Skip to content

Skip to table of contents

Amugwasyigwe Alulayo Lwa Jehova

Amugwasyigwe Alulayo Lwa Jehova

Amugwasyigwe Alulayo Lwa Jehova

“Unoondeenzya alulayo lwako, lino kumamanino uyoonditambula mubulemu.”—INT. 73:24.

INO INGA MWAINGULA BUTI?

Ncinzi citondezya kuti Mubumbi Mupati tasinikizyi naa kusalulula caboola kumakani aakupa lulayo?

Nkaambo nzi ncotweelede kukkomana kuzyiba kuti Mubumbi wesu ulakonzya “kufwa nsoni”?

Ino tweelede kulutambula buti lulayo lwa Jehova?

1, 2. (a) Nzyintu nzi ziyandika kutegwa muntu abe acilongwe ciyumu a Jehova? (b) Mbuti mbotuyakugwasyigwa kwiinda mukulanga-langa zibalo zyamu Magwalo zijatikizya bantu mbobakacita alulayo ndobakapegwa a Leza?

“MEBO, kulandibotela kuswena kuli-Leza; ndakasala Mwami Jehova, abe mayubilo aangu.” (Int. 73:28) Awa sintembauzyo wakali kwaamba zyalusyomo ndwaakajisi muli Leza. Ino mbukkale nzi bwakapa kuti aambe majwi aaya? Ciindi naakabona luumuno ndobakajisi bantu bacita zibi, sintembauzyo wakasaanguna kubijilwa kapati. Wakaamba kuti: “Candigwasyanzi kusalazya moyo wangu? Ndasanzizyanzi maanza aangu atakwe kaambo?” (Int. 73:2, 3, 13, 21) Nokuba boobo, ciindi naakanjila ‘mucikombelo ca Leza cipati,’ wakali muciimo calo cakamugwasya kucinca kuyeeya kwakwe akuzumanana mucilongwe cakwe a Leza. (Int. 73:16-18) Eeci icakamucitikila mwaalumi ooyu uuyoowa Leza cakamuyiisya ciiyo ciyandika kapati cakuti: Kuba akati kabantu ba Leza, kutambula lulayo alimwi akulubelesya zilayandika kapati kutegwa muntu abe acilongwe ciyumu a Jehova.—Int. 73:24.

2 Andiswe tulayandisya kuba acilongwe ciyumu a Leza mwini-mwini alimwi uupona. Kutegwa tucikonzye kucita boobo, cilayandika kapati kuzumizya lulayo lwakwe kuti lutugwasye kutegwa tube bantu bamukkomanisya. Kaindi, Leza siluzyalo wakapa bantu alimwi azisi coolwe cakuti batobele lulayo lwakwe. Zibalo izyaamba nzyobakacita kujatikizya lulayo ndobakapegwa zililembedwe mu Bbaibbele kutegwa ‘zituyiisye’ alimwi ‘akutucenjezya swebo notupona kumamanino aabweende bwazyintu bwiindene-indene.’ (Lom. 15:4; 1 Ko. 10:11) Kulanga-langa zibalo eezyi kulatugwasya kumvwisya bube bwa Jehova alimwi akututondezya mbotukonzya kugwasyigwa alulayo lwakwe.

MUBUMBI MBWABELESYA NGUZU ZYAKWE

3. Mbuti nguzu nzyajisi Jehova kubantu mbozitondezyedwe mulugwalo lwa Isaya 64:8 alwa Jeremiya 18:1-6? (Amubone cifwanikiso icili kumatalikilo aacibalo.)

3 Nolupandulula nguzu nzyajisi Jehova kubantu alimwi azisi munzila yacikozyanyo, lugwalo lwa Isaya 64:8 lwaamba kuti: “O Jehova. Ndiswe bulongo, nduwe mubumbi wesu. Toonse tuli zilenge zyamaanza aako.” Mubumbi ulijisi nguzu zyakubelesya bulongo kubumba kufwumbwa cintu ncayanda. Bulongo tabujisi nguzu zyakwaambila mubumbi ncayelede kubumba. Oobo mbocibede kujatikizya muntu a Leza. Muntu takonzyi kukazyanya a Leza mbubwenya mbuli bulongo mbobutakonzyi kukazyanya amubumbi kujatikizya cintu ncayelede kubumba.—Amubale Jeremiya 18:1-6.

