1. ¿Jastal wa xyabʼye jujuntik ja yajni wa x-elye ja bʼa xcholjeli? (Cha kʼela ja poto).

 JA YAʼTIJUMOTIK ja Jyoba wani xcholotik yujni wa xyajtaytik ja kala Tatik bʼa satkʼinal sok wani xkʼanatik ke ja kristyano a-snaʼe sbʼaj ja yeʼn. Jitsan ja bʼa hermanoʼik jelni xyiʼaje gusto ja xcholjeli, jaxa tuki wokolni xyabʼye yabʼjel stsamalil. ¿Jas yujil? Jujuntik jel xkʼixwiye sok wa xyabʼye mi jun lekil maestroʼuke. Jaxa tuk, tukni wa xyabʼye wajel bʼa snaj ja kristyanoʼik jach mi lokubʼaluke. Cha ayni jujuntik wa xiwye bʼa mi oj kisjuke. Sok jaxa tuki jeʼubʼalyile mi maʼ oj yawe tajkuk. Spetsanile jelni syajtaye ja Jyoba, pe jelni wokol xyabʼye yijel och yile ja matik mi snaʼawe sbʼaj ja lekil rasoni. Pe yuja wa xyabʼye stojol ke jel tʼilan ja aʼtel it, tikʼanxtani wa xcholowe. ¡Jelni maʼ gusto ay ja Jyoba yuj yeʼnle!

2. ¿Jas yuj moka kʼulukabʼaj desanimar ta wokol xa wabʼ yabʼjel stsamalil ja bʼa xcholjeli?

² ¿Jaxa weʼn? ¿Wokol maʼ xa wabʼ yabʼjel stsamalil ja bʼa xcholjeli? Ta ay ekʼele jach wa x-ekʼabʼaj, moka kʼulukabʼaj desanimar. Ja jastal waxa wabʼ aya bʼobʼta juni sjejel bʼa chʼin waxa waʼabʼaj. Sok bʼobʼta wani xa kʼana ke mi jel oj waj skʼujole bʼa weʼna sok mini xa kʼana oj kʼeʼan kʼumal soka kristyanoʼiki. Chomajkil, mini maʼ wa skʼana ke mi oj kisjuk, mas ja yajni kechan waxa kʼana oj koltanani. Jawa Tat bʼa satkʼinali wani xyabʼ lek stojol ja wokol waxa tʼaspuni, sok wani skʼana oj skoltaya (Is. 41:13). Ja bʼa artikulo it oj paklaytik joʼe rasonik bʼa skʼuljel luchar soka pensarik jaw sok yabʼjel mas stsamalil ja bʼa xcholjeli.

 AʼAKAN BʼA AYAWI AWIP JA YABʼAL JA DYOSI

3. ¿Bʼa ya eluk ja Jeremías ja ipal bʼa oj xchole?

³ Snajtil ja bʼa tyempo ekʼeljani, ja srason ja Dyos stsatsankʼujolanunej ja yaʼtijumik yajni ayiʼoje jun aʼtel bʼa jel wokol skʼulajel. La kiltik ja sjejel bʼa aluman Jeremías. Yajni ja Jyoba sjeka xcholjel, ja yeʼn xiwi sok yala: «Mini xnaʼa loʼilanel. Kechanta jun yal keremon» (Jer. 1:6). ¿Jasa koltajiyuj bʼa mi oj xiwuk ja bʼa xcholjeli? Jani ajiyi yip yuja jas yala ja Dyosi. Yala: «Ja jastik yala paxni […] jastal jun kʼakʼ wan ajlel bʼa ti slutunej sbʼaj ja bʼa jbʼakelik, sok yajtikaxiyon bʼa snoljel» (Jer. 20:​8, 9). Ja sterritorio ja Jeremías mini jel pasiluk, pe ja rason oj xcholi ajiyi yip bʼa oj bʼobʼ skʼuluk.

