1, 2. Jastalni wa xyala ja Hechos 8:27-31, 35-38, ¿jas yuj yiʼaj jaʼ ja winik bʼa Etiopía?

¿WAN maʼ xa kʼana oja wi jaʼ sok kʼotel jun nochuman bʼa Kristo? Ja yajtanel soka yajel tsʼakatal oj snika bʼa oja kʼuluk. Pensaraʼan sbʼaja sjejel bʼa jun winik bʼa chaʼan xchol wan aʼtel soka ixawal bʼa Etiopía.

² Yajni wegoxta yabʼ stojol soka skoltanel ja Yabʼal ja Dyos, ja winik it yiʼaj jaʼ (kʼuman ja Hechos 8:27-31, 35-38). ¿Jas yujil? Yujni chaʼanyabʼal yila ja yabʼal ja Dyos, pes yajni wajum ja bʼa skarro wan skʼumajel jun xetʼan ja bʼa libro bʼa Isaías. Sok yajni ja Felipe xcholo yabʼ ja jas skʼulan ja Jesús sbʼaja yeʼn, nikji bʼa yajel tsʼakatal. Chomajkil, wa xnaʼatik wanxani syajtay ja Jyoba, pes kumxumxajan bʼa stoyjel ja Dyos ja bʼa Jerusalén. Lajansok yaʼatakan ja srelijyon sok ja wego tixa ay ja bʼa kechanta xchonabʼ ja Dyos smeranil. Ja junxta yajtanel it bʼa Jyoba nikji bʼa oj skʼuluk ja pilan jasunuk it, yijel jaʼ sok ochel nebʼuman bʼa Kristo (Mat. 28:19).

3. ¿Jasa oj stima bʼa mi oja wi jaʼ? (Kʼela ja rekwagro « ¿Jas tikʼe luʼum oj slaj jawa kʼujoli?»).

 ³ Ja yajtanel bʼa Jyoba oj snika bʼa oj bʼobʼa wi jaʼ. Pe bʼobʼta ay tuk yajtanelik oj stima bʼa mi oja kʼuluk. Jun sjejel, bʼobʼta jelxa yajtay jawa pamilya soka wa wamigoʼik bʼa mi Taʼumantiʼuke sok wala xiw mixa oj kʼanjan ta awiʼaj jaʼi (Mat. 10:37). Ma bʼobʼta jelto kʼajyela skʼulajel jujuntik jasunuk bʼa waxa naʼa mi lek xyila ja Dyos sok jel wokol xa wabʼ yajelkan (Sal. 97:10). Ma bʼobʼta kʼiʼela skʼintajel kʼinik bʼa relijyon mi meranuk bʼa jelto tsamal xjula kʼujol, sok jel wokol xa wabʼ yajelkan ja kʼinik it bʼa mi lek xyila ja Jyoba (1 Cor. 10:20, 21). Pe ja sjobʼjel mas tʼilani ja it: «¿Machʼa ma jasa mas oja yajtayi?».

4. ¿Jasa rason oj snikotik bʼa yijel jaʼ?

⁴ Pe bʼobʼta ayni jitsan lekil jasunuk bʼa waxa yajtay sok chaʼanyabʼal xa wila, sok lekni ja waxa kʼulani. Jun sjejel, bʼobʼta bʼajtanto yuj oja kʼul estudiar soka taʼumantiʼik bʼa Jyoba, wanxani xa yajtay ja Biblia. Sok cha bʼobʼta wanxa xa yajtay ja Jesús. Sok ja wego ja wanxa xa naʼa sbʼaj ja Taʼumantiʼiki, bʼobʼta gustoxa wala ajyisoke. Pe ja yabʼjel it mini jaʼukxta oj yiʼa och bʼa ojxa kʼan oja wayi jawa sakʼanil ja Jyoba sok yijel jaʼ. Ja rason mas tʼilan oj snika bʼa oja kʼan oja wi jaʼ jani syajtajel ja Dyos. Yajni mas waxa yajtay yuj chikan jasa, mini jasa sok mini maʼ oj stima bʼa oja waʼteltay. Ja yuj ja yajtanel bʼa Dyos mi kechan wa x-ikʼwani bʼa yijel jaʼ, wa xcha koltani bʼa mi oj katikan yaʼteltajel.

5. ¿Jasa oj jpaklaytik ja bʼa artikulo it?

