Skip to content

Skip to table of contents

Muli Babanzi Basyomeka!

Muli Babanzi Basyomeka!

Muli Babanzi Basyomeka!

“Buumi mbomujisi tabuli bwanu nobeni pe.”—1 KO. 6:19.

INO INGA MWAINGULA BUTI?

Ino babanzi ibakaindi bakajisi mulimo nzi?

Ino mulimo nzi babanzi ba Leza boonse ngobajisi?

Mbuti mbotweelede kububona bubanzi mbotupedwe?

1. Mbuti bantu banji munyika mbobalubona lwaanguluko?

MYAKA iili 2,500 yainda, sikulemba zisobano muna Greece wakalemba kuti: “Taakwe uusama joko lyabuzike cakuliyandila.” Bantu banji mazuba aano balaazumina majwi aayo. Bbala lyakuti muzike lipa muzeezo wakudyaamininwa, mulimo wamuzike uletela mpindu ikutali kulinguwe, pele kuli simalelaakwe.

2, 3. (a) Ino nzyoolwe nzi bazike naa babelesi ba Kristo nzyobajisi? (b) Mibuzyo nzi kujatikizya bubanzi njotutiilange-lange?

2 Jesu wakaamba kuti basikwiiya bakwe bakali kuyakuba babelesi naa bazike balicesya. Nokuba boobo, taakwe kudyaamininwa kuliko kujatikizya buzike bwa Banakristo bakasimpe. Bazike aaba balalemekwa alimwi balasyomeka. Mucikozyanyo, amulange-lange majwi Jesu ngaakaamba kalaafwaafwi kufwa kujatikizya “muzike” umwi. Kristo wakaambilalimwi kuti wakali kuyakupa mulimo “[ku]muzike musyomesi uucenjede.”—Mt. 24:45-47.

3 Cikkomanisya ncakuti mucibalo cikozyenye, muzike ooyu wiitwa kuti “mubanzi.” (Amubale Luka 12:42-44.) Bunji bwa Banakristo basyomeka bapona lino tabali baciinga eeci camubanzi uusyomeka. Pele Magwalo atondezya kuti boonse babelekela Leza balipedwe mulimo wabubanzi. Ino milimo nzi iijatikizyidwe? Mbuti mboyeelede kubonwa? Kutegwa tujane bwiinguzi, atulange-lange mulimo wababanzi bakaindi.

MULIMO WABABANZI

4, 5. Ino babanzi ibakaindi bakajisi mulimo nzi? Amupe zikozyanyo.

4 Kaindi, mubanzi kanji-kanji wakali muzike uusyomeka iwakali kupegwa mulimo wakulanganya milimo yaaŋanda naa makwebo aasimalelaakwe. Kanji-kanji babanzi bakalijisi nguzu zyakweendelezya alimwi bakali kupegwa mukuli wakulanganya zyintu zyaaŋanda, mali alimwi abazikenyina. Tulakonzya kucibona eeci kujatikizya Eliyaza, walo iwakapedwe mulimo wakulanganya lubono lwa Abrahamu lunji. Kweelede kuti wakali Eliyaza Abrahamu ngwaakatuma ku Mesopotamiya kuyakujanina mwanaakwe Izaka mukaintu. Ooyu wakali mulimo uuyandika kapati!—Matl. 13:2; 15:2; 24:2-4.

5 Muzyukululwa wa Abrahamu Josefa wakali kulanganya ŋanda ya Potifara. (Matl. 39:1, 2) Mukuyakwaciindi, Josefa awalo wakaba amubanzi wakwe, walo iwakapedwe mulimo wakulanganya “ŋanda ya-Josefa.” Mubanzi uulya ngowakacita bubambe bwakusamausya banabokwabo a Josefa bali kkumi. Alimwi ngowakeendelezya makani aajatikizya inkomeki yansiliva iyakabelesyegwa kusunka banabokwabo Josefa. Cakutadooneka, babanzi bakalijisi mulimo mupati.—Matl. 43:19-25; 44:1-12.

