1. ¿Jasa tʼilan oj jkʼuluktik ja yaʼtijumotik Dyos?

¿OJ MAʼ jkʼantik wajel bʼa jun ajnel ta wa xnaʼatik jel wokol, sok mas ta malo ayotik ma kʼumbʼelotik? Bʼobʼta miniʼa. Pe ja jekabʼanum Pablo, yala ja yaʼtijumotik Dyosi ayotik bʼa jun ajnel (Heb. 12:1, TNM). Sok chikan janekʼ jabʼil kiʼojtik ma ja janekʼ kiptiki, tʼilan oj kuchkujtik man oj elkotikʼot ta wa xkʼanatik oj jtatik ja sakʼanil wa skʼapakitik ja Jyoba (Mat. 24:13).

2. ¿Jas yuj ja Pablo bʼobʼni yal ja jas wa xtax ja bʼa 2 Timoteo 4:7, 8?

² Ja Pablo bʼobʼni staʼ tiʼal sbʼaja it pes ja yeʼn chʼaktayuj ja yajneli (kʼuman ja 2 Timoteo 4:7, 8 *). ¿Jas tikʼe ajnel wan yaljel ja Pablo?

3. ¿Jasunkiluk ja ajnel yala ja Pablo?

³ Bʼa sjejelkitik jastik bʼa tʼilan, ja Pablo ay ekʼeleʼik staʼa tiʼal ja tajnelik wa skʼulane ja bʼa poko chonabʼ bʼa Grecia (1 Cor. 9:25-27; 2 Tim. 2:5). Bʼa jitsan ekʼele, ja sakʼanil ja yaʼtijum Dyos ya slaj sbʼaj soka ajneli (1 Cor. 9:24; Gál. 2:2, TNM; Filip. 2:16, TNM). Yajni june wa xyayi ja sakʼanil ja Jyoba sok wa xyiʼaj jaʼ, ti wa xkʼe stulyi ja ajnel it (1 Ped. 3:21). Sok yajni x-elkʼot oj ajukyi ja premio. Ja premio jaw jaʼa sakʼanil bʼa tolabida oj yaʼ ja Jyoba (Mat. 25:31-34, 46; 2 Tim. 4:8).

4. ¿Jasa oj kiltik ja bʼa artikulo it?

 ⁴ Ja ajnel bʼa jel najat wa slaja sbʼaj sok jitsan jastik junuk ja bʼa sakʼanil ja yaʼtijum Dyos. La kiltik oxe. Bʼajtan, tʼilan oj wajtik ja bʼa mero bʼeji. Xchabʼil, tʼilan oj waj jkʼujoltik bʼa oj elkotikʼot. Yoxil, tʼilan oj kuchkujtik ja wokolik wa xtʼaspuntiki.

5. ¿Jas bʼej tʼilan oj jnochtik, sok jas yuj?

⁵ Bʼa skʼulajel ganar ja premio bʼa jun ajnel, ja matik wa x-ajni tʼilani ja oj snoch-e ja bʼej yaʼunej kujlajuk ja matik xchapunejeʼi. Jastalni jaw, ta wa xkʼanatik ja premio bʼa ajyel sakʼan tolabida, tʼilani oj jnochtik ja bʼej [ma ja tikʼe sakʼanil] kujlajel oj yiʼ ja yaʼtijumik Dyos (Hech. 20:24; 1 Ped. 2:21). Pe ja Satanás soka matik wa snochowe wa skʼanawe ja yaʼtijumotik Dyos oj wajkotik bʼa pilan bʼej sok yeʼn ‹oj ajnukotik soke› (1 Ped. 4:4, TNM). Wa skʼenaye ja tikʼe sakʼanil kiʼojtiki sok wa xyalawe mas lek ja sbʼaje yuja libreni aye. Pe chʼayeleni leka (2 Ped. 2:19).

6. ¿Jasa wa xnebʼatik soka jas ekʼ sbʼaj ja Brian?