4. Sena Leza ulabasinikizya bantu naa zisi kuzumina kubumbwa anguwe? Amupandulule.

4 Kubana Israyeli bansiku, Jehova wakatondezya nguzu nzyajisi zyalo izili mbuli zyeezyo nzyajisi mubumbi kubulongo. Pele mbuti Jehova mbwaindene abantu mumakani aakubumba? Jehova wapa bantu alimwi azisi cipego cilibedelede cakulisalila, nkokuti ulabazumizya kulisalila. Tabumbi bantu bamwi kuba babotu bamwi kuba babi. Alimwi tabelesyi nguzu zyakwe kusinikizya bantu kuti kabamumvwida. Muciindi caboobo, bantu beelede kulisalila kutegwa Mulengi wabo Jehova ababumbe naa pe.—Amubale Jeremiya 18:7-10.

5. Mbuti Jehova mbwatondezya nguzu zyakwe kubantu ciindi nobakaka kubumbwa anguwe?

5 Mbuti kuti bantu bakaka kubumbwa a Mubumbi Mupati? Mbuti Leza mbwakonzya kutondezya nguzu zyakwe? Amuyeeye cikonzya kucitika kubulongo ikuti kabutaceeleli kubelesyegwa mulimo umwi. Mubumbi ulakonzya kububelesya kubumba cintu cimbi naa kubusowa. Ikuti bulongo kabutaceeleli kubelesyegwa, kanji-kanji mubumbi nguujisi penzi. Pele oobo tabusyi mbocibede a Mubumbi wesu. (Dt. 32:4) Ikuti muntu katayandi kubumbwa a Jehova, nkokuti muntu ooyo nguujisi penzi. Jehova ulatondezya nguzu zyakwe kubantu zyalo zili mbuli zyamubumbi kwiinda mukucinca-cinca mbwabeendelezya bantu kweelana ambobakutambula kubumba kwakwe. Aabo bakutambula kabotu kubumba kwakwe balagwasyigwa kapati. Mucikozyanyo, Banakristo bananike ‘nzibelesyo zyabulongo zyaluse’ izyakabumbwa kuba “cintu cimwi cilemekwa.” Kulubazu lumwi, aabo bamukazya Leza baba ‘zibelesyo zyabulongo zyabukali izyeelela lunyonyooko.’—Lom. 9:19-23.

6, 7. Ino nkwiimpana nzi kuliko akati ka Mwami Davida alimwi a Mwami Saulo kujatikizya mbobakalutambula lulayo lwa Jehova?

 6 Nzila imwi Jehova njabelesya kutubumba, nkwiinda mukutupa lulayo. Tulakonzya kubona mbwabelesya nguzu zyakwe kuli baabo mbabumba kwiinda mukulanga-langa bami bana Israyeli bakusaanguna bobilo—Saulo a Davida. Ciindi Mwami Davida naakacita bumambe a Bateseba, micito yakwe yakamuletela mapenzi walo abantu bamwi. Nokuba kuti Davida wakali mwami, Jehova wakamupa lulayo lweelede. Leza wakatuma musinsimi Natani kuli Davida kuti akamupe lulayo lweelede. (2 Sam. 12:1-12) Mbuti mbwaakalutambula lulayo oolo? Wakausa kapati alimwi wakeempwa. Davida wakagwasyigwa aluzyalo lwa Leza.—Amubale 2 Samuele 12:13.

