1, 2. ¿Bʼa jas modo wa xtojbʼi ja sakʼanil yajni june wa xyiʼaj jaʼ?

 YAJNI june wa xyiʼaj jaʼ, wani xkʼot parte ja bʼa spamilya ja Jyoba. ¡Jelni xyaʼa gustoʼil! Ja matik wa xyabʼye stsamalil ja jaw soka Jyoba seguro ke akuerdoni aye soka yaljelik it bʼa David: «Jelni gusto x-ajyi ja winik bʼa weʼn waxa tsaʼa [Jyoba] sok waxa wiʼajan bʼa wa tsʼeʼel bʼa ti oj ajyuk bʼa wa patioʼik» (Sal. 65:4).

² Pe ja Jyoba mini chikan maʼ wa xyaʼakan oj ochuk ja bʼa spatioʼiki. Jastalni kilatik ja bʼa artikulo ekʼta, ja yeʼn stsaʼunej oj mojxuk soka matik wa sjeʼawe ke wa skʼana oj yamigoʼuke (Sant. 4:8). Yajni wa xyaweyi ja sakʼanil ja Jyoba sok wa xyiʼaje jaʼ, wani xkʼot yil sbʼaje bʼa jun modo jel chaʼanyabʼal soka yeʼn. Ja Jyoba wa skʼapayile ja it: «Ojni awilex ke [ ...] oj ka koʼuk bʼa weʼnlex slekilalik asta ke mixa jas oj skʼulukawilex palta» (Mal. 3:10; Jer. 17:​7, 8).

3. ¿Jasa tʼilan oj kʼuluktik ja snochumanotik Kristo bʼa kaʼunejtikxa ja jsakʼaniltik sok kiʼunejtikxa jaʼ? (Eclesiastés 5:​4, 5).

³ Meran, ja yijel jaʼi jatoni ja skʼeʼulabʼili. Spetsanil ja snochumanotik Kristo tʼilani oj kitik ja jsakʼaniltik jastalni jkʼapunejtik, ama wa x-aji ochkotik probar sok wa x-aji och probar ja skʼuʼajel kiʼojtiki (kʼuman ja Eclesiastés 5: 4, 5). Cha tʼilani oj nochtik toj lek ja sjejel bʼa Jesús sok ja smandariki (Mat. 28:​19, 20; 1 Ped. 2:21). Ja artikulo it oj skoltayotik bʼa oj lajxukujtik.

 NOCHO JA JESÚS AMA YUJA WOKOLIK SOK X-AJI OCHAN PROBAR

4. ¿Jas wa stojolan ja snebʼumanik ja Jesús wa xyiʼaje jun ‹poste bʼa yijel wokol›? (Lucas 9:23).

⁴ Moka pensaraʼuk ke tsaʼan yajni awiʼajta jaʼ maxani jel lek oj wajuk jawa sakʼanili. Pes ja Jesús yala ke kada jujune ja snebʼumaniki tʼilani «kʼakʼu kʼakʼu ayiʼ ja sposte bʼa yijel wokoli» (kʼuman ja Lucas 9:23). ¿Wan maʼ yajlel ja Jesús ke tolabida oj yiʼe wokol ja snochumaniki? Miniʼa. Ja jas kʼan yali anima oj ajuk koʼ slekilale, cha ojni ekʼ sbʼaje wokolik sok bʼa jujuntik jelni yaj (2 Tim. 3:12).

5. ¿Jastik slekilal skʼapayi ja Jesús ja matik wa xyaʼa bʼajtan bʼej ja sGobyerno ja Dyosi?

⁵ Bʼobʼta ja weʼn atʼaspunejxa wokol yuja wa xyilawa kontra jawa pamilya ma awaʼakan ja jastika bʼaj bʼa yajel bʼajtan bʼej ja sGobyerno ja Dyosi (Mat. 6:33). Ta jachuk, wani xbʼobʼ ajyan seguro ke ja Jyoba wani snaʼa spetsanil ja jasa kʼulunej bʼa yeʼna (Heb. 6:10). Bʼobʼta awilunejni jastal kʼotel smeranil ja yaljelik it bʼa Jesús: «Spetsanil ja maʼ yaʼunejkan snaj, yermanoʼik, yermanaʼik, snan, stat, yuntikil ma yalaje yuj keʼna sok yuja lekil rasoniki ojni ajyukyujile ja bʼa tyempo it 100 ekʼele mas ja snaje, yermanoʼik, yermanaʼik, snan, yuntikil ma yalaje, ama wan ijel spatike, jaxa bʼa tyempo jakumi, sakʼanile bʼa tolabida» (Mar. 10:​29, 30). Seguro masto akʼubʼal koʼuka lekilal ke yuja jastik awaʼunejkani (Sal. 37:4).