6. Ino mbubanzi buli buti baalu Banakristo basiyene-siyene mbobajisi?

6 Nokwakainda myaanda yamyaka, mwaapostolo Paulo wakalemba kuti balangizi Banakristo bakeelede kuba ‘babanzi ba Leza.’ (Tit. 1:7) Kutegwa beembele “butanga bwa Leza,” balangizi balasalwa aboobo balasololela alimwi akweendelezya mumbungano. (1 Pe. 5:1, 2) Masimpe ngakuti, milimo yabo ilisiyene-siyene. Mucikozyanyo, balangizi Banakristo banji mazuba aano babelekela buyo mumbungano yomwe. Balangizi beendeenda balaswaya mbungano zinji. Bakwesu ibali Mukkomiti Yamutabi balalanganya mbungano zyoonse izili muzisi zilanganizyigwa amutabi ooyo. Nokuba boobo, boonse balangilwa kubeleka milimo yabo cakusyomeka, boonse “bayoobuzyigwa makani” a Leza.—Heb. 13:17.

7. Ino tuzyi buti kuti Banakristo boonse munzila imwi mbabanzi?

7 Mbuti kujatikizya Banakristo banji basyomeka batali balangizi? Mwaapostolo Petro wakalemba lugwalo ku Banakristo boonse kuti: “Kweelana acipego umwi aumwi ncaakatambula, amucibelesye mukubelekelana mbuli babanzi babotu baluzyalo lwa Leza ilutondezyegwa munzila ziindene-indene.” (1 Pe. 1:1; 4:10) Leza muluzyalo lwakwe watupa toonse cipego, lubono naa luzyibo lumwi lukonzya kubelesyegwa kugwasya basyomima. Aboobo, boonse ibabelekela Leza mbabanzi, alimwi akaambo kamulimo ooyu balapegwa bulemu, balasyomwa alimwi balapegwa milimo.

TULI BAA LEZA

8. Ninjiisyo nzi imwi iiyandika njotweelede kuyeeya?

8 Lino tulabikkila maano kunjiisyo zyotatwe nzyotweelede kulanga-langa mbotuli babanzi. Njiisyo yakusaanguna njakuti: Toonse tuli baa Leza alimwi tuyakulyaambilila kulinguwe. Paulo wakalemba kuti: “Buumi mbomujisi tabuli bwanu nobeni pe, nkaambo mwakaulwa acintu cidula,” bulowa bwacipaizyo ca Kristo. (1 Ko. 6:19, 20) Mbwaanga tuli baa Jehova, tweelede kutobela milawo yakwe iitaminyi. (Lom. 14:8; 1 Jo. 5:3) Alimwi tuli bazike ba Kristo. Mbubwenya mbuli babanzi ibakaindi, tulipedwe lwaanguluko—pele lwaanguluko lwesu kuli mpolugolela. Tweelede kwiicita milimo njotupedwe kweelana amalailile. Kufwumbwa coolwe camulimo ncotupedwe, tuli babelesi ba Leza aba Kristo.

9. Ncikozyanyo nzi Jesu ncaakaamba kujatikizya kweendelana kuliko akati kasimalelo amuzike?

9 Jesu ulatugwasya kumvwisya kweendelana kuliko akati kasimalelo amuzike. Cimwi ciindi wakaambila basikwiiya bakwe kujatikizya muzike iwakaboola kuŋanda naakamana kubeleka buzuba oobo. Sena simalelo waamba kuti: “Fwambaana boola kuno ukkale akulya”? Peepe. Waamba kuti: “Kondibambila cilalilo, alimwi sama kalembo kakukutaukila undikutaukile kusikila ndimanizye kulya akunywa; eelyo ndamana ayebo inga walya akunywa.” Mbuti Jesu mbwaakacipandulula cikozyanyo eeci? Wakaamba kuti: “Mbubonya oobo andinywe, mwamana kucita zyintu zyoonse nzyomwalaililwa, amwaambe kuti, ‘Tuli bazike buyo. Twacita nzyotweelede kucita.’”—Lk. 17:7-10.