⁶ Ta ay maʼ wa skʼana oj yiʼ ja bʼej bʼa wajum ja sluʼumkʼinal ja Satanás, wego oj snaʼ mi x-ikʼwani bʼa ajyel libre, oj snaʼ wa x-ikʼwani bʼa ajyel mosoʼil (Rom. 6:16). La kiltik jasa ekʼ sbʼaj jun hermano sbʼiʼil Brian. Yajni nuxto, ja snantati sjeʼaweyi ja Brian a-snoch ja bʼa sakʼanil ja rasonik bʼa Biblia. Pe yajni wan solteroʼaxeli och skʼul dudar ta ja sakʼanil yiʼoji oj ajuk gustoʼaxuk. Anto, och yi ja tikʼe sakʼanil yiʼoje ja matik wa skʼulane ja jasa wa skʼana ja Satanás. Yala: «Mini tʼun ekʼ bʼa jpensar ta ja tikʼe libreʼil wa xkʼana ajyi oj yiʼon bʼa jchʼayelal». Och yabʼ droga, jelxa xyuʼaj sok yiʼaj jun smodo bʼa jel kux. Cha yala: «Mas tsaʼan och kabʼ mas drogaʼik bʼa xiwela sbʼaj sok kʼotyon smosoʼil. Sok och jchon droga bʼa stupjel ja jas jelxa xkʼulani». Tyempo tsaʼan, stsaʼa oj sjip skʼujol bʼa Jyoba sok snochjel ja jastik yaʼunej kulani. Tukbʼi ja tikʼe sakʼanil yiʼoji sok yiʼaj jaʼ bʼa 2001. Ja wego tixa ay ja bʼa ajnel wane ja yaʼtijumik Dyos sok gustoʼay. *

7. Jastalni wa xyala ja Mateo 7:13, 14, ¿jas chabʼ bʼej tey ja bʼa stiʼ jsatiki?

⁷ Jel tʼilan oj jtsatik ja lekil bʼeji. Ja Satanás wa skʼana oj katikan ja chʼin bʼej «wa xyi‘ajotik ja bʼa jlekilaltiki». Wa skʼana la ekotik ja bʼa niwan bʼej bʼa wajume jitsan kristyano ja bʼa luʼumkʼinal it. Ja bʼej it mas pasil, pe jani wa x-ikʼwani bʼa «jchʼayelaltika» (kʼuman ja  Mateo 7:13, 14 *). Ta mi xkʼanatik ay jas oj ya elkotik ja bʼa lekil bʼeji, tʼilan oj jipjkʼujoltik bʼa Jyoba sok smaklajel ja jas wa xyalakabʼtik.

8. ¿Jas wa skʼulane ja ajnumik yajni wa sloko yoke sok wa xmokʼye?

⁸ Ja matik wa x-ajniye najati tini wa skʼelawe bʼa stiʼ sate bʼa mok slok yoke. Anima jachuk, oj bʼobʼ sbʼat-e jun yal kʼeʼen ma oj ajuk slok yok yuja smoj ajnumi, anima mi gana skʼulan. Ta mokʼye, wa stulu sbʼaje sok wa snochoweyi ja ajnel. Mi jaʼ wa xwaj skʼujole ja bʼa jasa aji slok yoke, jani ja bʼa oj elukekʼot soka premio oj skʼuluke ganari.

9. ¿Jasa tʼilan oj jkʼuluktik ta jloko koktik?

⁹ Ja bʼa kajneltiki, bʼobʼta jitsan ekʼele oj lok koktik yuja jas wa xkalatik ma wa xkʼulantik, ma jun hermano skʼulan jun jasunuk bʼa syajbʼesotik. Ja jaw ojni ekʼuk, yujni jpetsaniltik mulanumotik sok wantik anjel ja bʼa junxta chʼin bʼej wa x-ikʼwani bʼa sakʼanil. Ja yuj ayni ekʼele oj lokjuk koktik ma oj jloktik yok ja tuk. Ja Pablo yala ay ekʼele ayni kiʼojtik rason bʼa oj tajkukotik soka jmojtiki (Col. 3:13, TNM). Pe mok jaʼ waj jkʼujoltik ja jasa ya jlok koktik. Jaʼ xwaj jkʼujoltik ja premio wa xmajlaytik. Ta mokʼtik, mok kankotik bʼaʼan luʼum; la jtul jbʼajtik sok la jnochtikyi ja ajnel. Ta tajkitik sok mi jnochotikyi ja ajneli, mini oj elkotikʼot sok mi oj jkʼultik ganar ja premio. Ja mas tuki, oj bʼobʼ kʼotkotik jun lok okil sbʼaja matik wane slejel modo ajnel ja bʼa chʼin bʼej wa x-ikʼwani bʼa sakʼanili.

