1. ¿Jas yuj wa xbʼobʼ kaltik ke ja smajlajel yiʼoj ja Abrahán merani lek?

 JA Jyoba skʼapayi ja yamigo Abrahán bʼa ja oj ya makunuk ja yintil, ke spetsanil ja chonabʼiki ojni ajuk koʼ slekilale (Gén. 15:5; 22:18). Yuja Abrahán ayni yiʼoj lek skʼuʼajel bʼa Dyos, skʼuʼani lek ke ja kʼapjelal jaw ojni kʼot smeranil. Pe yajni ja Abrahán ayxa yiʼoj 100 jabʼil sok ja xcheʼum ayxa yiʼoj 90, ja tojil yaʼtijumik Dyos it mitoni ay yuntikile (Gén. 21:​1-7). Pe ja Biblia wa xyala ke ja Abrahán «skʼuʼan lek bʼa ojni kʼot tatalil bʼa jitsan chonabʼik […], skʼuʼani ja yajni aljiyabʼi» (Rom. 4:18). Sok jastalni wa xnaʼatik, ja smajlajel yiʼoji kʼotni smeranil: ja Abrahán jani waj yunin ja Isaac, ja yunin ke smajlayni lek. ¿Jas yuj skʼuʼan lek ja Abrahán ke ja Jyoba ojni yaʼ kʼot smeranil ja smajlajel jaw?

2. ¿Jas yuj skʼuʼan lek ja Abrahán ke ja Jyoba ojni ya kʼot ja skʼapjelal yaʼa?

² Yuja Abrahán wani snaʼa sbʼaj lek ja Jyoba, «skʼuʼani lek» ke ja jas kʼapubʼal yiʼi ojni kʼot smeranil (Rom. 4:21). Yuja skʼuʼajel yiʼoji, ja Jyoba yila jastal june maʼ toj sok lek yila (Sant. 2:23). Jastalni wa xyala ja Romanos 4:​18, wani syaka sbʼaj ja skʼuʼajel yiʼoj ja Abrahán sok ja smajlajel yiʼoji. La kiltik ja wego ja jas yala ja jekabʼanum Pablo sbʼaja smajlajel ja bʼa kapitulo 5 bʼa Romanos.

3. ¿Jasa xcholo ja Pablo sbʼaja smajlajeli?

³ Ja Pablo xcholo jas yuj wani xbʼobʼ ajyukotikon seguro ke ja «smajlajeli mi xya jtekʼtik kʼixwel» (Rom. 5:5). Cha wa skoltayotik yabʼjel stojol jastal ja smajlajel kiʼojtiki  wani xbʼobʼ tsatsbʼuk mas. Yajni wanotik spaklajel ja jas wa xyala ja Romanos 5:​1-5, pensaran jastal ja smajlajel awiʼoji tsatsbʼel mas ja yajni ekʼel ja tyempo. Chomajkil, ja bʼa spaklajel it oj sjekitik jastal oj bʼobʼ katik tsatsbʼuk mas. Bʼajtan la jtatik tiʼal bʼa jun tsamal smajlajel ke yala ja Pablo mi oj ya jtekʼtik kʼixwel.

4. ¿Bʼa jas wa staʼa tiʼal ja Romanos 5:​1, 2?

⁴ (Kʼuman ja Romanos 5:​1, 2). Ja Pablo stsʼijbʼanyi ja yaljelik it ja hermanoʼik ja bʼa kongregasyon bʼa Roma. Sjeʼuneje ke ayiʼoje skʼuʼajel, sok kʼotye snochumane Kristo. Ja yuj ja Dyosi yala ke ‹kʼotelexa toj yuja skʼuʼajel yiʼoje› sok tsajiye soka espíritu santo. Man bʼa tyempo jaw, ayni yiʼoje jun tsamal smajlajel sok bʼa seguro.

5. ¿Jasa smajlajel yiʼoje ja matik tsaʼubʼale?

