Skip to content

Skip to table of contents

Amuzumanane Kulangila!

Amuzumanane Kulangila!

“Nokuba kuti camuka, kozumanana kucilangila!”—HAB. 2:3.

NYIMBO: 128, 45

1, 2. Mbube nzi babelesi ba Jehova mbobali kutondezya kuzwa kaindi?

BABELESI ba Jehova lyoonse bali kulangila kuzuzikizyigwa kwabusinsimi ibwakasololelwa amuuya. Mucikozyanyo, Jeremiya wakasinsima kuti munzi wa Juda wakali kuyoosaalwa, alimwi eeci ncicakacitika mumwaka wa 607 B.C.E. ciindi munzi ooyu nowakasaalwa abana Babuloni. (Jer. 25:8-11) Isaya, iwakasololelwa amuuya kusinsima kuti Jehova wakali kuyoobukulusya munzi ooyu, wakaamba kuti: “Balikkomene boonse aabo bamulangila.” (Is. 30:18) Mika awalo iwakasinsima kujatikizya bantu ba Leza bakaindi, wakaamba kuti: “Ndinoolangila Jehova.” (Mik. 7:7) Kwamyaka minji, babelesi ba Leza abalo bakali kulangila kuzuzikizyigwa kwabusinsimi bujatikizya Mesiya, naa Kristo.—Lk. 3:15; 1Pet. 1:10-12. *

2 Babelesi ba Leza bamazuba aano abalo balazumanana kulangila, nkaambo businsimi ibujatikizya Mesiya bucili mukuzuzikizyigwa. Kwiinda mu Bwami bwa Mesiya, Jehova uyoomanizya mapenzi aabantu kwiinda mukunyonyoona basizibi alimwi akufwutula bantu bakwe kuzwa munyika eeyi mbyaabi iili mumaanza aa Saatani. (1Joh. 5:19) Aboobo, atuzumanane kupakamana alimwi akuzyiba kuti bweende bwazintu oobu buli afwaafwi kumana.

3. Mubuzyo nzi uukonzya kubuzyigwa ikuti naa twabona mbuli kuti mamanino twaalindila kwaciindi cilamfwu?

3 Mbotuli babelesi ba Jehova, tulayandisya kuyoobona kuyanda kwa Leza ‘kakucitwa ansi aano mbubonya mbuli kujulu.’ (Mt. 6:10) Nokuba boobo, bamwi nobamana kulangila kwaciindi icilibonya mbuli kuti ncilamfwu mamanino aabweende bwazintu oobu kaatanasika, balakonzya kulibuzya kuti: ‘Sena kucili twaambo tulimvwisya itukonzya kutupa kuzumanana kulangila? Atubone.

NKAAMBO NZI NCOTWEELEDE KUZUMANANA KULANGILA?

4. Nkaambo nzi kapati ikeelede kutupa kuzumanana kulangila?

4 Bbaibbele taliindi mumbali nolyaamba muuya ngotweelede kutondezya kujatikizya kunyonyoonwa kwabweende bwazintu oobu. Jesu wakaambila basikumutobela kuti “amulangile” alimwi akuti “amupakamane.” (Mt. 24:42; Lk. 21:34-36) Majwi aaya atondezya kaambo kabotu ncotweelede kuzumanana kulangila—Jesu wakatwaambila kucita boobu! Mumakani aaya, mbunga ya Jehova ncikozyanyo cibotu. Mabbuku aambunga eeyi lyoonse atukulwaizya ‘kulindila akuyeeyesya kusika kwabuzuba bwa Jehova’ alimwi akutukulwaizya kubikkila maano kubulangizi bwanyika mpya Leza njasyomezya.—Amubale 2 Petro 3:11-13.

5. Nkaambo nzi ncotweelede kulangila kapati mazuba aano?

5 Nokuba kuti Banakristo bamumyaanda yamyaka yamusyule bakeelede kulangila, pele swebo tulijisi twaambo tubotu kapati itutupa kulangila. Ino nkaambo nzi? Nkaambo tupona muciindi cakubako kwa Kristo. Bumboni bwakubako kwakwe bwali kulibonya kuzwa mumwaka wa 1914. Alimwi zitondezyo zinji, mbuli kwiindila kubija kwazintu munyika alimwi amulimo wakukambauka Bwami nyika yoonse mbwiizulwa, zitondezya kuti tupona ‘kumamanino aabweende bwazintu.’ (Mt. 24:3, 7-14) Mbwaanga Jesu tanaakaamba bulamfwu bwaciindi iceelede kwiinda kutegwa mamanino asike, tweelede kupakamana kapati alimwi akulangila.