4. ¿Jas wa x-ekʼ yajni wa xkʼumantik ja Yabʼal ja Dyos sok wa xpensarantik? (Colosenses 1:​9, 10).

⁴ Ja snochumanotik Kristo cha wani stsatsankʼujolanotik ja rason yiʼoj ja Yabʼal ja Dyosi. Yajni stsʼijbʼanyi ja snochumanik Kristo bʼa Colosas, ja jekabʼanum Pablo yala yabʼye ke ja meran snajel ojni bʼobʼ nikjuke «bʼa jun modo oj yayi stoyjel ja Jyoba» sok «satinel bʼa yibʼanal ja jas lek» wa skʼulane (kʼuman ja Colosenses 1:​9, 10). Sok mini ay duda, ja xcholjel ja lekil rasoni juni jasunuk lek. Jastalni wa xkilatik, yajni wa xkʼumantik ja Yabʼal ja Dyos sok wa xpensarantik, wani xya tsatsbʼuk ja skʼuʼajel kiʼojtik bʼa Jyoba sok mas wa xkabʼtik stojol jas yuj jel tʼilan xcholjel ja lekil rason sbʼaja sGobyerno ja Dyosi.

5. ¿Jasa oj skoltayotik bʼa oj katik el lek slekilal ja Biblia?

⁵ Bʼa oj katik el lek slekilal ja Yabʼal ja Dyos, mokni jkʼumuktik, skʼuljel estudiar sok spensarajel jach ajnel jomolxta. La jpiltik styempoʼil. Ta ataʼa jun teksto bʼa Biblia bʼa wokol xa wabʼ stojol, mok wa ekʼ jachuk. Paklay mas ja bersikulo ja bʼa Índice de las publicaciones Watch Tower ma ja bʼa Juʼun bʼa koltanel spaklajel. Ta waxa pila lek tyempo skʼulajel estudiar, ojni kʼiʼuk ja jastal waxa jipa akʼujol ja bʼa Yabʼal ja Dyos (1 Tes. 5:21). Sok yajni mas waxa jipa akʼujol ja bʼa Biblia, masni oja wabʼ stsamalil xcholjel yabʼ ja tuk ja jas anebʼuneji.

CHAPABʼAJ LEK JA BʼA XCHOLJELI

6. ¿Jas yuj jel tʼilan oj chap jbʼajtik lek ja bʼa xcholjeli?

⁶ Ta waxa chapabʼaj lek ja bʼa xcholjeli,  masni pasil oja wabʼ loʼilanel soka kristyano. Ja Jesús xchapa ja snebʼumaniki bʼajtanto oj sjek ja bʼa xcholjeli (Luc. 10:​1-11). Sok yuja yawe makunuk ja jas jejiyile yuja Jesús, jelni gustoʼaxiye yuja jastik lajxiyujile (Luc. 10:17).

7. ¿Jastal oj bʼobʼ jchap jbʼajtik ja bʼa xcholjeli? (Cha kʼela ja poto).

⁷ ¿Jastal oj bʼobʼ jchap jbʼajtik ja bʼa xcholjeli? Wani skʼana oj pensaraʼuktik ja jasa oj kaltik sok tsaʼan yaljel bʼa jun modo bʼa jastalni kʼajyel wala loʼilanitik. Cha jelni lek oj pensaraʼuktik bʼa chabʼe ma bʼa oxe modo jastal kʼajyel wa sjakʼawe ja bʼa territorioʼik sok jasa oj kaltik bʼa kada ekʼele. Jachuk, yajni wala loʼilanitik, jani oj waj jkʼujoltik bʼa ajyel laman, tsenel sok sjejel tsamal jmodotik.

8. ¿Jastal wa slaja sbʼaj ja snochumanik Kristo jastal luʼum oxomik?

