BUSALALA

7, 8. (a) Kweelana alugwalo lwa Intembauzyo 27:4, ncinzi Davida ncaakalomba kuli Jehova? (b) Ino tempele lipati lyakumuuya lya Jehova ninzi, alimwi mbuti mbotukomba mutempele eeli?

7 Acimbi cikonzya kutugwasya kuba basicamba nkuyandisya bukombi bwakasimpe. (Amubale Intembauzyo 27:4.) Ciindi Davida naakali kupona, “ŋanda ya-Jehova” lyakali tempele. Davida ngonguwe wakabikka bubambe bwakuti kuyakwe tempele lipati ilyakali kuyooyakwa amwanaakwe Solomoni. Nikwakainda myaanda yamyaka, Jesu wakapandulula kuti ciindi cakali kuyoosika bantu nibakali kuyoocileka kuunka kutempele akukomba Jehova. (Joh. 4:21-23) Mwaapostolo Paulo mulugwalo lwa Bahebulayo caandaano 8 kusika ku 10 wakatondezya tempele lipati lyakumuuya ilyakaba ciindi Jesu naakabbapatizyigwa mu 29 C.E., akulyaaba kutegwa acite kuyanda kwa Jehova. (Heb. 10:10) Tempele eeli lyakumuuya mbubambe bwa Jehova mbwaabikka kutegwa swebo kwiinda mulusyomo lwesu mucipaizyo cacinunuzyo ca Jesu tucikonzye kumusikila Leza munzila njayanda. Mbuti mbotukomba mutempele eeli? Nkwiinda mukupaila “amyoyo iituba alimwi alusyomo luyumu nta”; kwaamba zyabulangizi bwesu kakunyina kuzungaana; kubikkilana maano, kukulwaizyanya, alimwi akuyumizyanya abakombima ciindi camiswaangano alimwi aciindi cakukomba mumukwasyi. (Heb. 10:22-25) Kulumba kububambe oobu bwabukombi bwakasimpe kulatuyumya mumazuba aano aamamanino.

8 Nyika yoonse mboizulwa, babelesi ba Jehova basyomeka balayungizya ciindi cabo ncobabelesya mukukambauka, kwiiya myaambo iimbi, alimwi akuyoobelekela kumasena aabulide basikumwaya ba Bwami. Bukkale bwabo buleendelana akulomba nkwaakacita sintembauzyo kuli Jehova. Bayanda kukkomana abubotu bwa Jehova alimwi akutola lubazu mumulimo uusalala kufwumbwa naa ncinzi cacitika.—Amubale Intembauzyo 27:6.

AMULUSYOME LUGWASYO LWA LEZA

9, 10. Ino cisyomezyo cijanika mulugwalo lwa Intembauzyo 27:10, cipandulula nzi?

9 Davida wakaamba mbwaakali kulusyoma lugwasyo lwa Jehova naakati: “Taata abama nebandisia, Jehova ulandibamba.” (Int. 27:10) Kweelana amakani aalembedwe mulugwalo lwa 1 Samueli caandaano 22, tulakonzya kwaamba kuti bazyali ba Davida kunyina nibakamusiya. Nikuba boobo, mazuba aano banji balakakwa abanamukwasyi. Aabo bakakwa, balajana lukwabililo alimwi balatondezyegwa luyando mumbungano ya Banakristo.

10 Mbwaanga Jehova ulilibambilide kubagwasya babelesi bakwe ikuti bamwi babakaka, tulisinizyide kuti uyoobagwasya kufwumbwa mapenzi ngobanoojisi. Mucikozyanyo, ikuti katulibilika kujatikizya kujanina banamukwasyi ziyandika zyakumubili, tulakonzya kuba masimpe kuti Jehova uyootugwasya. (Heb. 13:5, 6) Ulibuzyi kabotu-kabotu bukkale bwababelesi bakwe boonse basyomeka.

