Sjobʼjelik yiʼoj ja matik wa skʼumani
Ja Proverbios 24:16 wa xyala: «Ja maʼ toji wa xbʼobʼ mokʼuk juke ekʼele, sok ja yeʼn oj kʼejan pilan ekʼele». Ja bersikulo it, ¿ja maʼ wan stajel tiʼal it sbʼaja matik tikʼanxta wa xkoye mulal pe tsaʼan wa x-ajiye perdon yuja Dyosi?
Mini ja wanuk stajel tiʼal ja jaw. Pes ja bersikulo it ja wan stajel tiʼal bʼa june maʼ wa xmokʼi yuja tikʼanxta wa stʼaspun wokolik sok ekʼeleʼik bʼa tsats, sok wa stulu sbʼaj, wa xkʼan kaltik, wa xbʼobʼ kuchyuj.
La kiltik jas mas wa xyala ja teksto: «Moka chap skʼulajel bʼa mi lekuk sbʼaja maʼ toji, moka jomyi ja slugar bʼa wa x-jijli. Yujni ja maʼ toji wa xbʼobʼ mokʼuk juke ekʼele, sok ja yeʼn oj kʼejan pilan ekʼele; pe ja matik maloʼe ojni lokjuk yoke yuja wokoli. Yajni xmokʼ jawa kontra, mokni gustoʼaxan, sok yajni sloko yok, mokni gustoʼaxuk jawa kʼujoli» (Prov. 24:15-17).
Jujuntik yaluneje ja bersikulo 16 ja wan stajel tiʼal sbʼaja kristyano maʼ wa xkoʼ mulal pe cha wani xbʼobʼ kumxuk ja jastal lek wa xyila sbʼaj soka Dyosi. Chabʼ sacerdote bʼa Gran Bretaña stsʼijbʼane bʼa ayni «cholumanik, jastalni bʼa najate cha jachuk ja bʼa jtyempotik, bʼa jelni yaʼuneje makunuk ja teksto jaw» bʼa jachni wa xchiktese ja bʼa jaw. Ja sacerdoteʼik cha yalawe ja bʼa pensar jaw tini chʼikan «jun lekil winik ojni bʼobʼ skʼuluk chaʼanik mulal, pe mini nunka oj chʼayuk ja yajtanel yiʼoj bʼa Dyos, sok wa stulu sbʼaj ja yajni wa snaʼa malaya ja bʼa kada ekʼele wa xkoʼ mulal». Ja tikʼe pensar it jelni oj bʼobʼ payjuk sbʼaja maʼ mi skʼana oj skʼul luchar yuja mulali, pes bʼobʼta oj spensaraʼuk, ama tikʼanxta xkoʼ mulal, tolabida oj ajuk perdon yuja Dyosi.
Ja jaw mini jaʼuk ja jas wa xkʼan yal ja bersikulo 16.
Ja yaljel bʼa hebreo wa sutxi «mokʼuk» ja bʼa bersikulo 16 sok 17 wa xbʼobʼ abʼxuk bʼa jitsan stojol. Wani xbʼobʼ yal meran mokʼel, jun sjejel, yajni wa xmokʼ jun toro ja bʼa bʼej, yajni june maʼ wa xmokon man olom naʼits ma yajni jun yal ton wa xmokʼ man bʼa luʼum (Deut. 22:4, 8; Amós 9:9). Ja bʼa yaljel it wa xcha bʼobʼ axuk makunuk kechanta bʼa jun senya, jastalni ja bʼa it: «Yajni ja Jyoba wa xgustoʼaxi ja bʼa sbʼej jun winik, wani stojo ja bʼa sbʼejyeli. Ama xmokʼi, mini ti oj kanuk bʼa luʼum, yujni ja Jyoba ti syamunejyi ja skʼabʼi» (Sal. 37:23, 24; Prov. 11:5; 17:20).
Pe ja Comentario bíblico Beacon wa sjeʼa ja yaljel bʼa hebreo ja mokʼel «mi jaʼuk wan yaljel ja bʼa koʼel mulal». Cha pilan june maʼ jel chapan wa xcholo jachuk ja bersikulo 16: «Mini xmakuni sok mini stojoluk yixtalajel ja xchonabʼ ja Dyos, yujni ja yeʼnle wa xkanye sakʼan; pe ja malo miyuk».
Ja yuj ja Proverbios 24:16 mi ja wanuk yaljel ja «mokʼel» bʼa koʼel mulal, jani wan stajel tiʼal ja yajni june wa x-ekʼ sbʼaj wokolik, ma bʼa tikʼanxta. Ja bʼa luʼumkʼinal it jel malo june maʼ toj ojni bʼobʼ yi wokol yuja chameli ma pilan jasunuk, sok cha ojni bʼobʼ ixtalajuk yuja matik ay xcholi. Pe wani xbʼobʼ skʼuʼuk lek ja bʼa Dyos mini oj ajukan sok ojni koltajuk bʼa oj kuchyuj ja wokolik sok bʼa mi oj el sgana. ¿Mi maʼ meranuk ja yaʼtijumik Dyos tikʼanxtani lek wa x-elkʼot yujile ja jas wa skʼulane? ¿Jas yujil? Ja Biblia wa xya jkʼuʼuktik lek ja «Jyoba wa syama ja matik ojtik xa mokʼuki sok wa stulu ja matik jel chamkʼujol ayi» (Sal. 41:1-3; 145:14-19).
Ja yuj, «ja maʼ toji» mi wa xgustoʼaxi yuja wa x-ekʼ sbʼaj wokol ja tuki. Jaʼukto maʼ, wani xgustoʼaxi snajel «ojni wajyuj lek ja matik wa xiwyuj ja Dyos smeranili, yujni wa xiwyujile» (Ecl. 8:11-13; Job 31:3-6; Sal. 27:5, 6).