1, 2. Ala bʼa jujuntik winik bʼa yamigoʼan lek ja Dyosi.

¿JAS tikʼe ixuk winik oja tsaʼ bʼa oja wamigoʼuk? Bʼobʼta jani oja tsaʼ ja maʼ junxta wa spensaraʼan jastal weʼna, ja jas wa skʼana soka jastal wa sjeʼa ja smodo. Sok jani oja tsaʼ jun maʼ wa sjeʼa lek ja smodo sok mi x-och skʼabʼ.

² Ja janekʼxa tyempo ekʼeljani, ja Dyos stsaʼa jujuntik ixuk winik bʼa yamigoʼan. Jun sjejel, ja Jyoba yala kʼotni yamigoʼuk ja Abrahán (kʼuman ja Isaías 41:8 sok Santiago 2:23). Sbʼaja David yala: «Jel lec huax cab juntiro [ja yeʼn]». Ja it yala yujni jaʼa tikʼe winik bʼa wa syajta ja yeʼn (Hechos 13:22). Jaxa sbʼaja aluman Daniel yila jastal «jun maʼ jel xkʼanji» (Daniel 9:23).

3. ¿Jas yuj ja Jyoba wa stsaʼa jujuntik ixuk winik bʼa oj yamigoʼuk?

³ ¿Jas yuj ja Jyoba yamigoʼan ja Abrahán, ja David soka Daniel? Pes ja Abrahán alji yabʼ: «Amaklunej ja jkʼumali» (Génesis 22:18). Ja yuj, ja Jyoba wani xmojxi soka matik chʼin wa xyaʼa sbʼaje bʼa skʼulajel ja jas wa skʼana. Yala yabʼ ja israʼelenyoʼiki: «Kʼuʼanik ja jas wa xkala, sok ojni kʼotkona Dyosex, sok jaxa weʼnlexi oj kʼotanik jchonabʼil» (Jeremías 7:23). Ta waxa kʼuʼanyi ja Jyoba, chomajkil ja weʼn ojni bʼobʼa wamigoʼuka.

4, 5. ¿Jastal wa sjeʼa ja yip ja Jyoba bʼa skoltajel ja xchonabʼi?

⁴ Pensaraʼan ja jas wa stojolan yamigoʼajel ja Dyosi. Ja  Biblia wa xyala ja Jyoba wa sleʼa modoʼik «bʼa sjejel ja yip bʼa slekilal ja matik tsʼikan ja skʼujol soka yeʼn» (2 Crónicas 16:9). Pe ¿jastal wa xbʼobʼ sjeʼ ja yip ja Dyosi bʼa oj skoltaya? Ja Salmo 32:8 wa sjeʼa jun modo: «[Keʼnani, ja Jyoba,] oj ka awabʼ stojolil, sok oj jeʼawi ja bʼej bʼa tʼilan oj wajani. Ojni kaʼa jsata bʼa oj kawi rasonik».

⁵ ¡Janekʼto wa xnikwani sbʼaja jastal wa xyala ja Jyoba bʼa oj stalnaya! Ja yeʼn ojni yawi ja rasonik bʼa wa xmakuni awuji sok, ta akʼulani, ojni stalnayaʼa. Ja Dyos wani skʼana oj skoltaya bʼa oj kuchukawuj ja prebaʼik soka wokolik xjakabʼaji (kʼuman ja Salmo 55:22). Ja yujil, ta waxa waʼteltay sok spetsanil akʼujol, ojni bʼobʼa wal ja yaljel it: «Spetzanil kʼakʼu wa xkila ja kajwal ja bʼa sti‘ jsati tey bʼa stojol jkʼabʼ bʼa mi oj nikjukon» (Ja ya‘teli [Hechos] 2:25, YD; Salmo 63:8). Jachniʼa, ja Jyoba ojni skoltaya bʼa oja wiʼ juna sakʼanil bʼa lek xyila ja yeʼn. Pe jastalni waxa naʼa, ay jun skontra ja Dyos bʼa wa skʼana oj skom-a skʼulajel.

6. ¿Jasa yala ja Satanás sbʼaja ixuk winiki?