⁵ Mas tsaʼan, ja Pablo yala yabʼ ja matik tsaʼubʼale oj wajuke bʼa satkʼinal ja bʼa Éfeso sbʼaja smajlajel ke akʼubʼalyile yuja Dyosi. Xcholo yabʼye ke oj ajukyile ‹jastal stsʼakole ja matik tsaʼubʼalexa sbʼaja Dyosi› (Efes. 1:18). Sok ja colosenseʼik yala yabʼ bʼa oj ajukyile ja smajlajel jawi. Yala yabʼye: «Pilubʼalxawilex ja bʼa satkʼinali» (Col. 1:​4, 5). Ja yuj ja matik tsaʼubʼale ayni yiʼoje ja smajlajel oj sakʼwuke sok oj ajyuke sakʼan bʼa tolabida ja bʼa satkʼinal bʼa oj yaʼe mandar soka Kristo (1 Tes. 4:​13-17; Apoc. 20:6).

6. ¿Jas yala jun hermano sbʼaja smajlajel yiʼoj?

⁶ Ja matik tsaʼubʼal oj wajuke bʼa satkʼinali jelni chaʼanyabʼal xyilawe ja smajlajel yiʼoje. Jun sjejel, ja bʼa 1991 ja hermano Frederick Franz yala jastal it: «Ja smajlajel kiʼojtiki, seguroni, sok ojni kʼot smeranil bʼa kada jujune sok kada jujune ja bʼa 144,000 ja bʼa chʼin kʼole bʼa jun modo ke mini ekʼeluk bʼa jpensartik». ¿Jastal yabʼ tsaʼan yajni yaʼteltay toj lek ja Dyos bʼa jitsan tyempo? Ja yeʼn xcholo: «Mini chʼayeluk ja jastal jel chaʼanyabʼal xkilatik  ja smajlajel jawi. Jaʼuktoma, [ ...] mastoni chaʼanyabʼal wa xkilatik yajni wan ekʼel ja tyempo ke wanotik smajlajeli. Juni jasunuk ke mini lomuk smajlajel, anima wa skʼana smajlajel miyon jabʼil. Mastoni jel chaʼanyabʼal xkila ja smajlajel kiʼojtiki».

7, 8. ¿Jasa smajlajel yiʼoj tʼusan mi spetsaniluk ja yaʼtijumik Dyos? (Romanos 8:​20, 21).

⁷ Tʼusan mi yibʼanaluk ja matik wa xyaʼteltaye ja Jyoba ja bʼa jtyempotiki ayni yiʼoje pilan smajlajel. ¿Jasa? Jani junxta soka bʼa Abrahán: ajyel sakʼan bʼa tolabida ja bʼa Luʼum bʼa ja oj ajuke mandar yuja sGobyerno ja Dyos (Heb. 11:​8-10, 13). Ja Pablo cha stsʼijbʼan sbʼaja tsamal smajlajel it (kʼuman ja Romanos 8:​20, 21). Yajni anebʼa sbʼaja Biblia ja smajlajel wa xyaʼa, ¿jasa mas spayawa? ¿Tsamal maʼ awabʼ ja oj elan libre ja bʼa mulal sok ja toj oj kʼotan? ¿Jel maʼ gusto awabʼ yajni anaʼa ke ja matik chamelawuji oj sakʼwuke sok oj ajyuke sakʼan ja bʼa Tsamal Lugar? Stsʼakatal ja smajlajel wa xyaʼa ja Dyos, ja weʼn ayni awiʼoj jun tsamal smajlajel.

⁸ Jpetsaniltik ayni kiʼojtik jun smajlajel ke wa xya gustoʼaxukotik, sea ta ti oj ajyukotik sakʼan bʼa satkʼinal ma bʼa Luʼum. Sok ja smajlajel kiʼojtiki masni wa stsatsbʼi kada kʼakʼu. ¿Jastal oj bʼobʼ lajxukujtik? Bʼa snajel, la jnochtikyi yiljel ja jas stsʼijbʼan ja Pablo. Ja jas yala oj skoltayotik bʼa mas seguro oj ajyukotik ke ja skʼuʼajeli, mini oj ya jtekʼtik kʼixwel.

9, 10. Jastalni ja Pablo, ¿jasa wa xnaʼatik ke oj ekʼ jbʼajtik? (Romanos 5:3; cha kʼela ja potoʼik).