10. Ncinzi citondezya kuti Jehova ulalumba kukusoleka kwesu notumubelekela?

10 Masimpe ngakuti, Jehova ulakkomana akusoleka kwesu mumulimo wakwe. Bbaibbele litusyomezya kuti: “Leza tali Leza uutaluleme pe uunga waluba milimo yanu alimwi aluyando ndomwakatondezya kuzyina lyakwe.” (Heb. 6:10) Jehova taciindizyi kulangila zyintu nzyotweelede kucita. Kuyungizya waawo, kufwumbwa nzyatwaambila kucita zigwasya ndiswe alimwi taziminyi. Nokuba boobo, kweelana acikozyanyo ca Jesu, muzike talikkomanisyi mwini kwiinda mukubikka zyintu nzyayanda mubusena bwakusaanguna. Kaambo nkakuti, ciindi notulyaaba kuli Leza, tusala kubikka kuyanda kwakwe mubusena bwakusaanguna mubuumi bwesu. Sena mulakazumina kaambo aaka?

NCAYANDA JEHOVA KULINDISWE TOONSE

11, 12. Mbotuli babanzi, ino mbube nzi mbotweelede kutondezya alimwi ncinzi ncotweelede kutantamuka?

11 Njiisyo yabili njakuti: Mbotuli babanzi, toonse tutobela zyeelelo zikozyenye. Masimpe, mikuli imwi ipegwa buyo kubantu basyoonto mumbungano ya Banakristo. Nokuba boobo, mikuli minji ilapegwa kuli boonse. Mucikozyanyo, mbotuli basikwiiya ba Kristo alimwi a Bakamboni ba Jehova, tweelede kuyandana umwi amweenzinyina. Jesu wakaamba kuti luyando ncecitondezyo ca Banakristo bakasimpe. (Joh. 13:35) Nokuba boobo, tulatondezya luyando nokuba kulibaabo batali babunyina. Aboobo, tulayandisya kutondezya luyando nokuba kulibaabo mbotutaswaangenelimwi mulusyomo. Toonse tulakonzya alimwi tweelede kucita oobo.

12 Icimbi ciyandika kulindiswe, nkulilemeka kabotu. Tuyanda kutantamuka bukkale bukasyidwe mu Jwi lya Leza. Paulo wakalemba kuti: “Nobaba basibwaamu, nobaba basikukomba mituni, nobaba basimamambe, nobaba baalumi boonwa abaaluminyina, nobaba baalumi boona baaluminyina, nobaba babbi, nobaba basyaacivwulemwangu, nobaba bakolwi, nobaba basimatusi, nobaba bafwumpi, tabakabukoni Bwami bwa Leza.” (1 Ko. 6:9, 10) Masimpe ngakuti, kuyandika kubeleka canguzu kutegwa katupona kweelana azyeelelo zya Leza ziluleme. Pele kusoleka kuli boobo kulayandika, nkaambo kuletela mpindu zinji, kubikkilizya akupona kabotu, kumvwana abamwi alimwi a Leza.—Amubale Isaya 48:17, 18.

13, 14. Ino mulimo nzi ngobapedwe Banakristo boonse, alimwi mbuti mbotweelede kuubona?

13 Amuyeeye alimwi kuti mubanzi wakajisi mulimo ngwaakeelede kucita. Mbubwenya buyo andiswe. Twapegwa cipego ciyandika kapati—luzyibo lwakasimpe. Leza ulangila kuti twaambile bamwi luzyibo oolu. (Mt. 28:19, 20) Paulo wakalemba kuti: “Imuntu amana kutulingula atubone kuti tuli babelesi ba Kilisito alimwi ababanzi bamaseseke aa Leza.” (1 Ko. 4:1) Paulo wakalizyi kuti bubanzi oobu bwakali kwaamba mbazu zyoonse zyobilo kulanganya “maseseke” alimwi akwaambila bamwi cakusyomeka kweelana amalailile aa Simalelo, Jesu Kristo.—1 Ko. 9:16.

