Ti kʼiyon bʼa sjoyanal ja chonabʼ Puerto Limón, bʼa este bʼa Costa Rica. Ja jnantati ajyiyujile waxake yuntikil, sok keʼnon ja sjukili. Pe ja jtati chami ja yajni kechanto ay kiʼoj waxake jabʼili, ja yuj yeʼnani ya kʼikotikon ja jnani.

Jelni jkʼulunej gusto ja béisbol, * pes man yal jchʼinil jel xkʼulan gusto ja tajneli. Yajni wanonxa solteroʼaxeli, ochyon bʼa jun equipo tajnum mi jel chapanuke. Ja yajni tito ayon ja bʼa equipo jaw sok ayto maʼ kiʼoj junuk 20 jabʼil, june maʼ wa sleʼa lekil tajnumik slokowon ochel tajnel bʼa jun equipo chapanexa bʼa Nicaragua. Pe ja bʼa tyempo jaw, ja jnani maloʼaxi, sok keʼnani wa xtalnay sok mini jkʼana wajel ja bʼa Nicaragua. Ja yuj kala mi oj ochkon. Soka tyempo, cha pilan maʼ wa sleʼa lekil tajnumik slokowon bʼa ochel ja bʼa equipo bʼa béisbol bʼa Costa Rica, bʼa aye tajnumik tsaʼubʼale bʼa tuktukil equipo bʼa mito jel chapane. Pe ochyonxa ja bʼa ekʼele jaw. Tini ajyiyon ja bʼa equipo jaw man 1949 man 1952 sok tajniyon bʼa jitsan tajnelik bʼa Cuba, México sok Nicaragua. Juni lekil tajnumon ajyi sok jelni xnaʼa. Ajyiyon bʼa 17 tajnelik sok lekni lek chʼak jkʼuluk. Jelni tsamal xkabʼ ajyi yajni ja ixuk winik wa xyawane ja jbʼiʼili.

Pe ja smaloʼili, kʼe kiʼ jun jsakʼanil mi lekuk. Ama ayxa jmakbʼen, wantoni la elyon sok tuk ixuk. Cha jel xkuʼaj trago. Bʼa jun ekʼele, yakbʼiyon lek soka yajni kaʼa jbʼaj ja pilan kʼakʼu ja bʼa jchʼati mini xnaʼa jastal kʼotyon ja bʼa jnaji. Cha wani la tajniyon sok takʼin sok wa xmana billeteʼik bʼa lotería.

Jani bʼa tyempo jaw ja och taʼumantiʼ bʼa Jyoba ja jnani. Ja yeʼn sleʼani modo bʼa oj jkʼan snebʼjel ja jas wa skʼuʼani, pe mi bʼobʼyuj ja kʼe slokontʼani pes jatani wajel jkʼujol ja tajneli. Ja yajni wanon chapjeli, mi x-och waʼin xkabʼi ama yoraxa waʼel. Kechantani tey bʼa jpensar ja tajneli. Jelni xkʼulan gusto ajyi ja béisbol.

 Pe yajni ay kiʼoj 29 jabʼili, yajbʼiyon ja yajni jleʼa modo syamjel ja yal pelota bʼa jun tajnel. Tojbʼiyon, pe kaʼakanikan ja tajneli. Pe anima jachuk, mini kaʼakan juntiro ja béisbol sok wani xchapa tajnumik bʼa mito jel snaʼawe mojan ja bʼa jnaji.

Ja bʼa 1957, jkʼana wajel bʼa jun niwan tsomjel wan ajyelyujile bʼa jun estadio ja taʼumantiʼik bʼa Jyoba, ja junxta lugar bʼa tajneloni. Ja bʼa kulan ayoni, jel cham kila ja tsamal smodo sjeʼawe ja Taʼumantiʼiki sok yuja tukil smodo wa sjeʼawe ja matik wa xwajye skʼeljel ja tajnelik bʼa béisbol. Ja jas kila bʼa tsomjelal jaw, snikawon bʼa snebʼjel bʼa Biblia soka Taʼumantiʼiki sok wajel ja bʼa stsomjeliki.

Jeltoni cham kila ja jastik kʼe jnebʼ bʼa Biblia. Jun sjejel, ja Jesús yalakan ja bʼa tsaʼanikxta kʼakʼuji ja snebʼumaniki oj xchol-e ja lekil rason sbʼaja sGobyerno ja Dyos bʼa yibʼanal ja luʼumi (Mateo 24:14). Cha jnebʼa ja meran kʼuʼumanik Dyosi ojni skʼuluke ja aʼtel it jach mi oj tupjuke. Ja Jesús yala: «Acʼubal ni ahuilexa y mi amanunejuquex. Jayuj mi sbejuc oja cʼuluquex cobrar» (Mateo 10:8).

