KIBʼANALTIK wa xnaʼatik ja Jyoba wa stojo sok wa stalnay ja xchonabʼ bʼa yajelyi ja jas tʼilan wa xmakuniyujile ja bʼa «tsaʼanikxta kʼakʼu» (2 Tim. 3:1, TNM). Pe kada jujune ja keʼntik ay kiʼojtik ja cholal bʼa ajyel kʼuʼabʼal. Ja jastal wala taxtiki ojni slaja ja jastal ajyiye sakʼan ja israʼelenyoʼik ja bʼa takin luʼumi. Tʼilani oj skʼujoluke ja yajni wa xyabʼye ja yokʼelik ja trompeta.

Ja Jyoba yala yabʼ ja Moisés a-skʼuluk chabʼ trompeta bʼa plata jach tojbʼesnubʼal sok martillo «bʼa tsomjel ja chonabʼ sok stuljel ja bʼa tsoman ayeʼi» (Núm. 10:2). Ja sacerdoteʼik tʼilan oj sjuʼe sok tuktukil tikʼe yokʼel ja trompeta bʼa jachuk ja israʼelenyoʼik oj snaʼe jas oj skʼuluke (Núm. 10:3-8). Ja bʼa jtyempotik, ja bʼa xchonabʼ ja Dyos wa xcha abʼxi tuktukil tikʼe «yokʼelik ja trompeta». La kiltik oxe sjejel bʼa wa slaja sbʼaj soka yokʼelik ja trompeta bʼa najate: tey ja yajni wala lokjitik bʼa niwan tsomjelalik, ja wa xlokjiye ja ansyanoʼik bʼa oj ajukyi xchapjele soka yajni wa x-ajiyi yajkʼachil tojelalik ja kongregasyoniki.

Yajni ja Jyoba wa skʼana ‹spetsanil ja chonabʼ› a-stsom sbʼaj ja bʼa tabernáculo ja bʼa lado oriente, ja sacerdoteʼik wa sjuʼuwe ja trompetaʼiki (Núm. 10:3). Spetsanil ja kʼoleʼik, ja matik teye bʼa sjoyanal ja tabernáculo pilubʼal bʼa chane tsome, wani xyabʼye lek ja lokjelal wa x-ajiyile. Bʼobʼta ja israʼelenyoʼik bʼa mi jel najatuk ayeʼi wego wa xkʼotye. Pe bʼobʼta ja matik mas najat ayeʼi mas tyempo wa xyiʼajyujile sok mas oj skʼujoluke bʼa oj kʼotuke. Ama chikan jastal, ja Jyoba wani skʼana a-stsom sbʼaje spetsanile sok smaklajel ja tojelal wa xyaʼa.

Ja bʼa jtyempotiki, wala lokjitik bʼa niwak tsomjelalik. Pe mi ti wala wajtik bʼa jun tabernáculo, tini wala wajtik ja bʼa asambleaʼik bʼa oxe kʼakʼu sok tuk tsomjelalik bʼa chaʼanyabʼalil bʼa wa x-aljikabʼtik jas oj jkʼuluktik sok tojelalik jel tʼilan. Bʼa spetsanil ja luʼumkʼinali, ja yaʼtijumik Dyos wa sjakʼawe ja lokjelal it bʼa lajan wa xyawe el slekilal ja programa yujni kʼotele jun chonabʼ bʼa gusto aye. Bʼa oj wajuke, jujuntik ay mas najat wa skʼulane biajar yuja tuki. Pe jujuntik ja matik wa xwajye ja bʼa lokjelal it wa xyabʼye mini lomuk ja janekʼ wa skʼujolaneʼi.

¿Jasa wa x-ekʼ sbʼaje ja matik mi mojanuk yiʼoje ja lugar it ja bʼa wa xkʼulaxi ja niwak tsomjelalik? Stsʼakatal yuja aparatoʼik ja bʼa jtyempotiki, jitsan ja bʼa yeʼnleʼi wa xyawe el slekilal ja programa sok tini wa xyabʼ teye tiwi. Jun sjejel, jun hermano tey bʼa yechalil wa xkʼelxi ja kaʼteltiki, waj yulatay ja Betel bʼa Benín, ja programa yawe ekʼyi  ja Arlit (Níger), jun yal lugar tey bʼa takin kʼinal bʼa Sahara. Kʼotye 21 hermanoʼik sok kristyanoʼik bʼa wa skʼana oj snebʼ-e. Ama mi teyuke soka 44,131 matik tsomani, yabʼye lajansok teye ja bʼa niwan tsomjelal jawi. Jun hermano stsʼijbʼan: «Wani xkʼana oj katikon jitsan tsʼakatal yuja wawex e-kitikon ja tsomjelal it. Ja it wa sjeʼakitikon janekʼto wala yajtaniyex».

Yajni ja sacerdoteʼik kechan wa sjuʼuwe june ja bʼa trompetaʼiki, kechan ja «olomalik bʼa mil bʼa Israel» wa stsomo sbʼaje ja bʼa tienda bʼa tsomjeli (Núm. 10:4). Ti wa x-alji yabʼye tiw yuja Moisés ja jas oj skʼuluke sok ja chapjelalik bʼa oj koltajuke skʼulajel lek ja cholal yiʼoje bʼa kada kʼole bʼayeʼi. Lek keʼntik june ja bʼa olomal jaw, ¿mi maʼ oj jkʼujoluktik ja janekʼ xbʼobʼkujtik bʼa ti oj ajyukotik tiw sok yajel el slekilal ja ekʼele jaw?