⁶ Jastalni kilatik ja bʼa kapitulo 11, ja Satanás yabʼaltan ja sderecho yiʼoj ja Dyos bʼa yajel mandari. Sleʼayi smul ja Jyoba junbʼi leʼa abʼal sok kʼan yal mibʼi lekil mandaranumuk, pes mi xyaʼakan ja Adán soka Eva a-stsaʼe yeʼnle skʼulajel ja bʼa lek soka bʼa mi lekuki. Tsaʼan yajni koʼye mulal ja bʼajtan jnantatiki, ja Luʼumi kʼe bʼutʼuk soka yintileʼi. Anto ja Satanás yala ja ixuk winiki kechanta wa xyaʼteltaye ja Dyos yuj ay jas wa xyawe eluk. Kʼan yale: «Ja ixuk winik mi xyaʼteltaye ja Dyosi yuj meran wa syajtaye. Ta ajikan bʼa jkʼabʼ, ojni bʼobʼ ka skontraʼan ja Dyos chikan machʼa». Ja jasa ekʼ sbʼaj ja Job wani sjeʼa jani jaw ja jas wa spensaraʼan ajyi ja Dyablo. Pe ¿machʼa waj ja Job, sok jas yuj ti chʼikan ja bʼa abʼal yala ja Satanás sbʼaja Dyosi?

7, 8. a) ¿Jas yuj ja Job tukni lek waji yuj ja ixuk winik bʼa styempoʼi? b) ¿Jasa yala ja Dyablo sbʼa jas yuj ja Job wa xyaʼteltay ja Dyosi?

⁷ Ja Job jun winik ajyi sakʼan junukxa 3,600 jabʼil. Juni lekil  winik, ja yuj ja Jyoba yala: «Mini ay pilan jastal yeʼn ja bʼa luʼumi. Ja yeʼn jun winik toj sok tsʼikan lek ja skʼujoli, sok wani xiwyuj ja Dyosi sok wa sjitsa sbʼaj ja bʼa mi lekuki» (Job 1:8). Jachukniʼa, ja Jyoba jelni lek yila ja Job.

⁸ Ja Dyablo yala jas yuj ja Job wa xyaʼteltay ja Dyosi, sok yala yabʼ ja Jyoba: «¿Mi maʼ ajoyunejuk sok jun tsʼakabʼ bʼa oj talnajuk ja [Job] sok sutanal ja snaji sok spetsanil ja jastik yiʼoji? Wa waʼunejyi slekilal ja jastik wa skʼulan soka skʼabʼi, jaxa xchanteʼi jelxa pojxita ja bʼa luʼumi. Pe jacha wa kʼabʼi, sok japayi spetsanil ja jastik yiʼoji, sok tixa wilawil ta mi oj kʼumanuka bʼaj bʼa stiʼ asat» (Job 1:10, 11).

9. ¿Jastalxa sjakʼa ja Jyoba sbʼaja abʼal yala ja Satanás, sok jas yuj?

⁹ Ja Satanás yala ja Job kechanta wa xyaʼteltay ja Dyos yuj ay jas wa x-ajiyi. Chomajkil yala ta aji och probar ja Job, ja yeʼn oj skontraʼuk ja Dyosi. ¿Jastal sjakʼa ja Jyoba sbʼaja jas yala ja Dyablo? Pes soka jas yala ja Satanás yeʼnani ti chʼikan ja Job bʼa oj sjeʼ ta meran wa syajtay ja Dyos ma miyuk, ja yuj ja Jyoba yaʼakan ja Satanás aya och probar. Pes kechantani jachuk oj ilxuk jas yuj ja Job wa xyaʼteltay ja Jyoba.

10. ¿Jastik prebaʼik ekʼ sbʼaj ja Job, sok jasa skʼulan?

¹⁰ Ja Satanás wego ya och bʼa tuktukil preba ja Job. Skʼulan aʼelkʼajuk ja xchanteʼiki soka tuki chʼak chamuk, sok tʼusan mi spetsaniluk ja yaʼtijumiki chʼak miljuke. Spetsanil ja it ajikan telan skʼabʼ. Tsaʼan, ja Dyablo ya jak sbʼaj pilan desgrasya, pes ja lajune yuntikili chamye bʼa jun tsatsal ikʼ. Pe anima soka desgrasyaʼik it, «ja Job mini sleʼa smul, sok mini sleʼa yi smul ja Dyosi bʼa skʼulan jastik mi lekuk» (Job 1:22).

11. a) ¿Jas pilan jasunuk yala ja Satanás sbʼaja Job, sok jastal sjakʼa ja Jyoba? b) ¿Jastal sjakʼa ja Job soka kistal chamel jak sbʼaji?

¹¹ Ja Satanás mini yaktakan ja Job. Bʼobʼta spensaraʼan kuchtani yuj ja xchʼayelal ja jastik yiʼoji, ja yaʼtijumiki soka yuntikili, pe ta aji koʼ chameli ojni skontraʼuk ja Dyosi. Ja yujil, ja Jyoba yaʼakan ja Dyablo aya jak sbʼaj jun kistal  sok yajal chamel. Pe mini soka jaw ja Job chʼay ja skʼuʼajel yiʼoj bʼa Dyosi. Jaʼukto maʼ, ja yeʼn yala sok spetsanil skʼujol: «¡Man la chamyon, mini oj kakan skʼulajel ja jas wa skʼana ja Dyosi!» (Job 27:5).

