1, 2. ¿Jasa ti chʼikan ja bʼa «lekil aʼtel» wa skʼulane ja ansyanoʼiki?

 TA AYXA tyempo kʼotela siervo ministerial, bʼobʼta wanxa xa bʼutʼu jitsan ja bʼa rekisitoʼik bʼa kʼotel ansyano. Pe ¿oj maʼ bʼobʼa kʼujoluk mas sok skʼulajel ‹ja lekil aʼtel jaw›? (1 Tim. 3:1).

² ¿Jas mero wa skʼulan jun ansyano? Yeʼntoni bʼajtan ja bʼa xcholjeli, tsats lek wa x-aʼtiji bʼa talnanel, wa sjeʼayi ja hermanoʼik, wa stsatsankʼujolan ja kongregasyon soka jas wa xyala sok ja jas wa skʼulani. Jakʼayuj ja Biblia wa xya sbʼiʼiluk ja ansyanoʼik it «winike jastal majtanalik» (Efes. 4:8).

3. ¿Jasa wa xkʼanji bʼa jun hermano bʼa oj kʼot ansyano? (1 Timoteo 3:​1-7; Tito 1:​5-9).

³ ¿Jasa wa xkʼanxi bʼa kʼotel jun ansyano? Sbʼutʼjel ja rekisitoʼik bʼa kʼotel ansyano mi jachukuk jastal sbʼutʼjel rekisitoʼik bʼa stajel jun aʼtel. Ja bʼa aʼteli kechani wa xkʼanjiwi oja naʼ skʼulajel jujuntik jasunuk bʼa wa skʼana ja patroni. Pe bʼa kʼotel jun ansyano, mini kechanuk jel oja naʼ ja bʼa xcholjeli sok ja bʼa sjejeli. Tʼilani oja bʼutʼ ja rekisitoʼik bʼa Biblia wa staʼa tiʼal ja 1 Timoteo 3:​1-7 sok ja Tito 1:​5-9 (kʼuman). Ja bʼa artikulo it oj kiltik oxe jasunuk wa xkʼanxi bʼa kʼotel jun ansyano: lek oj tajan tiʼal tanto bʼa yojol ja kongregasyon sok ja bʼa juera, kʼotel jun lekil olomal bʼa pamilya sok ajyel puesto bʼa koltanel ja bʼa kongregasyoni.

LEK OJ TAJUK TIʼAL

4. ¿Jas wa stojolan june «mi oj ajyuk smul»?

⁴ June ja bʼa rekisitoʼik ja bʼa ansyanoʼik jani ke «mi oj ajyuk smul». Bʼa tuk yaljelik, mini june ja bʼa kongregasyon ay  jas oj yal mi lekuk ja bʼa smodo. Chomajkil, «tʼilan lek oj tajuk tiʼal yuja kristyanoʼik bʼa juera». Ja matik mi skʼuʼane bʼa Dyos ojni bʼobʼ skʼuluke burlar sok ja bʼa skʼuʼajelik yiʼoji, pe tʼilan mi oj ajyukyujile jun rason bʼa oj yawe och duda ta toj sok lek (Dan. 6:​4, 5). Jobʼo abʼaj: «¿Lek maʼ wala tajiyon tiʼal tanto ja bʼa yojol ja kongregasyon sok ja bʼa juera?».

5. ¿Jas wa stojolan june «oj syajtay ja bʼa jas leki»?

⁵ Ja «oj syajtay ja bʼa jas leki» wani stojolan ke jaʼ oj waj skʼujol ja bʼa jastik lek yiʼoj ja tuki sok skʼulajele felicitar yuja smodoʼe. Cha tini chʼikan ajyel gusto bʼa skʼulajelyi jastik lek ja tuki, sok asta skʼulajel mas ja bʼa jas wa xmakuniʼi (1 Tes. 2:8). ¿Jas yuj jel tʼilan jach oj skʼuluke ja ansyanoʼik? Yujni tʼilan oj spile jitsan tyempo bʼa stalnajel ja kongregasyon sok skʼulajel ja xchole (1 Ped. 5:​1-3). Ama jelni oj xchʼak sbʼaj skʼulajel ja it, pe masni wa xyaʼa gustoʼil ja skoltajel ja tuki (Hech. 20:35).

