Skʼulajel ja bʼa toji: Jun tojelal bʼa jel xmakuni
La kiltik bʼa chane jasunuk bʼa jastal ja Biblia wa xyaʼa tojelal bʼa wa xbʼobʼ jipjkʼujoltik sok bʼa jelni koltanel, jitsan miyon kristyanoʼik jachni yiluneje.
1. Ja nupanel
Mi kibʼanaluktik junxta wa xpensaraʼantik sbʼaja nupaneli, sok tuktukilni ja jas wa spensarane sbʼaja jas wa xmakuniyujile ja kristyanoʼik bʼa nupanele bʼa gusto oj ajyuke.
JA JAS WA XYALA JA BIBLIA: «Pe kada jujune ja weʼnlexi, tʼilani oj syajtay ja xcheʼumi jastalni wa syajtay sbʼaj ja yeʼni. Sok jaxa cheʼumali, tʼilani oj skis lek ja statami» (EFESIOS 5:33).
JA JAS WA STOJOLAN: Ja Dyosi yeʼnani ya kujlajuk ja nupanel. Ja yuj yeʼnani wa snaʼa ja jas wa xmakuniyuj ja nupanumik bʼa oj ajyuke gusto (Marcos 10:6-9). Ja cheʼumal sok ja tatamal ojni ajyuke gusto ta ja wa spensarane ja jas wa xbʼobʼ yaʼe bʼa oj yaʼe yijbʼuk ja snupanele ke yuja bʼa jas oj ajukyile. Ja tatamal ke wa syajtay ja xcheʼumi wani sjeʼa ke wa skʼana yajni lek wa xyila sok wa stalnay. Sok ja cheʼumal bʼa wa skisa ja statami wani sjeʼa ke wa skisa yajni wa skoltay sok tsamal wa skʼuman.
JA TOJELAL WA XYAʼA JA BIBLIA WANI XMAKUNI: Ja Quang sok ja xcheʼum Thi, bʼa Vietnam, wa xyabʼye ke mixani xbʼobʼ ajyuke gusto ja bʼa snupanele. Ja Quang mini xyajtani sok jelni malo. Ja yeʼn wa xyala: «Mini xcham jkʼujol ja jastal ay xyabʼ ja Thi sok asta ka kʼixwuk jitsan ekʼele». Ja Thi skʼanani oj skʼuts ja snupaneli. Ja Thi wa xjul skʼujol: «Kʼot kabʼ mixani xbʼobʼ jipjkʼujol bʼa yeʼna sok mini skisjel».
Tyempo tsaʼan, ja Quang sok ja Thi kʼe skʼuluke estudiar ja Biblia sok snebʼawe ja jas wa xyala ja Efesios 5:33. ¿Jasa slekilal yilawe? Ja yeʼn wa xyala: «Stsʼakatal yuja yaljelik it bʼa Biblia kʼot kil ke tʼilani oj yajtanukon sok bʼa oj yabʼ ja Thi ke wani xkʼana. Cha kʼot kabʼ stojol ke tʼilani oj kayi ja bʼa jas wa xmakuniyuji sok yabʼjel stojol ja jastal ay xyabʼi. Wa xkabʼ ke yajni wa xkʼulan ja it, mastoni wa x-och skʼanon sok wa skisawon». Ja Thi wa xyala: «Mastoni wa xkʼujolan bʼa oj kis ja jtatami jastalni wa xyala ja Efesios 5:33. Sok wani xkabʼ ke masto wa skʼanawon, mi la xiwyon sok laman wala ajyiyon».
Ta waxa kʼana oja naʼ mas sbʼaja nupanel, kaʼax bʼa jw.org sok kʼuman ja rebista ¡Kʼeʼan! número 2 bʼa 2018, wa xyoloman «12 puntoʼik bʼa oj ajyuk gusto ja pamilya».
2. Ja jastal wa xkila jbʼajtik soka tuk
Jitsan ekʼele ja kristyano wani skʼulanyi bʼa mi lekuk ja tuk yuja srasa, ja xchonabʼi, yuja jastal wa skʼana oj yi ja sakʼanili ma ja srelijyoni.
JA JAS WA XYALA JA BIBLIA: «Kisawik ja tuktukil tikʼe kristyanoʼiki» (1 PEDRO 2:17).
