Skip to content

Skip to table of contents

Amupone Kweelana Ambowaamba Mupailo Wacikozyanyo—Cibeela 2

Amupone Kweelana Ambowaamba Mupailo Wacikozyanyo—Cibeela 2

“Uso ulizyi zintu nzyomuyandika.”MT. 6:8.

1-3. Nkaambo nzi mucizyi umwi ncaakasinizya kuti Jehova ulizyi nzyotuyandika?

BA LANA kunyina nobayooluba cakacitika buzuba bumwi ciindi cacilimo mucisi ca Germany mu 2012. Balimvwa kuti mipailo yabo yobilo iigaminide yakaingulwa. Bakapaila mupailo wakusaanguna ciindi nobakali mulweendo lulamfwu mucitima kuya kubbuwa lyandeke. Bakalomba Jehova kuti abajalwide nzila kutegwa bape bumboni. Mpoonya bakapaila mupailo wabili nobakasika kubbuwa lyandeke ciindi nobakamvwa kuti ndeke njobakeelede kukkwela yakali kuyoonyamuka buzuba butobela. Ba Lana bakapaila nkaambo bakaabelesya mali oonse aabelesyegwa kucooko eeco alimwi tiibakajisi busena nkobakali kukonzya koona.

2 Kabatanamanizya buya amupailo wabili, ba Lana bakamvwa muntu waamba kuti, “Kamwaamba ba Lana, ino mutyani kuno?” Mulombwana ooyo iwakali kwaambaula bakali limwi kucikolo. Wakali antoomwe abanyina alimwi abakaapanyina, aabo ibakali kumusindikila kuti akkwele ndeke kuya ku South Africa. Banyina mulombwana ooyu ba Elke nobakamvwa cakacitikila ba Lana, bakatamba ba Lana kuti baunke limwi kuŋanda yabo. Ba Elke alimwi abanyina bakabasamausya ba Lana akubabuzya mibuzyo minji kujatikizya nzyobasyoma alimwi amulimo wabo wakukambauka waciindi coonse.

3 Nobwakaca, nobakamana kulya cakulya camafwumofwumo, ba Lana bakaingula mibuzyo aimwi iiyeeme aa Bbaibbele, alimwi bakabweza namba yafooni a adilesi ya e-mail kutegwa bakazumanane kubagwasyilizya. Ba Lana bakeenda kabotu kupiluka kucisi cabo alimwi bazumanana amulimo wabo kabali bapainiya baciindi coonse. Ba Lana balimvwa kuti kweelana azintu mbozyakeenda, ‘Sikuswiilila mipailo’ wakalijatikizyidwe.—Int. 65:2.

4. Nzintu nzi nzyotuyandika nzyotutiilange-lange?

4 Ciindi notuba apenzi limwi cakutayeeyelwa, tatukonzyi kuba abuyumuyumu kupaila kulomba lugwasyo, alimwi Jehova ulakkomana kumvwa kulomba kuli boobo kuzwa kubantu bakwe ibasyomeka. (Int. 34:15; Tus. 15:8) Nokuba boobo, ikuti naa twazinzibala kuyeeya mupailo wacikozyanyo, tulakonzya kujana kuti kuli zintu zimwi ziyandika kapati nzyotukonzya kutabikkila maano. Mucikozyanyo, amubone nzyotuyandika kumuuya mboziyubununwa muzintu zyotatwe zyamamanino izilombwa mumupailo wacikozyanyo. Alimwi sena kuli azimwi nzyotukonzya kucita kutegwa tupone kweelana akulomba kwane, ikujatikizya cakulya cesu cabuzuba?—Amubale Matayo 6:11-13.

“KOTUPA SUNU CAKULYA CESU CABUZUBA OBUNO”

5, 6. Nkaambo nzi kulomba kwesu kwacakulya cesu cabuzuba obuno ncokuyandika nokuba kuti tulijisi zintu zinji zyakumubili?