10. ¿Jasa tʼilan oj jkʼuluktik bʼa mi oj jmaktikyi sbʼej ja tuk?

¹⁰ Ta mi xkʼanatik oj maktikyi sbʼej ja jmojtik ajneli, cha tʼilani oj kʼokxukotik ja yajni wa xbʼobʼi sok mi jaʼ tarega oj kʼulaxuk ja jasa wa xkʼanatik (Rom. 14:13, 19-21; 1 Cor. 8:9, 13). Ja it tuk lek yuja bʼa jun mero ajnel. Ja ajnumiki wa x-ochye  preba, spetsanile wa skʼujolane bʼa kechanta june oj skʼul ganar. Mini wa spensarane sbʼaja tuki. Ja yuj bʼobʼta wa sleʼa modo sjutbʼijelkan bʼa stsʼeʼel ja tuki bʼa yeʼnto bʼajtan oj ajyuk. Pe ja keʼntiki mi wanukotik preba soka kermanotik jumasaʼ (Gál. 5:26, TNM; 6:4). Ja jasa wa xkʼanatiki jani skoltajele spetsanil bʼa oj elukekʼot jmoktik sok stajel ja premio bʼa sakʼanili. Ja yuj wa xkʼujolantik snochjel ja rason stsʼijbʼan ja Pablo: «Mi quechanuc xa cʼulanex pensar ja bajex ja huenlex [...]. Cho cʼulanic pensar ja otro ja hua mojexi» (Filip. 2:4).

11. ¿Jasa wa xya chʼipan sat ja ajnumiki, sok jas yuj?

¹¹ Ja ajnumiki mi kechan wa skʼela bʼa stiʼ sate, cha jani chʼipan sate oj elukekʼot. Ama mi xyilawe, pe wa spensarane ja yajni x-elye kʼot sok xyiʼaje ja premio. Ja it wa xkoltajiyeyuj bʼa mi oj el sganaʼe.

12. ¿Jasa wa skʼapakitik ja Jyoba yuja syajal skʼujoli?

¹² Yuja syajal skʼujol ja Jyoba, wa skʼapakitik jpetsaniltik ja maʼ oj chʼakyuj ja ajneli oj skʼul ganar ja premio bʼa ajyel sakʼan tolabida, anima tiʼ bʼa satkʼinal ma bʼa Luʼum. Ja Biblia wa sjeʼakitik tʼusan bʼa oj kiltik jastal ja premio jaw. Jachuk wa xbʼobʼ jpensaraʼuktik ja tsamal sakʼanil wa xmajlaytik. Yajni mas wa xwaj jkʼujoltik ja smajlajel it, mas pwesto aytik bʼa mi oj katikan ay jas oj ya jlok koktik.

13. ¿Jasa kiʼojtik ja keʼntik bʼa mey yiʼoj ja ajnumiki?

¹³ Ja bʼa poko Grecia, ja ajnumiki tʼilani oj kuchyujile ja kʼumbʼeli soka syajali. Pe jatani wa xbʼobʼ koltajuke yuj ja chapjelal yiʼoje soka yip yiʼoje. Jastalni yeʼnle, ja keʼntiki wala chapjitik bʼa oj ajnukotik ja bʼa yaʼteltajel ja Dyos. Pe ja slekilal kiʼojtik ja keʼntiki, ja yechalil ja kiptiki mey stikʼanil, pes ti wa xjak bʼa Jyoba. Ta wa xleʼa jkoltajeltik bʼa yeʼna, wa skʼapa oj xchapotik sok oj ya ajyuk kiptik (1 Ped. 5:10).

14. ¿Jastal wa skoltayotik ja 2 Corintios 12:9, 10 bʼa oj kuchkujtik ja wokoliki?

¹⁴ Ja jekabʼanum Pablo ekʼ sbʼaj jitsan wokolik. Kʼenaji sok ilji kontra, pe mi kechanuk, ayni ekʼele yabʼ kʼumbʼi sok tʼilani kuchyuj ja jasa ya sbʼiʼiluk: «Jun kʼi‘ix ja bʼa jbʼakʼteli» (2 Cor. 12:7, YD). Ja yeʼn mi yila ja wokolik jaw jastal jun rason bʼa oj el sgana, yilani jastal jun modoʼal bʼa oj sjip skʼujol bʼa Jyoba (kʼuman ja 2 Corintios 12:9, 10).