⁸ Ja jekabʼanum Pablo ya makunuk jun slajelal bʼa oj xchiktes jasa jcholtik ja bʼa xcholjeli. Yala: «Tey kiʼojtikon ja jastik junuk jel chaʼanyabʼal it bʼa luʼum oxomik» (2 Cor. 4:7). Pe ¿jasunkiluk ja it jel chaʼanyabʼali? Jani ja xcholjel ja lekil rason sbʼaja sGobyerno ja Dyosi, jun aʼtel bʼa oj bʼobʼ skoltay ja sakʼanil ja tuki (2 Cor. 4:1). Pe ¿jasunkiluk ja luʼum oxomik? Keʼntikni ja yaʼtijumotik ja Dyos, bʼa wa xcholotik ja lekil rasoni. Ja bʼa styempo ja Pablo, ja chonbʼanumiki wani xyiʼaje ekʼ bʼa luʼum oxomik jastik jel chaʼanyabʼal jastal waʼelalik, vino ma takʼin. Ja bʼa jtyempotik ja Jyoba cha yaʼunejkitik bʼa jkʼabʼtik jun jasunuk jel chaʼanyabʼal: ja lekil rasoniki. Soka skoltaneli, ojni ajyukujtik ja ipal bʼa mi oj katikan ja xcholjeli.

KʼANAYI JA DYOS BʼA MOK XIWAN

9. ¿Jastal oj bʼobʼ jkʼultik ganar ja xiwel yuja winiki? (Cha kʼela ja poto).

⁹ Ayni ekʼele oj xiwkotik yuja winiki. ¿Jasa oj kʼuluktik? La jpensaraʼuktik ja orasyon skʼulane ja jekabʼanumik yani alji yabʼye ke oj yaʼekan ja xcholjeli. Jaʼuktoma oj yaʼekan bʼa oj kʼulajukeyuj ganar ja xiweli, skʼanaweyi ja Jyoba bʼa akoltajuke bʼa mi oj yaʼekan xcholjel ja yabʼal «sok mini tʼun xiwel». Sok ja Jyoba wegoxtani sjakʼa (Hech. 4:​18, 29, 31). Yajni wa xkabʼtik wala xiwtik yuja winiki, la jkʼantikyi ja Jyoba bʼa cha a-skoltayotik. Jachukniʼa, la jkʼantikyi ke a-skoltayotik bʼa  jachuk ja yajtanel kiʼojtik soka jmojtik oj skʼul ganar ja xiwel yuja winiki.

10. ¿Jastik koltanel kiʼojtik bʼa skʼulajel ja cholal kiʼojtik jastal testigoʼik bʼa Jyoba? (Isaías 43:​10-12).

¹⁰ Ja Jyoba yaʼunej ochkotik jastal Testigoʼik (kʼuman ja Isaías 43:​10-12). Sok wani skʼapa oj skoltayotik bʼa mi oj xiwkotik. La kiltik chane modo jastal wa skoltayotik. Bʼajtan, ja Jesús tini ay jmojtik ja yajni wa xcholotik ja lekil rasoni (Mat. 28:​18-20). Xchabʼil, ja Jyoba yaʼunejyi xchol ja anjelik bʼa oj skoltayotik (Apoc. 14:6). Yoxil, ja Jyoba wa xyakitik ja yipi, jun koltanum bʼa wa xya juljkʼujoltik ja jasa jnebʼunejtiki (Juan 14:​25, 26). Sok xchanil, ja Jyoba wa xyakitik hermanoʼik sok hermanaʼik bʼa oj smojtayotike. Soka skoltanel ja Jyoba sok ja kermanotiki, ayni kiʼojtik ja jas wa xmakunikujtik bʼa skʼulajel ganar ja xiweli.

KʼAJYAN SOK JAʼ XWAJA KʼUJOL JA BʼA LEKI

11. ¿Jas oj bʼobʼa kʼuluk bʼa oja taʼ mas kristyanoʼik bʼa oja chol yabʼye? (Cha kʼela ja poto).