5 Amubone kuti ooku nkulomba kwamuntu kumugama ikutali kwacakulya “cakwe” cabuzuba obuno pele kwacakulya “cesu” cabuzuba obuno. Ba Victor, imulangizi wabbazu mu Africa, bakapandulula kuti: “Kanji-kanji ndilamulumba camoyo woonse Jehova kuti mebo abakaintu bangu tatulibiliki kapati kujatikizya nkocitiizwe cakulya, naa uutibbadelele ŋanda. Bakwesu balatulanganya kabotu buzuba abuzuba. Pele ndilapaila kuti aabo ibatugwasya abalo bacikonzye kuzwidilila mubukkale buyumu bwakubula mali.”

6 Ikuti katujisi cakulya cinji kwamazuba manji, tulakonzya kubayeeya bakwesu bacete naa aabo ibacitikilwa ntenda. Tatweelede buyo kubapailila pele tweelede kucita kweelana amipailo yesu. Mucikozyanyo, tulakonzya kwaabana nzyotujisi abakombima ibabulide. Alimwi ciindi aciindi tulakonzya kusanga kumulimo uucitwa nyika yoonse, mbotuzyi kuti mali aayo alabelesyegwa kabotu.—1Joh. 3:17.

7. Ncikozyanyo nzi Jesu ncaakaamba ikutondezya kuti tatweelede ‘kulibilika zyabuzuba butobela’?

7 Ciindi naakali kwaamba kuti cakulya cesu cabuzuba, kweelede kuti Jesu wakali kupandulula zyeezyo nzyotuyandika aciindi eeco. Aboobo, wakazumanana kutondezya Leza mbwasamika maluba-luba aamusyokwe, mpoonya wakati: “Sena takaindi kumusamika nywebo, nywebo nobasilusyomo luniini? Aboobo mutanoolibiliki akwaamba kuti, . . . ‘Ino tuyoosama nzi?’” Wakamanizya kwiinda mukwiinduluka lulayo oolu luyandika kapati lwakuti: “Mutanoolibiliki zyabuzuba butobela.” (Mt. 6:30-34) Eeci citondezya kuti muciindi cakubikkila maano kuzintu zyakumubili, tweelede kukkutila azintu nzyotuyandika buzuba abuzuba. Zintu eezyo nzyotuyandika zilakonzya kubikkilizya aŋanda iili kabotu mwakukkala, mulimo uutugwasya kujanina bamukwasyi zintu nzyobayandika, alimwi abusongo ibukonzya kutugwasya kulanganya makani aabuponi. Nokuba boobo, ikuti naa katupailila buyo ziyandika zyakumubili zili boobu, cilakonzya kutondezya kuti tatuzilangi kabotu zintu. Kuli nzyotuyandika kumuuya eezyo iziyandika kapati.

8. Ncinzi ciyandika kapati ncaayelede kutuyeezya majwi aa Jesu aajatikizya cakulya cabuzuba abuzuba? (Amubone cifwanikiso icili kumatalikilo aacibalo.)

8 Majwi aa Jesu aajatikizya cakulya cabuzuba abuzuba ayelede kutuyeezya mbotuyandika cakulya cakumuuya. Simaleleesu wakati: “Muntu teelede kuponena acinkwa cilikke pe, pele weelede kuponena amajwi oonse aazwa kumulomo wa Jehova.” (Mt. 4:4) Aboobo tweelede kuzumanana kupaila kuti Jehova uyoozumanana kutusanina cakulya cakumuuya aciindi ceelede.