15. ¿Jasa oj kabʼtik ta wa xnochotik ja smodo ja Pablo?

¹⁵ Jastalni ja jekabʼanum Pablo, bʼobʼta ja keʼntiki oj kʼenajukotik sok oj iljukotik kontra yuja skʼuʼajel kiʼojtik. Bʼobʼta cha tʼilan oj cha kuchkujtik jun chamel ma ja wala kʼumbʼitik. Pe ta wa xnochotik ja smodo, jujune ja bʼa wokoliki ojni bʼobʼ kʼot jun ekʼele bʼa yabʼjel ja syajal skʼujol soka skoltanel ja Jyoba.

16. ¿Jasa oj bʼobʼ skʼuluk ja matik mi jel lek ay ja sakʼanile?

¹⁶ Jaxa matik teye bʼa chʼati ma bʼa silla de rueda, mey yip ja xijkʼane ma mi jel x-ilwaniye, ¿oj maʼ bʼobʼ ajnukesok ja matik untiketo sok lek ay ja skwerpoʼe? Ojniʼa. Jitsan matik ayxa skʼujole sok tuk maʼ ayiʼoje jun tsatsal chamel, tini aye ja bʼa ajnel bʼa stajel ja sakʼanil, pe mini jaʼuk yuja yipe jani yuja ipal wa xyaʼa ja Jyoba. Wa smaklaye bʼa telepono ja tsomjeliki ma wa skʼelawe bʼa Internet. Wa skʼulane ja aʼtel bʼa yajel och nebʼuman, pes wa  xcholowe yabʼ ja spamilyaʼe, ja loktorik sok ja empermeraʼik.

17. ¿Jastal wa xyabʼ ja Jyoba sbʼaja matik mi jel lek ayuke?

¹⁷ Ta mixa xlajxikujtik ja janekʼ wa xkʼana oj katikyi ja Jyoba, mok el jganatik sok mok jpensaraʼuktik mi oj kuchkujtik man xkʼot tikʼan ja tyempo it. Ja Jyoba wa syajtayotik yujni ay kiʼojtik skʼuʼajel bʼa yeʼna sok yuja janekʼxa tyempo toj wantik yaʼteltajeli. Ja bʼa wokolik jastal it jani mas wa xmakunikujtik, sok mini oj yaʼotikan ja yeʼn (Sal. 9:10). Masni mojan oj ajyuk jmoktik. La kiltik ja jas wa xyala jun hermana bʼa ayiʼoj jun tsatsal chamel: «Yuja wani ipaxel ja chameli, masni mixa jel xbʼobʼ jchol yabʼ ja tuk ja smeranili. Pe wani xnaʼa ja janekʼ wa xkʼulani, anima chʼinuk, wani xyaʼ gustoʼaxuk ja Jyoba. Ja jaw wa xya gustoʼaxukon». Yajni wa xkabʼtik elel jganatik, la jnatik tini ay jmoktik ja Jyoba. La jpensaraʼuktik sbʼaja Pablo soka jastik yala bʼa jel xnikwani: «Mas lec ja meyuc ja quipi [...]. Porque cuando mi ni ayuc ja quipi, mas tzatz huala huajyon huax cabi y jel jgusto» (2 Cor. 12:10).

18. ¿Jasa tuk wokol wan ekʼel sbʼaje jujuntik?

¹⁸ Jujuntik ja matik wane ajnel ja bʼa bʼej wa x-ikʼwani och bʼa sakʼanili cha ayiʼoje pilan wokol. Ja yeʼnleʼi ayiʼoje wokolik bʼa mi xbʼobʼ yil-e ja tuki sok mi xbʼobʼ yabʼye stojol, jastal ja jitsan tristeʼil ma jitsan chamkʼujolil. ¿Jas yuj jelni wokol ja it? Pes yajni ay maʼ kʼokel skʼabʼ ma tey bʼa silla de ruedas, spetsanile wa xchʼak yil-e sok bʼobʼta oj skoltaye. Pe ja wokol wan ekʼel sbʼaj ja matik ayiʼoj jun chamel ja bʼa spensari ma ja bʼa jastal ay wa xyabʼi mini xbʼobʼ ilxuk. Ja syajali jachni jastal ja maʼ kʼokel jun sbʼakil, pe ja tuki bʼobʼta mini wa sjeʼaweyi yajalkʼujol soka talnajel wa skʼana.