⁹ (Kʼuman ja Romanos 5:3). Ja Pablo yala jun jasunuk ke bʼobʼta chamni wa xkabʼtik: yajni wa x-ekʼ jbʼajtik wokolik ojni bʼobʼ ya tsatsbʼuk ja smajlajel kiʼojtik. Pes spetsanil ja snochumanotik Kristo wa xnaʼatik ke ojni ekʼ jbʼajtik wokolik. La jpensaraʼuktik ja jas aljiyabʼye ja snochumanik Kristo ja bʼa Tesalónica yuja Pablo: «Yajni ti ajyitikona mokexi, kʼajyelni  wa xkalatikona wabʼyex ojni jtʼaspuntik wokolik, sok jastalni wanxa xa naʼawex, jachni ekʼela» (1 Tes. 3:4). Sok ja corintioʼik stsʼijbʼanyi: «Wani xkʼanatikon altanto oj ajyanik sbʼaja wokolik ekʼ jbʼajtikon [ ...], asta kalatikon ojni chamkotikon» (2 Cor. 1:8; 11:​23-27).

¹⁰ Ja it jelni meran wan ekʼel ja bʼa jtyempotiki. Ja snochumanotik Kristo wani xnaʼatik ke ojni ekʼ jbʼajtik wokol (2 Tim. 3:12). ¿Jastik ekʼelabaj ja weʼn yajni kʼe ajyukawuj skʼuʼajel bʼa Jesús sok kʼe anoche? Bʼobʼta ja wamigoʼik, jawa pamilyaʼik wa skʼulana burlar ma mini lek xyilawa. ¿Ekʼel maʼ abʼaj wokol ja bʼa waʼtel yuja atsaʼunej oj ajyan toj bʼa yibʼanal? (Heb. 13:18). ¿Ijel maʼ apatik yuja Gobyernoʼik yuja waxa choloyabʼ ja tuk ja smajlajela wiʼoji? Sea jas wokol oj ekʼ jbʼajtik, ja Pablo yala ke tʼilani oj gustoʼaxukotik. ¿Jas yuj?

11. ¿Jas yuj tʼilan puesto oj ajyukotik bʼa oj kuchkujtik?

¹¹ Wala gustoʼaxitik ja yajni wa x-ekʼ jbʼajtik wokolik yujni wa skoltayotik bʼa oj ajyukujtik jun modoʼal jel tʼilan. Ja Romanos 5:3 wa xyala: «Ja wokoliki wa skoltayotik bʼa oj kuchkujtik». Jpetsaniltik ja snochumanotik Kristo wani x-ekʼ jbʼajtik wokolik, tʼilani puesto oj ajyukotik bʼa oj kuchkujtik. Kechantani oj ajukitik ja jtsʼakoltik wa xmajlaytik ta kuchkujtiki. Mini xkʼanatik oj kʼotkotik jastal ja kristyanoʼik ke ja Jesús spensaraʼan ja yajni staʼa tiʼal ja bʼa inat ke wa xkoʼ ja bʼa luʼum jel ja toniki. Gusto wa skʼulane aseptar «ja rasoni», pe «yajni wa xjak sbʼaj wokolik ma wa x-iji spatik» wani xyaʼakan (Mat. 13:​5, 6, 20, 21). Meran, mini maʼ wa skʼulan gusto ke oj ijuk jpatiktik ma oj ekʼ jbʼajtik pruebaʼik, pe ja oj kuchkujtiki ojni katik el slekilal. La kiltik jas yuj.

12. ¿Jasa slekilal ja oj kuchkujtik?

¹² Ja nebʼuman Santiago xchiktes ja slekilal ja oj kuchkujtiki. Stsʼijbʼan: «Awikan ja kuchelawujilexi oj stsʼiktes ja yaʼteli, bʼa jachuk tsʼikan oj ajyanik sok lek oj ajyanik bʼa yibʼanal ja jastik junuki, sok mixa jas oj skʼulukawujilex palta» (Sant. 1:​2-4). Ja yuj ja oj kuchkujtiki ayni jun yaʼtel. ¿Jasa? Wa skoltayotik bʼa oj ajyuk jpasensyatik, ajyelkujtik mas skʼuʼajel sok sjipjel jkʼujoltik mas bʼa Dyos. Pe mini kechanuk. Ja oj kuchkujtiki cha ay pilan slekilal.