⁵ Ja Jesús yala tʼilan oj yajtaytik ja Jyoba sok spetsanil ja jkʼujoltik, ja kaltsiltik, ja jpensartik sok ja kiptik (Mar. 12:30). ¿Jastal oj bʼobʼa yajtay sok chaʼanyabʼal yiljel? Spensarajel sbʼaja janekʼ wa syajtayotiki (1 Juan 4:19). Ja artikulo oj paklaxuk tuktukil rasonik bʼa oj skoltaya skʼulajel. Chomajkil, wa xcholo jasa mas oj snika skʼulajel sok jasa oj kʼe awabʼ yajni xkʼota wabʼ ja yajtanel jaw jel tʼilani. *

6. Jastalni wa xyala ja Romanos 1:20, ¿jas jun modo bʼa snebʼjel sbʼaja Jyoba?

⁶ Nebʼa bʼa Jyoba spensarajel sbʼaja skʼulbʼeniki (kʼuman ja Romanos 1:20; Apoc. 4:11). Pensaraʼan sbʼaja jastal tsamal chapan ja kʼuliki sok ja chanteʼik. Paklay mas sbʼaja jastal jel tsamal kʼulubʼalotiki (Sal. 139:14). Sok pensaran ja janekʼto yip xchʼikunejyi ja Kʼaʼuj ja Jyoba, sok ja Kʼaʼuji jani june ja bʼa jitsan miyonik kʼanalik ayi (Is. 40:26). * Yajni waxa pensaran sbʼaja jastik it, mas chaʼanyabʼal waxa wila ja Jyoba. Pe snajel ja Jyoba jel bibo sok jel ja yipi kechanta jaʼ june ja bʼa jasunuk oj skoltaya bʼa mas kʼubʼan oj ajyansok. Ayto skʼana oj nebʼxuk mas sbʼaja yeʼn bʼa syajtajel sok spetsanil jkʼujoltik.

7. Bʼa oja yajtay mas ja Jyoba, ¿jasa tʼilan oja kʼuʼuk?

⁷ Jel tʼilan oja kʼuʼuk ja Jyoba wa xchamskʼujol amok. ¿Wokol maʼ xa wabʼ skʼuʼajel ja Kʼuluman bʼa yibʼanal ja sutsatkʼinali sok bʼa Luʼumi wa snaʼabʼaj sok wa xchamskʼujol amok? Ta jachuk, ajuluka kʼujol ja Jyoba «mi ni najatuc ay» (Hech. 17:26-28). Jastalni ja David yala yabʼ ja Salomón, ja Dyos ‹wa spaklay yibʼanal ja kʼujolaliki›. Wa xyala kabʼtik ta  wa xleʼatik, ojni yaʼa sbʼaj tajel (1 Crón. 28:9). Ja yuj ta wan ajelawi estudio soka Biblia yujni yeʼn spayawatajani, jastalni wa xyala ja Jeremías 31:3. Yajni mas waxa wabʼ stojol ja jas skʼulunej ja Jyoba bʼa weʼna, mas wa x-ocha yajtay.

8. ¿Jastal oj bʼobʼa jeʼ waxa wayi tsʼakatal ja Jyoba?

⁸ Yajelyi orasyon jani jun modo waxa wayi tsʼakatal ja Jyoba yuja syajtanel. Mas oja yajtay ta waxa walayabʼ jawa chamkʼujoliki sok ja waxa wayi tsʼakatal yuja janekʼto skoltuneja. Sok mas kʼubʼan oj taxansok ja yajni waxa wila jastal wa sjakʼa jawa worasyoni (Sal. 116:1). Jachuk ojni akʼuʼuk wa xyabʼya stojol. Pe ja wego, bʼa oj mojxan mas soka Jyoba, jel tʼilan oja wabʼ stojol ja jastal wa spensaran sok jasa wa skʼana oja kʼuluki. Ja jaw oj bʼobʼukawuj ta waxa paklay ja Yabʼali, ja Biblia.

9. ¿Jastal oj bʼobʼa jeʼ waxa yajtay ja Biblia?

⁹ Yajtay ja Yabʼal ja Dyos. Kechanta jaʼa Biblia wa xyala ja smeranil sbʼaja Jyoba soka jas wa skʼana bʼa weʼn. ¿Jastal oj bʼobʼa jeʼ chaʼanyabʼal xa wila? Jani skʼumajel kada kʼakʼu ja Biblia, xchapjelabʼaj ja yajni wa x-ajiwi estudio sok skʼulajel ja jas wana snebʼjeli (Sal. 119:97, 99; Juan 17:17). ¿Ay maʼ wiʼoj jun programa bʼa skʼumajel kada kʼakʼu?