14 Kwaambila bamwi kasimpe, ncintu citondezya luyando. Masimpe ngakuti, bukkale buliindene ku Munakristo umwi aumwi. Tabali boonse bakonzya kubeleka mulimo weelene mumulimo wamumuunda. Jehova ulakamvwisya kaambo aaka. Cintu ciyandika kapati ncakuti katubeleka kusikila mpotugolela. Kuti twacita oobo, tuyakutondezya luyando lwini-lwini kuli Leza alimwi akuli basimukoboma.

MBOKUYANDIKA KUSYOMEKA

15-17. (a) Nkaambo nzi mubanzi ncayelede kusyomeka? (b) Mbuti Jesu mbwaakatondezya zyintu zibi ziboola akaambo kakutasyomeka?

15 Njiisyo yatatu, iikozyenye ayabili njakuti: Tweelede kusyomeka. Mubanzi ulakonzya kuba abube bubotu bunji alimwi aluzyibo, pele zyoonse eezyi tazyikonzyi kumugwasya kuti katabikkili maano naa katasyomeki kuli simalelaakwe. Kusyomeka kulayandika kuti katuyanda kuba mubanzi uuzwidilila. Amuyeeye kuti Paulo wakalemba kuti: “Iciyandika mubabanzi ncakuti bakajanike kabasyomeka.”—1 Ko. 4:2.

16 Cakutadooneka, kuti katusyomeka tuyakupegwa bulumbu. Kuti katutasyomeki, tuyakusweekelwa bulumbu. Kaambo aaka kalalibonya mucikozyanyo ca Jesu camatalenta. Ibazike ‘ibakaabelesya mumakwebo’ mali aasimalelo cakusyomeka bakalumbaizyigwa alimwi bakalongezyegwa kapati. Muzike iwatakabikkila maano kumali aasimalelaakwe, wakabetekwa kuti “mubi,” “mutolo,” alimwi “takwe mulimo.” Italenta ndyaakapedwe wakanyangwa, kumane walo wakasowelwa anze.—Amubale Matayo 25:14-18, 23, 26, 28-30.

17 Aciindi cimwi, Jesu wakaamba zyintu zibi ziboola akaambo kakutasyomeka. Wakaamba kuti: “Imuntu umwi muvwubi wakajisi mubanzi ngobakabejelezya kuti wakanyonyoona lubono lwakwe. Aboobo wakamwiita akumwaambila kuti, ‘Ino makani nzi aaya ngondimvwa kujatikizya nduwe? Kondaambila bweende boonse bwamulimo wako wabubanzi, nkaambo toceeleli kulanganya ŋanda eeyi.’” (Lk. 16:1, 2) Akaambo kakuti mubanzi ooyu wakanyonyoona lubono lwasimalelaakwe, simalelaakwe wakamutanda. Eelo kaka nciiyo cibotu kulindiswe! Cakutadooneka, tuyanda kuba bantu basyomeka muzyintu nzyotwapegwa.

SENA NCAMAANO KULYEEZYANISYA ABAMWI?