Ja bʼa jtyempotik, ja ansyanoʼik mi kʼoteluke «olomalik» ja bʼa kongregasyon sok mi ‹ajwalaluke› soka yal xchejik ja Dyos akʼubʼalyi bʼa skʼabʼe (1 Ped. 5:1-3, TNM). Pe wani skʼujolane bʼa stalnajel ja janekʼ wa xbʼobʼyujile ja yal chejiki. Ja yuj gustoxta wa xyabʼye ja wa xlokjiye bʼa oj ajukyile mas xchapjele, jastalni wa x-ajiyile ja bʼa Eskwela sbʼaja ansyanoʼik sok skoltuman ansyanoʼik. Jachuk wa snebʼawe skʼulajel mas lek ja jastik junuk ja bʼa kongregasyoni. Stsʼakatal soka chapjelal it, ja ansyanoʼik, ja hermanoʼik soka hermanaʼik bʼa kongregasyon wa xbʼobʼ mojxuke mas soka Jyoba. Ta mito wajeluka june ja bʼa eskwelaʼik it, ojni bʼobʼ katik el slekilal ja bʼa jastik snebʼuneje ja ansyanoʼiki.

Ayni ekʼeleʼik, ja sacerdoteʼik israʼelenyo wa sjuʼuwe tikʼanxta sok mi jel albʼeluk ja trompeta. Soka it, ja Jyoba wa xyaʼa ekʼi rason oj kʼe bʼejyuke ja bʼa tsoman wa xtaxye ja israʼelenyoʼik (Núm. 10:5, 6). Ja it wani sjeʼa jastal jel tsamal tsoman aye, pe wani skʼana oj skʼujoluke yibʼanale. Bʼobʼta jujuntik wa xyabʼye wokol skʼulajel. ¿Jas yuj?

Bʼobʼta jujuntik wa xyabʼye jel tikʼan wa sjuʼuwe ja trompeta sok mi wanuke smajlajel. Ja Biblia wa xyala ay ekʼele «ja ason wa stulu sbʼaj ja bʼa saʼan sakbʼeli» sok ay ekʼele wa x-ekʼ «chabʼ kʼakʼu, jun ixaw ma mas» wa x-albʼi ja wa stulu sbʼaj ja asoni (Núm. 9:21, 22). ¿Sok janekʼ maʼ ekʼele stulu sbʼaje ja bʼa wa xtaxye tsomani? Ja bʼa kapitulo 33 bʼa Números wa xyala ajyiye bʼa junuk 40 lugarik ja israʼelenyoʼiki.

Bʼobʼta bʼa jujuntik ekʼele ja israʼelenyo wa staʼawe jun lugar bʼa ay axubʼ sok bʼa jel lek ajyel bʼa jun ‹takin kʼinal jel niwan sok jel xiwela sbʼaj› (Deut. 1:19). Ja yuj bʼobʼta kʼot spensaraʼuke elel ja bʼa lugar jaw kechanta oj ekʼ sbʼaje wokol.

Yajni tikʼanxta sok mi jel albʼeluk wa sjuʼuwe ja trompeta, spetsanil ja kʼoleʼik wa xyabʼye, pe mi junxta lajan wa xkʼe stul sbʼaje. Bʼobʼta jujuntik israʼelenyoʼik mi xyilawe ora oj kʼotuk ja sturnoʼe. Ja yokʼelik mi albʼeluk ja trompeta, jani wan yaljel a-stul sbʼaje ja bʼajtan kʼoleʼik wa xtax bʼa este: tey Judá, ja Isacar soka Zabulón (Núm. 2:3-7; 10:5, 6). Yajni wajyeta ja kʼole jaw, ja sacerdoteʼik wa xcha yawe okʼuk mi albʼeluk ja trompeta bʼa jachuk oj snaʼe jaxa sturnoʼe ja oxe kʼole wa xtaxye bʼa sur. Jachni wa skʼulane man wa xchʼak stul sbʼaje spetsanile ja bʼa tsoman aye.

Bʼobʼta ay wokol kabʼunejtik ja yajni ay jas wa xtukbʼi ja bʼa xchonabʼ ja Dyosi. Bʼobʼta cha mi lekuk xkabʼtik yuja ay jitsan jastik wa xtukbʼi bʼa mi wanukotik smajlajel. Ma bʼobʼta gusto ayotiksok ja jastik wa xkʼulaxi ajyi sok mi xkʼanatik oj tukbʼuk. Chikan jastal, bʼobʼta kabʼtik aji och probar ja jpasensyatiki sok yiʼajni tʼun tyempo bʼa oj kʼajyukotik. Pe wani xnaʼatik tʼilan oj jkʼuluktik. Ta wa xkʼujolantik, ojni ya koʼ jlekilaltik ja Dyosi.

Ja bʼa styempo ja Moisés, ja Jyoba stojo jitsan miyon winike, ixuke sok yal untik ja bʼa sbiajeʼe ja bʼa takin luʼumi. Mini oj ajyuke sakʼan ajyi lek mi yeʼn talnani sok tojwani ja Jyoba. Ja bʼa tsaʼanikxta kʼakʼujik it jel xiwela sbʼaji, ja Jyoba wani xcha stojowotik sok wa skoltayotik bʼa tsats ajyel ja bʼa yaʼteltajel. Ja yuj, la jkʼujoluktik ja janekʼ oj bʼobʼ kujtik bʼa ajyel kʼuʼabʼal jastal ja israʼelenyoʼik bʼa toj wajye bʼa wego skʼujolane wajel ja yajni yabʼye ja yokʼelik ja trompeta.