Muntu Iwakacinca Zyintu Munyika

Kuli bantu banji ibakali kupona aano anyika pele tabaciko. Bantu banji bakalubwa. Nokuba boobo, bamwi bakacita zyintu zinji mubuumi bwabo alimwi zyintu zimwi zilamugwasya andinywe.

AMWEEZYEEZYE kuti mwayasya magesi nomulibambila kuunka kumulimo mafwumina. Mwabweza bbuku naa magazini njomuyanda kubala mubbasi. Mpoonya mwayeeya kuti mweelede kunywa musamu uukonzya kumugwasya kuti mupone. Acili mafwumina pesi mwagwasyigwa kale azyintu nzyobakacita bantu bamwi.

Michael Faraday Baku cisi ca England ibakazyalwa mu 1791, mbabakali bakusaanguna ikubamba muncini uubelesya magesi. Buvwuntauzi mbobakacita azyintu nzyibakabamba zilabagwasya bantu banji kuti babe amagesi.

Ts’ai Lun Imupati wakali kubeleka kunkuta yakucisi ca China, waambwa kuti nguwakasaanguna kubamba mapepa mumwaka wa 105 C.E.

Johannes Gutenberg Kautanasika mwaka wa 1450, ba Johannes Gutenberg bakucisi ca German mbabakali bakusaanguna kubamba muncini uusimba mabbuku. Amuncini ooyu bakali kubelesya zyintu zitaduli ikusimba mabbuku alimwi akupa kuti bantu banji kababala makani aaindene-indene.

Alexander Fleming Mumwaka wa 1928, basikuvwuntauzya ba Alexander Fleming bakucisi ca Scotland bakabamba musamu wiitwa kuti penicillin. Musamu ooyu ulabelesyegwa munyika yoonse kusilika malwazi aaindene-indene.

Kakunyina akudooneka, ibuvwuntauzi azyintu nzyobakabamba bantu aaba zyapa kuti buumi bwabantu banji bubote.

Nokuba boobo, kuli muntu umwi uubainda bantu boonse aaba. Tanaakabamba zyintu zibelesyegwa mazuba aano naa misamu. Nokuba boobo, muntu ooyu iwakafwa myaka iili 2,000 yainda iwakakomenena mumukwasyi uutavwubide, imulumbe ngwaakaambilizya utupa bulangizi alimwi ulaumbulizya. Twalanga mulumbe wakwe mbowabagwasya bantu nyika yoonse, ibanji balakonzya kwaamba kuti ncobeni wakali muntu iwakacinca zyintu munyika.

Muntu ooyu ngu Jesu Kristo. Ino mulumbe nzi ngwaakali kukambauka? Alimwi ino mbuti mbomukonzya kugwasyigwa amulumbe ooyo?