12. ¿Jastal sjeʼa ja Job sbʼaja abʼal yala ja Dyablo mini meranuka?

¹² Ja Job mi snaʼa ta yeʼna Satanás ja maʼ wan ajelyi yuj ja desgrasyaʼiki. Yuja mi snaʼa jastik ti chʼikan ja bʼa abʼal yala ja Dyablo sbʼaja sderecho yiʼoj ja Jyoba bʼa yajel mandari, xiwni spensarajel yeʼna ja Dyos ja maʼ wan ajelyi yuj wokoli (Job 6:4; 16:11-14). Anima jachuk, ja yeʼn tojni ajyi ja bʼa stiʼ sat ja Jyoba. Sok mi kechanuk ja jaw: yuja toj ajyi, sjeʼa mini meranuk ja abʼal yala ja Satanás bʼa kechanta wa xyaʼteltay ja Dyos yuj ay jas wa xya el slekilal ja bʼa sakʼanili.

13. ¿Jasa ekʼi yuja toj ajyi ja Job sok ja Dyos?

¹³ Yuja toj ajyi ja Job jachuk ja Jyoba bʼobʼ yaʼ yi sjakʼjel sbʼaja abʼaltanel yaʼa ja Satanás. Ja Job merani yamigoʼan ja Dyosi, soka Jyoba ya koʼ sbʼaj jitsan slekilal yuja toj ajyi (Job 42:12-17).

14, 15. ¿Jas yuj wa x-alxi ja abʼal yala ja Satanás ti chʼikan yibʼanal ja ixuk winiki sok mi kechanukta ja Job?

¹⁴ Ja abʼal yala ja Satanás, mi kechanta yeʼn chʼikanuk ja Job. Chomajkil ti chʼikanotik ja keʼntiki. Ja Yabʼal ja Dyosi wa sjeʼa jaman lek bʼa Proverbios 27:11, bʼa wa xyala: «Bibo ajyan, kala kunin kerem, agustoʼaxuk ja jkʼujoli, bʼa jachuk oj bʼobʼ jmakyi stiʼ ja maʼ wa stselayoni». Ja yaljelik it, tsʼijbʼajikan sigloʼik tsaʼan ja cham ja Job, wa sjeʼa ja Satanás mini yaʼunejkan yabʼaltajel ja Dyos sok slejelyi smul ja Yaʼtijumiki. Yajni wa xkiʼajtik jun jsakʼaniltik bʼa lek wa xyila ja Jyoba, wani la koltanitik bʼa yajelyi sjakʼjel ja abʼalik wa xyala ja Satanás sok jachuk wa xkatik gustoʼaxuk ja skʼujol ja Dyosi. ¿Jasa waxa pensaraʼan sbʼaja it ja weʼn? Lekbʼi ja weʼn oj koltanan bʼa yajelyi sjakʼjel ja abʼalik wa xyala ja Dyablo, anima tʼilan oja tukbʼes jawa sakʼanili, ¿mi maʼ jelni lekuk ja oja kʼuluki?

 ¹⁵ Kʼela ja jas yala ja Satanás: «Jun winik oj ya spetsanil ja jastik yiʼoji kechanta bʼa oj kan sakʼan ja yeʼn» (Job 2:4). Ja yajni yala «ja winiki», ja Satanás yaʼakan jaman lek mi kechanta wan slejelyi smul ja Job, chomajkil tey yibʼanal ja ixuk winiki. Ja it jelni tʼilan snajela. Ja Dyablo yabʼaltanunej ja jastal toj aya ja weʼn soka Dyosi. Ja yeʼn jelni lek oj yile ja yajni xjakabʼaj wokoli, ja mi oj ajyan kʼuʼabʼal soka Dyosi sok yajelkan skʼulajel ja bʼa toji. ¿Jastik junuk wa xya makunuk ja Satanás bʼa oj lajxuk yuj skʼulajel ja jas wa skʼana?

16. a) ¿Jastik trampaʼik wa xya makunuk ja Satanás bʼa yajel jitsuk ja ixuk winik bʼa stsʼeʼel ja Dyosi? b) ¿Jastal oj bʼobʼ ya makunuk ja Satanás ja trampaʼik jaw sbʼa weʼna?