6. ¿Bʼa jastik modo wa sjeʼa jun winik bʼa jaman skʼujol? (Hebreos 13:​2, 16; cha kʼela ja poto).

⁶ Ja winik bʼa wa xya ‹ajyuk jaman ja skʼujoli› mi kechanta wa skʼulanyi jastik lek ja matik kʼotel yamigoʼik (1 Ped. 4:9). Jun diccionario wa xyala: «Ja winik bʼa jaman ja skʼujoli, wani sjeʼayi lekil skʼujol ja matik mi snaʼa sbʼaji sok gusto wa x-ajyi bʼa slokjel ja bʼa snaji». Jobʼo abʼaj: «¿Wan maʼ snaʼawe jbʼaj ja tuk ke wa xjeʼayi lekil jkʼujol ja matik wa xyulatayoneʼi» (kʼuman ja Hebreos 13:​2, 16). Ja winik bʼa jaman ja skʼujoli wani skʼepayi ja bʼa janekʼ wa xlajxiyuj ja matik wa x-ulatajiyuji, bʼa ti chʼikan ja matik pobreʼe sok ja matik tsats wane aʼtel bʼa stsatsankʼujolajel ja hermanoʼik, jastal ja biajanteʼik sok ja matik wa x-ulataniye bʼa yajel ekʼ loʼilik (Gén. 18:​2-8; Prov. 3:27; Luc. 14:​13, 14; Hech. 16:15; Rom. 12:13).

7. ¿Jastal wa sjeʼa jun ansyano ke mi syajtay ja takʼini?

⁷ «Mini oj syajtay ja takʼini». Ja it wa stojolan ke mi jaʼ oj wajuk skʼujol slejel ja jastiki. Sea riko ma pobre, tʼilan oj yaʼ bʼajtan bʼej ja sGobyerno ja Dyos ja bʼa sakʼanili (Mat. 6:33). Tʼilan oj yaʼ makunuk ja styempo, ja yipi sok tuk jastik yiʼoj bʼa stoyjel ja Jyoba, stalnajel ja spamilya sok skoltajel ja kongregasyon (Mat. 6:24; 1 Juan 2:​15-17). Jobʼo abʼaj: «¿Janekʼto  chaʼanyabʼalil wa xkila ja takʼini? ¿Gusto maʼ ayon soka janekʼ kiʼoji? ¿Ma jaʼ wajel jkʼujol slejel takʼin ma stajel jastik junuk?» (1 Tim. 6:​6, 17-19).

8. ¿Bʼa jastik modo wa sjeʼa june ke ‹mi xjelxi ja bʼa jastik wa skʼulani› sok ‹wa skomo sbʼaj›?

⁸ Wani xbʼobʼ alxuk ke june ‹mi xjelxi ja bʼa jastik wa skʼulani› sok ‹wa skomo sbʼaj› ta wa sjeʼa ke mi xjelxi ja bʼa jastik junuki. Ja it tini chʼikan ke mi oj jelxuk ja bʼa waʼel sok yujel, mi oj jelxuk ja bʼa jastal wa skʼutes sbʼaj sok wa xchapa sbʼaj sok wa sjeʼa biboʼil ja bʼa jastal wa xya makunuk ja styempo. Cha tini chʼikan mi oj ajyuk moso ja bʼa jastik junuk ja bʼa luʼumkʼinal it (Luc. 21:34; Sant. 4:4). Ja it wani skʼana ke oj ajyuk laman, ama ja bʼa ekʼeleʼik jel wokoli. Ja ansyano «mini jun yakbʼumuk» sok mini oj najuk sbʼaj ke wa xjelxi yujel. Jobʼo abʼaj: «¿Wan maʼ sjeʼa ja bʼa jsakʼanili ke mi la jelxiyon ja bʼa jastik wa xkʼulani sok wa xkomo jbʼaj?».

9. ¿Jas wa stojolan ke june ‹tsʼikan ay ja spensari› sok ‹toj wa skʼulan ja jastik junuki›?