6. Nkaambo nzi ncotukonzya kulangila kuti zintu munyika zilaindila kubija mamanino mbwaayaabuswena afwaafwi?

6 Tulakonzya kulibuzya kuti: Sena “mamanino aabweende bwazintu” taambi ciindi icicili kumbele zintu noziyakwiindila kubija munyika? Bbaibbele litondezya kuti bubi buyoovwula kapati “kumazuba aamamanino.” (2Tim. 3:1, 13; Mt. 24:21; Ciy. 12:12) Aboobo, tulakonzya kulangila kuti zintu mbozyabija kapati munyika, zinoyaabwiindila kubija.

7. Ino lugwalo lwa Matayo 24:37-39 lutondezya nzi kujatikizya zintu mbozinoobede kumazuba aamamanino?

7 Pele ino mulangila kuti zintu ziyakwiindila kubija kusika aali kaatanasika “mapenzi mapati”? (Ciy. 7:14) Mucikozyanyo, sena mulangila kuti muzisi zyoonse kunooli nkondo, bantu boonse bayoofwa nzala, alimwi akuti kunooli malwazi mumikwasyi yoonse? Ikuti zintu nozyali kuyooba boobo, nobaba bantu badooneka nobali kuyoobona kuti businsimi bwamu Bbaibbele buli mukuzuzikizyigwa. Nokuba boobo, Jesu wakaamba kuti bantu banji ‘tabakakubikkili maano’ kubako kwakwe, bayoozumanana kucita zintu nzyobacita lyoonse mubuumi kusikila limwi ciindi cikabamanine. (Amubale Matayo 24:37-39.) Aboobo, Magwalo atondezya kuti kumazuba aamamanino zintu munyika tazikaindili kapati kubija cakuti muntu uli woonse uyoosyoma nayanda natayandi kuti mamanino aswena ncobeni.—Lk. 17:20; 2Pet. 3:3, 4.

8. Ino ncinzi ncobasinizyide aabo ibamvwida lulayo lwa Jesu lwakuti “amulangile”?

8 Kulubazu lumwi, kutegwa zitondezyo zikabeleke mulimo wanzizyo, ziyooyandika kuzuzikizyigwa munzila iizulide kutegwa zicenjezye baabo ibali kumvwida lulayo lwa Jesu lwakuti “amulangile.” (Mt. 24:27, 42) Alimwi eeci cali kucitika kuzwa mumwaka wa 1914. Kuzwa ciindi eeco kuya kumbele, zibeela zyacitondezyo zyali kuzuzikizyigwa. Aboobo, cilalibonya kuti lino tupona ‘kumamanino aabweende bwazintu,’ ciindi cisyoonto icisololela kulunyonyooko lwabweende bwazintu oobu bubyaabi.

9. Ntwaambo nzi itweelede kutupa kuzumanana kulangila mamanino aabweende bwazintu oobu?

9 Aboobo, ino nkaambo nzi Banakristo mazuba aano ncobeelede kuzumanana kulangila? Akaambo kakumvwida Jesu Kristo, tulazumanana kulangila. Alimwi, twabona zitondezyo zyakubako kwakwe. Kulangila kwesu takuyeeme akulangila kwakwiinzya buyo mulawo, pele kuyeeme abumboni bwamu Magwalo bwalo ibutupa kuzumanana kupakamana, akulangila mamanino aabweende bwazintu oobu bubyaabi.

KWACIINDI CILAMFWU BUTI?

10, 11. (a) Ino nkaambo nzi Jesu ncaakaambila basikwiiya bakwe kuti “amulangile”? (b) Ncinzi Jesu ncaakaambila basikumutobela kucita ikuti mamanino naakali kuyoolibonya mbuli kuti amuka kwiinda mbobakali kuyeeya? (Amubone cifwanikiso icili kumatalikilo aacibalo.)

10 Tobanabunji twazumanana kupakamana kumuuya kwamyaka minji. Nokuba boobo, tutatolwaali pe kuzumanana kulangila akaambo kabulamfwu bwaciindi icainda. Tuyandika kuti katulibambilide kusika kwa Jesu kali Sikunyonyoona bweende bwazintu oobu. Mutalubi kuti Jesu wakaambila basikumutobela kuti: “Amulangile, amupakamane, nkaambo tamuzyi ciindi cibikkidwe nociyoosika. Cili mbuli muntu wakaya kucisi cimbi iwakasiya ŋanda yakwe akupa nguzu bazike bakwe, aumwi wakapegwa mulimo wakwe akulailila sikulindila mulyango kuti kapakamene. Aboobo amulangile, nkaambo tamuzyi Simalelo mukamwini ŋanda naboola, naa uyooboola kumangolezya naa akati kamasiku naa kubucedo naa mafwumofwumo, kutegwa asika cakutayeeyelwa, atamujani muloona. Pele ncondimwaambila, ndaambila boonse kuti: Amulangile.”—Mk. 13:33-37.