¹⁶ Jastalni kilatik ja bʼa kapitulo 10, ja Satanás wa xya makunuk jitsan trampaʼik bʼa yajel jitsuk ja ixuk winik bʼa stsʼeʼel ja Dyosi. Ja yeʼn «huan ahuanel ecʼ jastal jun tan choj. Jel xa puesto ay ba oj sbuquex coe» (1 Pedro 5:8). Ja yujil, ja weʼn ojni awil ja yip ja Satanás yajni jawa wamigoʼiki, jawa pamilya sok tuk ixuk winik wa stimawa bʼa spaklajel ja Biblia sok skʼulajel ja jas wana snebʼjeli (Juan 15:19, 20). * Chomajkil, ja Satanás tolabida «huax cho jac see sbaj jastal jun ángel ba jex lijpi» (2 Corintios 11:14). Ja yuj, ja Satanás wani xya makunuk tuktukil trampaʼik bʼa sloʼlajel sok stimjel ja ixuk winiki bʼa mok yiʼe jun sakʼanile ja bʼa lek wa xyila ja Dyosi. June ja bʼa trampaʼik it, jani ja yajni wa x-el jganatiki. Bʼobʼta ja yeʼn oj ya pensaraʼuk mini oj lajxukawuj yajel gustoʼaxuk ja Dyosi (Proverbios 24:10). Pe anima ja Satanás «huan ahuanel ecʼ jastal jun tan choj» ma «jastal jun ángel ba jex lijpi», jun ita ja jas wa skʼana: ja yeʼn wa xyala ja yajni wa xjakabʼaj wokoli ma prebaʼik, ojbʼi awakan yaʼteltajel ja Dyosi. ¿Jastal oj bʼobʼa jeʼ ja abʼaltanel yala ja Satanás mini meranuk sok ojni bʼobʼ ajyan toj sok ja Dyos, jastalni skʼulan ja Job?

17. ¿Jasun rason jel tʼilan yuja wa xkʼuʼantik ja smandarik ja Jyoba?

¹⁷ Ja weʼn ojni bʼobʼa jeʼ mi meranuk ja abʼal yala ja Satanás yijel juna sakʼanil bʼa lek xyila ja Dyosi. ¿Jasa wa stojolan ja jaw? Ja Biblia wa sjakʼa: «Yaj oja huab ja Huajual Diosi soc spetzanil ja hua cʼujoli, soc spetzanil ja hua hualtzili, soc spetzanil ja hua pensari» (Mateo 22:37). Yajni mas waxa yajtay ja Dyosi, masni oja kʼan skʼulajel ja jas wa skʼana. Ja jekabʼanum Juan stsʼijbʼan: «Ta yaj cʼa huax cabtic meran ja Diosi, oj ni jcʼuuctic meran ja smandari». Ta meran waxa yajtay ja Dyos sok spetsanil akʼujol, ojni awil «mi huocoluc [...] ja jas huax yala ja yeni» (1 Juan 5:3).

18, 19. a) Ala jujuntik smandarik ja Jyoba (kʼela ja kwagro bʼa wa xyala « Mok jkʼuluktik ja jas wa xyijnay ja Jyoba»). b) ¿Jastal wa xnaʼatik ja Dyos mi skʼanakitik ja jas mi xlajxikujtiki?

¹⁸ ¿Jastik junuk ja smandarik ja Jyoba? Jujuntik smandarik jaʼ wa staʼa tiʼal sbʼaja jastik tikʼe modoʼalik mok kʼulaxuki. Jun sjejel, kʼela ja kwagro bʼa wa xyala « Mok jkʼuluktik ja jas wa xyijnay ja Jyoba». Ja bʼa kwagro ayiʼojan jitsan modoʼalik bʼa wa sjeʼa ja Biblia mini lekuk skʼulajel. Lajansok mey smaloʼil ja oja wili, pe tsaʼan yajni x-och apensaraʼuk sbʼaja tekstoʼiki, bʼobʼta ojni awil stojolni lek ja jas wa xyala ja sleyik ja Dyosi. Bʼobʼta tʼilani oja tukbʼes jawa sakʼanili sok bʼobʼta jani june ja bʼa jastik junuk mas jel wokol oja wabʼ skʼulajeli. Pe ja matik wa xyiʼaje jun sakʼanil bʼa lek xyila ja Dyosi wani x-ajyiye sakʼan gusto sok ay stojolil ja sakʼanile (Isaías 48:17, 18). Soka jaw wani xbʼobʼa taʼa. ¿Jastal wa xnaʼatik?