⁹ Jun ansyano wani sjeʼa ke ‹tsʼikan ay ja spensari› yajni wa spaklay lek ja rasonik bʼa Biblia. Yajni wa spensaran ja jastal oj ya makunuk ja jastik wa xyala ja Biblia, wani xyabʼ stojol ja jastik junuki sok wa stsaʼa jastik lek. Mini wegoxta ay jas wa spensaran bʼa jun jasunuk. Wani x-ajyi seguro bʼajtan ja bʼa jastik ekʼeli (Prov. 18:13). Ja slekilali, wa stsaʼa jastik junuk bʼa mi xjelxi bʼa wa sjeʼa ja spensar ja Jyoba. Chomajkil, ‹toj wa skʼulan ja jastik junuki›. Ja it tini chʼikan chapan ay sok wa xkʼot puntual. Ja tuki wani snaʼawe ke wa xbʼobʼ jip jkʼujoltik sok wa snocho ja tojelaliki. Stsʼakatal ja modoʼalik it, lekni wa xtaji tiʼal. Ja wego la jpaklaytik ja modoʼalik wa xkʼanxi bʼa kʼotel jun lekil olomal bʼa pamilya jastalni wa xyala ja Biblia.

KʼOTEL JUN LEKIL OLOMAL BʼA PAMILYA

10. ¿Jas wa stojolan ke jun winik «wa stojo lek ja spamilya»?

¹⁰ June ja bʼa rekisitoʼik bʼa jachuk jun hermano bʼa nupanelxa oj kʼot ansyano jani ke ja spamilya lek wa xtaji tiʼal. Ja yuj wa xkʼanjiyi ke ‹a-stoj lek ja spamilya›. Tʼilan oj najuk sbʼaj jastal jun olomal bʼa pamilya bʼa wa xyajtani sok wa skʼulan ja xcholi, sok yeʼntoni bʼajtan oj skʼuluk ja bʼa jastik ti chʼikan ja bʼa yaʼteltajel ja Dyosi. ¿Jas yuj jel tʼilan? Pes jastalni yala ja jekabʼanum Pablo, «ta jun winik mi snaʼa stojel ja spamilya, ¿jastal oj stalnay ja skongregasyon ja Dyosi?» (1 Tim. 3:5).

11, 12. ¿Jastal wa xkoltani ja smodo ja pamilya bʼa jachuk jun hermano oj kʼot ansyano? (Cha kʼela ja poto).

¹¹ Ta jun hermano ayto yuntikil bʼa chʼineto, tʼilan ‹ibʼ kʼabʼal oj ajyukyuj ja yuntikili sok toj oj ajyuke›. Tʼilan oj sjeyi sok stojel sok yajalkʼujol. Meran, jastalni ja tuk yal untik, wani skʼanawe oj tsenuke sok oj tajnuke. Pe ta wa sjeʼayi lek, kʼuʼabʼal oj ajyuke, oj kʼulwanuke respetar sok oj yaʼe jun lekil sjejel ja bʼa smodoʼe. Chomajkil, ja tatali tʼilan oj skoltay ja yuntikil bʼa oj kʼotuke lekil yamigoʼik ja Jyoba, oj snoche ja rasonik bʼa Biblia sok oj ajyukyujile ja kʼelsat bʼa oj yiʼe jaʼ.

¹² «Tʼilan oj kʼot jun winik bʼa [ ...] kʼuʼumanik ja yuntikili bʼa mi oj lejuk smule ke ayiʼoje jun kistal sakʼanile sok jel kaprechudoʼe». Pe ¿jasa wa x-ekʼ ta jun uninal bʼa kʼotel kʼuʼuman Dyos tito ay ja bʼa snaj ja stati sok wa xkoʼ bʼa jun chaʼan mulal? Ta ja tatali mixa wanuk xchapjel sok mixa wanuk stojel ja yunini, bʼobʼta mixani sbʼutʼu ja rekisitoʼik bʼa oj ajyuk jastal jun ansyano (kʼela ja La Atalaya bʼa 15 bʼa octubre bʼa 1996, slam 21, parrapo 6, 7).

 KOLTANEL JA BʼA KONGREGASYONI

13. ¿Jastal wa sjeʼa june ke «wa x-och rason» sok «mi kaprechudoʼuk»?