6. Tsaʼan yajni awiʼajta jaʼi, ¿jas yuj tʼilan oja kʼul luchar soka «kʼankʼunelik yiʼoj ja bʼakʼtelali»?

⁶ Tsaʼan yajni awiʼajta jaʼi, ojtoni akʼul luchar soka «kʼankʼunelik yiʼoj ja bʼakʼtelali» (1 Juan 2:16). Pes yujni mulanumato. Bʼobʼta ay ekʼele jach oja wabʼ jastal ja jekabʼanum Pablo, bʼa yala: «Ja jkʼujoli meran lek jelni tsamal xyabʼ ja sley ja Dyosi, pe ja bʼa jkuerpo wa xkila pilan ley bʼa wa skʼulan luchar soka ley bʼa jpensari sok lajansok lutan ayon yuja ley bʼa mulal tey bʼa jkuerpo» (Rom. 7:​22, 23). Bʼobʼta tukni oja wabʼ ja ojto akʼul luchar soka kʼankʼunelik mi lekuki. Pe spensarajel ja bʼa kʼapjelal awayi ja Jyoba ja yajni awayi jawa sakʼanili, ojni yawi awip bʼa mi oja kʼuluk ja jastik mi lekuki. Ja bʼa kʼapjelal awayi ja yajni awaʼa jawa sakʼanili ojni skoltaya ja yajni x-aji ochan probari. ¿Jas yuj jach wa xkalatik?

7. ¿Jas yuj oj skoltayotik bʼa ajyel toj ta kaʼunejtikxayi ja jsakʼaniltik ja Jyoba?

⁷ Yajni jun kristyano wa xyayi ja sakʼanil ja Jyoba, mixani ja wa xwaj skʼujol ja jas wa skʼana ja yeʼni. Ja it wa stojolan ke mixani jawa skʼulan ja jas wa skʼana sok ja kʼankʼunelik bʼa mi lek xyila ja Jyoba (Mat. 16:24). Ja yuj, yajni xtʼaspuntik jun prueba, mixani ja oj pensaraʼuktik ja jas oj kʼuluktiki. Bʼa keʼntik kechani wa xkʼana oj kʼuluktik jun jasunuk: ajyel toj soka Jyoba. Puestoni oj ajyukotik bʼa yajel gustoʼaxuk. Yajni wa xkatikyi ja jsakʼaniltik ja Jyoba, wani xkalatik mixa oj kʼuluktik ja jastik mi lekuki. Anto ojni kʼotkotik jastal ja Job, ke ama ekʼ sbʼaj tsatsal wokolik ja yeʼn yala: «Mini oj kakan ajyel toj» (Job 27:5).

8. ¿Jas yuj ja spensarajel ja bʼa jas jkʼapunejtik ojni skoltayotik bʼa oj kuchkujtik ja yajni x-aji ochkotik probari?

⁸ Spensarajel ke jkʼapunejtik bʼa skʼulajel ja jas wa skʼana ja Jyoba ojni yaʼ kiptik bʼa oj kuchkujtik ja yajni x-aji ochkotik probari. Jun sjejel, ¿oj maʼ jkʼultik coquetear sok june maʼ nupanelxa? ¡Miniʼa! Yajni katikyi ja jsakʼaniltik ja Jyoba, kalatik ke mini oj kʼuluktik ja jaw. Yuja man skʼeʼulabʼil mini xkaʼatikan ke ja kʼankʼunelik mi lekuk ayi yech ja bʼa jkʼujoltik, mixani tʼilan  oj kʼuluktiksok luchar bʼa yajel eluk. Najatni lek oj ajyukotik soka «sbʼej ja matik mi lekuke» (Prov. 4:​14, 15).

9. ¿Jas yuj ojni skoltayotik bʼa yajel bʼajtan bʼej ja aʼtelik bʼa Dyos spensarajel ja bʼa kʼapjelal kaʼunejtiki?