¹⁹ Ja Jyoba mini skʼanakitik jasunuk bʼa mi xlajxikujtik (kʼuman ja Deuteronomio 30:11-14). Ja yeʼn masni wa snaʼa yuja keʼntiki ja janekʼ wa xbʼobʼkujtiki soka jas mi xlajxikujtiki (Salmo 103:14). Chomajkil, wani xbʼobʼ ya ja kiptik bʼa oj jkʼuʼuktik yi. Ja jekabʼanum Pablo stsʼijbʼan: «Mi jas wokol ay bʼa mi oj kuchwuk kujtik. ja dyosi wa skoltayotik. mi xyaʼa moʼkotik ja bʼa wokol it mi xkuchwi kujtiki. ja yeʼni wa xyaʼa kiʼtik jun bʼej bʼa oj elkotik ja bʼa jwokoltiki» (1 Corintios 10:13, YD). Ja Dyosi wani skʼana oj skoltayotik bʼa oj kuchkujtik  ja wokoli, ja yuj wani xbʼobʼ yakitik ja ipal mas jel chaʼanyabʼalil yuj chikan jasa (2 Corintios 4:7). Jachni ekʼ soka Pablo, tsaʼan yajni ekʼ sbʼaj jitsan wokoliki, ja yeʼn yala: «Oj bʼobʼ jkʼuluk spetzanil ja jastik junuki stzʼakatal ja ma‘ wa xya‘a ki‘ ja kipi» (Filipenses 4:13, YD).

20. ¿Jastik modoʼalik bʼa lek xyila ja Dyos tʼilan oj ajyukawuj ja weʼn, sok jas yuj ay stʼilanil?

²⁰ Jachukniʼa, bʼa oj katik gustoʼaxuk ja Jyoba mi kechanta  mok jkʼuluktik ja jas mi lek xyila ja Dyosi. Tʼilan oj jyajtaytik ja jas wa syajtay ja yeʼn (Romanos 12:9). ¿Mi maʼ gusto oj ajyan soka ixuk winik matik junxta wa spensaraʼan jastal weʼna, ja jas wa skʼana soka jastal wa sjeʼa ja smodo? Pes cha jachni ja Jyoba. Ja yuj, nebʼa syajtajel ja jastik wa syajtay ja yeʼn. Ja bʼa Salmo 15, wa staʼa tiʼal jujuntik jasunuk sbʼaja matik wa xyila jastal yamigoʼiki (kʼuman ja Salmo 15:1-5). Ja yamigoʼik ja Jyoba wa sjeʼawe ja jas wa xya sbʼiʼiluk ja Biblia ja sat «ja Espíritu Santo», jani ti chʼikan ja modoʼalik it: «Ay syajal scʼujol sbaje. Gusto huax ajyiye. Laman aye. Ay  spasensiae. Jel tzamal, jel lec ja smodoei. Ja jas huax yalahue oj scʼuluque, yuj ni oj scʼuluque merana, mi quechan huax yalahue. Mi huas stoyo sbaje. Huax bob scom sbaje. Ja jastal jahui, mi ni maʼ oj yal que mi lecuc» (Gálatas 5:22, 23).

21. ¿Jasa oj skoltaya bʼa oj ajyukawuj ja modoʼalik bʼa lek xyila ja Dyosi?

²¹ Jun jasunuk oj skoltaya bʼa oj ajyukawuj ja modoʼalik bʼa lek xyila ja Dyosi jani skʼumajel sok spaklajel tikʼan ja Biblia. Chomajkil, yajni wana snebʼjel och ja jas wa skʼana ja Jyoba sbʼaja weʼn, ojni kʼot slaj jawa pensari soka jastal wa spensaraʼan ja yeʼn (Isaías 30:20, 21). Yajni mas och xa yajtay ja Jyoba, masni oja kʼan oja wiʼ ja tikʼe sakʼanil bʼa lek xyila ja yeʼn.

22. ¿Jasa oj lajxukawuj ta awiʼaj juna sakʼanil bʼa lek xyila ja Dyosi?

²² Wani skʼana skʼujolajel yijel juna sakʼanil bʼa lek xyila ja Jyoba. Ja Biblia wa xyala yajni june maʼ wa stukbʼes ja sakʼanili, jani yajelkan ja poko modoʼali sok yijel ja yajkʼachil modo (Colosenses 3:9, 10). Ja tsʼebʼanumi yala sbʼaja smandarik ja Dyosi: «Snoljelik jelni chaʼan slekilala» (Salmo 19:11). Ta ja weʼn xa wiʼaj juna sakʼanil bʼa lek xyila ja Dyosi, ojni ajyukawuj jitsan slekilal. Chomajkil, ojni ajeʼ ja abʼal yala ja Satanás mini meranuka sok oja wa gustoʼaxuk ja skʼujol ja Jyoba.