Ayto jujuntik kʼakʼu, ja mandaranumik bʼa yibʼanal ja luʼumi, ja cientificoʼik soka matik jel chapane sbʼaja aparatoʼik staʼuneje tiʼal sbʼaja yip yiʼoj ja aparatoʼik bʼa wa snochowe ja spensar sok ja smodoʼe ja kristyanoʼik (Inteligencia Artificial ja bʼa español, IA). Ama wani snaʼawe ke jelni xmakuni, pe cha wani xcham skʼujole ja mi oj axuk makunuk leki.

•   «Ja aparatoʼik bʼa jelxa chapan jani june ja bʼa mas jel yip ja bʼa jtyempotik sok ojni bʼobʼ ya tojbʼuk ja sakʼanil ja kristyanoʼiki [...]. Pe chomajkil, ayni yiʼoj ja ipal bʼa oj ya ipaxuk ja jastal xiwela sbʼaj wa xya ajyukotiki, skʼokjel ja jderechotiki sok wa xbʼobʼ xchiktes ja jas nakʼani, sok sjomjel ja jastal wa xjipa jkʼujoltik ja tuk sok ja skʼuʼajel sbʼaja gobyernoʼik tsaʼubʼal yuja kristyano» (Kamala Harris, vicepresidenta bʼa Estados Unidos, 4 bʼa mayo bʼa 2023).

•   «Ama ja aparatoʼik bʼa jelxa chapan, wani xbʼobʼ yal jastal wa xbʼobʼ jtalnaytik ja sakʼanili, pe xiwelani sbʼaj wa xbʼobʼ ya ajyuk ja sakʼanil ja kristyano» (Tsome doctorik bʼa sutanal ja luʼumi sok matik jel chapane sbʼaja jastal wa xtax ja jsakʼaniltiki bʼa yeʼn stojunej ja doctor Frederik Federspiel, BMJ Global Health, 9 bʼa mayo bʼa 2023). a

•   «Wanxa xbʼobʼ axuk makunuk ja aparatoʼik bʼa jelxa chapan bʼa spukjel abʼal. Ojxtani bʼobʼ sjapyi ja yaʼtele ja kristyanoʼiki. Sok jastalni wa xyalawe jujuntik matik jel chapan soka aparatoʼik, asta ayni xiwela sbʼaj oj bʼobʼ ya ajyuk ja kristyanoʼik» (The New York Times, 1 bʼa mayo bʼa 2023).

 Yajni x-ekʼ ja tyempo ojni ilxuk ta ja kristyano oj yawe makunuk bʼa slekilal ma bʼa oj yayi wokol ja kristyano ja aparatoʼik bʼa jelxa chapan. ¿Jasa wa xyala ja Biblia?

 Ja Biblia wa sjeʼa jas yuj ja kristyanoʼiki mi xbʼobʼ yale ke ja jas wan lajxelyujile kechan oj axuk makunuk bʼa skʼulajel ja bʼa leki.

1.  1. Ama ja kristyanoʼik wa skʼana oj skʼuluke ja bʼa leki, pe mini xbʼobʼ stime ja jastik mi lekuk wa xbʼobʼ yawe ekʼuki.

   •    «Ay jun bʼej bʼa toj wa xyila ja winiki, pe ja bʼa xchʼakulabʼili wa x-ikʼwani bʼa chamelal» (Proverbios 14:12).

2.  2. Mini june bʼa keʼntik wa xbʼobʼ skom ja tuk ta yawe makunuk ja kaʼteltik bʼa skʼulajel jastik bʼa lek ma bʼa mi lekuk.

   •    «Tʼilani oj kakanyi [ja kaʼtel] ja winik maʼ oj jak tsaʼan bʼa keʼn. Sok mini maʼ wa snaʼa ta bibo kʼotel ma miyuk. Pe chikani jastal, tini oj ajyuk bʼa skʼabʼ ja jas kongana aʼtelon sok jkʼulunej sok snajelili» (Eclesiastés 2:18, 19).

 Ja xiwel jaw wani xchiktes ke wa xkʼanatik bʼa a-stojotik ja jkʼulumantiki.

 Ja jKʼulumantiki nunka oj yakan ke ja kristyanoʼik, sok mini june ja bʼa yaparatoʼe, oj xchʼay snajel ja Luʼum ma ja kristyanoʼiki.

•    «Ja luʼumi tolabida oj ajyuk» (Eclesiastés 1:4).

•    «Ja matik toji oj sbʼajuke ja luʼumi sok ti tiw oj ajyuke sakʼan bʼa tolabida» (Salmo 37:29).

 Ja bʼa Biblia, ja jKʼulumantiki wa xyakitik ja tojelal wa xmakunikujtik bʼa jachuk ja bʼa tyempo ti jakumi oj kabʼtik stsamalil ajyel laman sok mixa jas oj ekʼuk. Ta waxa kʼana oja nebʼ mas sbʼaja jas wa xyala ja Biblia, kʼuman ja artikuloʼik «¿Ay maʼ jun tojwanum bʼa wa xbʼobʼa jipa kʼujol bʼa oj yawi juna lekil sakʼanil?» sok «La esperanza real de un mañana mejor».