⁹ ¿Jaxa ta kʼapjikitik jun aʼtel bʼa oj stimotik wajel tikʼan ja bʼa reunioniki? Ja sjakʼjeli chikani lek. Bʼajtanto oj kʼapjukitik ja aʼteli jtsaʼunejtikxani ke mi oj kitik. Ja yuj, mini oj kitik ja aʼtel jaw sok tsaʼan slejel modo yajel bʼajtan bʼej ja Jyoba. Ja sjejel bʼa Jesús ojni bʼobʼ skoltayotik. Jastalni ja yeʼn puesto ajyi bʼa yajel gustoʼaxuk ja stati, ja keʼntiki cha mini oj kʼultik aseptar ja jastik wa xnaʼatik ke mi lek xyila ja Dyos ja maʼ kaʼunejtikyi ja jsakʼaniltiki (Mat. 4:10; Juan 8:29).

10. ¿Jastal oj skoltayotik ja Jyoba bʼa mi oj katikan snochjel ja Jesús tsaʼan yajni kiʼajtikta jaʼi?

¹⁰ Ja smeranili, ja wokolik sok ja wa x-aji ochkotik probari wani xyaʼakan bʼa oj jetik ke puesto aytik bʼa mi oj katikan snochjel ja Jesús. Sok wani xnaʼatik ke ja Jyoba ojni skoltayotik bʼa oj lajxukujtik, pes ja Biblia wa xyala: «Ja Dyosi jel toj sok mi oj yakan oj ekʼxuk mas jun prueba ta mi oj kuchukawujilexi, pes yajni xjak ja prueba, cha ojni skoltayex bʼa jachuk oj bʼobʼ kuchukawujilex» (1 Cor. 10:13).

¿JAS OJ BʼOBʼA KʼULUK BʼA MI OJA WAKAN SNOCHJEL JA JESÚS?

11. ¿Jas jun modo mas lek oj bʼobʼa kʼuluk bʼa mi oja wakan snochjel ja Jesús? (Cha kʼela ja potoʼik).

¹¹ Ja Jesús yaʼteltay ja Jyoba sok spetsanil skʼujol sok stsʼakatal yuja orasyoni ajyi mojan soka yeʼn (Luc. 6:12). June ja bʼa modoʼal mas lek bʼa mi oja wakan snochjel ja Jesús tsaʼan yajni awiʼajta jaʼ, jani yajel ajyuk ja kostumbre bʼa skʼulajel jastik bʼa oj ya mojxan mas soka Jyoba. Ja Biblia  wa xyala: «Chikan janekʼ takʼanbʼelotik, mok katikan ajyel toj lek ja bʼa junxta bʼej jaw» (Filip. 3:16). Bʼa jujuntik ekʼele, ojni awabʼ yexperiensyaʼik bʼa hermanoʼik ke stsaʼawe oj skʼuluke mas bʼa Jyoba. Bʼobʼta wajye ja bʼa Eskuela bʼa Cholumanik sbʼaja sGobyerno ja Dyos ma wajye bʼa jun lugar bʼa wa xkʼanxi mas koltanel ja bʼa xcholjeli. ¿Oj maʼ bʼobʼa kʼuluk junxta jastal jaw? ¡Ojni bʼobʼa kʼuluk! Ja yaʼtijumik ja Jyoba tolabida wa sleʼawe modo bʼa oj skʼuluke mas ja bʼa xcholjeli (Hech. 16:9). Pe ¿jaxa ta ja wego mito xbʼobʼa kʼuluk? Moka pensaraʼuk ke masni skoʼelala yuja maʼ wa xbʼobʼ skʼuluki. Ja mas tʼilan ja bʼa ajnel wane ja snochumanik Kristo jani ja oj kuchukawuj (Mat. 10:22). Mok chʼayuka kʼujol ke ja Jyoba jelni xgustoʼaxi ta ja weʼn waxa wayi ja jas mas lek wa xbʼobʼawuj sok ja jas waxa naʼa. Jachuk mini oja wakan snochjel ja Jesús tsaʼan yajni awiʼajta jaʼi (Sal. 26:1).