 7 Mukwiimpana a Davida, Mwami Saulo tanaakalutambula lulayo ndwaakapegwa. Jehova wakapa Saulo malailile aagaminide kwiinda mumusinsimi Samuele kuti: Nyonyoona bana Amaleki boonse abanyama babo bavwubwa. Saulo tanaakaatobela malailile aaya azwa kuli Leza. Tanaakamujaya mwami Agagi alimwi abanyama babotu. Nkaambo nzi? Kaambo kamwi ikakapa kuti atamvwidi nkakuti wakali kuyanda kulijanina bulemu. (1 Sam. 15:1-3, 7-9, 12) Ciindi naakapegwa lulayo, Saulo tanaakeelede kuyumya moyo wakwe, pele wakeelede kuzumina kubumbwa a Mubumbi Mupati. Muciindi caboobo, Saulo wakakaka kubumbwa. Wakalijanina cilitamizyo. Wakali kuyeeya kuti ncaakacita cakali buyo kabotu nkaambo banyama bakali kukonzya kubelesyegwa kuba cipaizyo, alimwi wakaunduluzya lulayo ndwaakapegwa a Samuele. Jehova wakamukaka Saulo kuba mwami, alimwi Saulo tanaakamvwana a Leza mwini-mwini alimwi.—Amubale 1 Samuele 15:13-15, 20-23.

LEZA TASALULULI

8. Ino nciiyo nzi ncotukonzya kwiiya kuzwa kubana Israyeli kujatikizya mbobakakutambula kubumbwa a Jehova?

8 Jehova ulapa bantu umwi aumwi alimwi azisi coolwe cakuzumina kubumbwa anguwe. Mu 1513 B.C.E., bana ba Israyeli nobakaangululwa mubuzike mu Egepita, bakanjila mucizuminano cakuba mucilongwe a Leza. Bana Israyeli bakali cisi cisalidwe alimwi bakalijisi coolwe cakubumbwa a Mubumbi Mupati. Nokuba boobo, bantu bakazumanana kucita zibi mumeso aa Jehova, nokuba kukomba baleza bazisi zyakabazingulukide. Cakwiinduluka-induluka, Jehova wakatuma basinsimi kuti babalulamike, pele bana Israyeli tiibakaswiilila. (Jer. 35:12-15) Akaambo kakukaka kubumbwa, bana Israyeli bakasubulwa kapati. Mbuli zibelesyo zyabulongo izyeelela lunyonyooko, bwami bwakunyika bwa Israyeli bwamisyobo iili kkumi bwakazundwa abana Asuri, mpoonya bwami bwakumusanza bwamisyobo yobilo abwalo bwakazundwa abana Babuloni. Eelo kaka eeci nciiyo cipati kulindiswe! Kubumbwa a Jehova kuyakutugwasya lelikke buyo kuti twakutambula.

9, 10. Mbuti bana Nineve mbobakakutambula kucenjezya kwa Leza?

9 Jehova alimwi wakapa bantu bamu Nineve munzi mupati wa Asuri coolwe cakumvwida kucenjezya kwakwe. Jehova wakaambila Jona kuti: “Buka koya ku-Nineve, mumunzi ulya mupati, ukakambauke kulinguwo, nkaambo bubi bwabo bweza kunembo lyangu.” Munzi wa Nineve wakeelede kunyonyoonwa.—Jon. 1:1, 2; 3:1-4.

10 Aboobo, ciindi Jona naakaambilizya mulumbe walunyonyooko, “bantu ba-Nineve bakazumina Leza, bakaliimya kulya, bakasama zisani zyasaka, boonse buyo kuzwa kubapati akusikila kubaniini.” Mwami wabo “wakanyamuka kuzwa kucuuno cabwami bwakwe, wakasamununa cikobela cakwe, wakalivumba zisani zyasaka, akukala mudyota.” Bana Nineve bakakutambula kubumba kwa Jehova alimwi bakeempwa. Aboobo, Jehova taakwe naakabanyonyoona.—Jon. 3:5-10.

11. Ino mbube nzi Jehova mbwaakatondezya ciindi notulanga-langa mbwaakeendelezya bana Israyeli alimwi abana Nineve?

11 Nokuba kuti bana Israyeli bakali cisi cisalidwe, bakaleelede kupegwa lulayo. Kulubazu lumwi bana Nineve tiibakali mucizuminano cakuba mucilongwe a Leza. Nokuba boobo, Jehova wakaambilizya mulumbe walubeta kulimbabo alimwi wakabafwida luzyalo ciindi nobakazumina kubumbwa anguwe. Kwiinda muzikozyanyo eezyi zyobilo, cilasalala kuti Jehova Leza wesu “talangi ziimo zyabantu.”—Dt. 10:17.