JA JAS WA STOJOLAN: Ja Biblia wa sjeʼakitik ke mini lekuk oj kijnaytik ja kristyanoʼik yuja tuk srasaʼe, sok mini yuja ayni winike wa skʼulane gusto smoj winikile ma smoj ixukile. Pes wani sjeʼakitik bʼa oj kistik yibʼanal kristyano, chikan jas rasa, jas xchonabʼ ma jastal wa xtaxi (Hechos 10:34). Ama mi junxta skʼuʼajel kiʼojtik soka tuk kristyanoʼiki, ma mi akuerdo ayukotik soka tikʼe sakʼanil yiʼojeʼi, tʼilani yajxta oj kiltike sok oj kistike (Mateo 7:12).
JA TOJELAL WA XYAʼA JA BIBLIA WANI XMAKUNI: Ja Daniel jejiyi ke ja swinkil Asia xiwelani sbʼaj wa xya ajyuk ja spaisi. Ja yujil, jelni kʼot yijnay ja kristyanoʼik ti jakele bʼa Asia, asta wani xyutaj bʼa stiʼ sat ja tuk. Ja yeʼn wa xyala: «Ja keʼn wa xkala ke jani wa xkoltay ja jpaisi. Mini tʼun ekʼ bʼa jpensar ta mi lekuk ja jas wa xkʼulani sok wa xpensarani».
Mas tsaʼan, ja Daniel snebʼa ja jas wa sjeʼa ja Biblia, ja yeʼn wa xyala: «Tʼilani jtukbʼes ja jpensari, ja Dyosi junxtani wa xchʼak yil ja kristyanoʼik chikan bʼa sbʼajeʼa. Sok ja keʼn tʼilani jnebʼa bʼa jach oj cha kile». Ja wego, yajni ja Daniel ay maʼ wa snaʼa sbʼaj, ¿jasa wa spensarani? Ja yeʼn wa xyala: «Chikani bʼa sbʼajeʼa, asta mixani jaʼ wa xwaj jkʼujol, wani xyajtay chikan jas kristyano, sok ayni kamigoʼik bʼa sutanal ja luʼumi».
Ta waxa kʼana oja naʼ mas, kaʼax bʼa jw.org sok kʼuman ja rebista ¡Despertad! número 3 bʼa 2020, wa xyoloman «¿Tiene cura el prejuicio?».
3. Ja takʼini
Jitsan kristyano jelni skʼujolane bʼa oj staʼe jitsan takʼin bʼa jachuk gusto oj ajyuke sok oj ajyuk lek ja sakʼanileʼi.
JA JAS WA XYALA JA BIBLIA: «Yujni ja biboʼili wa xkoltani jastal ja takʼin wa xkoltani. Pe jaʼ it ja slekilal ja snajeli: ja biboʼili wa xya ajyuk sakʼan ja swinkili» (ECLESIASTÉS 7:12).
JA JAS WA STOJOLAN: Ama ja takʼini jelni tʼilan, pe mini wa xya ajyukotik seguro ta gusto oj ajyukotik sok mini ta oj ajyuk jun lekil jsakʼaniltik (Proverbios 18:11; 23:4, 5). Ja smeranili, bʼa gusto oj ajyukotik sok lek oj wajkujtik ja bʼa jsakʼaniltiki, jelni tʼilan oj katik makunuk ja lekil rasonik wa xyakitik ja Dyos ja bʼa Biblia (1 Timoteo 6:17-19).
JA TOJELAL WA XYAʼA JA BIBLIA WANI XMAKUNI: Jun winik bʼa Indonesia sbʼiʼil Cardo jelni aʼtiji bʼa oj pax rikoʼil sok lajxiniyuj. Ja yeʼn wa xyala: «Wani xkʼulan biajar, wa xmana jastik bʼa chaʼanyabʼal, karroʼik, naʼitsik… Wani xkabʼ stsamalil ja jas wa skʼana oj ajyukyuj ja kristyano». Pe ja sakʼanil jaw bʼa jel chaʼanyabʼal wegoxtani chʼayi. Ja yeʼn wa xjul skʼujol: «Elkʼajiyon, sok yibʼanal ja takʼin kiʼoj ajyi yuja tsats lek aʼtijiyon bʼa jitsan jabʼil, wegoxta chʼayi. Bʼa snajtil ja jsakʼanili wajni jkʼujol slejel takʼin, sok mini jas kankuj tsaʼan; elni jgana sok kabʼ ke mini jas la makuniyon».