“KOTULEKELELA ZIBI ZYESU”

9. Muunzila nzi zibi zyesu mozili “zikwelete”?

9 Jesu wakati: “Kotulekelela zikwelete zyesu.” (Mt. 6:12, bupanduluzi buyungizyidwe) Aciindi cimbi wakaamba kuti: “Kotulekelela zibi zyesu.” (Lk. 11:4) Myaka yiinda ku 60 yainda, magazini eeyi yakapandulula kabotu-kabotu kuti: “Cibi icijatikizya kusotoka mulawo wa Leza citupa kuba acikwelete kulinguwe. . . . Nkaambo cibi cesu cilakonzya kupa kuti Leza atunyange buumi bwesu. . . . Ulakonzya kutunyanga luumuno lwakwe, akucimana cilongwe coonse ncotujisi anguwe. . . Tujisi cikwelete cakutondezya luyando kulinguwe, luyando ilutondezyegwa kwiinda mukumvwida; ciindi notubisya tulaalilwa kubbadela cikwelete cesu caluyando kulinguwe, nkaambo cibi nkutatondezya luyando kuli Leza.”—1Joh. 5:3.

10. Nkwiinda mububambe nzi Jehova mwakonzya kutulekelela zibi zyesu, alimwi mbuti mbotweelede kulimvwa kujatikizya bubambe oobu?

10 Ikulekelelwa nkotuyandika buzuba abuzuba kutondezya nzila ilikke njakonzya kubelesya Leza kumana zibi zyesu, nkokuti cipaizyo cacinunuzyo ca Jesu. Nokuba kuti cinunuzyo eeci cakabbadelwa myaka iisika ku 2,000 yainda, tweelede kucikkomanina mbuli kuti ncipego capegwa sunu. “Muulo wakunununa buumi” bwesu “ngwaatala kapati” cakuti kunyina muntu uutalondokede ncakonzya kutucitila cikonzya kweelana naaceya kukucibbadela. (Amubale Intembauzyo 49:7-9; 1 Petro 1:18, 19.) Masimpe, tatweelede kuleka kumulumba Jehova akaambo kacipego cipati eeci. Kuyungizya waawo, mabala aakuti “zibi zyesu,” ikutali “zibi zyangu,” ayelede kutuyeezya kuti toonse mumukwasyi wabakombi tuyandika bubambe oobu bwaluse. Cakutadooneka, Jehova uyanda kuti katubikkila maano ikutali buyo kubukkale bwesu bwakumuuya pele alimwi abwabamwi, kubikkilizya abaabo ibakatulubizyila. Kanji-kanji, zibi zili boobo nzisyoonto alimwi zitupa coolwe cakutondezya kuti tulabayanda ncobeni bakwesu alimwi tuliyandide kubalekelela, mbubonya Leza mbwaakatulekelela caluse.—Kol. 3:13.

Ikuti kamuyanda kulekelelwa a Leza, nkokuti mweelede kubalekelela bamwi(Amubone muncali 11)

11. Nkaambo nzi ncociyandika kuba amuuya wakulekelela?

11 Cuusisya ncakuti, mbotuli bantu batalondokede, tulakonzya kuba amfwundiilili kuli bamwi. (Lev. 19:18) Ikuti naa twakabandika kaambo aako abantu bamwi, ibamwi balakonzya kuba kulubazu lwesu calo cikonzya kuleta lwaandaano mumbungano. Ikuti naa bukkale oobu twabulekela kuti buzumanane, cilakonzya kutondezya kuti tatulumbi luse lwa Leza alimwi acinunuzyo. Taateesu uyakucileka kubelesya mpindu yacinunuzyo ca Mwanaakwe kulindiswe ikuti katutatondezyi muuya wakulekelela. (Mt. 18:35) Jesu wakayungizya kupandulula kujatikizya makani aaya mbwaakamanina buyo kwaamba mupailo wacikozyanyo. (Amubale Matayo 6:14, 15.) Camamanino, kutegwa tulekelelwe a Leza, tweelede kusolekesya kutaba acilengwa cakucita cibi cipati. Kuyandisisya kwesu kutaba acilengwa cakucita cibi kusololela kukulomba kumbi ikutobela.—1Joh. 3:4, 6.

