Kaʼax ja bʼa sbʼaʼal

Kaʼax ja bʼa sbʼaʼali

Jastik junuk bʼa guerra: Anton Petrus/Moment via Getty Images; biyeteʼik: Wara1982/iStock via Getty Images Plus

¡AJYANIK K’ELAN JAKAN!

Wa xchʼakxi jitsan miyonik ja bʼa guerra | ¿Jasa mero wa xtupxisok?

Wa xchʼakxi jitsan miyonik ja bʼa guerra | ¿Jasa mero wa xtupxisok?

 Jelni wa xchʼakxi takʼin ja bʼa guerra.

  •    «Ja janekʼ takʼin kʼulaxel gastar ja bʼa luʼum yuja guerra kʼot 2,2 biyonik bʼa dolar» (The Washington Post, 13 bʼa febrero bʼa 2024).

 Pe ja jas mero wa xtupxi mini kechanuk takʼin. Pensaran ja bʼa guerra bʼa Ucrania.

  •    Soldadoʼik. Wani x-alxi ke chamel ma yajbʼel kanel tʼusan meyuk ja 500,000 soldadoʼik man kʼe ja guerra bʼa ayxa chabʼ jabʼil.

  •    Matik mi soldadoʼuk. Jastalni wa xyala ja Naciones Unidas, mas ja 28,000 kristyano chamele ma yajbʼel kanele. Chomajkil, june maʼ jel chaʼan xchol ja bʼa ONU yala: «Ja jas mero wan tupxel ja bʼa guerra sbʼaja matik mi soldadoʼuke mini xbʼobʼ axuk kuenta». a

 Ja janekʼto wa xyiʼaj wokol ja kristyano yuja guerra sok ja tiroʼanel bʼa sutanal ja luʼumi jelni juntiro.

  •    114 miyon. Jani ja janekʼ kristyano yawekan ja snaje yuja guerra sok ja spekʼjel chikʼ masan septiembre bʼa 2023.

  •    783 miyon. Jani ja janekʼ kristyano wa xyiʼaje wokol yuja waʼini. «Ja tiroʼaneli jatoni ja mero yechalil ja waʼini, yujni ja 70% ja kristyanoʼik teye ja bʼa lugarik bʼa ay guerra sok spekʼjel chikʼ» (Programa Mundial de Alimentos).

 ¿Oj maʼ kʼotuk jun kʼakʼu bʼa mixa oj ajyuk guerraʼik? ¿Junta maʼ wayichal ja lamanili? ¿Oj maʼ chʼakxuk jitsan jastik junuk ja bʼa luʼumi bʼa xchʼayjel ja waʼini sok ja pobreʼili? ¿Jas wa xyala ja Biblia?

Tyempoʼik bʼa guerra

 Ja Biblia yamakunuk jun kawuj sok june maʼ kajan bʼa wa senyaʼan ja guerraʼik sok ja tiroʼik oj ajyuk ja bʼa luʼumi.

  •    «Ti el pilan kawuja, ja yelawi jach jastal kʼakʼ. Ja maʼ kajani ajiyi permiso bʼa yajel eluk ja lamanil ja bʼa luʼumi bʼa jachuk ja swinkili yeʼnta oj smil sbʼaje, sok ajiyi jun niwan najtil espada» (Apocalipsis 6:4).

 Ja bʼa maʼ kajan kawuj jaw wa snochoyi chabʼe bʼa ja wa senyaʼan ja jas wantik yiljel ja bʼa sutanal ja luʼumi: ja waʼini sok ja chamelal yuja chameliki ma tuk jastik (Apocalipsis 6:5-8). Bʼa oja naʼ mas ja bʼa jas alubʼalkan ja bʼa Biblia sbʼaja it sok jastal wa xbʼobʼ ajyukotik seguro ke wan kʼotel smeranil, kʼuman ja artikulo «¿Jas wa senyaʼan ja winik kajane kawuji?».

Tyempoʼik bʼa lamanil

 Jelxani mojan, ja jastik junuk ay ja bʼa luʼumi mixani oj ajuk makunuk ja bʼa guerra, pe mini jaʼuk stsʼakatal ja kristyanoʼi. Ja Biblia wa xyala:

  •    Ja Dyosi «wa xchʼaya snajel ja guerra’ik bʼa yibʼanal ja luʼumi» (Salmo 46:9).

  •    Ja Dyosi oj stojbʼes ja jastik sjomunej ja guerra. «Oj skusyi ja yalel sateʼi, sok mixani oj ajyuk chamelal, mixani tristeʼil, mini mebʼa okʼel sok mini syajal. Ja jastik mi lekuk wa x-ekʼ ajyi chʼayta snajel» (Apocalipsis 21:4).

  •    Ja Dyosi ayni jas oj skʼuluk bʼa lamanxa oj ajyukotik. «Ja jchonabʼi oj ajyuk bʼa jun lugar laman, bʼa naʼitsik bʼa seguro sok lugarik bʼa jijlel laman» (Isaías 32:18).

 Jastalni ja jas alubʼalkan ja bʼa Biblia, ja guerraʼik sok tuk jastik wantik yiljel ja wego wani sjeʼa ke ojxta ajyuk ja lamanili.

 ¿Jasa oj skʼuluk ja Dyos bʼa oj ajyuk lamanil? Jani oj yamakunuk ja sGobyerno ke tey bʼa satkʼinali (Mateo 6:10). Bʼa oja naʼ jasunkiluk ja Gobyerno jaw sok jas oj skʼuluk bʼa weʼna, kʼela ja xetʼan bideo it ¿Jasunkiluk ja sGobyerno ja Dyosi?

a Miroslav Jenča, subsecretario general de Europa de la ONU (6 bʼa diciembre bʼa 2023).