Leʼa wa koltajel

«June stuchʼil ay ojni bʼobʼ ajuk koʼuk luʼum. Pe chawanexa ojxa bʼobʼ skoltay sbʼaje» (Eclesiastés 4:12).

YAJNI ay kiʼojtik ja skoltanel ja tuki, masni oj bʼobʼ jkʼultik ganar jun jkontratik. Ja yuj, ta waxa kʼana oja wakan ja yabʼjel mayi, jelni lek oja kʼanyi ja skoltanel jawa pamilya, jawa wamigo ma june maʼ puesto ay bʼa oj skoltaya sok pasensya.

¿Jas yuj mixa leʼa wa koltajel sbʼaja matik yaʼunejekan yabʼjel mayi? Ja yeʼnle oj snaʼe oj ochuke bʼa wa lugar sok ojni bʼobʼ skoltaya. Ja Torben jun yaʼtijum Dyos bʼa Dinamarca, wa xyala: «Ja koltanel ajikiʼi jelni chaʼanyabʼal waj bʼa keʼna». Ja Abraham, bʼa ti sbʼaj bʼa India, wa xyala: «Ja meran syajal skʼujol ja jpamilya sok ja hermanoʼik, skoltayon yajelkan ja yabʼjel mayi». Pe, ay ekʼele mini malanukta ja skoltanel ja pamilyaʼik sok ja amigoʼik.

Jun winik sbʼiʼil Bhagwandas, wa xyala: «27 jabʼil kabʼan may, pe yajni jnebʼa ja jas wa xyala ja Biblia sbʼaja yabʼjel may ke wa xjomwani, kala oj kakan yabʼjel. Takal takal kakani. Cha kaʼakan ja kamigoʼik ajyi. Leʼa jkoltajel bʼa matik mas jel chapan. Pe mini jas lajxikuj, man jun akwal, jamayi ja jkʼujol ja Jyoba Dyos bʼa orasyon sok jpatayi skʼujol a-skoltayon bʼa yajelkan ja yabʼjel mayi. Jachuk man lajxikuj».

Cha jelni tʼilan xchapjelabʼaj ja bʼa wokolik oja tʼaspuk yajni wana yajelkan ja yabʼjel mayi. Ja bʼa artikulo ti jakumi oj kiltik jujuntik sbʼaja it.

[Recuadro]

¿OJ MAʼ BʼOBʼ KIʼ AN BʼA OJ KAKAN YABʼJEL MAY?

Ja anik bʼa yajelkan yabʼjel ja mayi, jastal ja nicotina, jelxani akʼubʼal makunuk bʼa jitsan kristyano sok kʼotani jun niwan negosyo. Pe bʼajtanto oja wil ta oja wiʼ ja anik it, pensaraʼan ja it.

¿Jastik slekilal oj yijani? Wani x-alji ke jitsan anik wani xkoltani bʼa yajelkan ja mayi, yujni wa xya tsʼujuk ja kʼankʼunel bʼa yabʼjeli. Pe mini spetsaniluk ja kristyano akuerdo aye ta meran wa xkoltani ja anik it.

¿Jastik peligro wa xbʼobʼ yijani? Jujuntik anik wa xyiʼajan wokolik jastal ja ininela kʼujol, chamel bʼa pensar sok pensarik bʼa oja milabʼaj. Tʼilani oja waʼa tʼabʼana kʼujol ke yijel jun terapia kechantani wa slokʼolan ja nicotina, jun pilan modo bʼa yijel an bʼa cha peligroni wa xya ajyuk jawa sakʼanili. Ja yuj, ja kristyanoʼik wa sleʼa skoltajel ja bʼa anik it jaxani jel x-waj skʼujole yijel ja nicotina.

¿Jasa wa xbʼobʼa tsaʼ skʼulajel? Bʼa jun encuesta ajiyile ja matik wa xyabʼye may ajyi, ja bʼa 88% yalawe ke yawekan jach mini jun an yiʼaje.