12, 13. ¿Jas oj bʼobʼa kʼuluk ta waxa wabʼ wanxa chʼayelawuj ja gustoʼili? (1 Corintios 9:​16, 17; cha kʼela ja recuadro « Ja jas oja kʼuluk bʼa mi oja wakan ja ajneli»).

¹² ¿Jaxa ta waʼabʼaj kuenta ke mixa xa wayi jawa worasyon sok spetsanila kʼujol, sok mixa xa wabʼ stsamalil xcholjel sok skʼumajel ja Biblia jastalni ajyi? Ta ekʼabʼaj ja jaw tsaʼan yajni awiʼajta jaʼi, moka pensaraʼuk ke mixa teya wiʼoj ja yip ja Jyoba. Yuja mulanumotik ojni bʼobʼ tukbʼuk bʼa jujuntik ekʼele ja jastal wa xkabʼ ayotik. Ta waxa wila ke wanxa chʼayelawuj ja gustoʼili, pensaraʼan ja sjejel ja bʼa jekabʼanum Pablo. Anima ja yeʼn skʼujolan bʼa oj snoch ja Jesús, snaʼani ke ay ekʼele mi oj kʼankʼunukyuj skʼulajel ja bʼa jas toji (kʼuman ja 1 Corintios 9:​16, 17). Yala: «Ama obligado wa xkʼulan, tʼilani oj jkʼuluk, pes jani ja cholal akʼubʼalkiʼi». Bʼa tuk yaljelik, ja  Pablo puestoni ajyi bʼa skʼulajel ja yaʼteli ama chikan jastal yabʼ bʼa jujuntik ekʼele.

¹³ Junxta jastal jaw, moka tsaʼ jastik junuk kechanta yuja jastal waxa wabʼ aya. Masni lek puesto ajyan bʼa skʼulajel ja bʼa toji asta ja yajni meyuka gana skʼulajeli. Yajni x-ekʼ ja tyempo, ta waxa kʼulan ja bʼa jas toji ojni bʼobʼ tukbʼuk ja jastal waxa wabʼ aya. Ta wa xwa ajyuk jun lekil programa ja bʼa aʼtelik bʼa Dyos, ojni lajxukawuj bʼa mi oja wakan snochjel ja Jesús tsaʼan yajni awiʼajta jaʼi. Chomajkil, ja hermanoʼik bʼa kongregasyon ojni tsatsankʼujolajuke ja oj yile jastal wa xkuchawuji (1 Tes. 5:11).

«MOKA WAʼEXKAN SPAKLAJELA BʼAJEX»

14. ¿Jasa jelni lek oj paklaytik jujuntik ekʼele? ¿Sok jas yuj? (2 Corintios 13:5).

¹⁴ Tsaʼan yajni awiʼajta jaʼi, jelni tʼilan ke bʼa jujuntik ekʼele oja paklay jawa sakʼanili sok ja jastik kʼajyel waxa kʼulani (kʼuman ja 2 Corintios 13:5). Jun sjejel, ila ta wana yajelyi orasyon kada kʼakʼu, ta wana skʼumajel sok skʼulajel estudiar ja Biblia, wajel ja bʼa reunionik sok elel xcholjel. Leʼa modo bʼa yabʼjel mas stsamalil sok yajel el lek slekilal ja aʼtelik it. Ojni bʼobʼa jobʼa bʼaj: «¿Wan maʼ xnaʼa xcholjel ja bʼajtanik sjejelik bʼa Biblia? ¿Ayma jas oj bʼobʼ jkʼuluk bʼa yabʼjel mas stsamalil ja xcholjeli? Ja bʼa korasyon, ¿wan maʼ xkala jaman lek ja jas wa xmakunikuji sok wa xchiktes ke wa xjipa jkʼujol lek bʼa Jyoba? ¿Wan maʼ xkʼujolan bʼa mini jun reunión oj chʼaye? ¿Jas oj bʼobʼ jkʼuluk bʼa mas oj waj jkʼujol ja jas wan ekʼel ja bʼa reunionik sok yajel lekil jkomentarioʼik?».

15, 16. ¿Jasa wa sjeʼawi ja yexperiencia ja Robert?