13, 14. ¿Jasa wa x-ekʼ ja yajni wa xkuchkujtik, sok jas wa x-ekʼ sbʼaj ja smajlajel kiʼojtik? (Romanos 5:4).

¹³ (Kʼuman ja Romanos 5:4). Ja Pablo yala ke «yajni wa xkuchkujtiki wa skoltayotik bʼa lek ayilotik ja Dyosi» (Rom. 5:4). Ja jaw mi wa xkʼan yal ke ja Jyoba wa xgustoʼaxi ja yajni wa x-ekʼ jbʼajtik wokolik, jani wa xgustoʼaxi ja yajni wa xkuchkujtik. ¿Anke wani stsatsankʼujolanotik snajel ke ta ajyitik toj sok wa xkuchkujtik, wani xbʼobʼ gustoʼaxuk ja Jyoba? (Sal. 5:12).

¹⁴ La jpensaraʼuktik bʼa Abrahán. Lek ilji yuja Dyosi yujni kuchyuj ja pruebaʼik ekʼ sbʼaji. Ja Jyoba yila jastal yamigo sok yala ke tojni kʼotel (Gén. 15:6; Rom. 4:​13, 22). Cha jachni junxta ja bʼa keʼntik. Bʼa lek oj yilotik ja Dyos mini jaʼuk ja janekʼ wa xkʼulantik ja bʼa yaʼteltajeli cha mini ja bʼa cholalik kiʼojtik ja bʼa kongregasyoni, jani ta wala ajyitik toj sok wa xkuchkujtik. Ja jaw ojni bʼobʼ lajxukujtik jpetsaniltik, chikan janekʼ jabʼil kiʼojtik, ja jastal wala taxtik ja bʼa jsakʼaniltik ma ja  jastik wa xlajxikujtik. ¿Wan maʼ ekʼelabʼaj jun wokol ja wego? Aʼajyuk tʼabʼana kʼujol ke ta wala ajyi toj, lekni oj yila ja Dyos. Snajel ke ja Jyoba gusto aya mok jelni wa xkoltani: wa stsatsbʼi ja smajlajel kiʼojtik.

15. ¿Jastal snochotoyi ja Pablo ja bʼa jas xcholo, sok jasa bʼobʼta wa xjobʼo jbʼajtik?

¹⁵ Jastalni kilatik, ja Pablo yala ke lek oj yilotik ja Dyos ta wa xkuchkujtik. Ja wego la kiltik ja bʼa jas cha snochotoyi xcholjeli: «Ja lek wa xyilawotik ja Dyosi wa skoltayotik bʼa oj ajyukujtik smajlajel, sok jaxa smajlajeli mi xya jtekʼtik kʼixwel» (Rom. 5:​4, 5). Tʼusan bʼajtanto, ja bʼa Romanos 5:​2, ja Pablo yalunejxa ke ja snochumanik Kristo ja bʼa Roma ayni yiʼoje jun smajlajel, ‹ja smajlajel yiʼoje bʼa oj ajukyile jun chaʼan cholal yuja Dyosi›. Ja yuj bʼobʼta wa xjobʼo jbʼajtik: «Ta ja yeʼnle ayxa yiʼoje jun smajlajel, ¿jas yuj ja Pablo cha staʼato tiʼal ja bʼa smajlajel?».