“UTATUNJIZYI MUMASUNKO”

12, 13. (a) Ncinzi cakacitika kuli Jesu naakamana kubbapatizyigwa? (b) Nkaambo nzi ncotweelede kulipa mulandu tolikke ikuti naa twasunkwa? (c) Ncinzi ncaakazuzikizya Jesu kwiinda mukuzumanana kusyomeka kusikila kulufwu?

12 Ikulanga cakacitika kuli Jesu nokwakainda ciindi cisyoonto buyo kuzwa ciindi naakabbapatizyigwa kulakonzya kutugwasya kumvwisya mbociyandika kulomba kuti: “Utatunjizyi mumasunko.” Jesu wakasololelwa amuuya wa Leza kuunka munkanda. Ino nkaambo nzi? “Kutegwa akasunkwe a Diabolosi.” (Mt. 4:1; 6:13) Sena eeci ceelede kutugambya? Tacikonzyi kutugambya ikuti naa twakamvwisya kaambo kapati Leza ncaakatumina Mwanaakwe kuboola anyika. Wakamutuma kuti azoobambe kaambo kakabuka ciindi ba Adamu a Eva nobakakaka bweendelezi bwa Leza bwakoonse-koonse. Mibuzyo yakabuka yakali kuyandika ciindi kutegwa iingulwe. Mucikozyanyo, sena kuli cakalubide abantu Leza mbaakalenga? Sena cakali kukonzyeka kumuntu uulondokede kuzumanana kusyomeka kubweendelezi bwa Leza bwakoonse-koonse noliba leelyo naasunkwa ‘amubi’? Alimwi sena bantu bakali kukonzya kupona kabotu kakunyina kweendelezyegwa a Leza, kweelana ambwaakaamba Saatani? (Matl. 3:4, 5) Kwiingula mibuzyo iili boobu kwakali kuyandika ciindi pele kwakali kuyootondezya bangelo abantu kuti Jehova weendelezya munzila iigwasya.

13 Jehova ulasalala aboobo kunyina nasunka muntu uuli woonse kucita cibi. Muciindi caboobo, Diabolosi ngonguwe “Sikusunka.” (Mt. 4:3) Diabolosi ulakonzya kubikka muntu mubukkale bukonzya kumupa kuti asunkwe. Nokuba boobo, muntu umwi aumwi weelede kulisalila naa uyanda kunjila mumasunko naa pe. (Amubale Jakobo 1:13-15.) Jesu walo wakalikaka mpoonya-mpoonya sunko limwi alimwi kwiinda mukuzubulula lugwalo lweelede mu Jwi lya Leza. Aboobo Jesu wakasumpula bweendelezi bwa Leza ibululeme. Pele Saatani tanaakatyompwa pe. Wakalindila “kusikila aciindi cimbi ceelede.” (Lk. 4:13) Jesu wakazumanana kukazya kusoleka kwa Saatani kuli koonse kwakuti aleke kusyomeka. Kristo wakatondezya kuti bweendelezi bwa Jehova bwakoonse-koonse buliluleme akuti muntu uulondokede ulakonzya kusyomeka nomuba mumasunko mapati. Nokuba boobo, Saatani usoleka koongelezya basikutobela Jesu, kubikkilizya andinywe.

14. Ncinzi ncotweelede kucita kutegwa tutasunkwi?

14 Akaambo kakuti kaambo ikajatikizya bweendelezi bwa Leza takanamana, Jehova wamuzumizya Sikusunka kubelesya nyika eeyi kutegwa atusunke. Leza tatunjizyi mumasunko. Muciindi caboobo, ulijisi lusyomo mulindiswe alimwi uyanda kutugwasya. Nokuba boobo, akaambo kakulemeka cipego ncatupede cakulisalila, Jehova talesyi kuti tutasunkwi. Tweelede kucita zintu zyobilo—kuzumanana kupakamana kumuuya alimwi akupaila. Mbuti Jehova mbwaingula mipailo yesu?

