Skip to content

Skip to table of contents

Sena Zintu Kuli Noziyoojokela Mbuli Mbozyakabede Kaindi? Bbaibbele Mbolikonzya Kugwasya Bwaakwiinda Bulwazi bwa COVID-19

Sena Zintu Kuli Noziyoojokela Mbuli Mbozyakabede Kaindi? Bbaibbele Mbolikonzya Kugwasya Bwaakwiinda Bulwazi bwa COVID-19

 “Toonse tuyanda kuti zintu zijokele mbuli mbozyakabede kaindi.”—Angela Merkel, Muleli wacisi ca German.

 Bulwazi bwa COVID-19 mbobuyaabuzumanana munyika yoonse, mulakonzya kuzuminizya amajwi aaya. Pele notwaamba kuti, “mbozyakabede kaindi,” ino twaamba nzi? Ino bantu bayanda kucita nzi?

  •   Kupona mbuli mbobakali kupona kaindi. Ibamwi balangila ciindi nobayoocikonzya kuyanzana abamwi, kubakumbata, kujuzyanya mumaanza alimwi akweendeenda cakuliiba. Balimvwa kuti kupona kabotu cibikkilizya “kulida kumalesitilanti, kwaakweebelela mafilimu, azintu zili boobu,” mbuli mbobakaamba ba Dr. Anthony Fauci a.

  •   Kusumpula buumi bwabo. Ibamwi balangila kuti buumi bwabo lino bulabota kwiinda mbobwakabede kaindi. Balimvwa kuti kuli zintu zyeelede kucinca mbuli milimo iiyanda ciindi cinji akubeleka cakuzwa nkasaalo, kudyaaminina bantu akaambo kamusyobo wabo naa mulimo ngobacita, alimwi abantu baciswa malwazi aajatikizya mizeezo. Sikutalisya cibeela ciitwa kuti World Economic Forum, Klaus Schwab wakaamba kuti: “Bulwazi bwa COVID-19 bwatupa coolwe cilibedelede cakuyeeya kujatikizya buumi bwesu alimwi ambotuyanda kuti nyika yesu ibe, mpoonya akubambulula zintu munyika. Pele coolwe eeci tacinooliko lyoonse.”

 Ibamwi, bulwazi bwa COVID-19 bwabaletela mapenzi manji cakuti bayeeya kuti zintu tazikajokeli mbuli mbozyakabede kaindi. Mucikozyanyo, ibamwi basweekelwa milimo, maanda aabo, buumi bwabo bubotu, mane buya bamwi bafwidwa bayandwa babo.

 Masimpe ngakuti, kunyina uukonzya kwaamba bwini mboziyooba zintu munyika bwaakwiinda bulwazi oobu. (Mukambausi 9:11) Nokuba boobo, Bbaibbele lilakonzya kutugwasya kuba abulangizi buli kabotu alimwi akubutambula bukkale kufwumbwa mbobukonzya kuba. Alimwi ciinda kubota ncakuti Bbaibbele lilaamba kujatikizya buumi bwakumbele bubotu, andiza buumi mbotwatali kulangila.

Kubulanga munzila yeelede bulwazi bwa COVID-19

 Kaindi, Bbaibbele lyakasinsima kuti kunooli “zilwazi” zitaambiki ‘kumamanino abweende bwazintu.’ (Luka 21:11; Matayo 24:3) Kuyeeya makani aaya kulatugwasya kubona bulwazi bwa COVID-19 mbuli mbotubona zintu zimbi nzyolyakasinsima Bbaibbele, zintu mbuli nkondo, mizuzumo yanyika mipati, alimwi anzala.

 Mbocigwasya kuzyiba makani aaya: Nokuba kuti bulwazi oobu inga bwayozya-yozya alimwi zintu inga zyatalika kuba kabotu, Bbaibbele licenjezya kuti tupona ‘muziindi zikatazya ncobeni.’ (2 Timoteyo 3:1) Kuzyiba makani aaya inga kwatugwasya kutalangila buumi bubotu muziindi eezyi zikatazya.

 Bbaibbele lilatwaambila ncotweelede kulangila: Inyika, mwalo zintu moziyaabwiindila kubija, ino-ino ilacinca. Kucinca munzila nzi?

Buumi bwakumbele bunyina bulwazi bwa COVID-19 ambweni mbomutalangili

 Bbaibbele lyakasinsima kutali buyo mapenzi ngotujana lino, pele azintu zibotu ziyoocitika ino-ino. Lilaamba kujatikizya buumi bubotu kapati bwalo mfwulumende zyabantu mbozitakonzyi kutupa, ccita Leza alikke. Lyaamba kuti: “Uyoosindula misozi yoonse kumeso aabo, alimwi lufwu talukabi limbi, akwalo koomoka, kulila nokuba kucisa takukabi limbi pe.”—Ciyubunuzyo 21:4.

 Jehova b Leza wakasyomezya kuti: “Amubone! Ndilengulula zintu zyoonse kuti zibe zipya.” (Ciyubunuzyo 21:5) Uyakwaamana mapenzi oonse aali munyika, kubikkilizya ayaayo aaboola akaambo kabulwazi bwa COVID-19. Uyootucitila zintu zitobela:

 Mbocigwasya kuzyiba makani aaya: Bbaibbele lyaamba kuti: “Oobu bulangizi tulibujisi mbuli ngobyo yiimika bwato yabuumi bwesu.” (Bahebrayo 6:19) Bulangizi oobu bulakonzya kutugwasya kuliyumya mumapenzi ngotujana, kucesya kulibilika, kukkazika moyo alimwi akukkomana.