11. Mbuti kusyomeka kwesu kuli Jehova mbokukonzya kubajatikizya bamwi? Amupe cikozyanyo.

11 Amubone cikozyanyo caba Victoria, basikwiiya Bbaibbele baku Liberia. Nibakali kuyanda kubbapatizyigwa, mwaalumi ngobakali kukkala limwi wakabasiya abana babo botatwe. Nikuba kuti tiibakajisi ŋanda alimwi tiibakali kubeleka, bakazumanana kuyaambele kumuuya. Nibakabbapatizyigwa, mwanaabo musimbi iwakajisi myaka iili 13 yakuzyalwa wakabwezela cikwama cakazwide mali. Kutegwa batasunkwi, bakasala kuti bataabali mali aali mukati. Muciindi caboobo, cakufwambaana bakamuyandaula musilikani iwakasowa cikwama eeco. Wakabaambila kuti, ikuti bantu boonse nibali kusyomeka mbuli Bakamboni ba Jehova, nyika yoonse niyali kabotu alimwi nikwali luumuno lunji. Kwiinda mukubelesya Bbaibbele, ba Victoria bakamutondezya musilikani ooyu cisyomezyo ca Jehova canyika mpya. Akaambo kakusyomeka kwaba Victoria, musilikani ooyu wakabapa mali aali mbwaabede kuzwa mumali aakajanwa. Inzya, akaambo kakusyoma cakumaninina munguzu zya Jehova, Bakamboni ba Jehova balijanina zyina mbotu kwiinda mukusyomeka.

12. Ciindi nituzumanana kubelekela Jehova nikuba kuti tulasweekelwa zyintu zyakumubili, ncinzi ncotutondezya? Amupe cikozyanyo.

12 Lino amubone cikozyanyo caba Thomas, basikumwaya batanabbapatizyigwa ibakkala ku Sierra Leone. Bakatalika kubeleka kabali bayi baku sekondali, pele kunyina nibakali kuvwola kwamyezi iitandila kumwaka. Ba Thomas bakeelede kubandika awakali kweendelezya cikolo kutegwa bapegwe mali ngobakabelekela. Mweendelezi wacikolo wakali mupaizi, alimwi wakaambila ba Thomas kuti nzyobasyoma Bakamboni ba Jehova tazizumizigwi acikolo. Mupaizi ooyu alimwi wakaambila ba Thomas kuti beelede kusala akati kamulimo wabo anzibakali kusyoma kuzwa mu Bbaibbele. Amuyeeye buyo mbobakalimvwa ciindi nibakasala kuleka mulimo wabo akusiya mali ngobakabelekela kwamyezi iitandila kumwaka! Ba Thomas bakajana mulimo uumbi, bakatalika kubamba mawailesi alimwi amafooni. Kweelana acikozyanyo eeci alimwi azikozyanyo zikozyenye mbozitondezya, bantu banji balayoowa kusweekelwa zyintu zyakumubili, pele kusweekelwa lusyomo mu Mulengi wazyintu zyoonse alimwi Mukwabilizi wabantu bakwe ncintu cipati kwiinda kusweekelwa zyintu zyakumubili.

13. Ino weenda buti mulimo wakukambauka Bwami muzisi mocikatazya kujana zyintu zyakumubili?

13 Muzisi zinji mwalo bukkale mobukatazya kapati, kanji-kanji basikukambauka Bwami mbasungu kapati. Nkaambo nzi? Ofesi yamutabi imwi yakalemba kuti: “Bantu banji bamucilawo ibazumina ciiyo ca Bbaibbele tabalembedwe milimo, aboobo balijisi ciindi cinji cakwiiya abuzuba. Bakwesu abalo balijisi ciindi cinji cakukambauka. Kwaambisya mumasena bukkale mobukatazya kapati, bantu tabayandiki kwaambilwa buya kuti tupona mumazuba aakumamanino; balibubwene kale bukkale mbobubede.” Misyinali umwi iwakabeleka kwamyaka yiinda ku 12 mucisi basikumwaya boonse mobasololela ziiyo zya Bbaibbele zitaleli kuli zyotatwe wakalemba kuti: “Akaambo kakuti basikumwaya banji bakaubya-ubya bukkale bwabo alimwi tabajisi zyintu zinji zibanyonganya, kanji-kanji balijisi ciindi cinji cakuunka mumulimo wamumuunda alimwi akusololela ziiyo zya Bbaibbele.”

14. Muunzila nzi nkamu mpati moikonzya kukkomana alukwabililo luzwa kuli Leza?

14 Jehova wasyomezya kubagwasya, kubakwabilila alimwi akubavwuna bantu bakwe kabali nkamu, kumuuya akumubili, alimwi tulamusyoma. (Int. 37:28; 91:1-3) Nkamu iiyoofwutuka “mapenzi mapati” inooli mpati ncobeni. (Ciy. 7:9, 14) Aboobo, nkamu eeyo antoomwe iyookwabililwa kutegwa itanyonyoonwi yoonse mumazuba aamamanino. Iyoopegwa zyoonse ziyandika kutegwa iliyumye mumasunko alimwi akukwabilila cilongwe ncoijisi a Jehova. Alimwi kusikila kumamanino aacibeela camapenzi mapati, Jehova uyoobakwabilila bantu bakwe.