10. ¿Jas jun jasunuk wa staʼa tiʼal ja Biblia?

¹⁰ Ja loʼilik yiʼojan sbʼaja sakʼanil ja Jesús, xcholowe kristyanoʼik bʼa yeʼn yilawe ja jastik skʼulani. Ja it jani june ja bʼa jasunuk wa staʼa tiʼal ja Biblia. Kechanta jaʼa libro it wa xcholo ja jastik skʼulan ja Jesús bʼa weʼna. Yajni xa nebʼa ja jas skʼulan ja Jesús sok ja jastik yala, oja kʼan yamigoʼajel.

11. ¿Jasa oj skoltaya bʼa mas oja yajtay ja Jyoba?

¹¹ Yajtay ja Jesús. Ja it oj skoltaya bʼa mas oja yajtay ja Jyoba, yujni ja Jesús wa sjeʼa lek jastal ja mero smodo ja sTati (Juan 14:9). Ja yuj yajni mas waxa nebʼa sbʼaja Jesús, mas oja wabʼ stojol jastal ja Jyoba sok mas oja yajtay. Pensaraʼan  sbʼaj jastal ja Jesús sjeʼayi syajalskʼujol ja kristyanoʼik bʼa wa x-ilkʼujolaji, ja pobreʼik, ja matik maloʼaye sok ja matik jel ajula sbʼajeʼi. Pensaraʼan sbʼaja lekil rasonik wa xyawi soka jastal wa xtojbʼi jawa sakʼanil yuja waxa kʼuʼanyi (Mat. 5:1-11; 7:24-27).

12. Yajni xa nebʼa bʼa Jesús, ¿jasa oj snika skʼulajel?

¹² Masni oj tsatsbʼuk ja syajtajel awiʼoj bʼa Jesús ta ocha pensaraʼuk sbʼaja sakʼanil yaʼa bʼa yajel eluk ja jmultiki (Mat. 20:28). Yajni xa wabʼ stojol ja yeʼn pwesto ajyi bʼa chamel yuj weʼna, oj snika bʼa oja naʼ malaya sok slejel jas perdon ja Jyoba (Hech. 3:19, 20; 1 Juan 1:9). Sok yajni mas xa yajtay ja Jyoba soka Jesús, mas oja kʼan ajyel soka matik junxta wa xyabʼye jastal weʼna.

13. ¿Jasa yaʼunejawi ja Jyoba?

¹³ Yajtay ja spamilya ja Jyoba. Bʼobʼta jawa pamilya bʼa mi Taʼumantiʼuke soka tuk amigoʼik mi oj yabʼye stojol jas yuj wana yajelyi jawa sakʼanil ja Dyos, sok bʼobʼta oj yil-a kontra. Pe ja Jyoba oj skoltaya yajelawi juna pamilya bʼa hermanoʼik. Ta ja weʼn kʼubʼan wala ajyi soka spamilya, yajxta oj iljan sok oj koltajanan (Mar. 10:29, 30; Heb. 10:24, 25). Sok bʼobʼta oj kʼot jun kʼakʼu jawa pamilya oj yaʼteltaye ja Jyoba sok kʼuʼabʼal oj ajyuke soka smandariki (1 Ped. 2:12).

14. Jastalni wa xyala ja 1 Juan 5:3, ¿jasa waʼatabʼaj kwenta sbʼaja smandarik ja Jyoba?

¹⁴ Ila chaʼanyabʼal sok kʼuʼan ja smandarik ja Dyos. Bʼajtanto yuj oja naʼ sbʼaj ja Jyoba, ja weʼn bʼobʼta wani xa kʼulan ja jas waxa kʼana, pe ja wego awaʼatabʼaj kwenta mas lek skʼuʼajel ja smandarik ja Jyoba (Sal. 1:1-3; kʼuman ja 1 Juan 5:3). Pensaraʼan sbʼaja rasonik wa xyaʼa ja Biblia sbʼaja tatamalik, ja cheʼumalik, ja tatalik sok ja untiki (Efes. 5:22–6:4). ¿Awilunej maʼ masxa gustoʼay jawa pamilya yuja waxa kʼuʼan ja srasoniki? Yuja kʼuʼunej ja rasonik sbʼaja ajyelawuj lekil amigoʼik, ¿masxa lek wala tax ja wego? ¿Masxa gusto aya? (Prov. 13:20; 1 Cor. 15:33). Bʼobʼta ja sjakʼjel sbʼaja sjobʼjelik it janiʼa, tojbʼita.

