“Kukkazika moyo kwamwaalumi alimwi amukaintu kulasunkwa abuzuba. Kukkazika moyo inga kwalibonya mbuli kuti taali makani mapati ciindi nomutanakwata naa kukwatwa, pele mbube buyandika kapati kutegwa cikwati cizwidilile.”—Ba John.

•  Nkaambo nzi ncomuyandika kukkazika moyo?

•  Ino inga mwatondezya buti kukkazika moyo?

•  “Kukkazika moyo kulayandika kapati”

•   Cikwati cilakonzya kupa kuti mukuzyibe kulezya kwamuntu ngomukwetene limwi nkomwatakazyi kamutanakwatana.

   “Nokwainda ciindi cili mbocibede kuzwa nomwakwatana, ncuuba-uba kubikkila maano kukulezya kwangomukwetene limwi. Ikuti mwatalika kucita boobo, ncuuba-uba kutakkazika moyo.”—Ba Jessena.

•   Ikuti kamutakkaziki moyo, cilakonzya kupa kuti kamwaamba kakunyina kuyeeya.

   “Ndilafwambaana kwaamba mbondilimvwa cakuti zimwi ziindi ndilaakwaamba zintu nzyonditeelede kwaamba. Nindali kukkazika moyo, nindali kusaanguna kuyeeya mpoonya akuumuna buyo.”—Ba Carmen.

   Bbaibbele lyaamba kuti: “Luyando lulakkazika moyo alimwi lulaaluzyalo.” (1 Bakorinto 13:4) Aboobo bantu bobilo ibayandana baleelede kukkazikilana moyo. Pele talili lyoonse nociba boobo. Ba John ibaambwa kale kumatalikilo bakaamba kuti, “Mbubonya mbocicitika akubube bumwi bubotu, ncuuba-uba kucileka kukkazika moyo, pele citola ciindi kutegwa ube muntu uukkazika moyo. Aboobo kuyandika kusolekesya kutegwa muzumanane kukkazika moyo.”

•   Ikuti kwacitika cintu ncomwatali kuyeeyela icapa kuti cimuyumine kukkazika moyo.

   Mucikozyanyo: Ikuti ngomukwetene limwi tanaabelesya majwi aali kabotu. Kanji-kanji cicitika ncakuti andinywe inga mwayanda kupilusya majwi aatali kabotu.

   Njiisyo yamu Bbaibbele: “Utafwambaani kunyema pe, nkaambo kunyema-nyema ncitondezyo camufwubafwuba.”—Mukambausi 7:9, bupanduluzi buyungizidwe.

   Mbomukonzya kukkazika moyo: Amwiime asyoonto. Nomutanamwiingula ngomukwetene limwi, amucibweze kuti tacili caali kuti wabelesya majwi mabi kulindinywe. Bbuku litegwa Fighting for Your Marriage lyaamba kuti: “Bunji bwesu tulafwambaana kubweza ntaamu kuzintu nzyaamba ngotukwetene limwi akaambo kambotwazibweza zintu kutali bwini mbozibede.”

   Nokuba kuti ngomukwetene limwi wali kusola kumunyemya, mulakonzya kupa kuti zintu zibe kabotu ikuti mwakkazika moyo alimwi akutamweendelezya munzila njoona. Bbaibbele lyaamba kuti: “Kuti kakunyina nkuni mulilo ulazima.”—Tusimpi 26:20.

   “Ikuti mwatalika kuyeeya kuti bakaintu banu mbaasinkondonyoko, amuyeeye kaambo ncomubayandila, mpoonya cakufwambaana amubacitile cintu cimwi cibotu.”—Ba Ethan.

   Ncomweelede kuyeeya:

  •  Ino inga mucita buti ciindi ngomukwetene limwi naamba naa kucita cintu cimwi citali kabotu?

  •  Ino inga mwatondezya buti kukkazika moyo ikuti ngomukwetene limwi waciinduluka alimwi?

•   Ciindi muntu ngomukwetene limwi nacita cintu cimunyemya ziindi zinji.

   Mucikozyanyo: Muntu ngomukwetene limwi lyoonse ulamuka calo icimupa kunyema.

   Njiisyo yamu Bbaibbele: “Amuzumanane kweengelelana akulekelelana camoyo woonse.”—Bakolose 3:13.

   Mbomukonzya kukkazika moyo: Amusole kubikkila maano kuli nzyayandika ngomukwetene limwi muciindi cakubikkila maano kuli nzyomuyandika. Amulibuzye kuti, ‘ikuti naa ndanyema kujatikizya makani aaya naa twatalika kukazyanya angondikwetene limwi, sena cilatugwasya naa zintu zilaindila buyo kunyongana?’ Kuyungizya waawo, kamuyeeyede kuti “toonse tulalubizya ziindi zinji.” (Jakobo 3:2) Eeci caamba kuti andinywe kuli mpomuyandika kubelekela.

   “Zimwi ziindi ndilakkazika moyo kumulongwe kwiinda kubalumi bangu. Ndiyeeya kuti cili boobo akaambo kakuti ndaabazyibila balumi bangu alimwi ndilikuzyi kulezya kwabo. Pele ikuti kandikkazika moyo, nditondezya kuti ndilabayanda alimwi akubalemeka, aboobo eeci cilayandika kapati mucikwati cangu.”—Ba Nia.

   Ncomweelede kuyeeya:

  •  Sena mulakkazika moyo caboola kukulezya kwangomukwetene limwi?

  •  Ino inga mwazumanana buti kukkazika moyo?