“UNDIYIISYE INZILA YAKO, O JEHOVA”

15, 16. Mbuti mbotugwasyigwa ciindi nitutobela malailile aa Leza? Amupe cikozyanyo.

15 Kutegwa tuzumanane kuba basicamba, tweelede kuyiisyigwa nzila zya Leza lyoonse. Eeci cilalibonya kweelana a Davida mbwaakalomba kuti: “Undiiyisye inzila yako, O Jehova; undeenzye munzila iiluleme, nkaambo kabasinkondoma.” (Int. 27:11) Kucita zyintu kweelana amupailo ooyu caamba kubikkila maano kapati kubusolozi bwamu Bbaibbele buli boonse mbotutambula kwiinda mumbunga ya Jehova alimwi akubutobela. Bantu banji ibakajisi zikwelete, balaamba kuti kutobela lulayo lwabusongo lwakuubya-ubya bukkale bwabo ciindi bukkale bwamazuba aano nibukatazya kapati kwabagwasya. Muciindi cakuzumanana kubeleka canguzu kutegwa babbadelele zyintu nzibatayandiki, basala kuyungizya mulimo wabo wakukambauka. Umwi aumwi wesu weelede kulibuzya kuti, ‘Sena ndilazitobela mpoona-mpoona zyintu zyoonse nzyondibala mu Bbaibbele alimwi amumabbuku aaciinga camuzike musyomesi, niliba leelyo nikuyandika kuliimya?’—Mt. 24:45.

16 Kwiinda mukulekela Jehova kuti atuyiisye alimwi akutusololela munzila iiluleme, tatunooyoowi pe. Ciindi mupainiya waciindi coonse ku United States naakalembela mulimo iwakali kukonzya kumugwasya kuzumanana mumulimo waciindi coonse alimwi amukwasyi wakwe, iwakali kumubelesya wakamwaambila kuti takonzyi kupegwa mulimo ooyo kakunyina lwiiyo lwakukkoleji. Kuti cili boobu nicakacitika kulindinywe, sena nimwakausa akaambo kakucita mulimo waciindi coonse muciindi cakuyandaula lwiiyo lwaatala? Nikwakainda nsondo zyobilo, uulya iwakali mupati amulimo wakatandwa mulimo, mpoonya mupati uumbi waamulimo wakabuzya mukwesu kujatikizya mbaakani zyakwe. Calukkomano mukwesu wakapandulula kuti walo alimwi abakaintu bakwe bakali Bakamboni ba Jehova, ibabelesi baciindi coonse alimwi akuti bakali kuyanda kuzumanana kucita oobo. Mukwesu katanaamba cili coonse, mupati wamulimo wakaamba kuti: “Ndalizyi kuti kuli kwiindana kuliko kujatikizya nduwe ababelesi bamwi. Bataata nibakali kuciswa basyominyoko bobilo bakali kuboola kubabalila Bbaibbele abuzuba. Ndakasyomezya kuti naa ndikabe acoolwe cakugwasya umwi wa Bakamboni ba Jehova, ndiyoocita oobo.” Nibwakaca, mukwesu wakapegwa mulimo ngweenya ngwaakakakide kumupa mupati-pati wamulimo wakaindi. Masimpe, ciindi nitubikka zyintu zya Bwami mubusena bwakusaanguna mubuumi bwesu, Jehova uyoozuzikizya cisyomezyo cakwe cakutupa zyintu nzyotuyandika kumubili.—Mt. 6:33.

LUSYOMO ABULANGIZI ZILAYANDIKA KAPATI

17. Ncinzi ciyootugwasya kulanga kumbele calusyomo?

17 Davida wakaamba mbociyandika kuba alusyomo alimwi abulangizi kwiinda mukwaamba kuti: “Ndasyoma kubona bubotu bwa-Jehova nencipona ansi.” (Int. 27:13) Masimpe, nibwatali bulangizi kuzwa kuli Leza wesu alimwi akulumba kwesu kuzyintu zyakabandikwa mu Intembauzyo 27, ino nitwali kuli? Aboobo, atuzumanane kupaila calusyomo kulomba nguzu alimwi akuvwunwa ciindi zyintu zisololela ku Armagedoni nizicitika.—Amubale Intembauzyo 27:14.

[Mibuzyo Yaciiyo]

[Cifwanikiso icili apeeji 23]

Davida wakajana nguzu kwiinda mukuyeeya Jehova mbwaakamuvwuna

[Cifwanikiso icili apeeji 25]

Sena kuyuma kwabukkale tukubona kuba coolwe cakuyungizya mulimo wesu wakukambauka?