¹¹ ¿Wan maʼ x-ela gana yajni mixa taʼa lek kristyanoʼik ja bʼa snaje? Ta jachuk, jobʼo abʼaj: «¿Bʼa wajeleʼa? ¿Wane maʼ aʼtel ma wane manbʼanel?» (Hech. 16:13). Anto, pensaraʼan ta oj bʼobʼa chol ja bʼa calleʼik. Jun hermano sbʼiʼil Joshua wa xcholo: «Jelni lek wajelkuj ja xcholjel ja bʼa merkadoʼik, bʼa niwak tiendaʼik sok ja bʼa wa skʼulan sbʼaj estacionar ja karroʼik». Ja yeʼn sok ja xcheʼum Bridget, staʼunejeni mas kristyanoʼik ja bʼa snaje yajni wa xwaj yulataye bʼa och kʼakʼu sok bʼa domingoʼik tsaʼan ja bʼa nalan kʼakʼu (Efes. 5:​15, 16).

12. ¿Jastal oj bʼobʼ jnatik ja jas wa skʼuʼan sok ja temaʼik wa xpayjiye ja kristyanoʼiki?

¹² Ta ja kristyano mi xpayjiye yuja jas wa xcholtik yabʼye, la jletik modo bʼa snajel jasa wa skʼuʼane sok jasa wa cham skʼujole. Ja Joshua soka Bridget wa xyawe makunuk ja sjobʼjel bʼa skʼeʼulabʼil ja tratadoʼik bʼa oj ya kʼeʼuk ja sloʼile. Jun sjejel, yajni wa skʼapawe ja tratado ¿Jasun kʼotel bʼa weʼna ja Biblia?, wa xyalawe: «Jujuntik kristyano wa skʼuʼane ke ja Biblia tini jakel bʼa Dyos, sok jaxa tuki miyuk. Jaxa weʼn, ¿jas waxa pensaran?». Jach jastal it, wa xyawe kʼe jitsan loʼil.

13. ¿Jastal oj bʼobʼ wajkujtik lek ja bʼa xcholjel ama mi maʼ smaklayotik? (Proverbios 27:11).

 ¹³ Bʼa lek oj wajkujtik ja bʼa xcholjeli mini jaʼuk yuja slekilalik oj tatiki. ¿Jas yuj? Yujni ja jas mas tʼilani jani skʼulajel ja jas wa skʼanawekitik ja Jyoba sok ja Yunini: ja xcholjeli (Hech. 10:42). Ja yuj mokni jel cham jkʼujoltik ta mi maʼ bʼobʼ loʼilanukotiksok ma mi skisa ja jas wa xcholotiki. Tolabida wani xbʼobʼ ajyukujtik ja gustoʼil, yujni wa xnaʼatik ke wantik yajel gustoʼaxuk ja kala Tatik bʼa satkʼinali (kʼuman ja Proverbios 27:11).

14. ¿Jastal wa xkabʼtik yajni jun choluman wa staʼa june maʼ wa skʼana oj snaʼ ja smeranili, sok jas yuj?

¹⁴ Cha wani xbʼobʼ kabʼtik ja gustoʼil wa xyabʼye ja tuk cholumanik yajni ay maʼ wa staʼawe bʼa wa skʼana oj snaʼe ja smeranili. Ja Juʼun Cholumani wa xya slaj sbʼaj ja kaʼteltik jastal slejel jun yal kerem bʼa chʼayel ay. Jelni jitsan ja matik wa sleʼa, sok tikʼanxtani wa sleʼawe ja bʼa lugar chʼayi. Yajni wa xtax ja yal keremi, mini kechan wa xgustoʼaxi ja maʼ staʼa; wani xgustoʼaxiye spetsanile. Junxta jastal jaw, yajel och nebʼumanil juni aʼtel bʼa lajan wa xkʼulaxi. Jpetsaniltik jelni tʼilanotik bʼa xcholjel yibʼanal ja bʼa territorio, sok jpetsaniltik wala gustoʼaxitik yajni ay maʼ wa xkʼe wajuk ja bʼa reunioniki.