JEHOVA ULANYONEKA

12, 13. (a) Nkaambo nzi Leza ncacincila ncaali kuyanda kucita ciindi bantu nobakutambula kubumba kwakwe? (b) Ino ‘kufwa nsoni’ kwa Jehova kujatikizya Saulo alimwi a Nineve kwakali kupandulula nzi?

12 Akaambo kakuti Leza ulilibambilide kutubumba eeci ncitondezyo cakuti ulanyoneka. Eeci cilalibonya mubukkale Jehova mwasala kubweza ntaamu kweelana alubeta lwakwe lululeme kubantu pele ulacinca maano akaambo kakuti bacinca bukkale bwabo. Kujatikizya mwami wakusaanguna wabana Israyeli, Magwalo aamba kuti Jehova ‘wakausa kuti wakabikka Saulo kuba mwami.’ (1 Sam. 15:11) Ciindi bana Nineve nobakeempwa akuleka zibi zyabo, Bbaibbele lyaamba kuti: ‘Leza mwini-mwini wakafwa insoni kumakani aamapenzi ngaakasi bacitile, nkabela takaacita pe.’—Jon. 3:10.

13 Bbala lya Chihebrayo ilyakasandululwa kuti “wakafwa insoni” lipandulula kuti wakacinca mbwaakali kulimvwa kujatikizya bantu naa wakacinca ncaakali kuyanda kucita. Aciindi cimwi Jehova wakasala Saulo kuba mwami. Pele ciindi Saulo naatakamvwida, Jehova wakamukaka. Kucinca ooku kwakaba ikutali akaambo kakuti Jehova wakalubizya kusala Saulo, pele akaambo kakuti Saulo wakabula lusyomo alimwi wakaleka kumvwida Leza. Leza mwini-mwini wakafwa insoni kujatikizya bana Nineve; aboobo wakacinca makanze aakwe kujatikizya mbabo. Eelo kaka cilaumbulizya kuzyiba kuti Jehova Mubumbi wesu ulanyoneka, ngusibuuya alimwi siluzyalo, ulilibambilide kucinca ikuti basizibi baleka nzila zyabo!

TUTALUKAKI LULAYO LWA JEHOVA

14. (a) Mbuti Jehova mbwatubumba mazuba aano? (b) Mbuti mbotweelede kukutambula kubumba kwa Leza?

14 Mazuba aano Jehova ulatubumba kwiinda mu Jwi lyakwe, Bbaibbele alimwi ambunga yakwe. (2 Ti. 3:16, 17) Tweelede kutambula kufwumbwa lulayo ndotupegwa kwiinda munzila eezyi. Kufwumbwa naa kwainda myaka yongaye kuzwa notwakabbapatizyigwa naa minji buti mikuli njotujisi tweelede kuzumanana kutambula lulayo lwa Jehova akululekela kuti lutubambulule kuba cintu cimwi cilemekwa.

15, 16. (a) Ino nkutyompwa kuli buti kukonzya kuboola ciindi lulayo nolubikkilizya akusweekelwa mikuli? Amupe cikozyanyo. (b) Ncinzi cikonzya kutugwasya kuliyumya kukutyompwa kuboola akaambo kakupegwa lulayo?

15 Lulayo lumwi lulakonzya kuboola kaali malailile naa kululamikwa. Zimwi ziindi tulakonzya kupegwa lulayo akaambo kakuti tiitwacita ciluzi. Lulayo luli boobo lulakonzya kubikkilizya akusweekelwa mikuli njotujisi. Amuyeeye cikozyanyo caba Dennis * balo ibakali baalu. Bakacita cibi akaambo kakutatulanga kabotu twaambo tujatikizya makwebo, aboobo bakasinswa kumbali. Ino ba Dennis bakalimvwa buti buzuba nokwakaambilizyigwa kuti tiibakacili baalu mumbungano? Bakaamba kuti: “Ndakalimvwa kwaalilwa. Kwamyaka iinda ku 30 ndakalijisi mikuli minji. Ndakali mupainiya waciindi coonse, ndakabeleka ku Bbeteli, ndakasalwa kuba mukutausi mpoonya ndakaba mwaalu. Alimwi kwakaindide buyo ciindi cisyoonto nondakapede makani aakusaanguna kumuswaangano wacooko. Mukulaba kwaliso, zyoonse zyakamana. Kuyungizya aakufwa nsoni, ndakali kuyeeya kuti tiindakacili kweelela kubelesyegwa mumbunga.”