 Pele sena mulakonzya kuzisyoma ncobeni zisyomezyo zyamu Bbaibbele? Amubone cibalo cakuti “Bbaibbele Ndibbuku Lisyomeka Lijisi Kasimpe.”

Njiisyo zyamu Bbaibbele zikonzya kutugwasya bwaakwiinda bulwazi bwa COVID-19

  •   Amubulemeke buumi

     Lugwalo: “Busongo bupa kuti ooyo uubujisi azumanane kupona.”—Mukambausi 7:12.

     Ncocaamba kulindinywe: Mweelede kusala kabotu kutegwa butamuyambukili bulwazi. Amuzyibe mpobweendela bulwazi kubusena nkomukkala. Amwaatobele malailile ngobapa ibalanganya nseba zyabantu, mbobufwambaana kuyambukila bulwazi kubusena nkomukkala, amweelwe wabantu bakayaswa musamu wakulikwabilila.

  •   Amuzumanane kupakamana

     Lugwalo: “Musongo ulicenjede alimwi ulabutantamuka bubi, pele mufwubafwuba takwe makani alimwi ulalisyoma.”—Tusimpi 14:16.

     Ncocaamba kulindinywe: Amuzumanane kucita kufwumbwa ciyandika kutegwa mulikwabilile. Basyaazibwene basyoma kuti bulwazi oobu bunooliko kwaciindi cilamfwu.

  •   Amusyome makani aaluzi

     Lugwalo: “Muntu mufwubafwuba ulaasyoma makani oonse, pele ooyo uucenjede ulakkala ansi kuyeeya ntaamu zyakwe.”—Tusimpi 14:15.

     Ncocaamba kulindinywe: Amusale cabusongo makani ngomuyootobela. Kusala kabotu kulayandika akaambo kakuti, ikuti mwatobela makani aataluzi mulakonzya kunyonyoona buumi bwanu.

  •   Amuzumanane kuzilanga kabotu zintu

     Lugwalo: “Utaambi kuti, “Ino nkaambo nzi mazuba aakaindi ncaakali mabotu kwiinda mazuba aano?” nkaambo kubuzya kuli boobu takuli kwabusongo pe.”—Mukambausi 7:10.

     Ncocaamba kulindinywe: Amulibikkile makanze aakupona buumi bubotu kweelana ambomukonzya. Mutanoociindizyi kuyeeya kuti buumi bwakali kabotu kabutanabbuka bulwazi, alimwi tamweelede kuzumanana kuyeeya zintu nzyomwatakali kukonzya kucita lyabulwazi.

  •   Amubalemeke bamwi

     Lugwalo: “Amubalemeke bantu bamisyobo yoonse.”—1 Petro 2:17.

     Ncocaamba kulindinywe: Bantu balaindana-indana mbobalimvwa kujatikizya bulwazi oobu anzyobwatuletela. Amulemeke mbobazibona zintu, pele mutacinci zyakusala zyanu zibotu nzyomwakasala kale. Amubabikkile maano aabo batayasidwe musamu wakulikwabilila, bacembeede abaabo bajisi malwazi mapati.

  •   Amukkazike moyo

     Lugwalo: “Luyando lulakkazika moyo alimwi lulaaluzyalo.”—1 Bakorinto 13:4.

     Ncocaamba kulindinywe: Ikuti bamwi baamba kuti balalibilika kucita zintu nzyobakali kucita kabutanabbuka bulwazi, amubafwide luzyalo. Ibukkale bwaakuba kabotu alimwi mwaakuzumizyigwa kucita zintu zimwi, amukaukkazike moyo.

Bbaibbele mboilimukugwasya bantu kuliyumya lyabulwazi

 Bakamboni ba Jehova balaumbulizyigwa azisyomezyo zyamu Bbaibbele zyaamba kuti buumi buyooba kabotu kumbele, alimwi eeci cilabagwasya kutabikkila maano kubulwazi. Alimwi balakulwaizyanya kwiinda mukutobela mulawo wamu Bbaibbele wakuswaangana lyoonse antoomwe kutegwa bakombe. (Bahebrayo 10:24, 25) Bantu boonse balitambidwe kujanika kumiswaangano ya Bakamboni ba Jehova, yalo iicitilwa muluwo lyabulwazi.

 Ibamwi balazumina kuti kuswaangana antoomwe a Bakamboni ba Jehova kutegwa bakombe cabagwasya kapati lyabulwazi. Mucikozyanyo, mukaintu umwi iwakajatwa abulwazi bwa COVID-19 wakazumina kubasangana Bakamboni ba Jehova kumiswaangano yabo iicitilwa muluwo. Miswaangano eeyi yakamugwasya kapati mumizeezo nokuba kuti tanaakaponena. Wakazyi kwaamba kuti: “Ndilimvwa kuti andime ndili cibeela camukwasyi ooyu. Kubala Bbaibbele kundipa luumuno lwamumizeezo alimwi akuliiba. Kundigwasya kubikkila maano kubulangizi bwangu bwakumbele muciindi cakubikkila maano kumapenzi aangu. Ndalumba kapati akaambo kakundigwasya kuswena munsi a Leza, icintu ncondakali kuyanda kuzwa kaindi.”

a Ba Director of the National Institute of Allergy and Infectious Diseases ku United States.

b Jehova ndezina lya Leza kweelana ambolyaamba Bbaibbele.—Intembauzyo 83:18.