Mamuzumanane kuba bayumu kumuuya alimwi akuba basungu mumulimo (Amubone muncali 15)

15, 16. (a) Ino masunko nzi amwi ngotweelede kukazya? (b) Nguni weelede kupegwa mulandu ikuti naa muntu umwi wanjila musunko?

15 Jehova ulatupa muuya wakwe uusalala uujisi nguzu kapati, uukonzya kutumya akutugwasya kuzunda masunko. Leza alimwi ulatucenjezya kwiinda mu Jwi lyakwe ambungano kujatikizya bukkale mbotweelede kweeleba, mbuli kusowa ciindi cinji, mali alimwi anguzu mukucita zintu zyakumubili izitayandiki kapati. Ba Espen aba Janne bakkala mucisi civwubide ku Europe. Kwamyaka minji, bakali bapainiya baciindi coonse kubusena bumwi bwacisi cabo ikwakabulide basikumwaya. Nobakaba amwana mutaanzi, bakacileka bupainiya, eelyo lino bajisi mwana wabili. Ba Espen bakati: “Kanji-kanji tulapaila kuli Jehova kutegwa tutanjili mumasunko mbwaanga lino tatucikonzyi kubeleka ciindi cinji mbuli mbotwakali kabeleka kaindi mumilimo yakumuuya. Tulamulomba Jehova kutegwa atugwasye kuzumanana kuba bayumu kumuuya alimwi akuba basungu mumulimo wakukambauka.”

16 Sunko limbi ilyaduma mazuba aano nkweebelela zintu ziletela muzeezo wakoonana. Ikuti naa twalinjizya musunko lili boobu, tatweelede kumupa mulandu Saatani. Ino nkaambo nzi? Akaambo kakuti Saatani anyika yakwe tabakonzyi kutusinikizya kucita cintu ncotutayandi. Bamwi bazundwa musunko eeli kwiinda mukulekela mizeezo yabo kubikkila maano kuzintu zibyaabi. Pele tulakonzya kuzunda mbubonya mbuli bakwesu banji mbobacita.—1Kor. 10:12, 13.

“UTUVWUNE KUMUBI”

17. (a) Mbuti mbotukonzya kupona kweelana akulomba kwesu kwakuti tuvwunwe kumubi? (b) Ino nkukatalusyigwa kunzi ikuli afwaafwi?

17 Kutegwa tupone kweelana akulomba ooku kwakuti “utuvwune kumubi,” tweelede kusolekesya ‘kutaba banyika ya Saatani.’ Tatweelede ‘kuyanda nyika ya Saatani noziba zintu zili munyika.’ (Joh. 15:19; 1Joh. 2:15-17) Ikucita boobu ninkondo yeelede kulwanwa lyoonse. Eelo kaka tuyookatalusyigwa ciindi Jehova aakwiingula kulomba ooku kwiinda mukugwisya Saatani alimwi akunyonyoona nyika yakwe eeyi mbyaabi! Nokuba boobo, tweelede kuyeeya kuti ciindi Saatani naakatandwa kujulu, wakalizyi kuti ciindi cakwe nciniini. Mbwaanga ulinyemede, ulacita zyoonse nzyakonzya kutegwa tuleke kusyomeka. Aboobo, tweelede kuzumanana kupailila kuti tuvwunwe kulinguwe.—Ciy. 12:12, 17.

18. Kutegwa tukafwutuke mamanino aanyika ya Saatani, ncinzi ncotweelede kucita lyoonse?

18 Sena mulazilombozya zintu zibotu eezyo iziyakucitika? Nkokuti mweelede kuzumanana kupailila Bwami bwa Leza kuti busalazye zina lya Leza alimwi akupa kuti kuyanda kwakwe kucitwe anyika. Amusyome Jehova kutegwa amupe nzyomuyandika kumuuya alimwi akumubili. Inzya, amube bantu bakanzide kupona kweelana amupailo wacikozyanyo.