11 Nobakazyiba kuti kubako kwa Kristo kwakatalika mu 1914, basikutobela Jesu bakalibambila kusika kwakwe nkaambo bakali kuyeeya kuti mamanino akali kuyoosika muciindi ncobakali kupona. Bakalibambila kwiinda mukukambauka Bwami cabusungu. Jesu wakatondezya kuti wakali kuyoosika kutali aciindi eeco pele “kubucedo naa mafwumofwumo.” Ikuti eeco nocakacitika boobo, ino basikutobela bakwe nobakacita buti? Wakaamba kuti: “Amulangile.” Aboobo, kwiinda kwaciindi cilamfwu nocatakaba cilitamizyo cakuleka kulangila kuyeeya kuti mamanino amuka naa kuyeeya kuti acili kulamfwu kapati.

12. Ino Habakuku wakamubuzya nzi Jehova, alimwi ino Leza wakamwiingula buti?

12 Amubone musinsimi Habakuku, iwakaambilwa kusinsima lunyonyooko lwa Jerusalemu. Kuzikusika ciindi naakaba musinsimi, mulumbe wakucenjezya kuti munzi ooyo wakali kuyoonyonyoonwa wakalaambilizyidwe kale kwamyaka minji. Bukkale bwakalibijide kapati cakuti ‘babi bakazingulukide balulami alimwi abululami bwakalinyonganizyidwe.’ Nkakaambo kaako tacigambyi kuti Habakuku wakabuzya kuti: “O Jehova, ino ndilalilila lugwasyo kwaciindi cilamfwu buti?” Muciindi cakwiingula mubuzyo munzila yacigaminina, Jehova wakasyomezya musinsimi uusyomeka kuti lunyonyooko ilwakasinsimidwe tiilwakali ‘kuyoomuka pe.’ Leza wakaambila Habakuku kuti “kozumanana kucilangila.”—Amubale Habakuku 1:1-4; 2:3.

13. Ino mizeezo nzi njotunga twayeeyela kuti njaakajisi Habakuku, alimwi nkaambo nzi kuzumanana kuba amizeezo iili boobo ncokwakali kukonzya kuba kubula busongo?

13 Atwaambe kuti Habakuku naakatyompwa alimwi akwaamba kuti: ‘Ndali kumvwa kwaambilizyigwa kwalunyonyooko lwa Jerusalemu kwamyaka minji. Mbuti kuti naa lunyonyooko lucili kulamfwu? Taciciyandiki kuzumanana kusinsima mbuli kuti munzi ulanyonyoonwa mpoonya aawa. Ndilalekela bamwi kuti basinsime.’ Ikuti Habakuku naakazumanana kuba amizeezo eeyi, naakasweekelwa coolwe cibotu ncaakajisi kuli Jehova—alimwi buya akusweekelwa buumi bwakwe ciindi Jerusalemu naakali kuyoonyonyoonwa abana Babuloni.

14. Nkaambo nzi ncotukonzya kuba masimpe kuti tatukatyompwi ikuti twazumanana kulangila?

14 Munyika mpya, tunoojisi twaambo ituyootupa kuyeeya kuti businsimi boonse bujatikizya mamanino aabweende bwazintu bwakazuzikizyigwa ncobeni. Kuzinzibala kuyeeya zintu mbozyakacitika kuyooyumya lusyomo lwesu muli Jehova alimwi amukuzuzikizyigwa kwazisyomezyo zyakwe. (Amubale Joshua 23:14.) Ciyootupa kumulumba kapati Leza, walo ‘uuzyi ziindi naa mazuba ngabikkide munguzu zyakwe mwini,’ iwatucenjezya akutuzyibya kuti “mamanino aazintu zyoonse aswena afwaafwi.”—Mil. 1:7; 1Pet. 4:7.

KULANGILA CAAMBA KUBWEZA NTAAMU!

Sena mulatola lubazu cabusungu mumulimo wakukambauka makani mabotu?(Amubone muncali 15)

15, 16. Nkaambo nzi mulimo wakukambauka ncouyandika kapati kuubeleka cabusungu muciindi cino ncotupona?

15 Tulakonzya kulangila kuti mbunga ya Jehova ilazumanana kutuyeezya kuti tweelede kubelekela Leza cakupakamana. Ziyeekezyo eezyi tazili zyakuti buyo tuzumanane kujata bubi mumulimo wa Leza pele nzyakutugwasya kuzumanana kuzyiba kuti citondezyo cakubako kwa Kristo cili mukuzuzikizyigwa. Ncintu nzi ciyandika kapati ncotweelede kucita muciindi cino ncotupona? Nkuzumanana kusaanguna kuyandaula Bwami bwa Leza abululami bwakwe kwiinda mukutola lubazu cabusungu mumulimo wakukambauka makani mabotu!—Mt. 6:33; Mk. 13:10.