18. Nkaambo nzi ncotuteelede kulyeezyanisya abamwi?

18 Umwi aumwi wesu ulakonzya kubuzya kuti: ‘Mbuti mbondibubona bubanzi bwangu?’ Kulakonzya kuba mapenzi kuti twalyeezyanisya abamwi. Ibbaibbele litulailila kuti: “Umwi aumwi alingule nzyacita lwakwe mwini, mpoonya ulajana kaambo kamupa kukondwa lwakwe mwini, ikutali akaambo kakulyeezyanya amuntu uumbi.” (Gal. 6:4) Muciindi cakweezyanisya zyintu nzyotucita azyeezyo nzyobacita bamwi, tweelede kubikkila maano kuzyintu nzyotukonzya kucita swebo kutugama. Eeci ciyakutukwabilila kukulitukumuna alimwi akutyompwa. Ciindi notulilingula, tweelede kuzyiba kuti bukkale bulacinca. Ambweni akaambo kakuciswa-ciswa, kucembaala, naa kuba amikuli iisiyene-isiyene, tatucikonzyi kucita zyoonse nzyotwakali kukonzya kucita kaindi. Kulubazu lumwi, tulakonzya kucita zyintu zinji kwiinda nzyotucita lino. Kuti kacili boobo, mbuti kusoleka kuyungizya milimo yesu?

19. Nkaambo nzi ncotuteelede kutyompwa kuti tiitwapegwa mukuli umwi?

19 Akambi kaambo nkotweelede kulanga-langa, mikuli njotujisi naa njotuyanda kuba ayalo. Mucikozyanyo, mukwesu ulakonzya kulombozya kuba mwaalu mumbungano naa kupegwa makani amiswaangano yabbazu naa yacooko. Cili kabotu kubeleka canguzu kutegwa tweelele kupegwa mikuli iili boobu, pele tatweelede kutyompwa kuti tiitwapegwa aciindi ncotwali kuyeeyela kuti tulapegwa. Akaambo katwaambo ntotutazyi kabotu, mikuli imwi taikonzyi kupegwa calino. Amuyeeye kuti Musa wakali kulibonya kuti wakalilibambilide kusololela bana Israyeli kuzwa mu Egepita, pele wakalindila myaka iili 40 kutegwa acite oobo. Eeci cakamupa ciindi cinji cakuba abube buyandika kutegwa asololele bantu bayumu myoyo alimwi bazangide.—Mil. 7:22-25, 30-34.

20. Nciiyo nzi ncotukonzya kwiiya kucintu cakamucitikila Jonatani?

20 Zimwi ziindi mukuli umwi taukonzyi kupegwa kulindiswe. Oobo mbucakabede akuli Jonatani. Wakali mwana wa Saulo, aboobo wakali kweelela kuba mwami wa Israyeli kumbele. Pele Leza wakasala Davida kuba mwami, imwaalumi wakacili mwana-mwana. Ncinzi Jonatani ncaakacita akaambo kaceeci? Jonatani wakazumina alimwi akumugwasyilizya Davida neliba leelyo buumi bwakwe nobwakali muntenda. Wakaambila Davida kuti: “Uyooba mwami wa-Israyeli, nkabela mebo nzooba wabili kulinduwe.” (1 Sam. 23:17) Sena mwakabona kaambo? Jonatani wakabuzumina bukkale bwakwe, alimwi mukwiimpana abausyi, taakwe naakamufwida munyono Davida. Muciindi cakunyomenena milimo bamwi njobacita, toonse tweelede kubikkila maano kucita milimo njotujisi. Tulakonzya kuba alusyomo lwakuti munyika mpya, Jehova uyakubona kuti kulombozya kubotu kwababelesi bakwe boonse kwazuzikizyigwa.

21. Mbuti mbotweelede kububona bubanzi bwesu?

21 Mbotuli babanzi basyomeka, tatweelede kuyeeya kuti tuli bazike badyaamininwa alimwi bapengede pe. Tulakkomana amulimo ngotupedwe uutakacitwi limbi iwakukambauka makani mabotu kumazuba aano aamamanino aabwende oobu bwazyintu. Notucita oobo, tulakkomana alwaanguluko lujatikizya mbotuyanda kuucita mulimo wesu. Aboobo, atube babanzi basyomeka. Alimwi atukkomane acoolwe ncotujisi cakuba babelesi ba Jehova, mupati mububumbo boonse.

[Mibuzyo yaciiyo]

[Zifwanikiso izili apeeji 12]

Cakusyomeka atubeleke mulimo ngotupedwe