16 Ba Dennis bakacinca akuleka nzila zyabo zibi izyakapa kuti balulamikwe. Pele ino ncinzi cakabagwasya kuti baliyumye kukutyompwa? Bakaamba kuti: “Ndakakanzide kuzumanana kuba amulongo mubotu wakucita zyintu zyakumuuya. Alimwi acimbi cakandigwasya ndugwasyo kuzwa kubakwesu Banakristo alimwi akukulwaizya nkondakajana mumabbuku eesu. Cibalo cakuti ‘Sena Kuli Nomwakabeleka? Sena Inga Mwabeleka Alimwi?’ kuzwa mu Ngazi Yamulindizi yamu August 15, 2009 cakali mbuli lugwalo ilwakalembelwa ndime kwiingula mipailo yangu. Lulayo ndondakakkomanina kapati ndwakuti, ‘Eelyo nomutajisi mikuli iiyungizyidwe mumbungano, amubikkile maano kukuyumya cilongwe canu a Jehova.’” Ino ba Dennis bagwasyigwa buti alulayo? Nokwakainda myaka, bakaamba kuti: “Jehova wandilongezya alimwi kwiinda mukundipa mukuli wakubeleka kandili mukutausi.”

17. Ino kugwisyigwa mumbungano kujisi mulimo nzi mukugwasya sikubisya kupona kumuuya? Amupe cikozyanyo.

17 Kugwisyigwa mumbungano ndulayo lumbi Jehova ndwapa. Kukwabilila mbungano kumuuya mubi alimwi kulakonzya kugwasya sikubisya kuti apone kumuuya. (1 Ko. 5:6, 7, 11) Ba Robert bakaligwisyidwe mumbungano kwamyaka iili 16, muciindi eeco bazyali babo alimwi abasyoonto babo cakutazungaana alimwi cakusyomeka bakatobela lulayo lujanika mu Jwi lya Leza lwakuleka kuyanzana abasizibi akutasola kubapa mooni bantu bali boobo. Lino kwainda myaka kuzwa ba Robert nobakapilusyigwa mumbungano alimwi bayaambele kumuuya. Nobakabuzyigwa kaambo kakabapa kuti bapiluke kuli Jehova akubantu bakwe mbwaanga kwakaindide ciindi cilamfwu boobo, bakaamba kuti kutazungaana kwamukwasyi wabo kwakabajatikizya kapati. Bakayungizya kuti: “Nokwali kuti bamukwasyi wangu bakasola kuyanzana andime nokuceya, atwaambe mbuli kundiswaya, kuyanzana kusyoonto kuli boobo nokwakandipa kukkutila ambweni akundipa kuti nditakuboni kuyanzana kuba cintu cikonzya kundipa kuti ndipiluke kuli Leza.”

18. Ino tweelede kuba bulongo buli buti mumaanza aa Mubumbi Mupati?

18 Ambweni inga tiikwayandika kuti tupegwe lulayo luli boobo, pele ino tuyakuba bulongo buli buti mumaanza aa Mubumbi Mupati? Ino tuyakucita buti twaakupegwa lulayo? Sena tuyakuba mbuli Davida naa Saulo? Jehova, Mubumbi Mupati, ngu Taateesu. Tutalubi kuti “muntu ngwayanda Jehova, ulamweempya, alimwi ulanunsaula mwana umwi aumwi ngwatambula.” Aboobo, “utasampauli lweempyo lwa-Jehova, nekuba kulikataazya kukutapatila kwakwe.”—Tus. 3:11, 12.

[Bupanduluzi buyungizidwe]

^ munc. 15 Mazyina acincwa.

[Mibuzyo yaciiyo]

[Zifwanikiso izili apeeji 26]

Saulo wakaunduluzya akukaka lulayo. Wakakaka kubumbwa (Amubone  muncali 7)

Davida wakausa mumoyo akutambula lulayo. Wakazumizya Leza kuti amubumbe. Sena andinywe mbomucita? (Amubone  muncali 6)