AWAJUKA KʼUJOL JA BʼA YAJTANEL

15. ¿Jasa oj koltanuk bʼa oj kʼiʼuk ja gustoʼil sbʼaja xcholjeli? (Mateo 22:​37-39; cha kʼela ja poto bʼa skʼeʼulabʼil ja spatiki).

¹⁵ Bʼa oj kʼiʼuk ja gustoʼil wa xkabʼtik ja bʼa xcholjeli jani tʼilan oj waj jkʼujoltik ja bʼa yajtanel kiʼojtik soka Jyoba sok ja jmojtiki (kʼuman ja Mateo 22:​37-39). Pensaraʼan ja janekʼto wa xgustoʼaxi ja Jyoba ja yajni wa xyilawotik wantik xcholjel, sok ja janekʼto oj gustoʼaxuke ja kristyanoʼik matik oj kʼe skʼuluke estudiar ja Biblia. Sok mok chʼayuka kʼujol ke ja matik oj skise ja lekil rasonik ojni cha staʼ skoltajele (Juan 6:40; 1 Tim. 4:16).

16. ¿Jastal oj lajxukujtik yabʼjel stsamalil ja xcholjel anima mi xbʼobʼ elkotik ja bʼa jnajtiki? Aʼa jun sjejel.

¹⁶ Pe ¿jaxa ta mi xbʼobʼ elan ja bʼa wa naji? Anto, jaʼ xwaja kʼujol ja bʼa jas wa xbʼobʼa kʼuluk bʼa sjejelyi ke waxa yajtay ja Jyoba sok jawa moji. Ja bʼa chamel wa spuku sbʼaj ja COVID-19, ja Samuel sok ja  Dania tini ajyiye lutan bʼa snaje. Snajtil ja bʼa tyempo jaw jel wokoli, xcholowe jach bʼa telepono, stsʼijbʼane kartaʼik sok yaʼawe estudioʼik bʼa Biblia jach bʼa Zoom. Chomajkil, ja Samuel xcholoni ja bʼa clínica bʼa wa x-ajiyi an yuja canceri. Ja yeʼn wa xyala: «Ja wokolik wani xya yajtikaxuk jawa kuerpo, jawa pensar sok ja jastal waxa wilabʼaj soka Dyosi. Ja yuj, wani xmakunikujtik ja gustoʼil wa xyaʼa yaʼteltajel ja Jyoba». Bʼa spetsanil ja jastik it, ja Dania mokʼi sok tʼilani ajyi oxe ixaw bʼaʼan bʼa chʼat. Sok tsaʼan tʼilani ya makunuk jun silla de rueda bʼa wake ixaw. Ja yeʼn wa xcholo: «Jleʼani modo skʼulajel ja janekʼ bʼobʼkuji. Bʼobʼni jchol yabʼ jun enfermera bʼa wa xyulatayon sok loʼilanel soka matik wa xyiʼaje och jastik junuk ja bʼa jnaji. Cha bʼobʼni ka ajyuk lekil loʼilik sok jun ixuk wan aʼtel bʼa jun empresa bʼa wa xchono jastik wa xya makunuke ja doctoriki». Meran anima ja Samuel soka Dania mini jel jas bʼobʼ skʼuluke; pe yuja skʼulane ja janekʼ bʼobʼyujile jelni gusto ajyiye.

17. ¿Jas ekʼele oj bʼobʼ makunuk mas lek ja rasonik ja bʼa artikulo it?

¹⁷ Ja rasonik ja bʼa artikulo it masni oj makunuk lek ta wa x-axi makunuk lajan. Kada jujune kʼotelni jastal yajnal jun waʼelal. Yajni wa sokxi lek ja yajnali, jelni x-ajbʼani. Ta wa xkatik makunuk spetsanil ja rasonik it, ojni bʼobʼ jkʼultik luchar soka pensarik mi stojoluk sok yabʼjel mas stsamalil ja bʼa xcholjeli.