16. Cholo jastal oj bʼobʼ skʼuʼuk june ke ja smajlajel wa xyaʼa ja Biblia merani lek. (Cha kʼela ja potoʼik).

¹⁶ Ojni bʼobʼ kabʼtik stojol ja jas kʼan yal ja Pablo ta wa xkaʼa tʼabʼan jkʼujoltik ke ja smajlajeli wani xbʼobʼ tsatsbʼuk mas. Pensaraʼan ja bʼa sjejel, ja yajni ay maʼ yalawabʼ ja bʼa sbʼajtanil ekʼele sbʼaja smajlajel ajyel sakʼan bʼa tolabida bʼa jun tsamal lugar ja bʼa Luʼum. Bʼobʼta apensaraʼan ke ja jaw jelni tsamal lek yuj meranuki. Pe yajni kʼota naʼ sbʼaj mas ja Jyoba sok ja jas wa skʼapa ja Biblia, masni ocha kʼuʼuk sok ja bʼa smajlajel jaw ojni kʼot smeranil.

17. ¿Jastal kʼe tsatsbʼuk ja smajlajela wiʼoj tsaʼan yajni awiʼaj jaʼ?

¹⁷ Cha jachuk ja yajni awiʼaj jaʼi, ja smajlajel jaw ochni kʼi mas, pes kʼe anebʼ mas sok kʼe takʼanbʼanan ja bʼa yaʼteltajel ja Dyos (Heb. 5:13–6:1). Seguro ke ekʼelni abʼaj ja jas wa staʼa tiʼal ja bʼa Romanos 5:​2-4, wa xkʼan alxuk, ekʼelabʼaj wokolik sok awilunej ke Jyoba lek wa xyilawa. Yuja waxa naʼa ke ja Jyoba gusto aya mok,  akʼuʼan mas ke ojni ya kʼotuk ja jas skʼapuneji. Ja smajlajela wiʼoji maxani tsats ke yuja bʼa skʼeʼulabʼili. Maxani meran, maxa wa xkʼota bʼaj sok maxa tsats. Wani syaka sbʼaj bʼa spetsanil ja bʼa wa sakʼanili, jun sjejel jaʼa bʼa jastal waxa wila jawa pamilya, ja jas waxa tsaʼa sok jastal waxa wa makunuk jawa tyempo.

18. ¿Jas wa xyala kabʼtik ja Jyoba bʼa oj kʼuʼuktik ke oj kʼot smeranil ja smajlajeli?

¹⁸ Tsaʼan yajni ja Pablo staʼa tiʼal ke ja jastal lek wa xyilawotik ja Dyos wa xyakitik smajlajel, cha yala jun jasunuk jel tʼilan: wani xbʼobʼ ajyukotik seguro ke ja smajlajeli ojni kʼot smeranil. ¿Jas yuj? Yujni ja Pablo ya ekʼyi ja snochumanik Kristo ja bʼa it bʼa jani aji ekʼyi yuja Dyos: «Jaxa smajlajeli mi xya jtekʼtik kʼixwel; yujni ja Dyosi wa xya makunuk ja yipi sok wa xyakitik bʼa sjejel wani syajtayotik» (Rom. 5:5). Ja yuj ojni bʼobʼ ajyan lek seguro ke ja smajlajela wiʼoji ojni kʼot smeranil.

19. ¿Jasa jkʼuʼunejtik lek?

¹⁹ Jelni lek ja oj juluka kʼujol bʼa Abrahán. Ja Jyoba yayi jun smajlajel, lek yila sok yala ke kʼotel yamigo. Sok ja jas smajlay ja Abrahán kʼotni smeranil. Ja Biblia wa xyala: «Yajni ja Abrahán ajyitayuj spasensya, tixa aji kʼotyi ja skʼapjelal jaw» (Heb. 6:15; 11:​9, 18; Rom. 4:​20-22). Jastalni ja Abrahán, jkʼuʼunejtikni lek, ta toj ajyitiksok ja Jyoba, ja smajlajel kiʼojtiki mini oj ya jtekʼtik kʼixwel, pes ojni ajuk ja jtsʼakoltiki. Merani kʼotel ja smajlajel kiʼojtik, sok ja jaw jelni wa xya gustoʼaxukotik (Rom. 12:12). Ja Pablo stsʼijbʼan: «Ja Dyos maʼ wa xyaʼa smajlajeli ayawilex jitsan gustoʼil sok lamanil yuja waxa jipa akʼujolex bʼa yeʼn, bʼa jachuk oj ajyukawujilex jitsan smajlajel yuja yip ja Dyosi» (Rom. 15:13).