¹³ Ja hermanoʼik bʼa wa sjeʼawe ja lekil modoʼalik bʼa jun yaʼtijum Dyos kʼotele jun majtanal ja bʼa kongregasyon. Jun sjejel, ja hermano bʼa «wa x-och rason» wani xya ajyuk ja lamanili. Ta ja weʼn waxa kʼana oj najuk abʼaj jastal june bʼa wa x-och rason, tʼilani oja maklay ja tuk sok skisjel ja jas wa spensarane. Bʼa jun reunión bʼa ansyanoʼik, ¿puesto maʼ aya bʼa oja koltay ja jas oj stsaʼe ja tuk ta mi skʼoko jun rason ma jun ley bʼa Biblia? Ja ansyano tʼilan «mi kaprechudoʼuk». Wa xkʼan kaltik, mi xtʼenwani bʼa oj kʼulaxuk ja jas wa skʼana. Jaʼuktoma, chaʼanyabʼalil wa xyila ja jas wa spensarane ja tuk (Gén. 13:​8, 9; Prov. 15:22). «Mini oj sleʼ tiro» sok «mi wegoxta wa xtajki». Jaʼuktoma oj sjeʼ ke mi xkʼulwani respetar sok wa xkʼe kʼumal soka tuk, wani sjeʼa lekil smodo sok tsamalxta wa xkʼumani. Yuja laman wa x-ajyi, yeʼntoni bʼajtan wa xya ajyuk ja lamanil, asta ja bʼa ekʼeleʼik jel wokoli (Sant. 3:​17, 18). Wani xya makunuk tsamal yaljelik bʼa oj ya lamxuk ja smodoʼik mi lekuk ja tuki, asta ja bʼa kontraʼaliki (Juec. 8:​1-3; Prov. 20:3; 25:15; Mat. 5:​23, 24).

14. ¿Jas yuj jun ansyano «tʼilan mi jun ajkʼach nebʼumanuk» sok jastal oj sjeʼ ke «toj oj ajyuk»?

¹⁴ Ja ansyano «tʼilan mi jun ajkʼach nebʼumanuk». Ama mito jitsan jabʼil yiʼunejuk jaʼ, tʼilani ajyelyuj tyempo bʼa oj takʼanbʼuk jastal yaʼtijum Dyos. Bʼajtanto oj och ansyano, jastalni ja Jesús, tʼilani oj sjeʼ ke chʼin wa xyaʼa sbʼaj sok puesto ay bʼa yaʼteltajel ja Jyoba jastalni wa skʼana sok ja bʼa styempoʼil wa skʼana ja yeʼni (Mat. 20:23; Filip. 2:​5-8). Chomajkil, tʼilani oj sjeʼ ke «toj oj ajyuk» ajyel kʼubʼan soka Jyoba sok ja bʼa jastik toj yaʼunej kujlajuk sok mi oj yakan snochjel ja tojelalik wa xyaʼa ja xchonabʼi (1 Tim. 4:15).

15. ¿Jel maʼ tʼilan ke jun ansyano oj kʼot jun lekil jeʼuman?

¹⁵ Ja Yabʼal ja Dyosi wani xchiktes lek ke  jun talnanum tʼilan «chapani oj ajyuk bʼa sjejel». ¿Wan maʼ stojolan ja jaw ke tʼilan oj kʼot jun lekil jeʼuman? Miniʼa. Jitsan lekil ansyanoʼik mini jelxta xyawe ekʼ lekil loʼilik pe jelni snaʼawe sjejel ja bʼa xcholjeli sok ja bʼa yulatajel ja hermanoʼiki (cha kʼela ja 1 Corintios 12:​28, 29 sok ja Efesios 4:11). Ama jachuk, ja hermano bʼa wa skʼana oj kʼot ansyano tʼilani oj skʼujoluk bʼa oj ya tojbʼuk ja jastik wa xlajxiyuj jastal maestro. ¿Jastal oj lajxukyuj?

16. ¿Jastal oj lajxukyuj jun hermano bʼa oj kʼot jun lekil jeʼuman? (Cha kʼela ja poto).