¹⁵ Cha jelni lek oja paklay abʼaj bʼa yiljel jastik junuk waxa kʼulansok luchar. La kiltik jun experiencia bʼa wa sjeʼa ja stʼilanil skʼulajel ja it. Jun hermano sbʼiʼil Robert wa xcholo: «Yajni ayto kiʼoj junuk 20 jabʼil, wala aʼtijiyon jujuntik kʼakʼu. Jun kʼakʼu yajni jijliyon ja bʼa kaʼteli jun jmoj aʼtel slokowon bʼa snaj. Yala ke yuja jtuchʼil oj ajyukotikoni, ojni bʼobʼ katikon ekʼ gusto jutsʼin. Ja bʼajtani jleʼa manya jastal oj kal miyuk, pe tsaʼan kalyabʼ ke miyuk sok jcholoyabʼ jas yuj». Ja Robert mini kʼokxi, sok ja jaw jelni lek. Pe tsaʼan spensaraʼan ja bʼa jas ekʼi sok snaʼani ke ojni bʼobʼ skʼuluk bʼa jun modo mas lek ajyi. Wa xyala: «Mini wegoxta kala miyuk jastalni skʼulan ja José soka xcheʼum ja Potifar (Gén. 39:​7-9). Pes mini wa xmajlay ke jelni wokol oj kabʼ yaljel yabʼ miyuk. Ja jas ekʼi skoltayon bʼa yiljel ke tʼilani oj ka tsatsbʼuk mas ja jastal wa xkila jbʼaj soka Jyoba».

 ¹⁶ La jpensaraʼuktik ke ja weʼn x-aji ochan probar sok mi akisa. Ama jachuk, ¿jas mixa kʼulan jastal ja Robert? Jobʼo abʼaj: «¿Wokol maʼ kabʼ yaljel ke miyuk?». Ta waxa wila ke ay jas tʼilan oja tojbʼes mok eluka gana. Jaʼuktoma, pensaraʼan ke jelni lek yuja awaʼa bʼaj kuenta. Alayabʼ ja Jyoba sbʼaja jaw sok kʼulan jastik junuk bʼa yajel tsatsbʼuk ja kʼankʼunela wiʼoj bʼa skʼuʼajelyi (Sal. 139:​23, 24).

17. Jastalni wa x-ilxi ja bʼa yexperiencia ja Robert, ¿jasa slekilal wa x-ijijanyi ja sbʼiʼil ja Jyoba ja wala ajyitik toji?

¹⁷ Pe ja yexperiencia ja Robert mitoni xchʼaki. Ja yeʼn wa snocho yaljel: «Yajni mi jkʼulan aseptar ja lokjelal yaki ja jmoj aʼteli, ja yeʼn yalakabʼi: ‹Akʼulan ganar ja preba›. Tixa jobʼoyi jas kʼan yale. Ja yeʼn xcholokabʼ ke jun yamigo bʼa Testigo ajyi, yalunej ke spetsanil ja keremtik akʼixuk bʼa Testigoʼe ayni yiʼoje chabʼ tikʼe sakʼanil, sok ta staʼawe modo bʼa skʼulajel ja jas mi lekuki mixani oj spensaraʼuke chabʼ ekʼele bʼa oj skʼuluke. Ja yuj ja yeʼn yala yabʼ ja yamigo ke ojni ya ochkon probar ja keʼni. ¡Janekʼto wala gustoʼaxiyon yuja mi ka kuxbʼuk ja sbʼiʼil ja Jyoba!».

18. ¿Jasa puesto aya oja kʼuluk tsaʼan yajni awiʼajta jaʼi? (Cha kʼela ja recuadro « Chabʼ artikulo bʼa jel xmakuni»).

¹⁸ Yajni waxa wayi jawa sakʼanil ja Jyoba sok waxa wiʼaj jaʼ, waxa jeʼa ke waxa kʼana oj wa sakbʼuk ja sbʼiʼil ama chikan jas x-ekʼi. Sok wani xbʼobʼ ajyan seguro ke ja Jyoba altanto ay soka wokolik awiʼoj sok ja jastal wa xkuchawuj ja wa x-aji ochan probari. Ja yeʼn wa xyila ja waxa kʼujolan bʼa ajyelsok toj sok ojni ya koʼuka lekilal. Moka kʼul dudar: soka yespiritu santo, ojni yawi ja ipal bʼa oja kʼuluk ja bʼa toji (Luc. 11:​11-13). Soka skoltanel ja Jyoba, mini oja wakan snochjel ja Jesús tsaʼan yajni awiʼajta jaʼi.