15. ¿Jas oj akʼuluk ta wokol xa wabʼ snajel jastal skʼuʼajel jun rason bʼa Biblia?

¹⁵ Bʼobʼta ayni ekʼele wokol xa wabʼ snajel jastal skʼuʼajel ja rasonik bʼa Biblia bʼa wana snebʼjeli. Ja yuj ja Jyoba wa xya makunuk ja xchonabʼ bʼa wa xya eluk jastik bʼa Biblia bʼa oj skoltaya snajel bʼay ja bʼa leki soka bʼa mi lekuki (Heb. 5:13, 14). Yajni xa kʼuman sok xa paklay ja jastik it, oja wil jel oj skoltaya bʼa jun jasunuk, sok ojni akʼan ajyel ja bʼa xchonabʼ ja Jyoba.

16. ¿Jastal xchapunej ja Jyoba ja xchonabʼi?

¹⁶ Yajtay sok koltay ja xchonabʼ ja Dyos. Ja Jyoba xchapunej ja xchonabʼ bʼa kongregasyonik, sok ja Yunini, ja Jesús, yeʼn olomal bʼa yibʼanal ja it (Efes. 1:22; 5:23). Soka Jesús stsaʼunej jun yal tsome kristyano bʼa oj wajuke bʼa satkʼinal bʼa yeʼn oj stoj-e ja aʼtel wan kʼulaxel ja bʼa luʼum ja wego. Ja kʼole it ya sbʼiʼiluk ja Jesús «ja moso jel toj sok wa spensaraʼan leki», chaʼanyabʼal wa xyilawe ja xchole bʼa oj ajyan kʼubʼan soka Dyos (Mat. 24:45-47, TNM). Jun modo bʼa wa xtalnani ja moso it jani yajel och ansyanoʼik bʼa chapane bʼa stalnajel ja kongregasyonik (Is. 32:1, 2; Heb. 13:17; 1 Ped. 5:2, 3). Ja yeʼnle pwesto aye bʼa oj xchʼak sbʼaje yuja weʼn, bʼa oj yaʼ kulan akʼujol sok bʼa oj  skoltaya ajyel mas kʼubʼan soka Jyoba. Pe jun jasunuk jel tʼilan wa sjeʼawi jani snajel jastal oja koltay ja tuk kristyano (Efes. 4:11-13).

17. Jastalni wa xyala ja Romanos 10:10, 13, 14, ¿jas yuj wa xcholotik yabʼ ja kristyano?

¹⁷ Koltay ja tuk bʼa oj syajtaye ja Jyoba. Ja Jesús yala yabʼ ja snebʼumanik bʼa oj sjeʼeyi ja tuk sbʼaja Dyos (Mat. 28:19, 20). Ja mandar it wa xbʼobʼ kʼuʼaxuk jach tʼenubʼal. Pe ta mas waxa yajtay ja Jyoba, oja wabʼ jastal ja jekabʼanum Pedro sok Juan, bʼa yalawe: «Mi nix bob jmac ja jtiiticon ja jas quilunejticoni soc ja jastic cabunejticoni» (Hech. 4:20). Jeltoni oj gustoʼaxukotik skoltajel june bʼa oj kʼot syajtay ja Jyoba. ¡Janekʼto maʼ gustoʼaxi ja Felipe ja skoltay ja winik bʼa Etiopía bʼa oj snebʼ ja smeranil bʼa Yabʼal ja Dyos sok yijel jaʼ! Yajni xa nocho ja Felipe sok skʼuʼajel ja smandar ja Jesús bʼa xcholjel, wanani sjejel waxa kʼana oj ochan jun taʼumantiʼ bʼa Jyoba (kʼuman ja Romanos 10:10, 13, 14). Anto, bʼobʼta oja jobʼabʼaj ja junxta sjobʼjel yaʼa ja winik bʼa Etiopía: «¿Mi ma oj bob oj xa quii jaʼ?» (Hech. 8:36).

18. ¿Jas oj jpaklaytik ja bʼa artikulo jakumi?

¹⁸ Yajni xa wala oja wi jaʼ, wanani stsajel skʼulajel ja jasunuk mas tʼilan ja bʼa wa sakʼanili. Yuja juni jasunuk jel tʼilan skʼulajel, jel tʼilan oja pensaraʼuk lek ja jas wa stojolan. Pe ja wego, ¿jasa tʼilan oja naʼ sbʼaja yijel jaʼi? ¿Sok jas oja kʼuluk bʼajtanto yuj oja wi jaʼ sok yajni awiʼajta jaʼ? Oj kiltik bʼa artikulo jakum.