¹⁶ «Tʼilani mok sijpuk ja tojil yabʼal ja Dyosi». Bʼa oj kʼot jun lekil jeʼuman, ja ansyano tʼilan tolabida ti oj ya eluk bʼa Yabʼal Dyos ja yajni wa sjeʼa sok ja yajni ay maʼ oj yayi rason. Kʼotelni jun lekil paklanum ja bʼa Biblia sok ja bʼa juʼuntiki (Prov. 15:28; 16:23). Yajni wa spaklayi, wani spensaraʼan lek jastal oj ya makunuk stojol lek ja bersikulo. Sok yajni wa sjeʼa, wani skʼujolan bʼa oj kʼot bʼa skʼujol ja matik wa xmaklajiyuji. Jun jasunuk oj koltajukyuj bʼa oj ya tojbʼuk mas ja jastal wa sjeʼa jani oj skʼanyi sugerensyaʼik ja ansyanoʼik bʼa mas chapane sok yajel makunuk (1 Tim. 5:17). Ja ansyanoʼik cha tʼilani chapan oj ajyuke bʼa ‹stsatsankʼujolajel› ja hermanoʼik sok ja hermanaʼiki, ama ay ekʼele tʼilan oj yaweyi rason ma oj ‹stoje› jujuntik. Pe tʼilan tolabida oj skʼuluke sok lekil skʼujole. Ta wa sjeʼa lekil smodoʼe sok wa xyajtaniye sok ta ti wa xyawe eluk ja jastik wa sjeʼawe ja bʼa Yabʼal ja Dyos, ojni kʼotuke lekil jeʼuman yujni jaʼ wane snochjel ja Niwan Jeʼuman, ja Jesús (Mat. 11:​28-30; 2 Tim. 2:24).

MOKA WAKAN SKʼUJOLAJEL

17. a) ¿Jasa oj tsatsankʼujolajuk ja siervo ministerialik bʼa mi oj yaʼekan skʼujolajel bʼa oj kʼotuke ansyanoʼik? b) ¿Jasa tʼilan oj julskʼujole ja ansyanoʼik yajni skʼulane evaluar jun hermano ta wanxa sbʼutʼu ja rekisitoʼik bʼa oj staʼ jun xchol? (Kʼela ja recuadro « Ansyanoʼik, mok jelxanik yajni oja kʼulex evaluar ja tuki»).

¹⁷ Tsaʼan yajni kʼulaxita repasar ja rekisitoʼik  bʼa kʼotel ansyano, bʼobʼta jujuntik siervo ministerial wa spensarane ke nunka oj lajxukyujile bʼa oj sbʼutʼe ja rekisitoʼiki. Pe tʼilani oj ya julskʼujole ke ja Jyoba sok ja xchonabʼi mini smajlaye ke tsʼikan lek oj sjeʼe ja modoʼalik iti (1 Ped. 2:21). Chomajkil, tini ayiʼoje ja skoltanel ja yip ja Jyoba bʼa oj staʼe ja kʼelsat it (Filip. 2:13). ¿Jaxa weʼn? ¿Wan maʼ xa kʼana oj wa tojbʼuk june ja bʼa modoʼalik it? Ta jachuk, ayi orasyon ja Jyoba, paklay sbʼaja tema sok kʼanayi sugerensyaʼik ja hermanoʼik bʼa oj wa tojbʼuk.

18. ¿Jasa tʼilan oj skʼuluke spetsanile ja siervo ministerialiki?

¹⁸ Yibʼanal ja hermanoʼik, bʼa ti chʼikane ja matik kʼotelexa ansyanoʼik, jelni lek mok yawekan skʼujolajel bʼa oj yawe ajyuk ja modoʼalik jpaklaytik ja bʼa artikulo it (Filip. 3:16). Sok ta kʼotelaxa jun siervo ministerial, moka wakan skʼujolajel bʼa oj lajxukawuj jawa kʼelsat bʼa oj kʼotan ansyano. Kʼanayi ja Jyoba ke a-xchapa sok a-stoja bʼa jelni oj makunan bʼa yeʼna sok ja bʼa kongregasyoni (Is. 64:8). Ja Jyoba ojni ya koʼuka lekilal ja bʼa janekʼto waxa kʼujolan bʼa stajel jawa kʼelsati.