16 Mucizyi umwi wakaamba kuti: “Kwiinda mukukambauka makani mabotu aa Bwami bwa Leza, tulakonzya . . . kuvwuna bantu kulufwu mulunyonyooko luyoocitika munyika kumbele.” Mucizyi ooyu ulizyi mbocibede kuvwunwa, nkaambo walo amulumi wakwe bakali akati kabantu ibakafwutuka ciindi nokwakacitika ntenda yamumaanzi—kubbila kwabwato ibwakali kwiitwa kuti Wilhelm Gustloff ikwakacitika mumwaka wa 1945. Nomuba muciindi cantenda iili boobu, muntu ulakonzya kwaalilwa kuzyiba cintu iciyandika kapati. Mucizyi ooyu ulayeeya kuti kwakali mukaintu umwi iwakali kulila kuti: “Ntundu zyangu! Ntundu zyangu! Lubono lwangu! Lubono lwangu loonse luli momuya. Lubono lwangu loonse lwaloba!” Mukwiimpana, bantu bamwi ibakasungulwa amuuya wakugwasya bakabikka buumi bwabo muntenda kubeleka canguzu kufwutula bantu ibakali mumeenda aakali kutontola kapati. Mbubwenya mbuli bantu aaba ibatakali kuliyanda, tulasolekesya kugwasya bantu kusikila mpotugolela. Tulizyi kuti tuyandika kuzumanana kubeleka mulimo wakukambauka cakufwambaana alimwi akugwasya bantu kuti bafwutuke kulunyonyooko luyoocitika lino-lino ciindi nocitanamana.

Sena mulasala cabusongo kutegwa kubule cintu cimunyonganya kubeleka mulimo kamupakamene?(Amubone muncali 17)

17. Ntwaambo nzi ntotujisi twakusyoma kuti mamanino alakonzya kusika kufwumbwa ciindi?

17 Zintu zicitika munyika zitondezya kuti businsimi bwamu Bbaibbele buli mukuzuzikizyigwa alimwi akuti mamanino aabweende bwazintu oobu bubyaabi ali afwaafwi. Aboobo, tatweelede kuyeeya kuti kuciyandika ciindi cinji kuti zintu munyika zicince cakwiindila cakuti cikape kuti “meja aali kkumi” alimwi “amunyama” izyaambidwe mulugwalo lwa Ciyubunuzyo 17:16 balwane Babuloni Mupati, bukombi bwakubeja bwanyika yoonse. Tutalubi kuti Leza uyoocibikka “mumyoyo yabo” kuti bamunyonyoone—eeci cilakonzya kucitika cakufwambaana alimwi kufwumbwa ciindi! (Ciy. 17:17) Mamanino aabweende oobu bwazintu boonse taali kulamfwu pe. Katujisi twaambo tulimvwisya, tweelede kumvwida kucenjezya kwa Jesu kwakuti: “Amulilingule nobeni kutegwa myoyo yanu itabi niilengaana akaambo kabulyato, bucakolwa akulibilika azintu zyamubuumi, eelyo buzuba oobo bukaile kumusikila kamutalibambilide mbuli kakole.” (Lk. 21:34, 35; Ciy. 16:15) Atube amakanze aakuzumanana kubelekela Jehova katupakamene, kumwi katujisi lusyomo lwakuti ‘ulabagwasya aabo bamulangila.’—Is. 64:4.

18. Mubuzyo nzi uyoolangwa-langwa mucibalo citobela?

18 Notulindila mamanino aabweende bwazintu bubyaabi, atwaamvwide majwi aasikwiiya Juda aakasololelwa amuuya aakuti: “Nobayandwa, amuliyake nobeni aantalisyo yalusyomo lwanu lusalalisya alimwi kamupaila amuuya uusalala, ikutegwa muzumanane kukkala muluyando lwa Leza, eelyo nomulindila luse lwa Mwami wesu Jesu Kristo ilusololela kubuumi butamani.” (Jud. 20, 21) Nokuba boobo, mbuti mbotukonzya kupona munzila iitondezya kuti tulangila kuyoopona munyika mpya njaakasyomezya Leza alimwi akuti tulailangila ncobeni? Mubuzyo ooyu uyoolangwa-langwa mucibalo citobela.

^ par. 1 Kutegwa mubone businsimi bwamu Bbaibbele bujatikizya Mesiya alimwi akuzuzikizyigwa kwambubo, amubone bbuku lyakuti Ino Ncinzi Cini Bbaibbele Ncoliyiisya? apeeji 200.