Ja Cardo stsaʼa snochjel ja rasonik wa xyaʼa ja Biblia sbʼaja takʼini sok ja wego mixani jaʼuk wan xchʼakjel sbʼaj bʼa stajel takʼin, wani skʼana oj yi jun sakʼanil bʼa mixa jel chaʼanyabʼaluk. Ja yeʼn wa xyala: «Kʼot jnaʼ ke ja jastik masto chaʼanyabʼali jani ja jastik bʼa Dyosi. Ja wego mixani jas xya eki jwayel, sok gusto lek ayon».
Ta waxa kʼana oja naʼ mas ja jas wa xyala ja Biblia sbʼaja takʼini, kaʼax bʼa jw.org sok kʼuman ja artikulo «¿Oj maʼ bʼobʼ yawi juna lekil sakʼanil ja estudioʼik sok ja takʼini?», ja bʼa rebista Ja Juʼun Cholumani número 3 bʼa 2021.
4. Ja stajel sbʼaj jun ixuk sok jun winik
Tuktukil ja jas wa spensarane sbʼaja jas stojolil ja bʼa stajel sbʼaj jun ixuk sok jun winik.
JA JAS WA XYALA JA BIBLIA: «Ke sak oj ajyanik […] sbʼaja koʼel mulal sok ixuk winik. Kada jujune ja weʼnlexi tʼilani oj snaʼ skomjel ja skuerpo bʼa oj ajyuk sak sok oj iljuk chaʼanyabʼalil, sok mok kʼotanik jastal ja kristyanoʼik bʼa chonabʼik mi snaʼawe sbʼaj ja Dyosi, yujni ja yeʼnleʼi jelxelxa wa xkʼankʼuniyujile koʼel mulal sok ixuk winik sok mini xmalxiye» (1 TESALONICENSES 4:3-5).
JA JAS WA STOJOLAN: Ja Biblia wani xyayi stikʼanil sbʼaja jastal oj katik ekʼuk ja kʼankʼunel kiʼojtik. Ja yaljel «koʼel mulal sok ixuk» tini chʼikan ja xchʼaykʼujolajel ja nupanel, ja ixuk wa xchono sbʼaj, ja matik wa staʼa sbʼaje bʼa mito nupaneluke, ja maʼ wa xwaysok smoj winikil ma ixukil sok ja stajel sbʼajsok jun chante (1 Corintios 6:9, 10). Ja stajel sbʼaj jun ixuk sok winik juni majtanal wa xyayi ja Dyos ja matik wa xnupaniyeʼi (Proverbios 5:18, 19).
JA TOJELAL WA XYAʼA JA BIBLIA WANI XMAKUNI: Ja Kylie, bʼa ti sbʼaj bʼa Australia, wa xyala: «Yajni solteraʼonto, wani xpensaraʼan ke ta jtaʼa jbʼajsok jun winik ojni kabʼ ke wala kʼanjiyon sok segura oj ajyukon. Pe mini jach ekʼi. Ja jsakʼanili jom ele sok jel yajbʼesjiyon».
Yajni ekʼ ja tyempo, ja Kylie kʼe skʼul estudiar ja Biblia sok stsaʼani snochjel ja jas kanel kulan bʼa Biblia sbʼaja stajel sbʼajsok jun winik. Ja yeʼn wa xyala: «Wa xkila ke ja jas yaʼunejkan kulan ja Dyosi wani skoltayotik bʼa mi oj kitik wokol sok syajal. Yuja wanonxani skʼulajel ja jastal wa skʼana ja Jyoba, ja wego maxa yajtanubʼalon xkabʼi. Stsʼakatal yuja tojelal wa xyaʼa ja Biblia, jelxani gusto ajyelon».
Ta waxa kʼana oja naʼ mas, kaʼax bʼa jw.org sok kʼuman ja artikulo «¿Jas wa xyala ja Biblia sbʼaja ajyel lajan jach mi nupaneluke?».
Ja jKʼulumantiki wani skoltayotik snajel ja jas lek sok ja jas mi lekuki. Sok ama mi tolabida pasiluk skʼulajel ja jas yaʼunejkan kulani, mini lomuk. Wani xbʼobʼ ajyukotik lek seguro ke tolabida gusto oj ajyukotik.