19. ¿Jasa wa sjeʼakitik ja sjejel bʼa Mefibóset?

¹⁹ Ta ja jastal wala taxtiki wa stimawotik ma wa xkabʼtik mi wala abʼjitik stojol, ja loʼil bʼa Mefibóset oj bʼobʼ ya kiptik (2 Sam. 4:4). Mini tsʼikanuk ajyi ja skwerpo. Pe mi kechanuk ja jaw, ja mandaranum David spensaran jastik junuk bʼa mi stojoliluk sbʼaja Mefibóset sok mi lek ilji. Mini yeʼn smuluk yuja wokolik it, pe mi tajki. Yila chaʼanyabʼalil yuja jastik lek ekʼ sbʼaji. Sok yaʼa tsʼakatal ja lekil kʼujol jejiyi yuja David ja bʼajtanto (2 Sam. 9:6-10). Ja yuj, yajni ja David spensaran jastik mi stojoluk, ja Mefibóset yila spetsanil ja jastik ti chʼikani. Mi tajki yuja jasa skʼulan ja David sok mi cha  ya smuluk ja Jyoba yuja jasa skʼulan ja David. Jani waj skʼujol skoltajel ja mandaranum stsaʼunej ja Dyosi (2 Sam. 16:1-4; 19:24-30). Ja Jyoba yaʼakan tsʼijbʼunubʼal ja bʼa Yabʼal bʼa oj katik el slekilal ja sjejel bʼa Mefibóset (Rom. 15:4).

20. ¿Jasa swokolil wa x-ajiyile jujuntik yuja jitsan chamkʼujolili, pe jasa wa xbʼobʼ skʼuʼuke lek?

²⁰ Yuja jitsan chamkʼujoli, jujuntik hermanoʼik jelni x-ajiyile xiwel ma mi gusto x-ajyiye yajni wa smojtaye ja tuk kada kʼakʼu. Bʼobʼta wokol xyabʼye ajyel bʼa ay jitsan kristyano, pe mini xyaʼawekan wajel ja bʼa tsomjelik soka bʼa asambleaʼik. Wokol xyabʼye skʼumajel ja matik mi snaʼawe sbʼaji, pe wa x-elye ja bʼa xcholjel. Ta jach ayotik, mi kechan keʼnuktik. Jitsan jachni wa x-ekʼ sbʼaje jastal jaw. La juljkʼujoltik ja Jyoba jelni lek xyila ja wa xkʼujolantik sok spetsanil jkʼujoltik. Yuja mi eleluk jganatiki wa sjeʼa yeʼn wa skoltayotik sok wa xyaʼa ja kiptik bʼa oj kuchkujtik * (Filip. 4:6, 7; 1 Ped. 5:7). Ta wa xkaʼteltaytik ja Jyoba ama mi jel lekuk aytik ma ay kiʼojtik chamel ja bʼa jastal xkabʼ aytiki, wani xbʼobʼ jkʼuʼuktik lek ja jaw wa x-aji gustoʼaxuk ja yeʼn.

21. ¿Jasa oj bʼobʼ jkʼuluktik jpetsaniltik soka skoltanel ja Jyoba?

²¹ Jastalni kilatikta, tukni ja meran ajneli soka ajnel staʼa tiʼal ja Pablo. Ja ajnel ja bʼa najate, kechan june ja maʼ wa skʼulan ganar. Pe ja ajnel ja bʼa yaʼteltajel ja Dyosi, spetsanil ja matik toj wa x-ajyiyeʼi wa sbʼajine ja premio bʼa ajyel sakʼan tolabida (Juan 3:16). Ja bʼa meran ajneli, tʼilani yij oj ajyuke, ta mikʼa, masni mi seguro oj skʼuluke ganar. Jaxa bʼa keʼntiki, jitsan mi jel lek wala taxtik, pe jpetsaniltik wan kuchelkujtik (2 Cor. 4:16). Soka skoltanel ja Jyoba, jpetsaniltik oj ajnukotik man oj chʼakujtik ja ajneli.