Yajni mas wanon snebʼjel bʼa Biblia, ka slaj ja jastik wa sjeʼa soka jastik wa skʼulane ja taʼumantiʼik bʼa Jyoba. Jeltoni cham kila ja janekʼ wa skʼujolane ja Taʼumantiʼiki xcholjelyabʼ ja ixuk winik ja lekil rason sbʼaja sGobyerno ja Dyos bʼa yibʼanal ja luʼumi. Sok kila ja yeʼnle wani sjeʼawe ja lekil modoʼal sjeʼakanyi ja snebʼumanik ja Jesús. Ja yuj yajni jkʼuman ja jas wa xyala ja Marcos 10:21 bʼa wa xtax ja lokjelal yaʼa ja Jesús: ‹Laʼ jmok›, jtsaʼa ochel taʼumantiʼ bʼa Jyoba.

Pe jelni wokol kabʼ yajelkan jujuntik jasunuk. Jun sjejel, jitsanxa jabʼil wa xkʼulan apostar takʼin sok ja «jnúmero bʼa swerte» jach semana semana ja bʼa lotería. Pe ja bʼa Biblia jnebʼa ja Dyos mi lek xyila ja matik wa stoyowe «ja sdyosil ja Lekil Swerte» sok ja matik jel skʼanawe stajel jastik junuk (Isaías 65:11; Colosenses 3:5). Ja yuj, kaʼakan ja tajneli. Ja bʼajtan domingo kaʼakan smanjel ja lotería, ¡ja «jnúmero bʼa swerte» skʼulan ganar! Stseʼlayon ja ixuk winik yuja mi tajniyon ja semana jaw sok stʼenawone bʼa oj cha kumxukon tajnel, pe mi jkʼulan. ¡Mixatoni jkʼulan apostar!

Ja «yajkʼachil modo» bʼa Dyos kʼe ajyukuji cha aji och probar yajkʼachil ekʼele ja kʼakʼu kiʼaj jaʼ bʼa jun tsomjelal bʼa taʼumantiʼik bʼa Jyoba (Efesios 4:24). Ja och akwali, yajni kumxiyon ja bʼa naʼits wala kanyoni, jtaʼa ja jpoko makbʼeni bʼa wan majlanel bʼa stiʼ spwertaʼil jkwarto. Yalakabʼ: «Sammy, la katik ekʼuk gusto jun rato, ¿lek?». Wego kalayabʼ: «¡Miyuk!». Sok ka snaʼ ja wego jaxani wa xkʼulan ja jas wa xyala ja Biblia (1 Corintios 6:18). Ti yalaʼa: «¡¿Jas bʼi?!». Anto, kila mi yayi stʼilanil ja jas wa xyala ja Biblia sbʼaja koʼel mulal sok ixuk winik sok sleʼani modo bʼa oj cha kʼe ajyukotikon lajan. Pe ja keʼn ochyon bʼa jkwarto sok jlutu ja jpwerta sok seguro. Ja wego, jel gustoʼayon yaljel man ochyon Taʼumantiʼ bʼa 1958, tojni ayon soka Dyos.

Ja lek wanukto xchʼak kal yibʼanal ja jastik slekilal kilunej yuj skʼulajel ja jas wa xyala ja Biblia, tʼilan oj jtsʼijbʼuk jun libro. Ja wego ay meran kamigoʼik, jun jsakʼanil bʼa ay stojolil sok meran gustoʼil.

Wanto xkʼulan gusto tajnel béisbol, pe mixa jaʼuk ja mas tʼilan xkila. Ja bʼa béisbol jel kʼot najuk jbʼaj sok jel jtaʼa takʼin, pe ja jastik junuk it mi x-albʼi. Pe ja jastal wa xkila jbʼaj soka Dyos soka jmoj-aljeliki, sbʼajni tolabida. Ja Biblia wa xyala: «Jaxa jas ay ja ba mundo ba jex cʼancʼoni, oj ni chʼacuca, pero ja maʼ huas scʼulan ja jas huas scʼana ja Diosi, mi ni nunca oj chʼacuc-oj ajyuc sacʼanil tola vida» (1 Juan 2:17). Ja wego ay pilan jas jel xkʼulan gusto; jani yaʼteltajel ja Jyoba sok ajyel ja bʼa xchonabʼi.